• Kanada’da 1840 yılında kiliselerin açtığı ve yerli çocuklarının ailelerinden zorla alınarak eğitildiği yatılı okullarda 1996 yılına dek 6 bin çocuğun kötü muamele sonucu öldüğü açıklandı.

OTTAWA

Kanada tarihinin kara sayfalarından biri olan yatılı kilise okulları ile ilgili kurulan komisyon, raporunu tamamladı.

Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu olarak bilinen kurulun Başkanı Hakim Murray Sinclair, yatılı okullarda 6 bin çocuğun öldüğünü açıkladı. İlki 1840 yılında Batı Kanada’da açılan yatılı kilise okullarının, 1883 yılına gelindiğinde federal devletin ‘’yerlileri çocukken yokedin’’ prensibinin uygulama merkezleri haline geldiğini söyledi. 1920 yılında çıkarılan kanunla 7 ila 15 yaş arası tüm yerli çocuklarının bu okullara verilmesi zorunluluğu getirildiğini hatırlatan Hakim Murray Sinclair, okullara kaydedilen çocukların yüzde 24’ünün kısa süre sonra öldüklerinin belirlendiğini anlattı. 

-Ölümler açlık ve hastalıktan

Kendisi de aynı zamanda Manitoba eyaletinin ilk yerli kökenli hakimi olan Murray Sinclair, Kanada resmi yayın kuruluşu CBC’de yaptığı açıklamalarında, ‘’çocukların çoğunluğu yetersiz beslenme ve hastalıklardan öldü. Araştırmalarımızda bazı çocukların deneylerde kullanıldıkları sırada öldüklerini de saptadık’’ dedi. Sonuncusu 1996 yılında Regina kentinde kapatılan toplam 130 yatılı kilise okullarına, 150 binin üzerinde yerli çocuğun alındığı biliniyor. Komisyon kayıtlarına göre, bu okullarda eğitime tabii tutulanlardan 80 bini halen Kanada’da yaşıyor.

Kanada Başbakanı Stephen Joseph Harper, 12 Haziran 2008 tarihinde federal parlamentoda düzenlenen bir törenle ailelerinden koparılarak, asimilasyon amacıyla bu okullara zorla gönderilen yerli Kanadalılardan resmen özür dilemiş, 1.9 milyar dolarlık da tazminat paketi açıklamıştı.

Hakikat ve Uzlaşma Komisyonu Başkanı Hakim Murray Sinclair, 2009 yılında kurulan komisyonun, araştırmalarında 7 binden fazla mağdur ve yakınları ile görüştüğünü, hazırlanan raporun tamamının yakında kamuoyuna açıklanacağını kaydetti.

-‘’Kültürel soykırım’’

Öte yandan, Global Center for Plularism (Çoğulculuk İçin Küresel Merkez) isimli kuruluşun yıllık toplantısına katılan Kanada Yüksek Mahkemesi Başkanı Beverly McLachlin, burada yaptığı konuşmada, yatılı okullar konusunda yaşananları, ‘’federal devletin kültürel soykırım teşebbüsü’’ olarak nitelendirdi. Beverly McLachlin, ‘’Kanada tarihinin en kara lekesi, bugün tedavi etmeye çalıştığımız, First Nation (İlk Millet) yerlilerinin çocuklarına uygulanan politikalardır’’ dedi.