• Türk şirketlerinin hız kesmeden süren yurt dışı yatırımları, 5 kıtada 63 ülkeye ulaştı.

İSTANBUL

AA muhabirinin, holding ve şirketlerden derlediği bilgilere göre, Türkiye'nin küresel değer zincirinde aldığı pay artarken, Türk şirketleri ve holdinglerinin yurt dışı yatırımları Antarktika dışındaki 5 kıtada 63 ülkeye ulaştı.

Türk şirketleri; ürün ve pazar çeşitliliği, marka bilinilirliğini artırma ve maliyet avantajı nedeniyle yurt dışı yatırımlarını bu yıl da sürdürürken; Türk yatırımcısı hammaddeye erişim kolaylığı için Afrika ve Asya-Pasifik'e; bürokratik kolaylıklar için Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesine; üretim ihracı Türkiye'ye gerçekleştirilecekse Avrupa ve Orta Asya'ya; lojistik yakınlıktan dolayı Avrupa Birliği ülkeleri ve Orta Doğu'ya yatırım yapıyor.

Türk yatırımcılar için yeni pazarlara giriş yaparak, yeni müşterilere ulaşmak en temel yatırım motivasyonu olarak göze çarparken, Irak, Rusya, Çin ve Hindistan pazarları yatırım planlarında öne çıkan ülkeler arasında yer alıyor.

Koç Holding 22, Sabancı Holding 18 ülkede faaliyet gösteriyorKoç Holding'in, Almanya, Avustralya, Avusturya, Azerbaycan, Cezayir, Çek Cumhuriyeti, Çin, Fransa, Güney Afrika, Hollanda, İngiltere, İspanya, İtalya, Kazakistan, Mısır, Özbekistan, Polonya, Romanya, Rusya, Singapur, Slovakya ve Ukrayna olmak üzere yurt dışında faaliyet gösterdiği ülke sayısı 22'ye ulaştı. Topluluk şirketlerinin 2012 sonunda kombine yurt dışı satışları 18,6 milyar doları bulurken, yurt dışındaki istihdam sayısı yaklaşık 9 bin kişi oldu.

Halihazırda 18 ülkede faaliyet gösteren Sabancı Holding ise ürünlerini Avrupa, Orta Doğu, Asya, Kuzey Afrika, Kuzey ve Güney Amerika'nın çeşitli bölgelerinde pazarlarken, uluslararası iş ortakları arasında, konularında dünyanın önde gelen isimleri Ageas, Aviva, Bridgestone, Carrefour, Citi, E.ON, Heidelberg Cement ve Philip Morris yer alıyor. Akbank, yurt dışındaki faaliyetlerini Almanya (Akbank AG) ve Dubai'de (Akbank Dubai Limited) bulunan iştirakleri ve Malta’da bulunan bir şubesiyle sürdürürken, Çimsa'nın, İtalya, İspanya, Almanya, Romanya, Rusya ve KKTC'de şirket ve terminalleri yer alıyor. Kordsa Global de operasyonlarını Türkiye dışında Almanya, Mısır, ABD, Brezilya, Arjantin, Endonezya, Tayland ve Çin'de sürdürüyor.

Yıldız Holding yurt dışında 15 bin kişi istihdam ediyor

United Biscuits satın alımı sonrası Yıldız Holding'in yurt dışındaki fabrika sayısı 25'e yükselirken, 100'ün üzerinde ülkeye ihracat yapan holdingin İngiltere, ABD, Fransa, Belçika, Suudi Arabistan, Hollanda, İtalya, Romanya, Ukrayna, Kazakistan, Pakistan, Hindistan, Nijerya ve Mısır olmak üzere 14 ülkede fabrikası bulunuyor. Marka sayısı 320 olan Yıldız Holding, yurt dışında toplam 15 bin kişiyi istihdam ediyor.

Doğuş Holding ise ABD, Bulgaristan, Hırvatistan, Almanya, Yunanistan, İtalya, Lüksemburg, Malta, Romanya, İsviçre, Hollanda, KKTC, İngiltere, Ukrayna, Libya, Fas, Azerbaycan, Çin, Irak, Kazakistan, Umman, Katar, Rusya, Suudi Arabistan, Tayland ve Birleşik Arap Emirlikleri'nde faaliyetlerini sürdürüyor.

Şişecam'dan 12, TAV Havalimanları'ndan 8 ülkeye yatırım

TAV Havalimanları Holding de yurt dışında Türk bayrağını dalgalandıran şirketlerden. Gürcistan, Makedonya, Tunus, Suudi Arabistan, Hırvatistan, Letonya, Umman ve Almanya'da faaliyet gösteren TAV'ın yurt dışı yatırımlarının tutarı 1,4 milyar dolara ulaştı.

Holding, yurt dışındaki projelerinde toplamda 3 bin kişiye istihdam sağlıyor. Merkezi İstanbul'da bulunan TAV İnşaat'ın, Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgesinde Birleşik Arap Emirlikleri, Mısır, Katar, Libya, Gürcistan ve Suudi Arabistan olmak üzere 7 şubesi, Umman'da TAV Construction Muscat LLC, Suudi Arabistan'da TAV AL Rajhi Construction Co ve Katar'da TAV Construction Qatar LLC adı altında üç bağlı iştiraki bulunuyor. TAV İnşaat'ın yurt dışında üstlendiği projeler - devam eden projeler ile birlikte - yaklaşık 15 milyon dolar sözleşme değerine sahip olurken, yurt dışındaki çalışan sayısı 3 bin kişinin üzerine çıktı.

