TORONTO

Kanada’da yapılan bir anketle, ülkede yaşayan Müslümanların düşünce haritası çıkarıldı.

Merkezi Toronto’da bulunan Environics Institute isimli sosyal araştırmalar merkezince ülkenin her bölgesinden toplam 600 Müslüman ile gerçekleştirilen Kanada’da Müslümanlar-2016 isimli anketin sonuçları açıklandı. Buna göre Kanadalı Müslümanlarda Kanada’ya karşı bağlılık ve Kanadalı olmakla gurur duymak, önceki yıllara oranla artış gösterdi. 2006 yılında Kanadalı Müslümanların yüzde 73’ü Kanadalı olmaktan “çok gurur” duyarken, bu oran son ankette yüzde 83’e çıktı. Müslüman olmayan Kanadalıların ise yüzde 73’ü Kanadalı olmaktan “çok gurur” duyduklarını beyan ettiler.

-Gençler daha dindar

Merkez tarafından geçen yıl Kasım ayında başlanan ve geçtiğimiz Şubat ayında tamamlanan anket çalışmasında, Müslüman Kanadalıların yüksek oranda ülkeye bağlı oldukları ve Kanada’nın doğru yönde ilerlediği belirtildi. Ancak aynı zamanda anket, genç yaştaki Müslümanların, giderek artarak dindarlaştığını ve dini kimliklerine kendilerinden yaşça büyük olan Müslümanlardan daha bağlı oldukları bulundu. Bununla beraber aynı yaş grubu gençlerin ayrımcılıkla ilgili daha kötümser ve endişe duyduklarını belirtildi. 10 yıl önce yapılan aynı araştırmanın devamı olarak yapılan anketin sonuçları, Müslüman Kanadalıların giderek Kanada toplumuna daha geniş kapsamda entegre olduğunu da ortaya koydu.

Ankete katılanların yüzde 94’ü Kanada’ya aidiyet duygularının ‘çok fazla’ ya da ‘çok’ olduğunu söylerken, yüzde 58’i son 5 yılda aidiyet duygusunun daha da arttığını belirtti. Buna karşın, sadece yüzde 5’i aidiyet duygusunun zayıfladığını söyledi.

Müslümanların %24’ü Kanada’nın özgürlük ve demokrasisinin en büyük gurur kaynakları olduğunu belirtirken, bunu ülkenin çok kültürlülük ve çeşitlilik konusu yüzde 22 oranı ile takip etti. Genç ve Kanada doğumlu Müslümanlar çok kültürlülük ve çeşitliliğe daha çok önem verirken, Kanada dışında doğan Müslümanların önceliği, özgürlük ve demokrasiye daha çok önem vermek olarak öne çıktı.

-Şikayetin çoğu soğuk hava

Ankette, Kanada’ya karşı en büyük hoşnutsuzluk soğuk iklim koşullarından dolayı geldi. Müslümanların 3’te 1’i Kanada ile ilgili en az sevdiği şeyin uzun ve soğuk kış şartları olduğunu belirtirken, yüzde 9’u Müslümanlara yapılan ayrımcılık ve onlara karşı sergilenen davranış tercihini kullandı.

Ankete katılan Müslüman Kanadalılar, hem Müslüman hem de Kanadalı olmanın kişisel kimlikleri için çok önemli olduğunu belirtirken, yüzde 84’ü dinin çok önemli olduğunu, yüzde 81’de uyruğun önemli olduğunu bildirdi. Ancak, katılımcılardan hem Müslümanlığın hem Kanadalı olmanın kimlikleri için önemli olduğunu belirtenlerin yüzde 50’si dini en önemlisi olduğunu belirtti ve %27’si de her ikisinin de aynı oranda önemli olduğunu söyledi. Bu konuda, gayrimüslim dindar Kanadalıların sadece 28’i din konusunu uyruğundan önce seçti.

Ankete katılan genç Müslümanların yüzde 61’i Müslüman olmanın onlar için çok önemli olduğunu söylerken, yüzde 6’si Kanadalı olmayı önemsedi. Ayrıca, 2006 da yapılan ankete oranla dini etkinliklere katılım oranı 6 puan artış gösterdi ve Müslümanların yüzde 48’inin hafta da bir ya da daha fazla kez camiye ya da toplum merkezlerine gittiği ortaya çıktı. Bu soruya cevap verenlerin yüzde 33’ü ise, camiye sadece özel günlerde gittiğini veya hemen hemen hiç gitmediğini söyledi. Dini etkinliklere katılım genç Müslümanlarda artış gösterirken, camiye düzenli katılım da yine aynı grup gençlerde ortaya çıktı.

