İşte G7'ye ev sahipliği yapmanın ne anlama geldiğine ve nelerin tehlike altında olduğuna bir göz atalım.

G7 nedir?

Dünyanın gelişmiş 7 ülkesi Amerika Birleşik Devletleri, Fransa, Almanya, Japonya, Birleşik Krallık, İtalya ve Kanada'dan oluşan G7,  Avrupa Birliği'ni de içeren bir oluşum.

G7'nin tüzüğü, ofisi veya daimi yönetimi yoktur. Kararlarını resmi oylamalar olmadan, mutabakat temelinde alır.

Dönen başkanlık, savunmadan dijital düzenlemeye kadar uzanan politikaları koordine eden G7 ülkelerinin üst düzey yetkilileri için ev sahibi ülke genelinde bir dizi toplantıyı içerir. Bazı toplantılara sivil toplum grupları, iş liderleri ve örgütlü emek dahildir.

Ev sahipliği, hükümet başkanlarının dünyanın başlıca zorluklarını değerlendirmek üzere bir araya geldiği bir liderler zirvesiyle sonuçlanır. Bu, genellikle diğer sanayileşmiş demokrasiler için tonu belirleyen ve Birleşmiş Milletler'de küresel politikaları şekillendirebilen bir bildiriyle sona erer.

Kanada 1976'da gruba katıldı ve bu yıl yedinci kez toplantılara başkanlık edecek. Ottawa, 15-17 Haziran tarihlerinde Kananaskis, Alta'da liderler zirvesine ev sahipliği yapmayı planlıyor.

Kanada ayrıca, ülkelerin G7 kapsamında üstlendikleri taahhütlere uyup uymadıklarını takip eden bağımsız bir proje olan Toronto Üniversitesi'nin G7 Araştırma Grubu ile de tanınıyor.

Rusya, 1997'den bu yana G8 üyesiydi; ancak 2014 yılında Ukrayna'yı işgal etmesi nedeniyle diğer üyeler Moskova'yı gruptan kovdu.

Neden G7'nin bir parçası olmalıyız?

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, 2022'de G7'yi "özgür dünyanın yönlendirme komitesi" olarak nitelendirdi.

Kanada'nın G7'ye katılımında onlarca yıl boyunca merkezi bir rol oynayan eski bir diplomat olan Senatör Peter Boehm, bunun Kanada'nın nüfuzunu kullanması ve ekonomik ve güvenlik çıkarlarını koruması için önemli bir araç olduğunu söyledi. "G7'ye katılımımız, potansiyel olarak dış politikamızın tacının mücevheridir."

Grup başlangıçta büyük ölçüde ekonomik meselelere odaklanmıştı. Ancak Çin ve Hindistan gibi ülkelerin yükselişi G7'yi hukukun üstünlüğü, insan hakları ve açık pazarlara odaklanmaya yöneltti.

G7 ayrıca, Kanada öncülüğünde, özellikle genel seçimler sırasında sosyal medya aracılığıyla, karşıt ülkelerin nasıl dezenformasyon yaydığını izleyen bir izleme hizmeti gibi projeleri de teşvik ediyor.

G7'ye ev sahipliği yapan ülkeler genellikle "imza girişimi" başlatırlar; bu genellikle akran ülkelerden büyük miktarda fon alan, çok yıllı bir kalkınma projesidir.

Kanada, en son 2018'de Quebec'in Charlevoix bölgesinde ev sahipliği yaptı ve Liberaller kriz ve çatışma durumlarında kadın ve kız çocuklarını eğitmek için yaklaşık 3,8 milyar dolar topladı. 2010'da Ontario, Huntsville'de Muhafazakarlar anne sağlığı için 1,1 milyar dolar sözü verdi ve akran ülkelerin yardım bütçelerinin bir kısmını bu davaya odaklamalarını sağladı.

