Necmettin BATIREL
Dünya duruyor, Türkiye koşuyor!
Küresel borsalar Londra dışında haftayı artıda tamamladı. Wall Street, ABD ile Çin arasındaki birinci aşama ticaret anlaşmasında umut veren açıklamalarla yükseldi. Avrupa Birliği diplomatları Brexit'in ertelenmesi konusunda prensipte uzlaşmaya vardı. Ancak AB, uzatma süresine ilişkin kararı, İngiliz siyasetçilerin Pazartesi günü Başbakan Boris Johnson'ın erken genel seçim teklifini oylamasının ardından sonra Salı günü verecek. Genel seçim için 12 Aralık tarihini teklif edecek olan Johnson'ın parlamentoda üçte iki çoğunluğu sağlaması gerekiyor. Başbakanın erken seçim teklifi Pazartesi günü Avam Kamarası'nda oylanacak. Muhalefet teklife destek vermiyor. Bu gelişme euro üzerindeki baskıyı arttırdı, altındaki ataklar kalıcı olmadı.
EKONOMİ YILDIZ GİBİ PARLIYOR
Avrupa ve Amerika'da resesyon korkusu yaşanırken, Türk ekonomisinde jeopolitik risklere rağmen büyük iyileşme var. Ekim ayında hizmet sektör endeksi 90.7, perakende ticaret sektörü güven endeksi 102,3 ve inşaat sektörü güven endeksi 65,1 düzeyine yükseldi.. Bakın bunlar nasıl gerçekleşmiş? Mevsim etkilerinden arındırılmış hizmet sektörü güven endeksi Eylül ayında 89,3 iken, Ekim ayında %1,6 artarak 90,7 oldu. Hizmet sektöründe bir önceki aya göre; hizmetlere olan talep beklentisi endeksi %4,9 artarak 100,1 e yükseldi.. Mevsim etkilerinden arındırılmış perakende ticaret sektörü güven endeksi Ekim ayında %4,8 artarak 102,3'e tırmandı oldu. Perakende ticaret sektöründe bir önceki aya göre; iş hacmi-satışlar, mevcut mal stok seviyesi ve iş hacmi-satışlar beklentisi endeksleri sırasıyla %4,9, %2 ve %7,7 artarak 93,3, 108 ve 105,6 değerlerine çıktı.. Mevsim etkilerinden arındırılmış inşaat sektörü güven endeksi bir önceki ayda 60,1 iken, Ekim ayında %8,3 artarak 65,1 oldu. Türk ekonomisinin aynası reel sektördür. Bu tablo, tüm gerçeği gözler önüne seriyor.
ENFLASYON RAPORU, FED FAİZ KARARI
Borsa İstanbul'da işlem gören hisse senetleri bu hafta yüzde 1,83 ve külçe altın yüzde 0,90 değer kazanırken, dolar/TL yüzde 0,40, euro/TL yüzde 0,79 geriledi. BİST'te Cuma günü işlem hacminin 5.5 milyar liraya düşmesi yatırımcıların büyük kısmının pozisyonlarını koruduğunu gösterdi.. Bankacılık endeksinde yüzde 0,93 ile sınırlı düşüş yaşandı.Borsa İstanbul Cumhuriyet Bayramı tatili nedeniyle 28 Ekim'de saat 12.40'dan itibaren 1,5 gün kapalı. Yeni haftada yurtiçinde Merkez Bankasının enflasyon raporu, Ekim imalat endeksi, Eylül dış ticaret açığı, izlenecek. Cuma günü uluslar arası kredi kuruluşu Fitch, Türkiye not değerlendirmesini yapacak. Euro bölgesinde 3 ncü çeyrek büyüme rakamları, enflasyon, güven endeksleri var. ABD'de FED faiz kararı, özel sektör ve tarım dışı istihdam rakamları, Eylül kişisel gelir ve harcamalar izlenecek. Japonya Merkez Bankası'nın Perşembe günü -0.10 olan faizleri değiştirmesi beklenmiyor. Çin'de ekim imalat verileri gelişen piyasaları etkileyecek. Teknik açıdan BIST 100 endeksinde 100 bin ve 98 bin 500 destek, 102 bin 500 direnç konumunda.