-Başını kapatan kadın oranı arttı

Ankete göre, Kanada’da 2006 yılında Müslüman kadınlar arasında başörtüsü takanların oranı yüzde 38 iken, 2016 anketinde bu oran yüzde 48’e çıkarak 10 puan yükseliş gösterdi. Bu soruya, çarşaf ve peçe taktığı cevabını veren yüzde 6’lık kesim dahil edilmedi. Ankette, başörtü takma isteğinin, daha az eğitimli ya da Kanada’da daha az sürede yaşamış Müslüman kadınlarında görüldüğü kaydedilirken, bu isteğin 2006 yılından bu yana büyük oranda üniversite eğitimi almış genç Müslümanlarda artış gösterdiği belirlendi.

Araştırmaya göre, Müslüman Kanadalı katılımcıların yüzde 30’u son 5 yılda dininden, etnik kökeninden ya da kültürel değerlerinden dolayı ayrımcılık yaşadığını belirtirken, bu oranın genel nüfusta belirtilen ayrımcılık bildirilerinden çok daha yüksek olduğu görüldü. Buna göre, genel toplumda yaşanan ayrımcılık ve Müslümanlara karşı sergilenen davranışlar, Müslümanların karşı karşıya olduğu en önemli sorun olarak öne çıktı.

Katılımcıların %62si Müslümanlara karşı ayrımcılıktan dolayı endişe duyuyorlar, %35i son 5 yılda ayrımcılık ya da haksız davranışa maruz kalmış, %35i bir sonraki nesil Müslümanların daha çok ayrımcılığa uğrayacağını belirtmiş.

-Medya Müslümanları olumsuz gösteriyor

Katılımcıların üçte ikisi medyanın Kanada’daki Müslümanları yansıtma şeklinden endişe duyduğunu belirtirken, ankete katılan Müslümanların yüzde 29’u bir sonraki kuşağın şuana göre ayrımcılık ya da önyargıya maruz kalmayacağını düşünüyor. Bu soruya olumsuz cevap veren yüzde 35’lik kesim, durumun gelecekte daha kötü olacağı, yüzde 21’lik kesim ise aynı kalacağı görüşünde. Bu soruyu cevaplayan genç Müslüman katılımcıların genel kanaati ise, ayrımcılığın gelecekte çok daha fazla artış göstereceği şeklinde oldu.

Bununla birlikte, Müslümanların yüzde 84’ü Kanada’da gördükleri muamelenin, diğer Batılı ülkelerden çok daha iyi olduğunu belirtirken, bu oran 2006 anketine göre 7 puan artış gösterdi. Ankete katılanların sadece yüzde 2’si kötü muameleye maruz kaldıklarını belirttiler.

Ankete katılan Müslümanların yüzde 57’si farklı ırk ve kökenlerden gelen göçmenlerin kültürel kökenlerini geride bırakıp, Kanada kültürüne karışmayı denemesini belirtirken, yüzde 34’ü buna katılmadı.

Araştırmaya göre Müslümanlar, Kanadalıların kendileri hakkında daha hoşgörülü hale geldiğini de belirtti. Evronics Institute’ün yaptığı ankete göre katılımcıların yüzde 49’u, Kanada halkının çok az bir kesiminin Müslümanlara karşı düşmanca yaklaştığını belirtti. Bu oran 2006’da yapılan ankete göre 14 puan artış göstermiş oldu. Ankette, Kanadalıların Müslümanlara düşmanca baktığını düşünenlerin oranı yüzde 14 olarak belirlendi. Ülkede yaşayan Müslüman Kanadalıların yüzde 89’u Kanada’nın şu anki gidişatından memnuniyetini belirtti.

Kanadalı Müslümanların yüzde 65’i, son seçimlerde iktidardaki Liberal Parti’ye oy verdiğini belirtirken, yüzde 10’u Yeni Demokrat Parti (NDP)’ye ve sadece yüzde 2’si de eski Başbakan Harper’ın lideri olduğu Muhafazakar Parti (PC)’ye oy verdiklerini beyan ettiler. Ankete katılan Müslümanların yüzde 90’ı Liberal Parti hükümeti ile beraber Müslümanlar ve diğer Kanadalılar arasındaki ilişkilerin iyimser olacağı görüşünü savunurken, katılımcıların yüzde 79’u hükümetin Müslüman topluluklar ile beraber radikalleşmeye karşı çalışmasının gerektiği görüşünü savundu.

Ankette, Müslümanların yüzde 60’ı peçe takma haklarının olduğunu savunurken, yüzde 24’ü buna katılmadığını bildirdi.