Denizli'nin meşhur lezzetlerinden "yanık yoğurt", ülke genelinden gelen talepler sayesinde çok sayıda kadına kazanç kapısı oldu.

Denizli Gıda Tarım ve Hayvancılık Müdürlüğü de yanık yoğurda coğrafi işaret tescili alınması ve tanıtımının yapılabilmesi için girişim başlattı.

Yörük kültürünün lezzetleri arasında gösterilen ve "isli yoğurt" olarak da bilinen yanık yoğurt, özellikle Denizli'nin Tavas, Babadağ ve Honaz ilçelerinde yoğun şekilde üretiliyor.

Geçmişte kadınların küçük siparişleri karşılamak üzere evlerinde yaptığı üretim, son yıllarda toptancıların da talebiyle imalathane boyutuna taşındı.

Merkezefendi ilçesi Kumkısık Mahallesi'nde eşinin kardeşiyle birlikte yaklaşık 35 yıldır yanık yoğurt üretimi yapan Mürüvet Gemici (48), AA muhabirine yaptığı açıklamada, Almanya'da doğduğunu, evliliği sonrası yerleştiği Denizli'de kayınvalidesinden öğrendiği yanık yoğurdu çok sevdiğini belirtti.

İlk zamanlar çevreden gelen siparişler için üretim yaptığını, talebin büyümesi üzerine kendi beslediği hayvanların sütünü işlemek için evinin bahçesine 15 bin lira yatırımla küçük bir tesis kurduklarını dile getiren Gemici, tüm belgelere sahip olduklarını, hijyen koşullarında üretim yaptıklarını ifade etti.

"Buzdolabında bir ay dayanıyor"

Talebin yükselmesiyle toptancıların büyük siparişler vermeye başladığını söyleyen Gemici, "Eşimin kardeşiyle birlikte çalışıyoruz. Haftada en az iki kez toptancılar geliyor. Kilogramı 8 liradan ayda 200 kilogram yoğurt satıyoruz. Toptancılardan gelen siparişlere yanıt vermekte zorlanıyoruz. Yanık yoğurt farklı bir lezzete sahip olmasının yanında buzdolabında 1 ay dayanması nedeniyle de tercih ediliyor." dedi. 

Yoğurdu ön siparişle satıyorlar

Yanık yoğurdun kent genelindeki semt pazarlarında satışını yapan tesisin ortağı Türkan Gemici, geçmişte ek gelir olan yoğurdun artık ana geçim kaynağı haline geldiğini, yoğurttan elde ettiği gelirle çocuklarını okuttuğunu ifade etti.

Gemici, "Talep çok. Haftada üç pazara gidiyorum. Elimde hiç yoğurt kalmadan geri dönüyorum. Yurt dışındaki gurbetçilere de sık sık yoğurt gönderiyoruz. Yoğurtları randevu sistemine göre ayırıyoruz. Telefon açmadan yoğurt almaya gelen olursa maalesef veremiyoruz." diye konuştu.

Üretime standart geldi

Denizli Gıda, Tarım ve Hayvancılık Müdürü Sezgin Kutlu da kentte yanık yoğurt tüketme kültürünün giderek yaygınlaştığına işaret etti.

Geçmişte semt pazarında ve bakkallarda satılan yanık yoğurdun ambalajlı üretime geçiş aşamasında olduğunu belirten Kutlu, üreticileri hijyenik koşullarda üretime yönlendirmek üzere bir çalışma başlattıklarını kaydetti.

Kent genelinde çoğu kadınlar tarafından işletilen 66 imalathanede inek, keçi ve koyun sütünden yanık yoğurt üretildiğini dile getiren Kutlu, "Yanık yoğurt üretimine bir kalite standardı getirdik. Üreticilerimiz, talepleri karşılamakta zaman zaman zorluk çekiyor. Özellikle yaz aylarında satışlarda artış görülüyor."

