Konuk Yazar
ABD, Suriye'de PYD'ye devlet kurduracak mı?
Peş peşe iki temas. Birinde PYD’liler Amerika’da, diğerinde Amerikalılar PYD kampında.
PYD’den bir heyet Amerika’ya gidip Beyaz Saray’da Amerika Başkanı Obama’nın müsteşarlarıyla görüştü, Amerikalı General Joseph Votel ise Suriye’ye gidip, PKK-PYD teröristlerini ziyaret etti.
Peş peşe iki temas. Birinde PYD’liler Amerika’da, diğerinde Amerikalılar PYD kampında.
PYD daha önce Suriye topraklarında federal yapı ilan etmişti ancak bu durum uluslararası bir karşılık bulmadı.
Amerikalılarla yapılan bu son iki görüşme, Suriye’nin kuzeyindeki PKK-PYD dinamiklerini yeniden hareketlendirdi.
Hafta başından bu yana Kuzey Irak’ta Barzani dışında kalan PKK merkezli gruplarla, Suriye’nin kuzeyindeki PYD yapılanması arasında yeni görüşmeler yapılıyor.
Özetle, federal yapı konusunda PYD’nin önceliği, Suriye-Irak sınırını aşabilmek. Bu konuda Barzani’ye bir süredir baskı yapılıyor. Ancak Mesut Barzani, içerisinde PKK ve PYD’nin olduğu yapılanmaya kesinlikle karşı
Yani PYD terör örgütünün Suriye’nin kuzeyiyle, Kuzey Irak arasındaki sınırı açtırma projesinin önündeki en büyük engel Mesut Barzani.
Bununla birlikte PYD’lilerle Amerikalıların yaptıkları görüşmelerde ön plana çıkan konu elbette federal yapı veya özerklik meselesiydi.
Amerikalılar, özerkliğe karşı olduklarını daha önce beyan ettiler. Bu görüşmelerde de aynı açıklamayı tekrarladılar, “Suriye’de özerk bir yapılanmayı desteklemiyoruz” dediler.
PYD’nin ısrarı bazı insiyatifleri beraberinde getirdi. Ucu açık olan ve içerisinde Suriyelilerin de yer alacağı bir özerklik projesinin iznini Washington’dan kopardılar diyebiliriz.
Ancak Amerika penceresinden bakınca, Suriye’nin kuzeyinde PYD’ye bir özerk devlet verilmesi pek de rasyonel bir karşılık içermiyor.
Şu bir gerçek ki Amerika için PKK-PYD silahlı bir yapı demek ve silahlı terör grupları olarak Suriye’de taşeronluk yapmakla görevliler.
Amerika en azından Suriye’deki pazarlıklar sona ermeden PYD ABD ile PYD’nin Suriye’deki ilk teması 2012’de oldu. O dönem Şam büyükelçisi olan Robert Ford’un raporları doğrultusunda Amerika’nın henüz 1 yaşındaki Suriye iç savaşında, en garantili çalışabileceği partnerin PYD terör örgütü olduğu tespit edildi.
Zaten ABD, o tarihten sonra istihbarat ajandasında değişiklikler yapıp, PYD’yi bir terör örgütü olarak tanımlamaktan vazgeçti.
Suriye’de Proxy War yani vekalet savaşında Amerikalılar için PYD’den daha garantili bir vekil yoktu, ABD bunu değerlendirdi.
Tabi son süreçte PYD’nin Ruslarla ittifaka girmesi, bu terör örgütünün Amerika için güvenirliliğini biraz sarstı. Hemen sonrasında Kamışlı’da PYD-rejim arasındaki ittifakın çatırdaması ve PYD terör örgütünün bu bölgelerde Esed rejimine üstünlük sağlaması da ABD ile PYD arasında bir güven tazeleme olarak yorumlandı.
Yapılan bu son görüşmeler de Amerika ile PYD arasındaki bağların Rusya’ya karşı kuvvetlendirilmesine yönelikti.
Kuzey Irak’tan Suriye’nin kuzeyi boyunca Akdeniz’e uzanan bir hat var. Amerika için o hattın güvenliği son derece önemli ve o koridoru çok sahipli DAEŞ’le paylaşmaktan ise kendine en yakın terör örgütü olan PYD’yle savunmak daha mantıklı.
Bu nedenle Amerika, Türkiye sınırı boyunca uzanan koridorun güvenliğini tekeline almadan PYD’ye taşeronluktan başka farklı bir görev tanımlaması yapmak niyetinde değil.