Justin Trudeau'nun istifası ile boşalan Liberal Parti, bugün (9 Mart 2025) yapılan büyük kongresinde yeni liderini seçti.

Dört adayın yarıştığı parti genel kurulunda Mark Carney, Kanada Liberal Parti'nin yeni lideri oldu. 

Carney, Başbakan Justin Trudeau'nun istifasıyla bu yılın başlarında başlayan yarışta, ilk turda kesin bir zafer kazandı.

İki 

aylık yarış boyunca liderliğini koruyan eski Kanada Merkez Bankası ve İngiltere Merkez Bankası Başkanı, önümüzdeki günlerde bu ülkenin yeni başbakanı olacak.

Parti Başkanı Sachit Mehra'nın açıkladığı sonuçlara göre Carney, eski kabine bakanı Karina Gould, eski maliye bakanı ve başbakan yardımcısı Chrystia Freeland ve iş adamı ve eski Liberal Parti milletvekili Frank Baylis'i geride bıraktı.

Sonuç olarak 151.899 parti taraftarı bu yarışta oy kullandı ve çoğunluk, her bölgenin eşit ağırlığa sahip olduğu sıralı oylama sistemine dayanarak Carney'nin kendilerini ve ülkenin geri kalanını, Kanada'nın en yakın müttefikiyle devam eden, inişli çıkışlı ticaret savaşının öngörülemeyen sularında yönlendirmek istedikleri kişi olduğuna karar verdi.

Mark Carney hiçbir zaman seçilmiş bir görevde bulunmadı ve şu anda Parlamento üyesi değil.

Hangi bölgede aday olacağı henüz bilinmemekle birlikte, önümüzdeki seçimlerde Avam Kamarası'nda bir koltuk için kampanya yürüteceğini doğruladı.

Trudeau 'yaptıklarımızdan çok gurur duyuyoruz'

Trudeau, dört aday önünde otururken, sonuçların açıklanmasından birkaç dakika önce son kez sadık Liberallerden oluşan kalabalığa hitap etti.

Trudeau, Kanada Liberal Partisi'nin yaklaşık 12 yıllık liderliğini sonlandırırken, bir zamanlar "asla" bir politikacı olmayacağını söylemiş ve "Yaptıklarımızdan çok gurur duyuyorum" demişti.

Trudeau, "Kanadalılar her krizde bana kim olduklarını gösterdiler. Bir araya geldik. Birbirimiz için ayağa kalktık. Ve her seferinde daha da güçlenerek çıktık" dedi.

Eski Liberal başbakan Jean Chretien de sonuçları bekleyen kalabalığa hitap ederek Trudeau'ya liderliği için teşekkür etti ve eleştirmenlerin saldırılarına rağmen Kanada'nın "dünyanın en iyi ülkesi" olduğunu, G7'de kişi başına en düşük borca ​​sahip ülke statüsüne sahip olduğunu söyledi.

Yoğunlaştırılmış bir yarış sona eriyor

Kampanya ilerledikçe adaylar kendilerini farklılaştırmak için ellerinden geleni yaptılar; seçilirlerse karbon vergisi gibi bazı temel Trudeau politikalarından uzaklaşma sözü verdiler.

Carney, Pazar gününe hem parti içi toplantılarda hem de kabine onaylarında ve bağış toplamada rakiplerini geride bırakarak veliaht olarak görüldü. En son Kanada Seçimleri mali verilerine göre, eski merkez bankası başkanı diğerlerinden yaklaşık 3 milyon dolar daha fazla bağış topladı ve 10 katına yakın bağışçıdan bağış aldı.

Ayrıca, resmi muhalefet partisi beklenen yeni rakibini tanımlamaya çalışırken, Muhafazakar Parti Lideri Pierre Poilievre'nin saldırılarının da odak noktası haline geldi.

2024 yılı sonlarında şok edici bir şekilde istifa ederek Pazar günü yaşanan olayları başlatan Freeland, ABD Başkanı Donald Trump'a karşı mücadele edebilecek en iyi kişi olma konusunda kendisine güvenen bir yarışa girdi ancak kampanya sırasında ivme kazanmakta zorlandı.

Gould'un bir bakıma mazlumların kampanyası ve özellikle de tartışma performansları, yeni nesil liderliğin nasıl olabileceğini göstermesi bakımından birçok Liberal, özellikle de genç seçmenler tarafından övüldü.

Son 60 gündür iş ve sağlık sektöründeki becerilerini kullanan Baylis, Trudeau'nun mirasına en az bağlı olan ve bu nedenle partiyi yeni bir yöne götürebilecek en iyi konumda olan kişi olarak kendini tanıttı.

Kayıtlı Liberaller 25 Şubat'ta sanal olarak oy kullanmaya başladı ve son iki hafta boyunca birçok kişi partinin elektronik seçmen kimliği doğrulama süreçlerinden duyduğu hayal kırıklığını dile getirdi. Ancak parti sözcüsü Parker Lund, sistemin güvenli bir oylama sağlamak için gerektiği gibi çalıştığını tekrar tekrar söyledi.

Mark Carney kimdir?

Carney, Northwest Territories bölgesinde doğdu ve altı yaşındayken ailesi Edmonton'a taşındı.

