Necmettin BATIREL
Kaymak alındı mı?
Dünya borsaları haftayı sert satışlarla tamamladı. ABD Merkez Bankası Başkan Powell’ın faizlerin hızlı yükseleceği açıklaması hisse senetlerinde büyük kayıplara yolaçtı. Endekslerdeki düşüş %3’e vardı. Powell, birçok tahvil yatırımcısının zaten şüphelendiği gelişmeyi doğruladı... Fed'in Mayıs ayındaki toplantısı için yarım puanlık bir faiz artırımı kesinleştiği gibi yatırımcılar, Mayıs sonrasında daha da agresif artışlar bekliyor. Fed’in sıkı para politikasının dünya ekonomisini yavaşlatacağı beklentisi brent petrolü 106 dolara düşürdü, reel faizlerin pozitif tarafa geçmesi altını aşağı çekti, 10 yıllık tahvil faizleri 2.90’a çıktı. Dolardaki kazanımlar arttı. Yeni haftada piyasaları hangi gelişmeler bekliyor?
BİST’TE BEKLENEN DÜZELTME: %3.3
Son dönemde yurtdışından pozitif ayrışan endeks yeni yükselişler için %3’lük gerilemeyle güç topladı. Endeks 2472 puana indi, işlem hacmi 53 milyar lira oldu. Bankacılık endeksi 3.65, demir çelik 4.27 geriledi. En düşük kayıp 0.40 ile mobilya ve ulaştırmada yaşandı. Diğer sektörler %2.5 ila %3.5 geriledi. FED Başkanı Powell’ın 50 baz puanlık faiz artırımı piyasalarda satın alınmıştı. Bu yüzden bu gerekçeyle satışların gerçekleştiğini söylemek doğru değil. Yurtdışındaki hızlı geri çekilme kar realizasyonu için bahane olarak kullanıldı. Zaten ABD faiz artışı kurlar üzerinde etkili olmadı. Yeni ataklar için böyle düşüşler çok sağlıklı. Yatırımcıların paniğe kapılmalarına gerek yok. 27 Nisan’da bankalar yüksek bilanço açıklayacak. Diğer taraftan şirketlerin de mali tablolarında göz kamaştıran kazançlar var. Yeni haftada yurtiçinde reel kesim güven endeksi, kapasite kullanım oranı, sektörel güven endeksleri, Mart ayı dış ticaret açığı ve Merkez Bankası enflasyon raporu izlenecek. Yurtdışında, Almanya, Euro bölgesi ve ABD’de 1 nci çeyrek büyüme rakamları, enflasyon rakamları var. 2440 puan destek 2600 puan direnç konumunda kalmayı sürdürüyor.
ABD VE AVRUPA FAİZ İPİNE SARILDI
Fed Başkanı Powell'ın şahin açıklaması sonrası piyasalarda bu yıl için faiz artış tahminleri yükseldi Swaplar Eylül ayında Fed'den dördüncü 50 baz puan faiz artırımını fiyatlıyor.Buna göre Fed'in Mayıs, Haziran, Temmuz ve Eylül aylarında 50'şer baz puan artırması bekleniyor. Bu, 2000 yılından beri bir ilk olacak. Böylelikle politika faizinin üst bandı yüzde 2.50'ye çıkacak. Avrupa’da da yüksek enflasyona karşı faizler yükseltilecek. Temmuz ve Eylül ayı toplantılarında 25'er baz puanlık faiz artışı fiyatlanıyor. Böylece mevduat faizi eksi 0.50’den sıfır düzeyine çıkacak. Avrupa ve ABD’de Nisan ayı öncü imalat endeksleri tahminleri aştı. Euro bölgesinde 55.3’e, Amerika’da 59.7’ye tırmandı. Ama bunun sürdürülebilir olmasından endişe ediliyor. Nitekim Dolar endeksinin 101 düzeyine aşarak 2 yılın zirvesine çıkması bu ihtimali doğruluyor. Euro dolar paritesi haftayı 1.08 sentle tamamladı. Yeni haftada büyüme rakamları yönü belirleyecek. 1.0750 kırılırsa 1.0670 desteğine inilecek. 1.0870 direnç oldu.