EN GÜZEL YOĞURT

Biz şefler, ne kadar güzel yemek yaparsak yapalım, gelen misafirlere tanıdık lezzetlerle desteklenmiş tabaklar hazırladığımızda, asıl o zaman takdirlerini kazandığımızı biliriz. Bu sebeple, yeni menüm için, bence patlıcana birbirinden güzel lezzetleri işleyebilen bir coğrafyada olduğumuzdan ve (abartmıyorum) dünyadaki en güzel yoğurdu ürettiğimizden, yanık yoğurtlu patlıcan salatasını eklemeye karar veriyorum Nopa kış menüsüne. İşte karşınızda yanık yoğurtla servis edeceğimiz patlıcan salatası!’ Menü hazırlarken ki en büyük yardımcılarımdan biri de, ürünlerini renkli kalemler ile resmediyor olmam. Johnson & Wales’de ki ikinci yılımdı sanırım. Karayip adalarının en tanınmışlarından biri olan Trinidad ve Tobago’lu bir sınıf arkadaşımla, bir dersin projesini ortak hazırlamak durumunda kalmıştım. Her şeyi renkli kalemlerle resmederek çalışıyordu. Ben de ondan edindiğim bu alışkanlıkla yıllardır kafamdaki yeni yemekleri düşünürken, tabaklara nasıl yerleştireceğimi resmediyorum renkli kalemlerle… Hem takım arkadaşlarıma anlatmam kolaylaşıyor, hem de beni tatmin etmeyen detayları elemiş oluyorum hızlıca!

MARJİNAL LEZZET

İhtiyaçtan doğan marjinal lezzet: Yanık yoğurt. Dünyada pek eşi benzeri olmayan bu gastronomi harikası yanık yoğurdun anavatanı Anadolu’dur! Kimi Denizli, kimi Antakya kimi de Antalya’yı ön plana çıkartmış olsa da anlatırken, Konya Ereğli de üretilenler de mevcut. Bu eşsiz lezzet oldukça yüksek de gastronomik değere sahip benim nazarımda. Önceleri bozulmasın diye mayalanan yoğurt, daha fazla muhafaza edilebilsin ve farklı bir aromaya da sahip olsun diye dibi tutturularak yanık tadı verilen sütle mayalanmış ve amaç hayvanların sütünün ziyan olmamasını sağlamak iken, raf ömrü iki yıla kadar uzanan ürünler elde edilmiş.

YANIK YOĞURTLU PATLICAN SALATASI

Yanık yoğurt yapımı:
Ocakta iyice kızdırılmış tercihen bakır bir tencereye 1 kepçe sütü ekleyin. Bu süt yavaşça rengini karamele doğru döndürdüğünde üzerine oda sıcaklığında olan günlük taze sütünüzü ekleyin. Altını orta kısığa alarak ara sıra karıştırın. Yarım saat yanık tadı tüm süte geçene kadar bu şekilde kısık ateşte pişirmeye devam edin. Daha sonra ince telli süzgeçten süzerek yoğurdu mayalayacağınız kaba alın ve sütünüz ılıdıktan sonra 3 kaşık yoğurt ile sütü karıştırıp, yoğurdunuzu mayalayın. 6-8 saat sonra dilerseniz sütünüzü altına bir tepsi koyarak, tülbentten süzün ve daha kıvamlı ve yoğun lezzette bir yoğurt elde edeceksiniz. Dilerseniz saklama kabına alıp üzerini zeytinyağ ile kapladıktan sonra 1 yıla kadar süre ile yoğurdunuzu dolapta muhafaza edebilirsiniz.

Patlıcan salatası yapımı:

3 adet patlıcan
3 adet kırmızı biber
2 adet yeşil biber
1 diş sarımsak
1 adet limon suyu
Zeytinyağı
Tuz
Karabiber
Renkli kiraz domatesler
Taze soğan

Yapılışı:

Patlıcanları ve biberleri ister ızgarada, ister ocak üzerinde isterseniz de fırında közleyin. Kabuklarını soyup, küp şeklinde doğrayın. Maydanozu ve sarımsağı ince ince doğrayın. Bir kaba patlıcanları, biberleri, maydanozu, sarımsağı koyup, üzerine de limon suyunu, tuz ve karabiberi, zeytinyağını ve domatesler hariç kalan tüm malzemeleri ilave edin. İyice karıştırdıktan sonra öncelikle servis tabağına domatesleri koyup aralara yanık yoğurdu yerleştirdikten sonra köz patlıcan salatasını da üzerine güzelce yerleştirin.