Necmettin BATIREL
Fırtına dindi mi?
TurkNews Yazarı ve Ekonomi Uzmanı Necmettin Batırel, ekonomi ve piyasaları, Türkiye ve dünyadaki son gelişmeler ışığında değerlendirdi.
20 Mayıs 2017, Cumartesi
Küresel borsalar Trump’ın skandallarını satın aldı, yükselişini sürdürdü. Avrupa’dan sonra Wall Street’te haftayı artıda tamamladı. Dolardaki aşırı değer kaybına rağmen altın yukarda tutunamadı. Petrolde toparlanma devam etti. Yurtiçi piyasalar, Erdoğan-Trump görüşmesini dikkatle izledi. ABD’nin YPG’ye silah yardımı yapacağını açıklamasıyla gerilen ilişkiler yapılan yüzyüze görüşmede yumuşadı. Taraflar genel olarak birlik mesajları verirken Erdoğan terör gruplarına karşı olan keskin tavrını korudu. ABD’den gelen açıklama ise verilen silahların Türkiye’ye karşı kullanılmayacağı sözüydü. Geçtiğimiz gün yeniden konuya ilişkin açıklamalarda bulunan Dış İşleri Bakanı Çavuşoğlu ABD’nin tavrını samimi bulduklarını ifade etti.
TRUMP ENDİŞELERİ HAFİFLEDİ - Yurtiçinde bu gelişmeler yaşanırken küresel piyasalar Trump endişelerine yoğunlaşmıştı. Trump’ın görevinden alınan eski güvenlik danışmanı Flynn’in soruşturmasını sonlandırmak adına adaleti engelleyici bir aksiyon aldığı öne sürüldü. Görevden alınan FBI Direktörünün önümüzdeki günlerde konuya ilişkin ifade vermesi bekleniyor. Ancak ifade öncesinde yeterli derece kanıtın toplanması gerekecek. Piyasalar gelişmeleri önce Trump’ın görevine gölge düşürebilecek kadar önemli olduğuna inanmasıyla gelişen fiyatlamada küresel endeksler sert düşüşler yaşadı. VIX uzun süredir görmediği dip bölgelerden sert yükselişler gerçekleştirdi. Ancak Amerikalı ekonomistlerin, Trump'ın odağında yer aldığı krizlerin ülke ekonomisini fazla etkilemeyeceğini düşündüklerini açıklamaları tansiyonu düşürdü. Diğer taraftan Trump’ın bu hafta gerçekleştireceği Ortadoğu gezisi ile gündem değişecek.
COMEY, “CANLI” İFADE VERECEK - ABD Başkanı Donald Trump tarafından 10 Mayıs'ta görevine son verilen eski Federal Soruşturma Bürosu (FBI) Direktörü James Comey, Senato İstihbarat Komitesinde kamuya açık oturuma katılmayı kabul etti.ABD Senatosu İstihbarat Komitesinden yapılan açıklamada, Comey'nin bu ay sonunda komitenin oturumunda senatörlerin sorularını yanıtlayacağı duyuruldu. Kamuya açık yapılacak oturumda Comey'nin, Trump tarafından görevine son verilmesiyle ilgili açıklamalarda bulunması bekleniyor. Amerikan kamuoyunun yanıtlarını merak ettiği sorularla ilgili ilk kez canlı yayınlanacak bir oturumda konuşacak Comey'nin söyleyeceklerinin Rusya soruşturmasının gidişatını da etkileyebileceği ifade ediliyor. Ancak Comey sözlerini ispat edecek delilleri sunamazsa iddiaları havada kalacak.