MERKEZ BANKASI DÜĞMEYE BASTI
Son faiz toplantısında makroihtiyati politika setinin güçlendirileceğini duyuran Merkez Bankası, bu konuda seri adımlar atıyor.. Bankalar 1 Nisan'dan itibaren kullandırdıkları ticari kredilerin yüzde 10'unu zorunlu karşılık olarak yatıracak. Daha önce zorunlu karşılığa ödenen faizler sıfıra indirilmişti hatırlayacak olursanız. Bununla birlikte 31 Mayıs 2022 tarihi itibarıyla 31 Aralık 2021 tarihine göre kredi büyüme oranı yüzde 20’nin üzerinde olan bankaların, 31 Mart 2022 ve 31 Aralık 2021 tarihlerinde mevcut kredi bakiyeleri arasındaki farkın yüzde 20’si oranında zorunlu karşılığı 6 ay boyunca tesis etmesine karar verildi. Zorunlu karşılık aşağıdaki kredi türlerini kapsamayacak KOBİ tanımına giren işletmelere kullandırılan krediler Esnaf kredileri İhracat ve yatırım kredileri Tarımsal krediler Kamu iktisadi teşebbüslerine kullandırılan krediler.
DÖVİZ REZERVLERİ ARTACAK
Merkez Bankası ayrıca yabancı para mevduat/katılım fonu zorunlu karşılık oranlarının gerçek kişi dönüşüm oranına göre farklılaştırılmasına karar verdi. Bu çerçevede dönüşüm oranı; yüzde 5’in altında kalan bankalara ilave 500 baz puan Yüzde 5 ile yüzde 10 arasında olan bankalara ilave 300 baz puan zorunlu karşılık uygulanmasına karar verildi. Merkez Bankası zorunlu karşılıkları arttırarak piyasadan TL topluyor, ayrıca yabancı para zorunlu karşılıkları arttırarak döviz rezervlerini güçlendirmeyi amaçlıyor. Bu uygulama, 10 Haziran 2022 tarihinde başlayacak olan 27 Mayıs 2022 tarihli hesaplama döneminden itibaren geçerli olacak.Diğer yandan, finansman şirketlerinin yüzde sıfır olan zorunlu karşılık oranları bankalar ile aynı seviyeye getirilerek, yurt içi bankalara olan yükümlülükleri zorunlu karşılık kapsamında alındı.Merkez Bankası, ihracat bedellerinin yurda getirilmesine ilişkin bir düzenlemeye daha gitti. İhracatçılar 15 bin doların üstü gelirini yurda getirecek. Alınan kararların hayata geçmesiyle birlikte TL’deki kazanımların artması döviz rezervlerinin güçlenmesi bekleniyor.
FİNANSAL HİZMETLERE GÜVEN ZİRVEDE
Merkez Bankası’nın finansal hizmetlerine güven Nisan ayında rekor düzeye ulaştı. finansal sektörde faaliyet gösteren 155 kuruluşun yanıtlarının ağırlıklandırılıp toplulaştırılmasıyla elde edilen endekse göre, 2022 yılı Nisan ayında finansal güven, bir önceki aya göre 13,4 puan artarak 178,7 seviyesinde gerçekleşti. Endeksi oluşturan anket sorularına ait yayılma endeksleri incelendiğinde, son üç aydaki iş durumunun ve son üç aydaki hizmetlere olan talebin endeksi artış yönünde, etkilediği görüldü. Merkez Bankası yılın ikinci Enflasyon Raporu toplantısını 28 Nisan tarihinde Ankara'da gerçekleştirecek. Uluslararası borsalarda sert değer kazanan dolar TL’yi olumsuz etkileyemedi. Kur haftayı 14.71, Euro 15.83 TL ile tamamladı. Merkez Bankasının son aldığı kararların hayata geçmesiyle kurlardaki gevşemenin hızlanması bekleniyor.
ALTINDA BEKLENTİ DEĞİŞTİ Mİ?
Altın dolar endeksinin zirveye çıkması ile 10 yıllık tahvilden kaçışın hızlanmasıyla haftayı 1931 dolara inerek tamamladı. Bu rakam son 1 ayın en düşük seviyesi. ABD’de 41 yılın zirvesine çıkan enflasyonu kontrol altına almak için faiz oranlarını yükseltme yoluna gidilecek olması altının yönünü aşağı çevirdi. IMF’nin ev sahipliğinde düzenlenen bir panelde konuşan Fed Başkanı Jerome Powell, Mayıs ayı için 50 baz puanlık bir faiz artışının "masada" olduğunu söyledi ve Fed yetkililerinin enflasyonla mücadele çabalarına "önden yükleme" yapmaya kararlı olduklarını yineledi. Yorumların ardından dolar 1 haftanın en düşük seviyesinden toparlanırken, gösterge 10 yıllık ABD getirileri %2.9'un üzerine çıktı. Bu arada yatırımcılar, güvenli liman talebini artırabilecek ve altın fiyatlarını destekleyebilecek jeopolitik belirsizlikler ve stagflasyon riskine karşı temkinli kaldılar. Yeni haftada ons 1951 dolar direncini aşamazsa sırasıyla 1925 – 1915 ve 1905 desteklerine dönebilir. Gram altın 915 liralık satış rakamıyla haftayı tamamladı. Fiyatın 900 lirayı kırma ihtimali var.