Boehm, zirvelerin "liderler arasında samimi ve senaryosuz tartışmalar" içerdiğini ve "ilk kez katılanların neredeyse evrensel şüpheciliğine rağmen" liderlerin aynı sayfada buluşmasına yardımcı olduğunu savunuyor.

Kanada hangi konulara odaklanıyor?

Kanada Küresel İlişkiler Dairesi, şu ana kadar yalnızca Kanada'nın "herkese fayda sağlayan ekonomiler inşa etmek, iklim değişikliğiyle mücadele etmek ve hızla gelişen teknolojileri yönetmek gibi ortak önceliklere" odaklanacağını söyledi.

Başbakan Justin Trudeau, yapay zekanın insan hakları ve demokratik değerleri ihlal etmeden nasıl kullanılabileceğini araştıran projeleri destekleme sözü verdi ve geçen hafta "Ukrayna için barış ve özgürlüğü" savunacağını söyledi.

Kanada'nın Ukrayna'ya destek, dış müdahalelere karşı koyma ve Dünya Bankası gibi finans kuruluşlarının gelişmekte olan ülkelere daha iyi hizmet verebilmeleri için reform edilmesi gibi başlıca küresel önceliklerinden bazılarını yerine getirmesi bekleniyor.

Boehm, Trudeau'nun Dünya Sağlık Örgütü'ne desteği artırmaya çalışabileceğini veya kurumu reform etme çağrılarına katılabileceğini söyledi. ABD'nin seçilmiş başkanı Donald Trump, kuş gribi salgınıyla mücadelede önemli olabilse de kurumdan çekilmeye çalıştı.

Sivil toplum grupları, Batılı ülkeleri Ukrayna'nın savaş çabalarını finanse etmek için Rus varlıklarına el koymaya teşvik etmek ve COVID-19 salgınından bu yana önemli hastalıkların ortadan kaldırılması yolunda ilerlemeyi engelleyen dış yardım harcamalarındaki kesintileri geri almak gibi diğer öncelikleri önerdiler.

Eski dışişleri bakanı Lloyd Axworthy ve diğerleri, Kanada'nın kimyasal ve nükleer silah stoklarını azaltmak için 2002'de başlatılan bir girişimi yeniden başlatması gerektiğini savundu. Axworthy, bunun nükleer güç kullanan ülkelerin nükleer silah peşinde koşmasını önlemek için güvenlik önlemlerinin alınmasına yardımcı olabileceğini söyledi.

"G7 ile bu fırsatın, bence, Kanada'nın dünyada etkili bir diplomatik oyuncu olma yolunda yeniden ayağa kalkması için bir şans olduğunu düşünüyorum. Sanırım bunun çoğunu bir kenara bıraktık," dedi geçen Ekim ayında Kanada Küresel İlişkiler Enstitüsü tarafından yayınlanan Global Exchange podcast'inde.

Yıl nasıl geçecek?

İtalya, geçen yılın ev sahibi olarak Mart-Kasım 2024 arasında turizm bakanlarından bilim ve teknolojiye kadar toplam 24 toplantı düzenledi.

Boehm, Kanada'nın muhtemelen daha az toplantı düzenleyeceğini ve bunları eşleştireceğini, belki de dışişleri ve savunma bakanlarının bir şehirde paralel toplantılar düzenlemesini ve ardından bir ortak toplantı yapmasını sağlayacağını söyledi. Ottawa'nın bunu son kez yüksek güvenlik maliyetlerini sınırlamak için yaptığını söyledi.

Boehm, "Kanada'nın karşı karşıya olduğu zorluk, bunun zamanlaması ve bunun siyasi ve seçim takvimimize nasıl uyacağı, ayrıca ne tür girişimlerin yapılacağı ve uzlaşının nerede sağlanabileceği olacak" dedi.

