Necmettin BATIREL
Gerçeğe dönüş!
28 Ekim 2017, Cumartesi
Küresel piyasaların ana gündem maddesi ne FED başkanı, ne Katalonya varsa yoksa şirketler.. Ortam gerilir-yumuşar, önemli olan ticaret. Satışlar devam ediyorsa problem yok. Satışlar kesiliyorsa sorun var. Şu anda ticarette aksama görülmüyor. Çarkların hızlı döndüğü ABD'nin yılın üçüncü çeyreğinde tahminleri aşarak %3 büyümesinden net bir şekilde anlaşılıyor. Wall Street haftayı büyüme coşkusu ve teknoloji şirketlerinin yüksek kar açıklamasıyla rekor düzeyde tamamladı. Avrupa'da euro'daki kayıpların getirdiği iyimserlik devam ediyor. En büyük hareketlenme dolarda yaşandı. Kelimenin tam anlamıyla başdöndüren bir hafta geçirdi. Evet şimdi yaşanan olaylara ve yeni beklentileri anlatalım.
PİYASALARA TEKNOLOJİ DOPİNGİ - ABD hisse senetleri, ülke ekonomisinin kasırgaların olumsuz etkisine rağmen yılın üçüncü çeyreğinde beklentilerin üzerinde büyüme kaydetmesiyle, yükseldi. Microsoft, Amazon ve Alphabet, teknoloji hisselerinde kazançlara öncülük etti. Nasdaq 100 Endeksi, geçen yılın Mart ayından bu yana en sert yükselişini gerçekleştirdi. ABD'de Michigan Tüketici Güveni Ekim'de 100.7'e yükselerek 13 yılın zirvesine çıktı. Avrupa hisse senetleri, Avrupa Merkez Bankası'nın, Perşembe günkü güvercin tolu açıklamaları euro'ya değer kaybettirdi, ihracatçı şirketler çok olumlu etkilendi. Katalonya Özerk Parlamentosu'nun, tek taraflı bağımsızlık ilanının ardından ispanya hükümetinin özerk yönetimi görevden alması dikkate alınmadı.
BÜYÜME KASIRGA DİNLEMEDİ - Günün en önemli verisi olan ABD 3.çeyrek büyüme rakamlarında; dönemlik büyüme yüzde 1.8'lik beklenti üzerinde yüzde 2.1 oranında gelirken, senelik büyümede ise yüzde 2.6'lık beklenti üzerinde yüzde 3'lük gerçekleşme görüldü. Veriler zaten önemli olmakla birlikte daha da önemli kılan ise Harvey ve Irma gibi iki büyük kasırganın bu döneme denk gelmiş olması ve kasırgaların ekonomi üzerinde 300 Milyar Dolar'a yakın bir zarara neden olduğu açıklanmasıydı. Hatırlayacak olursak son birkaç gün içerisinde uluslararası yatırım kuruluşları gelen iyi ABD verileri sonrası 3. Çeyrek tahminlerini değiştirmişlerdi. Öte yandan FED monitörünün önemli verilerinden olan kişisel tüketim harcamaları endeksi ise yüzde 2.2'lik beklenti üzerinde yüzde 2.4 olarak açıklandı.
POWELL BAŞKAN MI OLUYOR? - Fed başkanlığına yönelik sis perdesi kalkıyor. 5 adaydan ikiye düşüldü. Cuma gecesi Başkan Trump'ın kararını verdiği söylenmeye başlandı. Bu aday, kurallı para politikasının babası Prof. John Taylor değil, mevcut başkanı Yellen'le paralel görüşe sahip, yani faizlerin kademeli artmasından yana olan FED yönetim kurulu üyesi Jerome Powell.. Lafı uzatmaya gerek yok. Piyasaların verdiği tepkiye bakın. Kimin aday olduğunu net bir şekilde anlarsınız. iki kaynağın verdiği bilgiye göre Trump, Fed başkanlığı için Jerome Powell'a yöneliyor. Haber üzerine gelişen ülke para birimleri dolar karşısında kayıplarını geri almaya başladı. İlk hamlede Dolar/TL 3.83'ten 3.78'e geriledi. Trump, 3 Kasım'daki büyük Asya turu öncesinde kararını açıklayacak.
