Konuk Yazar
Gazze'ye bir liman bir de havaalanı
Özür ve tazminat şartlarını kabul eden İsrail, Gazze ablukasının kaldırılması yönündeki maddeye de “evet” diyor.
Mavi Marmara katliamının üzerinden 6 yıl geçti.
Türkiye, 2010’daki o katliamdan sonra İsrail ile ilişkilerini dondururken, 3 şart sunmuştu; özür, tazminat ve Gazze ablukasının kaldırılması.
İsrail 2013’de özür diledi.
2015 Kasım’ından itibaren tazminat konusu da büyük ölçüde halledildi.
Görüşmelerin en soru işaretli maddesi ise Gazze’ydi.
Geçen Cuma Kudüs’te Mescid-i Aksa’nın avlusundaki bir iftarda Kudüs Başkonsolosumuz Mustafa Sarnıç ile görüştüm, kendisine normalleşme sürecini sordum, “sona gelindi” dedi, Gazze ablukasının da yakın zamanda en azından Türkiye adına kaldırılacağını söyledi.
Gazze’nin 3 kara bir de deniz sınırı var. Hepsi kapalı. Kara sınırlarının biri Mısır’a bakıyor, Refah sınırı, onu da darbe yönetimi kapalı tutuyor.
İçerde 2 milyon Filistinli yaşam mücadelesi veriyor. Sınırlar kapalı olduğundan bu insanların, dünyayla bağlantısı, yer altı tünelleriyle sağlanıyordu. Ancak İsrail ile Mısır o tünellerin de çoğunu bombalayarak, kapattı.
Gelinen noktada Türkiye ile İsrail arasındaki ilişkiler normalleşirse, en büyük kazancı Gazze elde edecek. Çünkü normalleşme şartı olarak ablukanın kaldırılması en azından büyük ölçüde esnetilmesi masada.
İsrail, 2012’den bu yana Gazze ablukasını Türkiye’ye özel bir düzenlemeyle esnetiyordu. Gazze’ye başka yerden gelen yardım tırlarının girişine izin verilmezken, Türk tırları inşaat malzemesi taşısa dahi Gazze’ye rahatlıkla giriş yapabiliyordu.
Bugün ise bir deniz limanı gündemde. Hem de Gazze açıklarına.
Cumhurbaşkanı Erdoğan daha önce anlatmıştı, İsrailliler Gazze’ye yönelik deniz ulaşımının İsrail tarafından yani en yakın İsrail limanı olan Aşdot üzerinden yapılmasında ısrarcıydı.
Şimdi o konuda da geri adım atılıyor. Çünkü bizzat İsrail Ulaştırma Bakanının açıklaması var, “Gazze’ye liman inşa edilecek” diye.
Bakan Yisrael Katz, Gazze açıklarına inşa edilecek liman projesini anlattı. Gazze’ye 5 kilometre mesafede olacak ama ana karayla liman arasındaki bağlantı bir köprüyle sağlanacak.
Yani denizin üzerinde yapay bir liman olacak, köprüyle Gazze kıyısına çıkılacak. Yapay bir ada şeklindeki liman tam 8 kilometre karelik bir alandan oluşacak.
İsrail Ulaştırma Bakanı, Gazze’deki 2 milyon Filistinlinin dünyayla bağlantısının bu liman üzerinden yapılacağını söyledi.
İsrailli bakan ayrıca off-shore limana bir de havalimanı eklenebileceğini belirtti. Gazze’de daha önce bir havalimanı vardı ancak İsrail, ikinci intifada sırasında havalimanını bombalamıştı.
Şimdi tekrar vurgulamakta fayda var.
Türkiye, Mavi Marmara şehitlerinin anısını Gazze ile sonsuza dek yaşatacak. Aslında dünyanın en zor problemi olan Gazze sorununu çözmüş olacak.
Çünkü İsrail daha önce de Amerikalıların gemisini batırıp, katliam yapmıştı ama bırakın özür dilemeyi, olay iki ülke tarafından da görmezden gelinmişti.
Yani İsrail’e yer yüzünde daha fazlasını yaptırabilen bir güç olmadı bugüne kadar.