Zamanlama Ottawa için daha önce de zorlu olmuştu. Geçtiğimiz yıl Trudeau, Boehm gibi bazılarının ABD ve Meksika'daki seçimler sırasında zorlu bir planlamaya bağladığı Kuzey Amerika Liderler Zirvesi'ne ev sahipliği yapma hedefini tutturamamıştı.

Bu arada Kanada'nın zirveye kimi davet edeceğine karar vermesi gerekecek. Kanada'nın 2018 zirvesine, iklim değişikliğinin ve okyanuslardaki plastik kirliliğinin etkisini tartışan ada ülkelerinden liderler katıldı.

Güney Afrika bu yıl G20'ye ayrı olarak başkanlık ediyor, G7'den çok daha az fikir birliğine sahip çok daha geniş bir grup ve Boehm ülkenin Alberta'da temsil edilmesinin "çok akıllıca" olacağını söyledi. Güney Kore, G7'ye daimi üye olarak katılmak istediğini söyledi.

Peki ya Trump?

Kanada'nın G7'ye ev sahipliği yaptığı son seferde Trump, ilk yönetimi sırasında bildiriyi imzalamayı reddederek liderler zirvesini gölgede bıraktı. Erken ayrıldı ve Trudeau'yu tarifeler konusunda çıkan bir tartışmada "çok sahtekâr ve zayıf" olarak eleştirdi.

Boehm, Trump yönetiminin iklim değişikliği veya İran'ın nükleer silah edinmesinin önlenmesi konusunda diğerleriyle aynı fikirde olmaması nedeniyle bildirinin iki gece boyunca süren müzakereler gerektirdiğini söyledi.

Bazı zirvelerin, ülkeler arasında uzlaşı sağlanamaması durumunda ev sahibi ülkenin müzakereleri özetleyen bir açıklama yayınlamasıyla sonuçlandığını kaydeden Kanada'nın geçen sefer bundan kaçındığını söyledi.

Trump'ın bu ay Beyaz Saray'a dönmesi, çok taraflı gruplar içinde çalışmak yerine doğrudan anlaşmalar yapmayı tercih etmesi nedeniyle G7 üzerinde yeni bir belirsizlik yarattı.

Boehm, G7'nin Kanada için ABD'den çok daha önemli olduğunu ve Ottawa'nın Trump'ın yakın çevresindeki kişilerle, özellikle de Trump'ın sürekli olarak ana ekibini değiştirdiği durumlarda, koordinasyon sağlaması gerektiğini söylüyor.

Bu arada, Kanadalı göçmenlik avukatları, Trump'ın teknik olarak Kanada'ya girmesinin yasak olduğunu, çünkü New York mahkemesinin geçen mayıs ayında onu hüküm giymiş bir suçlu olarak değerlendirdiğini söyledi. Bu, ülkeye girmek için Ottawa'dan özel izin alması gerekebileceği anlamına geliyor.

Peki Ottawa'daki kaos ne olacak?

Trudeau, geçen ay yaşanan siyasi kargaşa öncesinde, Haziran ayında yapılacak G7 zirvesine başkanlık etme konusunda yaklaşan rolünden defalarca bahsetmiş ve gözlemciler, onun azınlık hükümetini sonbahara kadar görevde tutmak için elinden geleni yapacağına inanmışlardı.

Ancak Maliye Bakanı Chrystia Freeland'ın sürpriz istifası ve bunun sonucunda oluşan parti içi kargaşa, Trudeau'nun güven oylamasıyla devrilmesine ve Kanadalıların sandık başına gitmesine yol açabilir.

Trudeau Haziran ayında G7 zirvesine başkanlık ederse, Boehm meslektaşları arasında en uzun süre görev yapan kişi olacağını belirtti. "Ne elde etmek istediğini ve hangi konuların ve temaların en alakalı olduğunu anlayacak."

Boehm, başbakan kim olursa olsun, Kanada yetkililerinin G7'de başarılı bir dönem geçireceklerine "tam güven duyduğunu" sözlerine ekledi.

kaynak:ctvnews.ca