Carney, ekonomi alanında lisans derecesini Harvard Üniversitesi'nden aldıktan sonra, yine ekonomi alanında Oxford Üniversitesi'nde yüksek lisans ve doktora yaptı.

Kendisi ve aynı zamanda bir ekonomist olan eşi Diana'nın dört kızı var. Siyaset öncesi kariyeri boyunca Carney, Goldman Sachs yöneticiliğinden, küresel mali krizin yönetimiyle görevlendirilen Kanada Merkez Bankası'nın tarihindeki en genç ikinci başkanı olmaya kadar çeşitli finans pozisyonlarında çalıştı.

Kanada merkez bankasındaki görev süresi 2013'te sona erdikten sonra, İngiltere Merkez Bankası'nda aynı görevi üstlendi ve üç asırdan uzun tarihinde bu kurumun başkanı olarak atanan ilk yabancı oldu.

2014'ten beri Kanada Nişanı sahibi olan Carney, daha sonra Brexit geçişini kolaylaştırmak için İngiltere Merkez Bankası'nın başında iki yıl daha kalmayı kabul etti.

Ardından Trudeau, Ağustos 2020'de Carney'i hükümetin pandemi kurtarma planında "gayri resmi danışman" olarak görevlendirdi.

Nisan 2021, Carney'nin kart taşıyan bir Liberal olarak resmen ortaya çıktığı, partinin birçok politikasını öven bir açılış konuşması yaptığı ve isminin oy pusulasına alınmasını düşündüğü yönündeki spekülasyonları artırdığı yıldı.

Aynı yıl Carney, "Değer(ler): Herkes İçin Daha İyi Bir Dünya İnşa Etmek" adlı kitabını yayınladı. Bu kitap, "piyasa değerlerine değil, insan değerlerine dayalı bir ekonomi ve toplum inşa etmenin" nasıl yapılacağına odaklanıyor.

Geçtiğimiz yaz ve sonbaharda Freeland'ın yerine maliye bakanı olarak atanmasıyla ilgili yoğun spekülasyonlar da dahil olmak üzere siyasi arenaya atılmayı düşündüğüne dair söylentileri birkaç kez yalanlayan Carney, Trudeau'nun istifa etmesinden sadece 10 gün sonra niyetini açıkça ortaya koydu .

PM'ye geçiş tarihi henüz belirlenmedi

Carney şu anda resmen Kanada Liberal Partisi'nin lideri olsa da henüz resmen başbakan olmadı.

Trudeau, geçici bir görevde kalmaya niyeti olmadığını ve önümüzdeki günlerde veya haftalarda görevi "usullü olarak seçilmiş halefine" devretmeyi dört gözle beklediğini söyledi , ancak bu geçiş için henüz bir tarih açıklanmadı.

Trudeau'nun bu hafta başında ima ettiği gibi, resmi istifa tarihini ve ne kadarlık bir geçiş sürecinin gerekeceğini belirlemeden önce halefiyle bir görüşme yapmak istiyordu.

Trudeau Salı günü, "Makul ölçüde hızlı bir şekilde gerçekleşmesi gerekiyor. Ancak özellikle bu karmaşık zamanda, böyle bir geçişte yapılacak çok şey var" dedi.

Prosedür olarak Trudeau, genel valiyi ziyaret edip istifasını resmen sunmak zorunda kalacak. O noktada, Genel Vali Mary Simon Trudeau'yu kabul edecek ve muhtemelen halef konusunda ondan tavsiye isteyecek.

Daha sonra Carney'i Rideau Hall'a davet edecek ve gerekli görev ve bağlılık yeminlerini edecek. Yeni bir hükümetin resmi olarak kurulması ve bakanlığının yemin töreni için bir tarih seçilecek.

Yeni Başbakanı yoğun bir tempo bekliyor

Carney'in masası; gelecek bir dizi hükümet ve liderlik geçiş dosyası ve erken seçim çağrısı ile ilk birkaç günü tıka basa dolu olacak.

Ayrıca dünya liderlerinden çağrılar alacak ve muhtemelen Kanada'nın eyalet başbakanlarını hızla toplantıya çağıracak ve aynı zamanda mevcut ticaret savaşının kaosu olan Kanada'nın yöneticisi olarak sıcak koltukta yerini alacak.

Bir sonraki sabit seçim tarihi 20 Ekim'e kadar olmasa da, Kanada çapındaki genel seçim kampanyasının çok daha erken başlaması bekleniyor.

Carney yemin eder etmez, bir seçim çağrısı yapma yetkisine sahip olacak. 

Birçok kişi onun bu hamlesini bekliyor, zira anketler, Kanada milliyetçiliğinin arttığı bir dönemde partinin mevcut ivmesini ulusal bir kampanyaya taşımada en iyi adayın o olduğunu gösteriyor.

Diğer olasılık ise Carney'nin 24 Mart'ta planlandığı gibi Parlamento'yu geri çağırmayı ve yönetimi sürdürmeye çalışmayı denemesi. Ancak, Avam Kamarası'nda bir sandalye olmadan ve diğer partilerin en erken fırsatta güvensizlik oyu vermeye hazır olma olasılığıyla karşı karşıya kalırken, bu yol muhtemelen Kanadalıların bu baharda sandık başına gönderilmesiyle sonuçlanacak.