Konuk Yazar
Trump'ın Türkiye politikaları neler?
Donald Trump'ın Türkiye dosyasında iki önemli var, biri PKK-PYD diğeri ise FETÖ. Trump bu iki terör örgütüyle ilgili neler yapacak?
ABD'nin Türkiye politikasında ne gibi değişiklikler yaşanacak, Obama gibi Türkiye'ye anti demokratik uygulama iddiasıyla kara propaganda yapacak mı, seçim süreci ve sonrasında verdiği mesajlar ne anlama geliyor?
Taha Dağlı merak edilen soruları yorumladı:
TÜRKİYE'NİN TRUMP'DAN ÖNCELİĞİ NELER OLACAK?
İki terör örgütü var ortada, ikisi de ABD'nin himayesinde, bunların biri PKK-PYD, diğeri ise FETÖ. Türkiye bu iki meselenin acil olarak çözülmesini bekliyor. İki terör örgütünün birbiriyle de bağı var, bu nedenle bir tercih yapılması mantıklı değil. FETÖ'nün en azından şu an için etkisi, PKK-PYD'ye göre daha az.
PKK hali hazırda ABD'den aldığı destekle Türkiye'ye yönelik saldırılar gerçekleştiriyor. Türkiye-ABD ilişkilerinin düzene girmesi için Trump kendisinden önceki başkanın desteklediği PKK-PYD terör örgütüne sağlanan yardımları bitirmeli, FETÖ elebaşının da iade sürecini tamamlamalı.
PKK'DAN BAŞLAYACAK OLURSAK, TRUMP'IN BU KONUDAKİ DÜŞÜNCESİ NEDİR?
Clinton seçim sürecinde PKK-PYD'ye açık şekilde silah desteği vereceğini söyledi. Trump bu konuda yorum yapmadı, Kürtlerle ilgili sorulan bir soruya kendisinin de destek olacağını, Kürtlere hayran olduğunu falan söyledi. Ama bu sözler çok da içi dolu sözler değildi.
PKK, TRUMP'UN KÜRTLER KONUSUNDAKİ VAATLERİNİ GERÇEKÇİ BULDU MU?
PKK-PYD seçim sonucundan büyük tedirginlik duyuyor. Kuzey Irak'ta PKK'yı destekleyen Talabani cephesi de öyle mesela PKK karşıtı Barzani, Trump'ın sözünü ettiği Kürtlerin kendileri olacağından şüphe duymadı ama Talabani'nin partisi Kürdistan Yurtseverler Birliği, "Trump bizim için bir kara kutu" açıklaması yaptı ve Trump'un Kürtlere nasıl ve hangi şartlarda destek olacağını sorguladı.
TRUMP PKK KONUSUNDA NASIL BİR ADIM ATABİLİR?
Trump'ın PKK-PYD konusunda yönlendirmeye ihtiyacı var. Kendisi bu meselelere çok da vakıf olmayabilir ama çevresindeki isimler öyle değil. Türkiye'nin de bu yönde çalışmalar başlattığını biliyoruz.
Trump'a mutlaka PKK'nın ABD ve AB tarafından resmen tanınan bir terör örgütü olduğu hatırlatılmalı, terör örgütüne silah desteği vermenin iki yüzlü bir politika olduğu izah edilmeli. Obama bu konuda hep iki yüzlü politika uyguladı, Clinton da öyle. Ama Trump yeni bir isim ve bu konuda bir karar vermeli, karar verirken de makul verilere kayıtsız kalmayacak bir kişi sonuçta bir politikacı değil bir işadamı, meselelere daha pragmatik bakabilen birisi.
TRUMP'IN FETÖ KONUSUNDAKİ DÜŞÜNCESİ NEDİR?
Trump'ın başdanışmanının FETÖ konusunda bizlerle aynı görüşte olduğunu biliyoruz. Ve onlara göre FETÖ elebaşı bir an önce ABD'den Türkiye'ye gönderilmeli, Trump'ın çevresinde böyle düşünen muhtemel kabine üyeleri var.
FETÖ KONUSUNDA NASIL BİR ADIM ATILACAK?
İlk sırada FEÖT elebaşının iadesi var, ortada bir süreç var ve bu süreçte Obama topu yargıya attı, orada top çeviriyorlar. Trump göreve başladığında da top yine yargıda olacak. Ama ABD Başkanının yargı sürecini hızlandırma yetkisi var. Trump bu süreci hızlandırabilir.
FETÖ KONUSUNDA BAŞKA NE YAPABİLİR?
ABD'deki özel okul zincirlerinin en büyüğü FETÖ'nün elinde. ABD'de ciddi bir kesim bundan rahatsız ama Obama yönetiminde bu ses duyulmadı. Trump neticede bir işadamı, FETÖ ise her yıl milyonlarca doları hortumluyor, Trump'a bu durum açık bir şekilde izah edilmeli, bu konuda mantıklı karar verilmesi sağlanmalı. Amerikalılar dünyaya değil kendi ülkelerine bir başkan seçtiler bu nedenle halkın çoğunluğu mevcut düzene karşı, ekonomi, sosyal konularda reform talep ediyor.
FETÖ meselesinden rahatsız olan özellikle göz göre göre milyonlarca doların hortumlanmasına öfke duyan ciddi bir kitle var. Bu konuda Trump en azından FBI'ın o bir türlü tamamlanamayan soruşturmalarını hızlandırıp, FETÖ'nün ABD'deki okullarına yönelik gereken hamleleri yapması gerek.
TÜRKİYE POLİTİKASI NE OLACAK?
Obama döneminde en kötü ilişki düzeyine inildi. Trump ile bunun ne kadar üzerine çıkılırsa önemli kabul edilebilir. PKK-PYD ve FETÖ konusunda atılacak adımlar da ABD-Türkiye ilişkilerinin seyri için belirleyici unsur olacak. Genel kanı ve eldeki veriler, her iki terör örgütü konusunda da Obama'dan farklı davranacağı yönünde.
AB'NİN TÜRKİYE'YE KARŞI SALDIRGAN POLİTİKASI ABD'DE DEVAM EDER Mİ?
Türkiye'nin terörle mücadelesi AB ve ABD'yi hep rahatsız etti. Çünkü bizim mücadele ettiğimiz teröristler onların desteklediği terör şebekeleriydi, bu operasyonların ucu hep onlara dokundu. AB o nedenle anti demokratik uygulamalar iddiasıyla Türkiye'ye saldırıyor.
Bunu yaparken ellerinde Türkiye'ye yönelik bir yaptırım araçları yok, sadece müzakereleri dondurma tehditleri var ama o da Türkiye'den çok onların zararına olacak bir durum bu nedenle bir karşılığı yok. ABD ise Trump'la birlikte Türkiye'de anti demokratik uygulama iddiasıyla bir politika gütmeyecektir.
TRUMP AB'DEN FARKLI OLARAK NE YAPACAK?
Trump'ın seçim sürecinde belki de tek geçerli olan sözü "biz başka ülkelere nutuk atmayalım, kendimize bakalım, sokaklarımızda polislerimizi öldürüyor" demişti. Bu iç politikaya yönelik bir mesajdı, buradan siyahilere yönelik şiddete tepki göstermediği gibi şiddeti uygulayan polisin haklılığını savunduğunu gördük. Kendi düşüncesi böyleyken Türkiye'de tamamen hukuk çerçevesinde yürütülen terörle mücadele operasyonlarını manüpile bir dille, riyakar bir politikayla Türkiye karşıtı bir kara propagandaya çevirmeyeceğini düşünüyorum.