AVRUPA VE ABD'DE VERİLER BOZULUYOR
Avrupa cephesinde ekonomik görünümün son dönemlerde açıklanan verilerdeki daralmayla derinleşmesinin yanı sıra yaşanan siyasi olaylar Euro varlıkları üzerindeki baskıyı arttırıyor.. Açıklanan datalardaki bozulma resesyon sinyallerini güçlendiriyor. Avrupa Merkez Bankası'nın varlık alım programına aylık 20 milyar euro ile başlayacağı ve faiz artışını sağlayacak ortam oluşuncaya kadar devam edeceğini açıklaması bölgedeki belirsizliğin uzun süre etkili olacağını gösteriyor. Brexit konusunda Salı günü AB net kararını verecek. ABD tarafında da veriler bozuluyor. Ancak FED'in Çarşamba akşamı açıklayacağı 25 baz puanlık faiz indirim kararından sonra operasyona ara vereceği beklentisi doların değer kazanmasına yol açtı. ABD'de genel görünüm itibariyle faiz indirim politikası acil bir hamle olarak görülmüyor. Uluslar arası yatırım bankası Goldman Sachs'a göre FED karar sonrası açıklamasında iki değişikliğe giderek 'döngü ortası ayarlaması'nın sonuna gelindiğini söyleyecek, ve büyümenin devamını sağlamaya uygun davranacağı söylemini de metinden çıkaracak. 1.1079 sente düşen parite 1.11 sent direncini aşamazsa 1.1050 – 1.1030 sent desteklerine gerileyecek.
YABANCI TAHVİL ALIYOR, TL GÜÇLENİYOR
Küresel faizlerin ve jeopolitik tansiyonun azaldığı bir dönemde gelen Merkez Bankası faiz indirimi TL'de yaşanan tepkiyi "sınırlı" etkiledi. Özelikle ABD'nin yaptırım riskinin ortadan kalkması ve Suriye'de elde edilen başarı 3 ayda gerçekleşen 1000 baz puanlık indirimin önden yüklemeli olarak nitelenmesini sağladı.. Merkez Bankası Başkan Murat Uysal, yılın son Enflasyon Raporu'nu 31 Ekim'de İstanbul'da saat 10.30'da açıklayacak. Burada verilecek mesajlar uygulanacak para politikasına yönelik stratejiyi belirleyecek. Faiz indirimine rağmen %4 reel faiz ortamının devam etmesi yabancı yatırımcıların tahvil alımlarını destekliyor. 10 yıllık gösterge tahvilde faizler 13.31 düzeyine geriledi. Mayıs ayında bu rakam %21 düzeyindeydi. İki yıllık tahvildeki faizler ise 13.02'ye düştü. Yeni haftada ABD ve Japonya Merkez Bankalarının faiz kararları izlenecek. Döviz sepeti 6.10 TL'de.. Ancak risk primindeki düşüşün devam etmesi, güven ortamının güçlendiğini haber veriyor. 5.76 TL ile kapanan dolar yeni haftada 5.80 TL'yi aşamazsa 5.74 – 572 TL aralığına dönebilir. Bu durumda 6.39 TL ile kapanan euro 6.32 – 6.35 TL bandına çekilecektir. Perşembe günü açıklanacak Eylül dış ticaret rakamlarındaki iyileşme kurların gevşemesini sağlayacaktır.
YATIRIMCI GÜVENLİ LİMANDAN ÇIKIYOR
Altın fiyatları dalgalı seyir izliyor. ABD'de açıklanan zayıf ekonomik verilerin küresel büyüme endişelerini arttırması onsu 1513 dolara çıkardı. ABD Başkanı Donald Trump, FED'in ekonomiyi teşvik etmesi gerektiği ve faizleri indirmediği takdirde görevini ihlal edeceğini ifade eden twitler attı. Ancak ticaret müzakerelerindeki ilerleme ve Avrupa Birliği'nin Brexit'in ertelenmesi konusunda karara varması altını 1504 dolara düşürdü. Çin ABD ile kısmi ticaret anlaşması imzalanması halinde yıllık en az 20 milyar dolarlık tarım ürünü almayı amaçlıyor ve alımları müzakelerin gidişatına göre artırmayı planlıyor. Bu Çin'in ABD'den ithal ettiği tarım ürünlerini Trump'ın kısasa kısas tarifelerine başlamadan önceki 2017 seviyelerine döndürebilir...Çin Devlet Başkanı Xi Jinping ve Başkan Donald Trump'ın Şili'deki APEC zirvesinde el sıkışması ve bu savaşı bitirdiklerini açıklamaları ihtimali oldukça yüksek ihtimal olarak değerlendiriliyor. Yatırımcılar bu gelişmeler karşısında güvenli limandan çıkıyor. 10 yıllık ABD hazine bonolarında faizlerin 1.80'e yükselmesiyle, Vıx yani korku endeksinin 12.65 düzeyine gerilemesi altının yeni haftada düşüşünü sürdüreceğini gösteriyor. FED'den faiz indirimlerinin sona erdiği mesajı gelirse ons güçlü desteği kırar 1494 – 1488 dolar aralığına döner. Kapalıçarşı'da 279 lirayla kapanan gram altının yeni haftada 275 liraya inme ihtimali oldukça güçlenmiş görünüyor.