Necmettin BATIREL
Kan-gözyaşı-ticaret!
Küresel borsalar haftayı düşüşle tamamladı. ABD’de açıklanan reel tüketim harcamalarının eylül’de 0.4 ile 0.1’lik tahminin çok üzerinde gelmesi enflasyonun yükseleceğini gösterdi. Kişisel gelirler azaldı, giderler arttı. Açıklanan şirket bilançoların tahminlerin gerisinde kalıyor. Dow Jones sanayi endeksi %1.12 ekside kapandı. Avrupa’da endeksler kazançların beklenti altında kalması ile ekside kaldı. İsrail ordusu, 21 gündür yaklaşık 2,3 milyon Filistinlinin yaşadığı Gazze Şeridi'ni gece gündüz bombalıyor. Son iki gündür kara harekatına girişildi, ancak Hamas’ın sert karşılık vermesiyle geri çekildi. Birleşmiş Milletler genel kurulu büyük çoğunlukla insani ateşkes kararı aldı. israil tanımadı. Dolar gücünü korudu, 10 yıllık ABD tahvil getirileri 4.84’e indi. Altın 2 yıl aradan sonra ilk defa 2 bin dolar direncini aştı. Bitcoin 33 bin 900, brent petrol 90 dolarda.
FED FAİZİ SABİT TUTACAK YA SONRA
Yeni haftada tüm gözler Fed'in faiz oranı kararına ve ardından ISM İmalat ve Hizmet PMI'ı, JOLT İş İlanları ve fabrika siparişlerinin takip ettiği işgücü piyasası raporuna çevrildi. Ayrıca Apple, McDonald's Corp, Advanced Micro Devices, Airbnb, Amgen, Caterpillar, Qualcomm, Eli Lilly ve Pfizer gibi büyük şirketlerin üçüncü çeyrek kazanç raporları da heyecanla bekleniyor. Uluslararası alanda ise İngiltere, Japonya ve Brezilya'nın merkez bankalarının faiz oranı kararları büyük önem taşıyacak. Euro Bölgesi, Almanya, Fransa, İtalya, İspanya, Güney Kore, Türkiye, Endonezya ve İsviçre'deki enflasyon oranları yakından izlenecek. Ayrıca Almanya, Euro Bölgesi, Fransa, İtalya ve Meksika'nın 3. çeyrek GSYİH büyüme oranları da incelenecek. Özellikle Çin'deki İmalat ve Hizmet PMI'larının yanı sıra Hindistan, Kanada, İtalya ve Güney Kore'deki imalat PMI'ları küresel ekonomik dinamiklere ilişkin bilgiler sunacak.
ENDEKS KRİTİK DİRENCİ AŞTI
Borsa istanbul dalgalı seyir izlediği haftanın son işlem gününü artıda tamamladı. Endeks kritik direnci aştı. Bu hafta en düşük 7.384 ve en yüksek 8.084 puanı gördükten sonra haftayı, önceki hafta kapanışına göre yüzde 2,61 değer kazanarak 7.706 puandan tamamladı. İşlem hacmi 104 milyar lira oldu. Bankalar 0.91 prim yaptı En yüksek artış 5.34 ile turizmde yaşandı. Satışlar çok sınırlı kaldı. Küresel piyasalar, ABD'de makroekonomik verilerin beklentilerin üzerinde gerçekleşmeye devam etmesinin enflasyonla mücadele kapsamında ABD Merkez Bankasının politika alanını daraltabileceği endişeleriyle karışık seyir izledi. Yeni haftada yurtiçinde merkez bankasının yılın son enflasyon raporu, para politikası kurulu toplantı özeti, ABD, İngiltere ve Japonya merkez bankalarının faiz kararı var. veri gündeminde yurt içinde enflasyon ve ekonomik güven endeksi, yurt dışında ise ABD'de tarım dışı istihdam, ADP özel sektör istihdamı, fabrika siparişleri, Euro Bölgesinde ve Almanya'da büyüme, dünya genelinde açıklanacak imalat endeksleri öne çıkacak. 7800 – 8000 puan direnç, 7500 – 7400 puan destek oldu.
BİST YÜZDE 57 İSKONTOLU
Yeni ekonomi yönetiminin rasyonel politikalara yönelmesi ve şeffaflığı sağlama yönündeki beyanları yatırımcı güvenini tazeledi. uluslararası ilişkilerde izlenen poitika endeksi 26 Mayıs’ta 4.580 seviyesinden 3 Ekim itibariyle yüzde 86 artışla 8.513 seviyesine ulaştırdı. Ekim ayını mevcut seviyeleri sindirmeye çalışarak geçiren borsa, yukarı yönlü yeni bir hareket için güç topluyor. 12 aylık dönemde BIST-100 endeksinin yüzde 38 primlenme potansiyeliyle 11.000 seviyesine ulaşacak. Seçici bir hisse tercihiyle, BIST-100’deki olası yüzde 38-45 aralığında bir yükselişle yüzde 75-80’e varan getiriler elde edilebilir. Kısa vadede Endeks için 8.000-9.000, 1 yıllık vadede 11.000-12.000 seviyeleri hedefleniyor. Türkiye borsasının gelişmekte olan ülke borsalarına göre yüzde 57 iskontolu işlem görüldüğü göz önüne alınırsa, uzun vadede ise ülke risk primini azalmasıyla birlikte BIST-100 endeksinin yukarı yönlü potansiyeli yüksek. Önümüzdeki 3-5 aydaki doğrudan yatırım ve portföy yatırımı girişlerinin seyri piyasanın yönünü bulması konusunda belirleyici olacak.
