1977-1981 yılları arasında ABD Başkanlığı yapan Jimmy Carter 100 yaşında ölmüş.

Carter görev süresi boyunca bütün verilere rağmen İran Devrimini öngöremediği, sonrasında da Tahran’da işgal edilen ABD Büyükelçiliğindeki rehineleri kurtarmak için yaptığı başarısız operasyonlardan dolayı çok yıpratılmıştı.

Carter’in yıpranması Cumhuriyetçi aday Ronald Reagan’ın seçilmesine sebep oldu ve adeta dünya değişti. Önce dünya sathında liberalleşme ve özelleştirme furyası başladı. Özallı yıllar bu furyanın sonucuydu.

Bazı gözlemciler ise sürecin asıl mimarının dönemin İngiltere Başbakanı Margaret Thatcher olduğunu ileri sürüyor. Ama Reagan ile Thatcher zaten ekonomi-politik düzlemde siyam ikizleri gibiydi.

Sonrasında Reagan’ın sert antikomünist yaklaşımları Sovyetler Birliği ve Reel Sosyalizmin yıkılmasına sebep oldu. Dünyayı değiştirdi.

Carter’ın İsrail ile Mısır arasındaki Camp David Anlaşması dışında uluslararası bir etkisi olmamıştı. Sovyetler Birliği ile imzaladığı silahların kontrolüne ilişkin anlaşma kamuoyunda olumlu bir izlenime sebep olsa da aynı Sovyetler Birliği Afganistan’ı onun döneminde işgal etti.

Enerji krizi, ekonomik zorluklar vs. gibi sorunlara rağmen halk Carter’ı seviyordu. Ama İran’la yaşan rehine krizi bütün popülaritesini yerle bir etti.

Tekrar edecek olursak 1981 yılında Reagan ile girdiği yarışta tarihi bir yenilgi aldı. Sonuçta Reagan seçimleri kazandı ve dünyayı değiştirdi.

İran’daki rehine krizi belki ABD’nin karizmasını yerle bir etti ama Reagan’ın seçilmesine yol açarak Sovyetler Birliği ile Reel Sosyalizmin yıkılmasına yol açtı.

Popper, amaçlı sosyal eylemlerin genellikle amaçlanmamış sonuçlara sebep olduğunu söyler. Sosyal bilimlerin amacının da amaçlı sosyal eylemlerin amaçlanmamış sonuçlarını ortaya çıkarmak olduğunu ileri sürer.

Rehine krizi ABD ile İran arasında halen devam eden kalıcı bir düşmanlığa sebep oldu ama dünyanın neredeyse yarısındaki siyasi sistemi de değiştirdi.

İşte bunu kimse öngörmüyordu.

Halen dünya siyasetinde belki soğuk savaş döneminde yaşamış aktif kişiler olabilir ama (mesela Biden gibi. O dönemde etkili olmayan bir Kongre üyesiydi) Carter’in ölümüyle o dönemde belirleyici role sahip kimse kalmadı.

Soğuk savaş belki de asıl şimdi bitti.