Necmettin BATIREL
Perakende rüzgarı
Küresel borsalar haftayı yükselişle tamamladı. Yatırımcıların FED’in 27 Temmuz toplantısında faizleri agresif (100 baz puan) arttırmayacağı beklentisine girmesi iyimser hava oluşturdu. ABD’de Mayıs’ta eksi 0.1 olan perakende satışların Haziran’da %1 artması moralleri yükseltti. Dow Jones sanayi endeksi 600 puan arttı. JPMorgan CEO'su Jamie Dimon, ABD "ekonomisinin büyümeye devam ettiğini ve hem iş piyasasının hem de tüketici harcamalarının ve harcama yeteneklerinin sağlıklı kaldığını" söyledi. Dolar kazançlarını korudu, altın zayıfladı, brent petrol 101 dolarda kaldı.
MERKEZ BANKASI YİNE SABİT Mİ KALACAK?
21 Temmuz’da sırasıyla önce Türkiye sonrasında ise Avrupa Merkez Bankası (ECB) faiz kararını açıklayacak. Para Politikası Kurulundan sürpriz bir kararla 2 puanlık faiz artışı bekleniyor. Enflasyonu aşağı çekmek için maliyetleri düşürmek amacıyla böyle bir karar alınabilir. Sonrasında yapılacak TL’nin güçlendirilmesi konusundaki ifadeler korunacak. Global tarafta ise gözler ECB kararında olacak. Fed’in yüksek enflasyon sonrasında gerçekleştirdiği agresif faiz artırımları dolara olan talebi artırırken, Dolar Endeksi 108 seviyesinde. ECB’nin yüksek enflasyon ortamında faiz artırmamış olması euroyu baskıladı. Euronun baskılanması da Euro Bölgesi enflasyonunu tetikledi. Almanya’nın Rus gazından bağımsızlaşma isteği ile birlikte Almanya sanayisinin durgunlaşacağı beklentisi de euroya olan talebi düşürüyor. Piyasa ECB’den 25 baz puanlık artış bekliyor. Euro dolar paritesi 1.0064 sent ile 20 yılın zirvesinde kapandı. Yeni haftada 1.01 sentin aşılması bekleniyor. Yani dolar sınırlı olarak değer kaybedecek.
FED NE ZAMAN FRENE BASACAK?
Çin’de ikinci çeyrek GSYHİ 0.4 arttı, yıllık bazda %2.6 daraldı. Sanayi üretimi haziran’da %3.9’la beklenti altında kaldı. ABD’de ise perakende satışlar %1 artarak büyük canlılık gösterdi. Kapasite kullanım oranı %80 oldu. Ancak sanayi üretimi aylık 0.2 daraldı, Michigan üniversitesi tüketici güven endeksi ise 51.1 ile kritik eşiği aştı. Fed, enflasyonu kontrol altına alabilmek için faiz artırımlarını mart ayında 25 baz puanla başlamış mayıs toplantısında 50 baz puan ile 2000 yılından bu yana en hızlı faiz artışını gerçekleştirmişti. haziran toplantısında ise 1994’ten bu yana en güçlü faiz artışına giderek, politika faizini 75 baz puan artışla yüzde 1,50-1,75 aralığına yükseltmişti. Fed Başkanı Jerome Powell, geçen ay faiz kararının ardından düzenlediği basın toplantısında, yüksek enflasyona karşı bankanın temmuz toplantısında 50 veya 75 baz puanlık faiz artırımına gidebileceğini ifade etmişti. Ancak hızlı faiz artışlarının talebi keseceği ihtimalinin güçlenmesi sonrası agresif faiz artışlarından vazgeçilmek zorunda kalınacak. Zira resesyon tehdidi artıyor. Şu anda piyasada Temmuz’da 75, Eylül ve Aralık’ta 50 baz puanlık artış bekleniyor.
BİST’TE BİLANÇO DÖNEMİ BAŞLIYOR
Temmuz ayının son haftasında ikinci çeyrek bilançolar açıklanacak. Önce Yapı Kredi, Akbank, Garanti, Tofaş ve TAV bilançolarını göreceğiz. Ağustos’un ortasına kadar bilançoların çoğu tamamlanmış olacak. önümüzdeki dört hafta bilançoları konuşacağımız, buna endeksli hisse hareketlerinin yaşanacağı bir dönem olacak. HSBC, Pegasus, THY ve TAV Airports çok ciddi kâr artışı beklentilerine sahip hisselerin başındna geliyor.. Pegasus’ta beklenti yüzde 342, Tav için yüzde 149, THY için yüzde 80. Faiz, Amortisman ve Vergi Öncesi Karda TÜPRAŞ için yüzde 156 artışı öngörülüyor. Bunun dışında net kârlılıkta dikkat çeken artış tahmini, yüzde 212 ile THY, yüzde 170 ile Enerjisa, yüzde 104 ile Coca Cola İçecek’te. Bu hisseler üzerinde uzun vadeli alım yapılması tavsiye ediliyor. Endeks için 2370 puan destek 2450 puan direnç konumunda. Teknik analize göre Ağustos’un ilk yarısına kadar 2550 puana ulaşılacak.
