Necmettin BATIREL
Brüksel heyecanı
ABD'deki hayal kırıklığı yaratan istihdam büyümesi mali teşvik umutlarını güçlendirdi. Wall Street haftayı yükselişle tamamladı.
Avrupa’da yeni haftada aşı kullanımına başlanacak olmasıyla Brexit’in mutlu sonlanacağı beklentisi endeksleri artıda tuttu. Dolar kayıplarının bir kısmını geri aldı. Altın yukarda kaldı.
PFİZER-BİONTEC AŞISI DAĞITILIYOR
Küresel hisse senedi piyasaları, aşı gelişmelerinin 2021 yılında küresel toparlanmayı destekleyeceğine dair yatırımcı iyimserliği sayesinde son birkaç haftada güçlü artışlar yaşadı.
İngiltere Pfizer-BioNTech’in Covid-19 aşısını gelecek hafta dağıtacak. Güveni destekleyen diğer bir gelişme, ABD’de iki partinin önerdiği 908 milyar dolar koronavirüs teşvik planının ABD Kongresi’nde önem kazanması oldu.
Bu olası anlaşma, Demokrat liderler olan Meclis Başkanı Nancy Pelosi ve Senato Azınlık Lideri Chuck Schumer tarafından desteklendi.
MOODY’S NOT GÜNCELLEMESİNDEN KAÇTI
Uluslararası kredi kuruluşu Moody’s Türkiye için not güncellemesi yapmadı. Nedeni çok basit. Yılın üçüncü çeyreğinde %6.7 ile dünyanın en hızlı büyüyen ülkesinin notu mutlaka yükseltilecekti. ABD’li kuruluş bu cesareti gösteremedi, kaçtı.
Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşları yıllık takvimlerinde, ülkelerin kredi notu ve not görünümleri için tarih vermesine rağmen, güncelleme yapmamayı tercih edebiliyor Moody's, daha önce 5 Haziran olarak açıklanan tarihte de Türkiye'nin kredi notu ve not görünümüne ilişkin güncelleme yapmamıştı. Kuruluş, 11 Eylül'de takvim dışı bir değerlendirmeye giderek Türkiye'nin kredi notunu "B1"den "B2"ye düşürmüş ve not görünümünü "negatif" olarak bırakmıştı.
SORUNLU KREDİLERİN TAKİBİ UZUYOR
BDDK’nın sorunlu kredilerdeki takibe dönüşüm süresini 2021 Haziran ayına kadar uzatıyor. Kararın yeni haftada açıklanması bekleniyor.
Eylül sonu itibariyle kredi stoku 360, tahsili gecikmiş alacak tutarı 150 milyar liraydı. Türk bankacılık sektöründe geçen sene sonunda %5.4 olarak gerçekleşen takibe dönüşen kredi oranı, salgının ekonomiye etkilerini azaltmak için uygulamaya sokulan düşük faizli kredilerdeki yüksek büyüme ve düzenlemelerin de etkisiyle gerileyerek Ekim’de %3.97’ye kadar inmişti.
Sorunlu krediler şirket iflaslarına yolaçabiliyor. Bu karar BİST’te banka ve hizmet endekslerini olumlu etkileyecek
HAFTANIN GÜNDEMİ: AB ZİRVESİ
Borsa İstanbul hatfayı 1331 puanla tamamladı işlem hacmi 28.2 milyar lira oldu.
Bankacılık endeksi yüzde 1,25 değer kaybederken, spor sektörü 1.87’lik kayıpla ilk sırada yeraldı.
Gayrimenkul, mobilya, teknoloji ve ulaştırma sektörlerinde sınırlı geri çekilmeler yaşandı.
Kimya sektörü 2.88’lik artışla ilk sırada.. Onu 1.34 ile makine, 0.88 ile sigorta, 0.74 ile turizm izledi.
Moody’s’in Türkiye’nin not güncellemesinini yapmaktan kaçması yeni haftada olumlu algılanacak.
Gelecek hafta veri trafiği Avrupa ağırlıklı. En önemli gelişme 11 Aralık’taki AB zirvesinden Türkiye hakkında alınacak olan karar..
Brexit görüşmeleri sonlanacak. Avrupa Merkez Bankası faiz kararını açıklayacak. Euro bölgesinde üçüncü çeyrek GSYHİ (12.6 / -4.4) belli olacak.
Yurtiçinde Eylül işsizlik oranı, ekim dış ticaret açığı (2.7 milyar $) izlenecek.
ABD’de Kasım enflasyonu var. BIST 100 endeksinde 1340 ve 1360 seviyeleri direnç, 1290 puan destek konumunda..
