Süt yüksek protein, kalsiyum, fosfor, D vitamini gibi besin değerleriyle başta çocuklar, hamileler, emzirenler ve yaşlılar olmak üzere 7'den 70'e herkes için vazgeçilmez bir besin kaynağı.
İnek, keçi, koyun, manda, at, eşek ve deveden elde edilen sütün içeriği, türüne göre farklılık gösteriyor.
Türkiye'de süt ihtiyacının yüzde 91'inden fazlası inek sütünden karşılanıyor. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine göre, ticari işletmeler tarafından geçen yıl 8 milyon 937 bin 141 ton inek sütü toplandı. 2015 yılında 41 bin 141 ton koyun sütü, 56 bin 286 ton keçi sütü, bin 335 ton da manda sütü elde edildi.
İçme sütü olarak kullanılan taze inek sütünün litre fiyatı yerleşim yerlerine göre ufak çaplı değişiklikler gösterse de ortalama 2,5-3,5 lira arasında değişen fiyatlarla tüketiciye sunuluyor. Organik olarak satılan paket inek sütünün litre fiyatı ise marketlerde 7 liraya kadar çıkıyor.
BİR KOYUN VEYA KEÇİ GÜNLÜK 1-3 LİTRE ARASINDA SÜT VERİYOR
Koyun-keçi ve manda sütü market raflarında litre fiyatı ortalama 8-12 lira arasında değişen rakamlarla satılıyor.
Antalya Damızlık Koyun Keçi Yetiştiricileri Birliği Başkanı Zeliha Öztürk, Antalya bölgesinde koyun ve keçiciliğin yüzde 98'inin göçebe olarak yapıldığını söyledi. Bölgede yaklaşık 1 milyon 300 bin küçükbaş hayvan varlığı bulunduğunu belirten Öztürk, "Bir koyun veya keçi günlük 1-3 litre arasında süt verir. Üreticilerimizin çok küçük bir kısmı sütü ticari işletmelere satıyor. Süt genellikle yoğurt ve peynir yapımında kullanılıyor." diye konuştu.
Manavgat ilçesinde bulunan çiftliğinde yaklaşık 300 mandası bulunan Yılmaz Sezer de manda yetiştirmenin oldukça zor olduğunu ifade ederek, "En iyi manda günlük 5-6 litre süt verir. Biz neslin üremesi için yavruyu 3 ay emzirtiyoruz, yavrudan sütü kısmıyoruz. Yurtdışından gelen mandaların genleriyle oynanmış durumda. Yavru doğar doğmaz annenin yanında bir gün bırakılıyor, ondan sonra inek anneye veriliyor. İneğin sütünü emen hayvan da uysallaşıyor, bu da sütün kalitesini düşürüyor." dedi.
SON YILLARIN FAVORİSİ EŞEK SÜTÜ
Son yıllarda bazı araştırmalar ve haberlerin de etkisiyle tüketicilerin ilgisini çeken, ancak Türkiye'de bulunması oldukça zor olan deve sütünün litresi ortalama 50 liradan, at ve eşek sütünün litresi ise 80-100 liradan alıcı buluyor.