ABD EKONOMİSİ YOLUNDA - Uluslar arası kredi kuruluşu Moody’s’in Başekonomisti Mark Zandi, piyasaların verdiği kayıpların önemli bir bölümünün Trump’ın vergi reformu ve altyapı yatırımlarına yönelik beklentilerin azalmasından kaynakladığını söylüyor. Zandi, finansal piyasalarda gelecek günlerde yeniden ani dalgalanmalar yaşayabileceğini ancak bunların ABD ekonomisi için şimdilik tehlike arz etmediğini vurgulayarak, Washington’da yaşananların ülke ekonomisini sarsması zor” değerlendirmesini yapıyor. Mott Capital Management Pörtföy Müdürü Michael Kramer ise Trump’ı çevreleyen skandalların ekonomi politikalarını “tehlike düşürdüğü” tezine katılmadığını belirtti. Trump’ın görevini kötüye kullanmaktan “azledilmesi” olasılığının çok düşük olduğunu belirten Kramer, ayrıca vergi reformu ve altyapı yatırımlarının hayata geçirilmemesi ekonominin temellerini sarsmayacak, diyor.
100 MİLYAR DOLARLIK ANLAŞMA- Evet bu hafta gündem değişiyor. ABD Başkanı Donald Trump ilk yurtdışı gezisine Suudi Arabistan'dan başlıyor. 9 günlük resmi gezinin ikinci durağını İsrail ve Batı Şeria oluşturacak. Ardından Vatikan'a geçerek Papa Françesko ile görüşecek olan Trump daha sonra da Brüksel'deki NATO zirvesine ve Sicilya'nın Taormina kentindeki G7 grubu toplantısında yeralacak. Brüksel zirvesine cumhurbaşkanı Erdoğan da katılıyor biliyorsunuz. Trump'ın danışmanları, ABD Başkanı'nın gezisini 'tarihi' olarak tanımlıyor. Trump, Jimmy Carter'dan sonra ilk yurt dışı gezisini Kanada ya da Meksika'ya düzenlemeyen ilk ABD Başkanı oluyor. Beyaz Saray'dan yapılan açıklamada ABD Başkanı Trump'ın "Müslüman dünyasını ortak düşmanlar karşısında birleştirme" amacını taşıdığı vurgulandı. ABD Başkanı çantasında Riyad'a 100 milyar dollarlık bir silah ve askeri mühimmat antlaşması ile gidiyor. Dış İlişkiler Konseyi'nden Elliot Abrams, "Gezi Trump'ın moraline iyi gelecektir" diyor
İRAN’DA İKİNCİ RUHANİ DÖNEMİ - İran'da resmi olmayan ilk sonuçlara göre, 12'nci dönem Cumhurbaşkanlığı seçimini oyların yaklaşık yüzde 59'unu alan Hasan Ruhani kazandı. İlk sonuçların ulaşmasının ardından Ruhani taraftarları kutlama hazırlıkları yaparken, İbrahim Reisi yanlıları Ruhani'yi tebrik etti. Ruhani’nin kazanması OPEC için büyük önem taşıyor. İran, yaptırımların kaldırılmasından sonra dünyadaki arz fazlasına rağmen petrol üretimini günlük 4 milyon varilin üzerinde sürdürüyor. Petroldeki gelişmelerin yanı sıra yabancı yatırımcıyı da çeken ülkede İngiltere, yeniden bir büyükelçilik açtı; İtalya demiryolu yatırımı, Fransa doğalgaz sahası geliştirilmesi, ABD havacılık devi Boeing uçaklarının satılması için İran’la masaya oturdu. İran, Temmuz 2015’te imzaladığı Nükleer Anlaşması ile uranyum zenginleştirerek nükleer silah üretmeyeceğine söz verdi. Tüm bu gelişmelerin arkasındaki isim ise ılımlı dış politikasıyla dikkat çeken, 2013’ten bu yana cumhurbaşkanlığı görevini sürdüren Hasan Ruhani.
