Necmettin BATIREL
Deltayı unut
Küresel borsalar artıda kapandı.. Wall Street'te, Delta varyantıyla ilgili endişeler nedeniyle büyük bir satışla başlayan çalkantılı bir hafta oldu. Ancak Cuma günü, hisse senetleri rekor seviyelere ulaştı. Zira yatırımcılar yeni varyanta rağmen ekonomilerin kademeli olarak açılmaya devam edeceğine inandı. Avrupa hisse senetleri, bilançolardaki iyileşme ile Avrupa Merkez Bankasının parasal desteğe devam edeceğini açıklamasıyla tüm zamanların zirvesine ulaştı. Dolar güçlendi, altın yukarda,10 yıllık ABD tahvilleri 1.27’de kaldı.
FED, POLİTİKA DEĞİŞTİRECEK Mİ?
Önümüzdeki haftanın odak noktası ABD Merkez Bankası'nın iki günlük toplantısı olacak. Başkan Jerome Powell'ın şimdiye kadarki güvercin duruşu, piyasaların yukarı yönlü bir yörüngede kalmasına yardımcı olmuştu. Bu duruş devam edecek mi? Morgan Stanley, Delta varyantından kaynaklanan yeni bir enflasyon dalgasının ABD ekonomisi için risk meydana getirmediği görüşünde. Capital Economics ve JP Morgan biraz daha temkinli, ama onlar da büyüme öngörülerinde aşağı revizyona gitmiyorlar. IMF de gitmiyor. Başkan Kristalina Georgiagava 27 Temmuz’da yenilecek küresel ekonomik tahminler için “Global büyüme projeksiyonunu %6’da tutacağız” dedi.
YELLEN’DEN BORÇLANMA UYARISI
ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, borç limitlerinin süresinin uzatılması konusunda Kongre'yi uyardı. temerrüt riski için adım atılmazsa, 2 ağustos’ta olağanüstü önlemler alınacak, dedi. “Ulusal borcun temerrüte düşmesi düşünülemez” diyen Yellen, borç limitlerinin artırılmamasının ekonomi üzerinde yıkıcı sonuçları olacağını belirtti. ABD'nin şu anki borçlanma limitlerinin askıya alınması 31 Temmuz’da sona erecek. Eğer bu süre uzatılmazsa ABD Hazinesi hükümet harcamalarını karşılayabilmek için daha fazla borçlanamayacak. Böylece limitleri aşmamak için uygulanan özel önlemler de tükendiğinde, hükümet vadesi gelen borçların ödemelerini yapamayabilir.Bu gelişmenin bir finansal krize yol açabileceğini, istihdamı tehdit edeceğini ve Amerikalıların tasarruflarını tehlikeye sokacağını da dikkat çekiliyor. Ancak daha önce de bu durum yaşanmış kongre toplanarak borç limitini artırmıştı.
BİST’TE HİSSELER “AL BENİ” DİYOR
Türkiye’nin tatilde olduğu haftada Tüketici Güven Endeksi Temmuz'da 2,7 gerilerken, Yurt dışı Üretici Fiyat Endeksi Haziran’da yüzde 3,93 artış gösterdi. Merkez Bankası toplantı özetlerinde 'enflasyon' vurgusu yaptı., ABD Başkanı Biden ülkedeki enflasyon oranı hakkında sönemli açıklamalarda bulundu. Rusya Merkez Bankası 100 puanlık artışla faizi %6.5 düzeyine çıkardı ve sıkı para politikasına devam açıklaması yaptı. Tatil dönüşü piyasaları yine yoğun bir gündem bekliyor. Pandeminin seyri, ABD Merkez Bankası’nın 13 yılın zirvesine çıkan enflasyon rakamları sonrasında hem faiz artırımına hem de tahvil geri alımında azaltıma gidip gitmeyeceğini takip edecek. Yurtiçinde de ana gündem enflasyon Haziran ayında yıllık yüzde 17.53’e yükselen enflasyonun, elektrik ve doğalgaz zamlarının ardından gıda fiyatlarındaki artış yüzünden temmuz’da da yüksek seyredeceği kesin. İşte 29 Temmuz Perşembe günü açıklanacak merkez bankası yılın üçüncü enflasyon raporunda şu anda 12.2 olacağı öngörülen yıllık TÜFE’nin ne kadar yukarı revize edileceği izlenecek. Almanya, Euro bölgesi ve ABD’de ikinci çeyrek GSYHİ rakamları büyüme hızındaki artışı gösterecek. 1351 puanla kapanan Borsa İstanbul yurtdışındaki iyimser havadan pozitif etkilenecek. 11 milyar liralık bayram ekonomisinin şu anda %40 iskontolu hisselere olan talebi arttıracak. Özellikle makine, otomotiv, tekstil ve kimya sektörlerinde yoğunlaşma bekleniyor. 1320 puan deste 1400 puan direnç konumunda bulunuyor.
