ANKARA

Uluslararası Üniversiteler Konseyi (IUC) Kurucu Yönetim Kurulu Başkanı Prof. Dr. Orhan Hikmet Azizoğlu, savaş halinde Türkiye'ye bazı haklar verildiğini belirterek, "Türkiye ve Rusya çatışan taraflar olursa, Türkiye ülkesini koruma adına evrensel hakka sahip olduğu için boğazı Rus gemilerine kapatabilir ve asla da gemi geçişine müsaade etmeyebilir" dedi.

Azizoğlu, AA muhabirine yaptığı açıklamada, Türkiye ile Rusya arasındaki gerilimin iki ülkeye de hiçbir yarar sağlamayacağını ancak gelecekte çok önemli sorunlara yol açabileceğini söyledi.

Türkiye'deki devlet yetkilileri ve halkın sağduyu çağrısında bulunduğuna dikkati çeken Azizoğlu, birlikte yaşama kültürünü daha da ileriye götürmek için yapılan çağrılara Rusya yönetiminin de sağduyuyla cevap vermesi gerektiğini ifade etti.

"Hiçbir ülke bu kürenin kabadayısı değil"

Azizoğlu, Türkiye'nin uluslararası hukuk alanında boğazlarda tartışılmaz hakları bulunduğunu anımsattı.

Azizoğlu, sözlerini şöyle sürdürdü:

"Savaş halinde Türkiye'ye haklar verilmiştir. Türkiye ve Rusya çatışan taraflar olursa, Türkiye ülkesini koruma adına evrensel hakka sahip olduğu için boğazı Rus gemilerine kapatabilir ve asla da gemi geçişine müsaade etmeyebilir. Türkiye, çatışma istemeyen bir ülke. Rusya'nın şu anki reaksiyonuyla ilgili önemli bir etken var. Önce Ukrayna'da ciddi sorun yarattı. Batı toplumları, sert reaksiyon gösterdiler ama hiçbir yaptırım yapamadılar. Bu, Rusya'yı cesaretlendirdi. Daha sonra Kırım'ı ilhak etti, yine yaptırım görmedi. Bunda da biraz şımarıklık yaşadı.

Hiçbir ülke bu kürenin kabadayısı değil. Hiçbir ülke silah gücü, ekonomik gücü ya da emperyalist askeri kazanımı için başka bir ülkenin sınırlarını ihlal etme hakkına sahip değil. Burada Rusya yanıldı.

Türkiye'nin Rus uçağını, Türkiye-Rusya sınırında değil, Suriye-Türkiye sınırında düşürdüğüne işaret eden Azizoğlu, başka bir ülkenin sınırının ihlalini "şımarıklık" olarak nitelendirdi.

'Rus askerin füze taşıması Montrö Sözleşmesi'nin ihlali anlamına gelir'

Ulaştırma, Denizcilik ve Haberleşme Bakanı Binali Yıldırım, Rus savaş gemisinin İstanbul Boğazı’ndan geçişi sırasında gemideki bir askerin karadan havaya atılan bir füzeyi boğaz geçişi boyunca omzunda atış pozisyonunda taşımasının hoş karşılanacak bir durum olmadığını belirterek, "Bu açık bir tahrik unsurudur. Üstelik Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin ihlali anlamına da gelir" dedi.

Bakan Yıldırım, bugün bir Rus gemisinin boğazdan geçişi sırasında bir askerin karadan havaya atılan füzeyi boğaz geçişi boyunca omzunda atış pozisyonunda taşımasını, AA muhabirine değerlendirdi.

Boğazdan masum geçiş hakkının tüm ticari gemiler için mevcut olduğunu dile getiren Yıldırım, ülkeye zarar verecek tutum ve davranış olmadığı sürece bu hakkı herkesin kullanabileceğini belirtti.

Ancak açık bir tehdit, tahrik unsuru varsa kuşkusuz gerekli önlemlerin alınacağını anlatan Yıldırım, "Rus savaş gemisinin İstanbul Boğazı’ndan geçtiği sırada üzerinde füzeli askerlerin görülmesi hoş karşılanacak bir durum değildir. Bu açık bir tahrik unsurudur. Üstelik Montrö Boğazlar Sözleşmesi'nin ihlali anlamına da gelir" diye konuştu.

Bakan Yıldırım, provokasyon ve açık tacizkar tavırlar sergilendiği sürece Türkiye’nin gerekli önlemleri alabilecek kabiliyette olduğunu sözlerine ekledi.

Çavuşoğlu: 'Provokasyon var, tacizkar bir geçiş'

Antalya'da AK Parti İl Danışma Merkezi Toplantısına katılan Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, toplantı öncesinde basın mensuplarının sorularını yanıtladı.

Gazetecilerin, İstanbul Boğazı'ndan geçen Rus savaş gemisinde bir askerin omzunda füze ile görüntülendiğini belirterek, değerlendirmesini sorması üzerine Çavuşoğlu, "Provokasyon var, tacizkar bir geçiş... Rus savaş uçaklarının izinsiz bir şekilde hava sahamızı ihlal etmesiyle, Rus savaş gemilerinin boğazdan geçmesi çok farklı bir şey" ifadesini kullandı.

Boğazlardan geçişlerin Montrö Boğazlar Sözleşmesi ile yapıldığını anımsatan Çavuşoğlu, geçişlerin hukuka uygun, uluslararası anlaşmalara uygun bir şekilde yapıldığını ve ister Rus olsun ister başka milliyetten olsun boğazlardan geçiş yapmak isteyen gemilerin nasıl geçeceğinin kurallarının belli olduğunu vurguladı.

Çavuşoğlu, tehdit olarak algılanan durumlarda gerekli cevabın verileceğine dikkati çekerek, "Dolayısıyla Rus savaş gemisinin üzerinde askerin, gemideki füzeyi ya da teknik olarak neyse uçaksavar gibi şeyleri göstererek geçmesi sadece provokasyondur. İnşallah münferit olur, doğru bir yaklaşım değil" diye konuştu.

"Sorunu konuşarak ve anlaşarak aşabiliriz"

Çavuşoğlu, AK Parti'nin Antalya İl Danışma Meclisi Toplantısı'nda yaptığı konuşmada ise Rusya ile yaşanan uçak gerilimine ilişkin değerlendirmelerde bulundu.

Diplomatik kanalların işlemesini, sorunun da bir an evvel aşılmasını istediklerine dikkati çeken Çavuşoğlu, "Rusya şunu düşünüyorsa, Türkiye'ye yönelik aldıkları kararla 'Türkiye'yi cezalandıracağız, cezalandırıyoruz' diye düşünüyorlarsa, bunda da yanılıyorlar. Bu sorunu oturup konuşarak ve de anlaşarak aşabiliriz, bu yöntemlerle değil" dedi.