Asya borsaları ve ABD vadeli kontratları, koronavirüs vaklarındaki artış karşısında hükümetlerin daha fazla harcama yapacağı umudu ve ABD – Çin arasındaki tansiyonun düşmesiyle toparlandı. Avrupa’da endeksler AB liderler zirvesinden anlaşma çıkacağı beklentisiyle artıda kapandı.Wall Street’te ikinci çeyrekte şirketlerin yüksek kar açıklamaları ve perakende satışlarda artışla haftayı artıda tamamladı. Dolar kazançlarını geri verdi, altın yükseldi.

750 MİLYAR EURO’LUK KURTARMA

Avrupa Birliği üyesi 27 ülke lideri, Corona virüsü salgını ardından yaşanan ekonomik krizin üstesinden gelmek için hazırlanan 500 milyar Euro'su hibe, toplam 750 milyar Euro’luk yardım planı ve AB'nin 2021-2027 Bütçesi'ni görüşmek üzere Brüksel’de bir araya geldi. AB Dönem Başkanı, Almanya Başbakanı Angela Merkel, "müzakereler çok zor geçecek" dedi.Sabah saat 10.00'da başlayan görüşmelerde önce Corona krizi sonrası ekonomileri çökme noktasına gelen AB ülkelerine ve sektörlere verilmesi öngörülen yardımın nasıl bir modelle dağıtılacağı ve geri ödeme takvimi tartışıldı. Tartışmalarda iki kamp arasında kıyasıya görüş ayrılıkları ortaya çıktı. Hollanda, İsveç, Avusturya ve Danimarka liderlerinden oluşan Kuzey 4'lüsü, İtalya ve İspanya başta olmak üzere bütçesini doğru yönetemeyen ülkelere 500 milyar Euro hibe yapılmasına karşı çıkıyor. Görüşmelerin haftasonunda tamamlanması bekleniyor.

ABD %6.6, AVRUPA %8.3 KÜÇÜLECEK

Uluslararası Para Fonu (IMF), yeni tip koronavirüs salgınının etkisiyle ABD ekonomisinin bu yıl yüzde 6,6 daralacağını öngördü. 2021'de yüzde 3,9, 2022'de yüzde 3,3, 2023'te yüzde 2,3, 2024'te yüzde 1,9 ve 2025'te yüzde 1,8 büyüyeceği öngörüldü. Ekonomik görünüme yönelik risklere de işaret edilen açıklamada, başlıca riskin ABD'de COVID-19 vakalarındaki artış ve karantina önlemlerinin yeniden uygulanma olasılığı olduğu ifade edildi. Avrupa Merkez Bankası’nın Profesyonel Tahminciler Anketi Euro Bölgesi için gayri safi yurt içi hasılanın 2020 yılında yüzde 8.3 küçüleceğini ancak 2021 ve 2022 yıllarında büyümenin sırasıyla yüzde 5.7 ve yüzde 2.4 olacağını öngördü.

TÜRKİYE’YE YAPTIRIM TASARISI

Ankara ile Washington arasında Libya konusunda varılan uzlaşmaya rağmen, Temsilciler Meclisinde S-400 füzelerini satın aldığı gerekçesiyle Türkiye aleyhine yeni bir yaptırım tasarısı sunuldu. Cumhuriyetçi ve Demokrat partiden bazı üyelerin imzaladığı Tasarıda, S-400 alımının Türkiye tarafından tamamlandığı, bu nedenle yaptırım yasası kapsamında değerlendirilmesi gerektiği savunuldu. Türk ve Rus yetkililer bu ay başında, ikinci parti S-400 füze bataryalarının satın alınması için görüşmelerin devam ettiğini duyurmuşlardı. Rusya parlamentosunun alt kanadı Duma’da Savunma Komitesi Başkanı Aleksandr Şerin, "ABD, Türkiye ile ilişkileri bozarsa sadece kendine kötülük yapar. Çünkü Türkiye bu anlamda konforlu koşullarda bulunuyor. Amerikalıların onu mahrum bırakmaya çalıştığı her şeyi, Rusya veya Avrupa’daki müttefiklerden temin edilebilir, buna eski partner olan Almanya da dahil. ABD’nin Türkiye’ye yaptırımları, tıpkı Çin örneğinde olduğu gibi, filin yumuşak dokusuna isabet eden saçma gibi vız gelir" dedi

FAİZLER SABİT TUTULACAK MI?