BİST’TE 97 BİN SESLERİ - Trump kaygılarıyla riskten uzaklaşan piyasalar tercihini güvenli limanlardan yana kullandılar. Süreçte bizimde aralarında bulunduğumuz gelişmekte olan ülke varlıkları sert düşüşler yaşadı. BİST100 uzun süredir arkasına aldığı küresel piyasalardaki desteği kaybedince 95 bin desteğine çekildi. endekste bir sonraki önemli destek 93 bin olarak gözüküyor. Ama piyasada talep sıcaklığını koruyor. Yabancı yatırımcıların geçen hafta 223 milyon dolarlık hisse senedi, 263 milyon dolarlık tahvil satın aldığını görüyoruz. Yani 486 milyon dolarlık menkul kıymet topladılar. Hisse stokları 44.5, tahvil stokları 28.5 milyar dolara yükseldi. Endeksin bu hafta 97 bin direncini test etmesi olası.. Pozisyonlarınızı bozmayın diyorum. Bu hafta Türkiye’de mayıs kapasite kullanım oranı ile imalat güven endeksi belli olacak. Euro bölgesinde satın alma yöneticileri endeksi var. ABD’de konut verileri, dayanıklı mal siparişleri ve birinci çeyrek büyüme rakamı izlenecek. Çarşamba akşamı FED tutanakları açıklanacak.
DOLAR 8 AYIN DİBİNDE - Euro bölgesinden büyüme ve enflasyon rakamları beklentilere uygun geldi. Avrupa merkez bankasının aldığı önlemler olumlu sonuç veriyor piyasalarda bu hafta tedirginliğe sebep olan bir “Trump” konusu gündemdeydi. Trump üzerinde oluşan bu olumsuz algı bir süre daha devam edebilir. Trump’ın, eski FBI Başkanı James Comey'den, eski Ulusal Güvenlik Danışmanı Michael Flynn hakkında Rusya ile ilişkilerinden dolayı açılan soruşturmanın kapatılmasını istediği iddia edilen videonun muhafazakarlar tarafından yanlış yorumlandığı öne sürüldü. Bu haber ile birlikte dolar kanadında bir miktar değer kazanımı gözlemlendi. Teknik olarak baktığımızda, 1.12 senti aşan Euro dolar paritesinin Trump’ın bu hafta gerçekleşecek Ortadoğu gezisi sonuna kadar düşük kalacağı anlaşılıyor. 1.10 sent desteği kırılmadığı sürece 1.1170 – 1.1250 sent aralığı gündemde kalacak. FED tutanaklarından sürpriz bir sonuç beklenmiyor. Trump’ın etkinlikleri daha büyük önem kazanmış durumda
TL’DEKİ YÜKSELİŞ KALICI MI? - Brezilya'daki politik kriz ve ABD'de siyasi gelişmeler küresel piyasalarda risk iştahını azaltırken, buna bağlı olarak gelişmekte olan ülke para birimleri ile pay piyasalarında satışlar yaşandı. Dolar/TL 3.64’e tırmandı. Ama Trump’a yönelik endişelerin hafiflemesiyle birlikte yön aşağı döndü. Dolar yeni haftaya 3.57 TL ile başlıyor. Trump’ın Ortadoğu seferi iyimserliği arttıracaktır. 3.83 T’ye çıkan döviz sepetinin 3.79 TL’ye düştüğünü görüyoruz. Serbest piyasada bu hafta dolar 3.54 – 3.56 TL aralığında seyredebilir. Dövizde açık pozisyon taşıyanların bu seviyeleri alım fırsatı olarak kullanmalarını tavsiye ediyorum. Euro ise parite desteğiyle bu hafta 4 TL’nin üzerindeki yerini koruyacak görünüyor.
RİSK İŞTAHI ARTTI, ALTIN ZAYIFLADI - Trump’a yönelik haberlerin etkisini kaybetmesi, risk iştahını arttırdı, altından kaçış yeniden hızlandı. 1261 doları aşan ons haftayı 1255 dolarla tamamladı. 10 yıllık ABD hazine bonolarına alım gelmeye başladı. Faizler 2.22’den 2.24’e tırmandı. Dolar endeksi 97 seviyesindeki yerini koruyor. Vıx yani korku endeksi %15’lerden %12’lere geriledi. Özetle altına yöneliş zayıflıyor. Teknik analize göre, altın 1260 doları aşamazsa 1244 dolar desteğine dönebilir. Kapalıçarşı’da 24 ayar külçenin gramının bu hafta 143 – 145 TL aralığında hareket edeceğini tahmin ediyorum.