TL’DEKİ KAZANIMLAR NİYE ARTTI?
Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, G20 Maliye Bakanları ve Merkez Bankası Başkanları Toplantısı'nde ABD Hazine Bakanı Janet Yellen ile çok önemli bir görüşme gerçekleştirdi. Nebati, "Ticari ilişkilerimizdeki potansiyeli hayata geçirmek ve karşılıklı yatırımlarımızı daha da artırmak için çalışmalara kararlılıkla devam edilmesi konusunda anlaştık, dedi. Bakanlıktan alınan bilgiye göre, toplantıda, enerji ve emtia fiyatlarındaki artış, enerji arz güvenliği ve gıda güvenliği gibi küresel ekonominin yaşadığı sınamalara ilişkin görüş alışverişinde bulunuldu. Özellikle gıda güvenliği konusunda Türkiye'nin çabaları takdirle karşılandı. İki müttefik ülke arasında son dönemde artan üst düzey temasların ilişkilere yeni bir ivme kazandırdığı ve karşılıklı anlayış içerisinde bu ivmenin korunması gerektiği paylaşılırken, bu bağlamda, teröre ve terörizmin finansmanına karşı daha fazla iş birliği vurgusu yapıldı. Türkiye ile ABD arasında ticari ilişkilerle yatırımların arttırılması konusundaki uzlaşma Türk lirasının değer kazanmasını sağladı. Hafta boyunca 17.50 seviyesinde hareket eden dolar 17.10 düzeyine indi. Kurda 16.90 desteği kırılırsa 16.50 seviyesi gündeme gelecek.
DÖVİZ MEVDUATI 30 MİLYAR DOLAR AZALDI
Türk Lirası'nın cazibesini artırıp dövize ilgiyi azaltmak amacıyla geçen yılın aralık ayında devreye alınan Kur Korumalı Mevduat uygulamasına ilgi hız kesmeden devam ediyor. Uygulamada 6 ay vadeli hesaplarda dönüşümün başlaması ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu'nun, kredi kullanımına ilişkin olarak şirketlere döviz varlıkları kıstasıyla getirdiği sınırlama, bayram öncesindeki son 1 haftada döviz hesaplarını 3 yılın en düşük seviyesine düşürdü. 28 Haziran'da 237.1 milyar dolar olan toplam döviz hesaplarının büyüklüğü 7 Temmuz itibarıyla 230 milyar 764 milyon dolarla 3 yılın en düşük seviyesine geriledi. Bu dönemde şirketler 4 milyar 277 milyon dolar, vatandaş ise 1 milyar 981 milyon doları bozdurdu. 22 Aralık'ta 261 milyar 639 milyon dolar olan döviz hesaplarının büyüklüğü 7 ayda 30 milyar dolar azaldı. Kur korumalı mevduat uygulaması, dövize yönelişi kesti, kurlarda oynaklık azaldı.
ALTIN NEDEN DÜŞÜŞE GEÇTİ?
Altın piyasası, ABD'li tüketicilerin Haziran ayında beklenenden daha fazla alım yapmasına rağmen 1706 dolarla son 3 ayın en düşük seviyesinde kapandı. Altın piyasası, son olumlu ekonomik verilere çok az tepki veriyor. Zira hem dolar endeksi 108 seviyesinin üzerinde hem de faiz artış süreci devam ediyor. Perakende satışlarda artışlar resesyon korkularını hafifletti, ancak bu artışın devam edip etmeyeceği net değil. Yani bir defalık mı artış oldu, bunu Temmuz rakamlarında ve yeni haftada açıklanacak öncü üretim endeksinde göreceğiz. 1700 dolar desteği kırılırsa ons 1690 – 1665 dolar aralığına dönebilir. 1715 dolar üzerindeki kapanışlar 1730 dolara taşır. Ancak dünyanın motoru Çin’de büyüme hızının yıllık %2.6 daralması beklentileri aşağı çekiyor. Gram altın haftasonunda TL’deki kazanımların artmasıyla 938 liraya geriledi. Fiyatın 950 lirayı kıracağını belirtmiştim. Kurdaki düşüş devam ederse fiyat kademeli şekilde 900 lirayı görebilir. Bu aşamada alım yapılması riskli görünüyor.