TRUMP'TAN BÜYÜK ADIM - Haftasonunda vize problemi ile gerilen Türk – ABD ilişkilerini yumuşatacak çok önemli bir gelişme yaşandı. Başkan Trump, Cumhuriyetin kuruluşunun 94 ncü yıldönümü dolayısıyla yayınladığı mesajda "Amerikan halkı adına size ve bütün Türk halkına en iyi dileklerimi sunuyorum" dedi. Trump'ın mesajını okuyoruz: "- 60 yılı aşkındır iki yakın NATO müttefiki olarak ülkelerimiz pek çok küresel ve bölgesel sorun karşısında birlikte çalışıyor. - Bölgesel güvenliğin geliştirilmesi, IŞİD ve PKK dahil terörizmin bütün biçimlerine karşı mücadelede Türkiye vazgeçilmez bir müttefik. - ABD, Türk hükümetinin ve Türk halkının 3 milyon mülteciye yaptığı eşi benzeri görülmemiş misafirperverliği takdir ediyor.- Önce Beyaz Saray'da, sonra eylül ayında BM Genel Kurulunda sürdürdüğümüz diyalog ikili ilişkilerimizin öneminin göstergesi. Hem bölgenin barış ve refahı için hem de ticari ilişkilerimizi ve yatırımlarımızı güçlendirmek için birlikte çalışırken etkileşimimizin sürmesini dört gözle bekliyoruz.
KRİZİ BİTİRECEK SÖZLER - Trump'ın mesajı devam ediyor: "Ülkelerimizin ne kadar uzun bir tarihi paylaştığını hatırlatan önemli şeylerden biri de bu yılın Türkiye'nin ABD'ye ilk kez bir büyükelçi göndermesinin 150. Yıldönümü olması.- ABD'nin Türkiye'nin demokratik kurumlarına olan desteğini bir kez daha teyit ederken Temmuz 2016'daki darbe girişimini kınadığımızı hatırlatmak isterim. O trajik günde demokrasilerine sahip çıkan kararlı Türk vatandaşlarının cesaretini saygıyla anıyoruz. Onların eylemleri demokrasinin muhafazası için basının ve temel özgürlüklerin garanti altına alınmasının önemini hatırlatan eylemlerdi.- Türk öğrencileri ve profesyonelleri ülkemizde ağırlamaktan ve Türk iş dünyasının ilişkilerimizin derinleşmesi için oynadığı rolden gurur duyuyoruz. Toplumlarımız arasındaki bu alışverişler ülkelerimizin başarısı açısından paha biçilmez önemde.- Bu önemli günü kutlarken ortaklığınız için teşekkür etmek istiyoruz. Bütün Türk halkına güvenli ve mutlu bir kutlama diliyoruz.
BİST KABUSTAN KURTULDU - Borsa İstanbul haftayı artıda tamamladı. Banka ve holdinglerdeki toparlanma dikkat çekti. En yüksek prim %2.40 ile inşaat sektöründe görüldü. Kurlardaki yükselişle 106 bin 900 düzeyine inen endeks kapanışı 107 bin 900 seviyesinde gerçekleştirdi. Bu hafta çok yoğun bir gündem var. Önem derecesi yüksek kritik veriler ve gelişmeler yaşanacak. Türkiye'den başlayalım. Salı günü eylül ayı dış ticaret açığı, Çarşamba ekim imalat endeksi, Cuma ekim enflasyon rakamları ile S&P'nin Türkiye'nin kredi notu güncellemesi var. Euro bölgesinde ekim tüketici güven ve imalat endeksi, 3. çeyrek büyüme rakamı izlenecek. Katalonya olayının yansımaları takip edilecek. En önemli veriler ABD'den.. Ekim ayı kişisel gelir ve harcamalar, özel sektör istihdamı, imalat endeks, FED faiz kararı, tarım dışı istihdam, saatlik kazançlar, işsizlik oranı, eylül ayı fabrika siparişleri piyasaları hareketlendirecek. Ama asıl olay FED Başkanının belirlenmesi olacak. Şu anda piyasada yön Taylor'dan Powell'a döndüğü için iyimserlik hakim. Sürpriz olursa dengeler değişecek. 106 bin desteği kırılmadığı sürece 110 bin direncinin test edileceği düşünüyorum.
DOLAR BÜYÜME DESTEĞİ - ABD büyüme rakamları 3.çeyrekte açıklanan veri ile yüzde 3,0 artış gösterdi. Beklenti yüzde 2.6 artış göstermesi yönündeydi. Gıda ve Enerji haricinde mallar ve hizmetlerin satın alımı sırasında oluşan enflasyon oranını gösteren çekirdek PCE ise beklentiler dahilinde yüzde 1.3 artarken PCE enflasyonu da beklentilerin üzerinde yüzde 2.4 gerçekleşti. Avrupa Merkez Bankası üyesi ve Almanya Merkez Bankası Başkanı Jens Weidmann, varlık alımlarının sonlandırılması gerektiğini söyledi. Avrupa Merkez Bankası üyesi ve Fransa Merkez Bankası Başkanı Francois Villeroy ise enflasyon oranının yüzde 2 hedefine doğru istikrarı bir şekilde ilerleyeceğine olan güveninin dünkü yönetim konseyi toplantısında tahvil alımlarının azaltılması kararı alınmasında temel etken olduğunu söyledi. 1.1607 sentle kapanan euro dolar paritesini bu hafta etkileyecek çok önemli gelişmeler var. Euro bölgesinde üçüncü çeyrek büyüme verisi ile ABD'de istihdam rakamları büyük önem taşıyor. Teknik olarak 1.1570 sent kırılırsa 1.1530 sente inecek. 1.1650 sent aşılırsa 1.1770 sente çıkılacak.