DOLARDAKİ KAZANIMLAR NİYE ARTTI?
Avrupa Merkez Bankası, yüzde 2’lik simetrik enflasyon hedefine ulaşana kadar mevcut faiz oranlarının korunacağını açıkladı. Başkan Lagarde “Uzun vadeli enflasyon beklentileri hedefin gerisinde geçici etkilerin 2022 yılı başından itibaren azalması bekleniyor.” dedi.Lagarde, “Şu aşamada teşvik programlarından çıkış erken olur. Halen bir kriz dönemindeyiz. Toplantıda Pandemi Acil Varlık Alım Programı ile Uzun Vadeli Refinansman (TLTRO) ihalelerini müzakere etmediklerini söyledi. Bu gelişme üzerine Euro dolar paritesi 1.1771 sente geriledi. Yeni haftada FED’in faiz kararı sonrası yapacağı açıklamada şahin duruş ağırlık basarsa 1.1750 – 1.1710 – 1.1670 desteklerine dönülebilir. Güvercin yaklaşım 1.1850 sente çıkarır.
YÜKSEK İHRACAT TL’Yİ GÜÇLENDİRDİ
Ekonomide üçüncü çeyrekte güçlü toparlanma bekleniyor. Ekonomik aktivitenin pandemi önce seviyeye 2022 yılı ilk çeyrekte dönmesi öngörülüyor. Ekonomiye ilişkin riskler dengeli- İddialı, koordineli ve hedefli mali yardımlara ihtiyaç var. Ekonomik görünüm pandemiye ve aşılamalara bağlı. Şu anda Türkiye’de 65 milyon vatandaş aşılandı. Dolar endeksinin yükselmesi TL’ için en olumsuz gelişme. Ancak bu sıkıntı yüksek ihracat ile aşılıyor. Merkez Bankasının faiz indiriminin yakın zamanda olmayacağının sinyalini vermesi; TL’ye değer kazandırıyor. ABD 10 yıllık tahvil faizlerinin %1,27’lere kadar gerilemesi gelişmekte olan ülkelerin para birimleri için olumlu bir gelişme Dolar / TL’yi teknik olarak inceleyecek olursak yukarı yönlü hareketlenmelerde sırasıyla 8.60 – 8.70 – 8.80 direnç, 8.50 – 8.45 – 8.40 destek seviyeleri oldu. Merkez Bankasının 29 Temmuz’da açıklayacağı üçüncü enflasyon raporunda yılsonu TÜFE rakamını revize etmesi TL’yi olumlu etkileyecek. Kurlarda düşüş eğilimi güçleniyor.
ALTIN NEDEN YÜKSELECEK?
Altın cephesine baktığımızda doların güçlenmesine rağmen onsun 1800 dolar üzerinde tutunduğunu görüyoruz. Delta varyantı, Bitcoin’deki düşüş, güvenli liman 10 yıllık ABD hazine tahvillerine gelen yoğun alımlar altına destek veriyor. Temmuz ayında 1833 doları gören onsu 1802 dolarla haftayı tamamladı. ABD iflas ve ekonomik gerileme yolunda, servetleri korumanın en iyi yolu altın.. ABD'nin halen toplam kamu borcu yaklaşık 25 trilyon dolar ve bu ülkenin milli gelirinin üzerinde bir rakam. Ayrıca, hükümet büyük yetkiler almaya istekli.. Hükümetin sistematik olarak iflasa doğru ilerlediğini görüyoruz. Bu borcu kim ödeyecek? Kamu borcunun gelecek 30 yılda ikiye katlanması öngörülüyor. bu yüksek seviyedeki borcun ödenmesi imkansız. İkinci dünya savaşındaki borç seviyelerine ulaşıldı. Altın bu yüzden değerini koruyor. Çarşamba akşamı FED’den tahvil alım programı ve faiz değişikliği konusunda kısa dönemde değişiklik mesajı çıkmazsa ons kademeli şekilde 1850 dolara doğru yükselişini sürdürebilir. Kapalıçarşı’da 495 liraya düşen altın alım için uygun seviyede bulunuyor. Bu sene altın 530 lirayla zirve yapmıştı.