Açığa satış yasağının kaldırılmasına rağmen yabancılar Türkiye’den çıkışını sürdürüyor. 10 Temmuz haftasında 101,7 milyon dolarlık hisse senedi, 279,4 milyon dolarlık tahvil olmak üzere toplam 381 milyon dolarlık menkul kıymet sattılar. Tahvil stokları 6.7; hisse stokları 24 milyar dolara geriledi. Bu hafta hisse senetleri %3.46 artarak en yüksek getiriyi sağlayan yatırım aracı oldu. Endeks 116 bin 125 ile 119 bin 451 puan aralığında hareket etti, kapanışı 118 bin 786 puanla gerçekleştirdi. Cuma günü en yüksek artış 2.96 ile bilgi teknolojilerinde gerçekleşti. Onu 2.25 ile mobilya, 200 ile sigorta ve 1.49 ile turizm izledi. Spor 2.00, demir çelik 1.74, bankalar 0.70 geriledi. Gram altın 399 liraya çıkarak 0.08 artış gösterdi. Dolar 6.85 ile sabit kaldı, euro %1 artarak 7.83 TL’ye yükseldi. Yeni haftada yurtiçindeki en önemli gelişme, Para Politikası Kurulu’nun 23 Temmuz’daki faiz kararı olacak. 18 Temmuz’da Türkiye’nin ilk elektrikli yerli otomobil fabrikasının temelinin atılması ile 24 Temmuz Cuma günü Ayasofya’nın ibadete açılacak olması büyük moral kaynağı oluşturacak. Yeni haftada endeksin 120 bin direncini aşarak 122 bin seviyesine ulaşması bekleniyor. 117 bin ana destek konumunda.

NET REZERVLER 2 MİLYAR $ ARTTI

Kurlar istikrar kazandı. Ama kamu mevduat bankalarının döviz cinsi varlıkları ve yükümlülükleri arasındaki fark bu yıl neredeyse ikiye katlanarak 10 Temmuz itibarıyla 9.74 milyar doları buldu. Bankaların yasal özkaynakları 32.2 milyar dolar seviyesinde.. Yani sermayelerinin yüzde 30'una denk gelen net döviz açığı yüzde 20'lik yasal sınırın üzerinde. İşte bunun için Merkez Bankası finansal istikrarın desteklenmesi amacıyla, yabancı para zorunlu karşılık oranlarının tüm bankalar için tüm yükümlülük türlerinde ve vade dilimlerinde 300 baz puan artırdı.Böylece rezervlerde artış sağlanacak.Dolar/TL yaklaşık 1 aydır yatay seyrediyor. Kur 6.84 – 6.86 TL aralığında oturdu. Euro parite desteğiyle 7.83 TL’ye çıktı. Kısa vadede dolar 6.92 TL direncini aşamazsa 6.78 TL’ye dönebilir. Yerli yatırımcıların döviz hesapları ise aynı haftada 1.26 milyar dolar artarak 202.5 milyar dolara yükseldi. Bireysel yatırımcıların hesabı 123.1; tüzel kişilerin hesabı 79.4 milyar dolar oldu. Böylece 1 haftada bireysel yatırımcılar 632, şirketler 622 milyon dolar satın almış oldular. Merkez Bankasının toplam rezervleri 496 bin dolar azalarak 90.50 milyar dolardan 90.04 milyar dolara geriledi, net rezervler ise 2 milyar dolar artarak 32.17 milyar dolara yükseldi. Net rezervlerdeki artış, cari açıktaki daralmadan kaynaklandı. 

EMTİA FİYATLARI NEDEN YÜKSELİYOR?

Koronavirüs kaynaklı endişelerin artması ve Çin’de büyüme hızının tahminleri aşması emtia fiyatlarıyla birlikte altını yükseltti. Çin'de açıklanan yıllık ihracat ve ithalat rakamları koronavirüs pandemisinin kontrol altına alınmasındaki görece başarı ile birlikte, ekonominin ikinci çeyrekte büyümeye döndüğünü gösterdi. Ancak Çin ekonomisi, önemli ticaret ortaklarının artan virüs vakaları ile mücadele etmesi ile birlikte hız kaybetmeye oldukça duyarlı durumda. Gümüşün onsu 19.33, platinin onsu 831 dolara yükseldi. Yeni haftada altını etkileyecek gelişme AB liderlerinin kurtarma fonu üzerindeki uzlaşma sağlamaları olacak.