TL'DEKİ KAYIPLAR AZALIYOR - Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantı bildirisinde faizlerin tümünün sabit bırakılması, Avrupa merkez bankası kararlarındaki güvercin ton, ABD Temsilciler Meclisi'nin vergi reformunun önünü açacak bütçe tasarısını kabul etmesi ve FED Başkanlık adaylığı, gelişen ülke para birimlerini dolar karşısında zayıflamasına yol açtı. Alman bankalarının Türkiye'ye kredi vermeyecekleri haberleri Türk Lirasındaki negatif ayrışmayı arttırdı. Dolar 3.85 TL'yi gördü. Ekonomi Bakanı Zeybekçi, kur seviyesinin reel olmadığını söylerken, Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Bülent Gedikli ise yaşananların "TL'ye operasyon" olduğunu belirtti. Dolar Cuma günü kapanışa doğru gevşemeye başladı. Sebebi kısa sürede anlaşıldı. Powell'ın FED Başkanı olacağı haberleri gergin havayı yumuşattı. Kapanışta dolar 3.78, Euro 4.30 TL'den işlem gördü. Döviz sepeti 4.14'ten 4.10 TL'ye döndü. 5 yıllık CDS'ler 190 düzeyinde.. Başkan Trump'ın yayınladığı mesajda Türkiye'ye yönelik çok olumlu mesajlar vermesi iyimserliği arttıracaktır. Powell'ın FED başkanlığı kesinleşirse Türk Lirasındaki değer kazanımı güçlenecek. Bu arada Almanya ile Türkiye arasındaki gergin havayı dağıtmak için Almanya'nın eski Başbakanı Schröder'in arabulucu olduğu belirtiliyor. Türkiye'nin Büyükada aktivistlerini serbest bırakmasıyla oluşan böylece daha da güçlenecektir. Dolarda önce 3.75, ardından 3.70 TL'ye kadar geri çekilme yaşanabilir. İyimserlik artarsa 3.65 TL'yi görebiliriz. Gelişmeler alım değil satış yapılmasını gösteriyor.
PETROL 60 DOLARI AŞTI - ABD İçişleri Bakanı Ryan Zinke, Meksika Körfezi'nde; Teksas, Louisiana, Mississippi, Alabama ve Florida açıklarında toplam 31 Milyon hektarlık bir sahanın satışının yapılacağını söyledi. Bugüne kadarki en büyük petrol ve gaz hakkı satışının yapılacağı ihale için düşünülen tarih ise 2018 Mart ayı. OPEC genel sekreteri Mohammad Sanusi Barkindo ise yaptığı açıklamalarda: "Suudi Arabistan veliaht prensi ve Putin'in yapmış olduğu açıklamalar 30 Kasım'daki OPEC toplantısı öncesinde sis bulutlarını dağıttı" derken, arz kısıntısının 9 ay daha (2018 Mart sonundan, 2018 yılsonuna kadar) uzatılmasına destek verilmesini memnuniyetle karşıladıklarının altını çizdi. Hatırlayacak olursak dün Suudi Arabistan Veliaht Prensi yaptığı açıklamalarda: "Petrol piyasasının kayaç petrolünü asborde ettiğini ve OPEC öncülüğündeki petrol arz kısıntısının 2018 sonuna kadar uzatılmasını desteklediklerini vurgularken, ülkesinin petrol piyasasında arz-talep dengesine yönelik olarak tüm üreticilerle birlikte çalışmayı taahhüt ettiğini söylemiş, Rusya Enerji Bakanı Alexander Novak ise yaptığı açıklamalarda 30 Kasım'da yapılacak olan rutin OPEC toplantısında her ne kadar konu tartışılacak olsa da OPEC'in Rusya dahil üye ülkelerle gerçekleştirdiği petrol üretimini düşürme konusundaki nihai kararın 2018 yılı başında verileceğine vurgu yapmıştı. ABD'de Baker Hughes sondaj kule sayısı 737 ye yükseldi. 60 doları aşan Brent petrolün bu hafta yeniden 58 dolara dönmesi bekleniyor.
