• Kanadalı iki sivil toplum kuruluşu, temel insan hakları ve özgürlükleri tehdit eder nitelikte olduğunu savundukları yasa için Ontario Yüksek Mahkemesi’ne dava açtı.

TORONTO

Kanada Hükümeti’nin, tüm protesto ve eleştirilere rağmen yasalaştırdığı Anti-Terör Yasası’nın iptali için dava açıldı. Kanada Sivil Özgürlükler Derneği ile İfade Özgürlüğü İçin Kanadalı Gazeteciler Derneği isimli iki sivil toplum kuruluşu, temel insan hakları ve özgürlükleri tehdit eder nitelikte olduğunu savundukları Anti-Terör Yasası için Ontario Yüksek Mahkemesi’ne dava açtı.

-‘’Anayasaya aykırı’’

Kanada Sivil Özgürlükler Derneği Başkanı Sukanya Pillay düzenlediği basın toplantısında, yasa hükümlerinin Kanada Anayasası’nın birden çok maddesine aykırı olduğunu söyledi. Yasanın, hesap vermeye açık olmayan, geniş ve tehlikeli yetkilerle dolu bir güç mekanizması oluşturacağına dikkati çeken Sukanya Pillay, ‘’bu durum, telafisi imkansız ama daha da tehlikelisi asla haberimizin olmayacağı uygulamalara neden olabilir’’ dedi.

-‘’Ciddi tehdit ve tehlike var’’

İfade Özgürlüğü İçin Kanadalı Gazeteciler Derneği Başkanı Tom Henheffer de, ‘’yasa, Kanada’da temel haklarımız üzerinde ciddi tehdit ve tehlike oluşturuyor. Bu derece ağır sansür ve ifade özgürlüğü üzerindeki baskı, gücün kötüye kullanılmasının yayılmasına da imkan sağlar. Oysa sağlıklı bir demokrasi için sivil özgürlükler ve temel insan hakları kritik öneme sahiptir’’ diye konuştu. Ontario Yüksek Mahkemesi’nin, iki sivil toplum kuruluşunun başvurusunu önümüzdeki günlerde ele alması bekleniyor.

-Yasanın içeriği

Kanada’da Harper Hükümeti, ülkedeki terör faaliyetlerini önlemek için Kanada Gizli Servisi CSİS başta olmak üzere güvenlik güçlerini aşırı yetkilerle donatan ve Bill C-51 ismi ile bilinen yeni Anti-Terör Yasası’nı geçtiğimiz Mayıs ayında kanunlaştırmıştı. Özgürlüklere sınırlamalar ve özel hayata dair gizlilik sınırlarını yıkan yasa, bazı toplum kesimlerinde tepki görmesine rağmen, federal parlamentodaki oylamada 96 ret oyuna karşılık 183 evet oyuyla kabul edilmiş, yasaya anamuhalefetteki Yeni Demokrat Parti NDP ret oyu kullanırken, Liberal Parti destek vermişti. Daha önce mevcut delillere dayanarak bir kişiyi terör suçunu gerçekleştireceğine inanarak gözaltına alan güvenlik güçleri için yeni yasa ile artık ihtimaller ve kanaatler de yeterli hale getirilmişti. Bu tür durumlarda daha önce 3 gün olan gözaltı süresi ise yeni yasa ile 7 güne çıkarıldı. Yasanın bir başka önemli maddesi ise suçluların güvenlik ve yargı ile anlaşma yapmaları konusunda. Mevcut kanun hükümlerine ve delillere göre, "terör suçunu işleyecek kişilerle" yapılan anlaşma, terör suçunu işleyebilecek "şüphelilerle de" yapılabilecek. Bu hükmün, gizli servis CSİS başta olmak üzere tüm güvenlik birimlerine "içeriden istihbarat sağlayacak eleman kazandıracağı" düşünülüyor. Yasada, daha önceden terör suçuyla suçlanmış kişilerin pasaportuna 5 yıllığına el konulması, bu kişiler için elektronik izleme ve yargı alanının dışına çıkmama yasağı da getiriliyor.

-Terörün reklamı da suç

Halen yürürlükte olan yasada, terör suçuna rehberlik veya aktif olarak bir kişiyi terör suçuna teşvik etmek suç sayılırken, yeni yasa ile terörün teşviki, savunulması, terör faaliyetlerinin hoş gösterilmesi, terörist organizasyonların ve mensuplarının övülmesi suç kapsamına alınıyor. Yasa bu tür suçlara maksimum 5 yıl hapis cezası öngörüyor.

-Özel hayatın gizliliği en aza iniyor

Yasa ile CSİS'e terör aktivitelerini izleme ve bozma gücü gerekçesiyle, Twitter ve Facebook gibi sosyal paylaşım sitelerindeki hesapların yanı sıra şüphelilerin tüm e-mail hesaplarına erişim yetkisi veriliyor. Bu yetkiyi, Kanada içinde ve dışında kullanma hakkına sahip olacak CSİS, bununla her şüphelendiği kişinin, istediği her bilgisine erişebilecek. CSİS ve diğer güvenlik birimleri, radikalleşme şüphesi olan kişilere gönderilmiş mesajlara, arka plan belgelerine, bu kişilerin seyahat planlarına, her türlü banka ve finansal işlemlerine veya tüm posta ve kargo işlemlerine erişip müdahale edebilecek. Yasada, bu işleme tabi tutulacak kişinin Kanada vatandaşı veya sürekli oturum sahibi olması halinde, mahkeme kararı şartı getiriliyor. Yasada, CSİS'e iki kişi arasında yapılan bir telefon görüşmesini kesme yetkisi verilirken, şüphelendiği kişiyi yapacağı terör suçundan caydırmak için ailesini ve arkadaşlarını da caydırma sürecinde kullanabilecek. Yasada yetkililere, "terörist propagandaya el koyma" ve "terör eylemlerini teşvik edici materyalleri kaldırma" yetkisi de veriliyor. Bu yetkinin, çocuk pornografisi ve nefret propagandası içeren materyallerin kaldırılması konusunda da kullanılabilmesi öngörülüyor.

-Mahkeme kayıtlarına mühür

Yeni yasayla getirilen değişikliklerden biri de mahkemelerin bilgi vermesi hususunda yapılacak. Halen yürürlükte olan Göçmenlik ve Mülteci Koruma Yasası'nın 9. maddesi ile hükümete, soruşturma teknikleri, tanıkların korunması ve davaların gizli bilgilerinin koruması için mahkemeye istekte bulunmasına ancak mahkeme sonlandığı zaman izin verebilme yetkisi değiştiriliyor. Yasa ile CSİS'e, mahkemeye davanın her hangi bir bölümünde bilgilerin mühürlenmesini ve açıklanmamasını isteme hakkı tanınıyor. Bu değişiklikle, şüphelenilen ve bu nedenle gözaltına alınan kişilerin nasıl sorgulandıkları, tanıklıkları halinde korunup korunmadıkları ve gizli tanıklara ilişkin kimlik bilgilerinin korunması gibi gizli bilgiler asla öğrenilemeyecek. Yasa hükümete, terörizm amaçlı seyahat yapma olasılığı olduğuna inandığı kişileri uçuşa yasaklı listesine ekleme yetkisi de veriyor.