KAZANÇLAR KATLANIYOR
2023 yılı 3. çeyrek finansal sonuçlarını açıklayan Şişecam 3,7 milyar TL’lik piyasa beklentisinin yüzde 43 üzerinde, 5,29 milyar TL'lik net dönem kârına imza attı. Şirket bir önceki çeyrekte 5,70 milyar TL net dönem kârı elde etmişti. Böylece şirketin dokuz aylık karı 13,3 milyar TL oldu. Şişecam 2022 yılının tamamında ise 19,3 milyar TL net kâr elde etmişti.Erdemir, 2023 yılının üçüncü çeyreğinde 41,4 milyon TL ile piyasa beklentilerinin üzerinde kâr açıkladı. TUREKS, CAN2 TERMİK, DÖKTAŞ, SUN TEKSTİL sermaye artırımları sermaye piyasası kurulu tarafından onaylandı.
KİRA SERTİKASINA HÜCUM
JPMorgan stratejistleri, 10 yıllık lira cinsi tahvillerin getirisi için adil değeri yüzde 35,7 civarında gördüklerini ve bu seviyeye ulaşana kadar "beklemede kalacaklarını" açıkladı. Şu anda Türkiye’de 10 yıllık tahvil getirisi 28.2 düzeyinde bulunuyor. Fitch Ratings Küresel İslami Bankacılık Grubu Başkanı Bashar Al-Natoor, son dönemde Körfez ülkeleriyle yeniden güçlenen ilişkilerin Türkiye'de İslami finans alanındaki yatırımları destekleyeceğini söyledi. Al-Natoor, Türk hükümetinin Birleşik Arap Emirlikleri'nden (BAE) gelecek 3 yıl içinde gerçekleşmek üzere yaklaşık 51 milyar dolar tutarında yatırım taahhüdü aldığını belirterek, "Bunun yaklaşık 8 milyar dolarlık kısmı sukuk tahvili alımını içeriyor. Bu sukuk ihracının dış finansmanın önemli bir parçası olduğunu gösteriyor." dedi. Al-Natoor, Türkiye'de "kira sertifikası" olarak bilinen ve İslami kurallara uygun, faizsiz bir finansman aracı olan sukuk piyasasının küresel ölçekte son derece önemli olduğunu dile getirerek, "Türkiye'de sukuk ihracı bu yılın 3. çeyreğinin sonu itibarıyla bir önceki yıla göre yüzde 19 artarak yaklaşık 25,9 milyar dolara ulaştı." diye konuştu. Dolar haftayı 28.19, Euro 29.80 TL ile tamamladı. Kurda yılsonu hedefi 30 lira oldu.
GELİRLER AZALDI HARCAMALAR ARTTI
ABD Ticaret Bakanlığı, Eylül ayına ait kişisel gelir ve tüketim harcamaları verilerini açıkladı.Buna göre ülkede kişisel gelirler, Eylül'de bir önceki aya kıyasla yüzde 0,3 arttı. Piyasa beklentileri ise kişisel gelirlerin bu dönemde yüzde 0,4 artması yönündeydi. Amerikalıların kişisel gelirlerindeki artış, Ağustos'ta yüzde 0,4 olmuştu. ReelKişisel tüketim harcamaları Eylül'de aylık bazda yüzde 0,4 ile beklentilerin üzerinde yükseliş kaydetti. Piyasa beklentileri, kişisel tüketim harcamalarındaki artışın yüzde 0,1 olması yönündeydi. Kişisel tüketim harcamaları fiyat endeksi de Eylül'de aylık bazda yüzde 0,4 ve yıllık bazda yüzde 3,4 yükseldi. Söz konusu veri, ağustosta da aynı oranlarda artmıştı. Michigan üniversitesi tüketici güven endeksi 63.8 ile 63’lük beklentiyi aştı. Euro dolar paritesi ABD verilerinden sonra1.0563 sentle kapandı. Yeni haftada FED’in kararı sonrası istihdam verileri tahminleri aşarsa parite 1.0450 sente inebilir.
ALTINI SAVAŞ TETİKLEDİ
Orta Doğu'daki jeopolitik belirsizliklerin metale destek sağlamasıyla altın ons başına 2006 doların üzerine çıktı ve art arda üçüncü haftalık kazanca ulaştı. İsrail güçleri, beklenen tam kara saldırısını geciktirmeye yönelik devam eden diplomatik çabalara rağmen, Hamas'a karşı bu savaşta Gazze'ye şimdiye kadarki en büyük kara saldırısını bir gecede gerçekleştirdi. altının yükselişi, ABD ekonomisinin dirençli kaldığına dair yeni delillere rağmet ivme kazandı. ABD ekonomisi, üçüncü çeyrekte yaklaşık iki yılın en hızlı büyümesini gerçekleştirerek resesyon tahminlerine meydan okudu. Avrupa Merkez Bankası, bir dizi zayıf PMI okumasının ardından 15 aydır devam eden artış serisini kırdı ve faiz oranını değiştirmedi. İsrail BM’nin ateşkes kararını dinlemiyor, çatışmalar yayılıyor. Altın 2030 dolar direncini aşarsa 2075 dolardaki zirveyi yakalar. 24 ayar külçenin gramı 1819 TL’ye çıktı. Bankaalarda 1756 – 1898; Kapalıçarşı’da 1854 – 1867 dolardan satılıyor. Fiyatın 1950 liraya ulaşma ihtimali var.