DOLARDAKİ KAYIPLAR NİYE AZALDI?
Aşı haberleri ve ABD’deki yeni teşvik paketi gelişmeleri ile 2.5 yılın en düşük seviyesine inen dolar toparlanıyor. 1.2190 sente çıkan parite 1.2118 sentle kapandı.
Euro’daki kayıpların artmasına Avrupa Merkez Bankasının 10 Aralık toplantısında pandemi tahvil alım programını en az 6 ay en fazla 2022 ortasına kadar uzatmayı kabul edebileceği haberi yolaçtı.
AB ile İngiltere arasındaki Brexit anlaşmasının sonlanacağı beklentisi Euro’ya destek verdi.
Almanya’da fabrika siparişleri ekim’de 2.9 yükseldi. ABD’de ise Kasım ayında 469 bin artması beklenen tarım dışı istihdam 245 bin olarak gelerek hayal kırıklığı yaşattı.
Yeni haftadan Euro dolar paritesinin geleceğini Avrupa Merkez Bankasının kararları belirleyecek.
Korona vaka sayılarındaki artışın ekonomi üzerinde meydana getirdiği olumsuz etkileri ortadan kaldırmak için tahvil alım programının uzatılmasına kesin gözle bakılıyor. 1.21 desteği kırılırsa 1.2050 sente inilecek.
REEL EFEKTİF KURU EN DÜŞÜK SEVİYEDE
Türkiye’nin ticaret yaptığı ülkelerin para birimleri karşısındaki ağırlığını gösteren reel efektif döviz kuru Kasım ayında 60,55 oldu.
Rakam 1994 yılında verinin yayınlandığı tarihten bu yana en düşük seviyeyi gösteriyor. Yani TL’nin önünde değer kazanacağı büyük bir alan var.
Enflasyondaki artışa karşı ekonomi yönetiminden kur istikrarını kazandırmak için ne gerekiyorsa yapılacak açıklaması 24 Aralık’taki para politikası kurulu toplantısında faizlerin 100 baz puan arttırılacağı beklentisini güçlendirdi.
10-11 Aralık tarihlerinde Brüksel'de düzenlenecek yılın son liderler zirvesinde Doğu Akdeniz'deki faaliyetleri nedeniyle Türkiye'ye yaptırım uygulanıp uygulanmayacağı görüşülecek.
Almanya Başbakanı Angela Merkel, Türkiye'nin sismik araştırma gemisi Oruç Reis'in Antalya'ya dönmesi ile ilgili açıklamasında bunun "iyi bir işaret olduğunu" söyledi..
AB, Türkiye'nin bölgedeki doğal gaz arama faaliyetlerini "yasadışı" olarak nitelendirerek Türkiye ile yaşanan anlaşmazlıkta Yunanistan ve Kıbrıs'a tam destek açıklaması yapmıştı.
Ankara ise sismik araştırma yapılan bölgelerin kendi kıta sahanlığı içinde olduğunu savunuyor.
7.79 TL ile kapanan dolarda 7.85 TL direnç, 7.75 TL destek konumunda. Euro’nun yeni haftada 9.40 – 9.50 TL aralığında hareket etmesi bekleniyor.
ALTIN HANGİ GELİŞMEYİ SATIN ALDI?
Üzerinde çalışılan aşıların virüse karşı büyük oranda etkili olması ve bu yönde üst üste gelen haber akışı ile son yılların en sert aylık düşüşünü gerçekleştiren altın 1765 dolarla dip yaptıktan sonra ABD’deki teşvik paketi umudu ile 1845 dolara kadar yükseldi. Ama haftayı 1837 dolarla tamamladı.
Teknik açıdan 1850 dolar üzerinde kalıcılık sağlanırsa 1875 dolar direnci test edilecek. 11 Aralık’ta ABD’deki teşvik paketi ve bütçe görüşmeleri sonlanacak. Ancak altın fonlarındaki varlıklarda büyük azalma yaşanıyor.
Altının bu hafta içindeki yükselişinde salgının etkisinin giderek artması ve buna bağlı tedbirlerin de sıkılaşması ile Pfizer’ın yıl içi aşı üretim tahminini yarı yarıya düşürmesi etkili oldu.
Pfizer, ilk aşamada 100 milyon doz olarak belirlemişti, ancak tedarik zincirindeki yetersizlik nedeniyle üretim hedefi 50 milyon doza düşürüldü. Altın 1830 dolar desteğini kırarsa 1815 dolara inebilir. Kritik seviye 1850 dolar.
Kapalıçarşı’da 24 ayar külçenin gramı hafta boyunca 460 – 465 lira arasında kalacak görünüyor.