ALTIN UYKUDAN UYANDI - ABD tarafında 3.çeyrek büyüme rakamları beklenenden iyi gelerek kasırgaların etkisine rağmen ekonominin 3.çeyrekte de büyümeye devam ettiğini gösterdi. Dolar, ABD'de açıklanan büyüme verisinin ardından önemli para birimlerinin tamamı karşısına değer kazandı. Ancak dün akşam FED başkanlığında ibrenin Powell'a dönmesi tabloyu değiştirdi. 10 yıllık ABD hazine bonolarında faizler 2.45'ten 2.43'e geriledi. Dolar endeksi 95.00'ten 94.80'e döndü. Bu gelişmeler üzerine altının onsu 1266'tan 1273 dolara çıktı. Bu hafta altını yakından ilgilendiren gelişmeler var. Euro bölgesinde büyüme verisi. ABD'de istihdam rakamları piyasayı etkileyecek. Eğer Powell'ın başkanlığı netleşirse altın yeniden 1285 dolar direncini aşabilir. Altının yönü ons olarak yukarı görünüyor. Ama TL olarak düşme ihtimali var. Kapalıçarşı'da 24 ayar külçenin gramı, bu hafta 153 – 155 TL aralığında kalabilir.
PETROL 60 DOLARI AŞTI - ABD İçişleri Bakanı Ryan Zinke, Meksika Körfezi'nde; Teksas, Louisiana, Mississippi, Alabama ve Florida açıklarında toplam 31 Milyon hektarlık bir sahanın satışının yapılacağını söyledi. Bugüne kadarki en büyük petrol ve gaz hakkı satışının yapılacağı ihale için düşünülen tarih ise 2018 Mart ayı. OPEC genel sekreteri Mohammad Sanusi Barkindo ise yaptığı açıklamalarda: "Suudi Arabistan veliaht prensi ve Putin'in yapmış olduğu açıklamalar 30 Kasım'daki OPEC toplantısı öncesinde sis bulutlarını dağıttı" derken, arz kısıntısının 9 ay daha (2018 Mart sonundan, 2018 yılsonuna kadar) uzatılmasına destek verilmesini memnuniyetle karşıladıklarının altını çizdi. Hatırlayacak olursak dün Suudi Arabistan Veliaht Prensi yaptığı açıklamalarda: "Petrol piyasasının kayaç petrolünü asborde ettiğini ve OPEC öncülüğündeki petrol arz kısıntısının 2018 sonuna kadar uzatılmasını desteklediklerini vurgularken, ülkesinin petrol piyasasında arz-talep dengesine yönelik olarak tüm üreticilerle birlikte çalışmayı taahhüt ettiğini söylemiş, Rusya Enerji Bakanı Alexander Novak ise yaptığı açıklamalarda 30 Kasım'da yapılacak olan rutin OPEC toplantısında her ne kadar konu tartışılacak olsa da OPEC'in Rusya dahil üye ülkelerle gerçekleştirdiği petrol üretimini düşürme konusundaki nihai kararın 2018 yılı başında verileceğine vurgu yapmıştı. ABD'de Baker Hughes sondaj kule sayısı 737 ye yükseldi. 60 doları aşan Brent petrolün bu hafta yeniden 58 dolara dönmesi bekleniyor.
ALTIN UYKUDAN UYANDI - ABD tarafında 3.çeyrek büyüme rakamları beklenenden iyi gelerek kasırgaların etkisine rağmen ekonominin 3.çeyrekte de büyümeye devam ettiğini gösterdi. Dolar, ABD'de açıklanan büyüme verisinin ardından önemli para birimlerinin tamamı karşısına değer kazandı. Ancak dün akşam FED başkanlığında ibrenin Powell'a dönmesi tabloyu değiştirdi. 10 yıllık ABD hazine bonolarında faizler 2.45'ten 2.43'e geriledi. Dolar endeksi 95.00'ten 94.80'e döndü. Bu gelişmeler üzerine altının onsu 1266'tan 1273 dolara çıktı. Bu hafta altını yakından ilgilendiren gelişmeler var. Euro bölgesinde büyüme verisi. ABD'de istihdam rakamları piyasayı etkileyecek. Eğer Powell'ın başkanlığı netleşirse altın yeniden 1285 dolar direncini aşabilir. Altının yönü ons olarak yukarı görünüyor. Ama TL olarak düşme ihtimali var. Kapalıçarşı'da 24 ayar külçenin gramı, bu hafta 153 – 155 TL aralığında kalabilir.