Şişecam Topluluğu, Almanya, İtalya, Bulgaristan, Romanya, Slovakya, Macaristan, Bosna Hersek, Rusya Federasyonu, Gürcistan, Ukrayna, Mısır ve Hindistan'da üretim yapıyor. Yurt dışında 12 ülkede 25 üretim tesisi bulunan Şişecam'ın yurt dışındaki yatırımlarının toplamı bugün itibariyle yaklaşık 2,5 milyar dolar seviyesinde gerçekleşti. Şirketin toplam istihdamının yüzde 40'ı (8 bin) yurt dışında bulunuyor.

Borusan Grubu, farklı iş kollarında Orta Doğu, Kuzey Afrika, Avrupa ve ABD başta olmak üzere pek çok pazarda aktif olarak faaliyet gösteriyor.

Borusan Lojistik, Yabancı Ülkeler Lojistik Hizmetleri kapsamında, Orta Doğu ülkelerinde, Birleşik Arap Emirlikleri'nde, Umman'da, Cezayir'de, Hollanda'da ve Kazakistan'da Borusan Logistics markası altında hizmet veriyor.

Borusan Lojistik, karayolu acente ağına Almanya, İsviçre, Avusturya, Danimarka, Finlandiya, İsveç, Norveç, Polonya, Çek Cumhuriyeti, Slovakya, Macaristan, Yunanistan, Bulgaristan, Hollanda, İngiltere, Belçika, İtalya, Fransa, İspanya, Fas, Tunus, Portekiz ve Baltık ülkelerini de ekledi. 2013 yılında yaklaşık 670 milyon dolar ciro elde eden ve satışlarının yarısı yurt dışı operasyonlarından gelen Borusan Mannesmann yurt dışında 355 kişiyi istihdam ediyor.

 2013 yılında yaklaşık 870 milyon dolar ciro elde eden Borusan Makina ve Güç Sistemleri'nin toplam satışlarının yüzde 42'si yurt dışı operasyonlarından gelirken, yurt dışı şirketlerinde toplam 800 kişiye istihdam sağlıyor. Borusan Lojistik satışlarının yüzde 16'sını yurt dışı operasyonlarında gerçekleştirirken, bu şirketlerde 180 çalışanı bulunuyor.

Turkcell'in iştirakleri 

Türkiye'nin önemli iletişim ve teknoloji şirketlerinden Turkcell de yüzde 41,45'ine sahip olduğu Fintur aracılığıyla Kazakistan, Azerbaycan, Moldova ve Gürcistan'da GSM faaliyetlerini sürdürürken, yüzde 55 oranında iştirak ettiği Astelit, Ukrayna'da, "life:)" markası ile 2005 yılının ocak ayından bu yana ticari hayatta yer alıyor.

Belarus'ta 2008 yılından beri faaliyet gösteren BeST'in hisselerinin yüzde 80'i Turkcell'e ait olurken, 1999 yılında Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti'nde hizmete giren KKTCell, yüzde 100 Turkcell iştiraki olarak çalışıyor. Turkcell; Astelit, Best, Kuzey Kıbrıs Turkcell, Turkcell Europe iştiraklerinde, 2014 sonu itibarıyla toplam bin 800 kişiye istihdam imkanı sağlıyor.

Limak Holding'in ise Kosova'da iki önemli yatırımı mevcut. Holding; ortağıyla birlikte KEDS (Kosovo Electricity Distribution and Supply Company) şirketi üzerinden ülkenin elektrik dağıtımını yürütürken, Priştina Uluslararası Havalimanı'nın (Priştina Uluslararası Havalimanı Adem Yaşari) işletmesini gerçekleştiriyor. Bulgaristan ve Sırbistan'da elektrik satış ve ticareti konusunda faaliyet gösteren şirketleri bulunan Limak Holding'in inşaat projeleri ise çok daha yaygın bir coğrafyada devam ediyor. Grup olarak yatırım ve projelerinin bulunduğu ülkeler, Kosova, Bulgaristan, Sırbistan, Arnavutluk, Mısır, Suudi Arabistan, Pakistan ve Kuzey Irak şeklinde sıralanırken, yurt dışı yatırım ve projelerinde sağladıkları doğrudan ve dolaylı istihdam yaklaşık 8 bin 500 kişi olarak yer alıyor.

Yurt dışında 100 milyon doların üzerinde yatırımı olan Türk şirketi sayısı 29'a yükseldi

Kadir Has Üniversitesi, Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) ve ABD merkezli Columbia Üniversitesi işbirliğiyle hazırlanan ve bu yılın mart ayında yayımlanan "Çok Uluslu Türk Şirketleri" raporuna göre, ele alınan 29 Türk şirketinin yurt dışında 426 iştiraki bulunuyor.

Söz konusu rapora göre, yurt dışında 100 milyon doların üzerinde yatırımı olan Türk şirketi sayısı 2007 yılından bu yana 19'dan 29'a yükseldi. 2012 sonu itibarıyla yurt dışı varlıklarını 36 milyar 766 milyon dolara yükselten şirketler, 23 milyar 415 milyon dolar satış rakamı ve 115 bin 539 istihdama ulaştı.