Türkiye'de 15 Temmuz'daki darbe girişimini organize eden Fetullahçı Terör Örgütü (FETÖ), ABD’nin neredeyse bütün eyaletlerinde siyaset, kültür, ticaret ve eğitim alanında yüzlerce vakıf ve kuruluşu yönetiyor.

Türkiye’deki kanlı darbe girişiminin arkasındaki FETÖ'ye bağlı vakıf ve kurumların, California, Florida, Georgia, Illinois, Maryland, Massachusetts, Michigan, New Jersey, New York, Pennsylvania, Texas ve Virginia gibi eyaletler ile başkent Washington'da yoğunlaştığı dikkati çekiyor.

Söz konusu vakıf ve kurumlarla ülkedeki akademisyenler, gazeteciler, bürokratlar, siyaset çevreleri ve iş adamlarıyla irtibat halinde olan terör örgütü, ihtiyaç duyduğu anlarda bu ilişkilerini devreye sokarak bilgi, haber ve reklam ile parasal kaynak ve hukuki imtiyaz elde edebiliyor.

FETÖ, ABD’de kurduğu bütün vakıf, dernek ve kurumları New York'daki Ortak Değerler Birliği (Alliance for Shared Values) ve başkent Washington’daki Türk Amerikan Birliği (Turkic American Alliance) adlı çatı kuruluşları altında toplamış durumda.

Yönetim kurulunda Katolik-İslam araştırmacısı, Yahudi rabbisi gibi dikkat çeken kişilerin bulunduğu Ortak Değerler Birliği'nde örgüt adına işleri Y. Alp Aslandoğan yürütüyor. Çatı kuruluş altında Atlantic Institute, The Peace Islands Institute, The Rumi Forum, The Pacifica Institute, The Dialogue Institute of the Southwest, Niagara Foundation adında altı farklı yapılanma da bulunuyor.

Başkanlığını Faruk Taban’ın yaptığı diğer çatı kuruluşu Türk Amerikan Birliği'nin merkezi ise başkent Washington’da bulunuyor. FETÖ, New York, Washington DC, Chicago, Atlanta, Houston ve Los Angeles'taki altı farklı federasyonu çatısı altında toplayan Türk Amerikan Birliği ile ABD'nin dört bir tarafındaki irili ufaklı dernek ve birlikleri kontrol ediyor.

Taban, geçen yıllarda çatı kuruluşunun faaliyetlerine ilişkin yaptığı açıklamada, Beyaz Saray, ABD Kongresi, düşünce kuruluşları ve hükümet dışı örgütlere yönelik çalışmalar yapmak için bu oluşumun içine girdiklerini söylemişti.

FETÖ, sadece ülkedeki bazı Türk derneklerini değil, ABD'deki bazı Arnavut, Türkmen, Azeri ve diğer Türk cumhuriyetlerinin kurduğu dernekleri de çatı kuruluşu altında toplanmış durumda.

FETÖ kurumları lobicilikte ön planda

Ülkenin dört bir tarafında kurduğu vakıf, dernek ve kurumlar aracılığıyla ulaştığı insanlara ''hoşgörü ve barışı" anlattıklarını ileri süren FETÖ mensupları, bu dernekler aracılığıyla dinler arası "diyalog" ve lobicilik faaliyetlerinde bulunuyorlar.

Üniversitelerdeki akademisyenlerle kurdukları ilişki sayesinde ülkedeki entelektüel söylemi etkilemeye çalışan FETÖ, siyasetçilerle kurduğu ekonomik ve finansal ilişkiler sayesinde de etkili olmaya çalışıyor.

FETÖ'nün ABD yapılanması, geçen yıl şubat ayında ABD Kongresi'nin 88 üyesinin Türkiye'yi şikayet etmek için kaleme aldıkları mektupta da kendini göstermişti. FETÖ’nün bu mektuba imza atan bazı üyelere bağış yaptığı ve bunları Türkiye’ye götürdüğü ortaya çıkmıştı.

Kongre harcamalarını takip eden "Legistorm" internet sitesi, 2000-2014 yıllarında FETÖ’nün Kongre üyelerini bedava Türkiye'ye getirerek kendi gazete, dergi, okul ve kuruluşlarını gezdirdiğini ve bu gezilerde 3 milyon dolardan fazla harcadığını kaydetti.

FETÖ’ye bağlı kurumların ABD’de özellikle Washington üzerinde etkili olma çalışmalarının ABD basınına yansıması ve konunun tartışmaya açılması üzerine Kongre üyeleriyle FETÖ mensupları arasındaki ilişki sekteye uğradı. Örgüt mensuplarının özellikle ABD'de seçim yılı olması dolayısıyla Cumhuriyetçi Parti ve Demokrat Parti'de yüksek meblağlı bağışlarla lobicilik yaptıkları ileri sürülüyor.

ABD Temsilciler Meclisi Etik Komitesi, FETÖ kurumlarının Kongre üyelerini Türkiye'ye götürmesine ilişkin soruşturma başlattı. Soruşturma sonrasında ABD Kongre üyelerinin ve danışmanlarının FETÖ’nün finanse ettiği Türkiye gezilerine bir yıldır katılmadığı bildirildi.

FETÖ'nün hedefi üniversitelerdeki Türk öğrenciler

FETÖ bağlantılı kurumların ABD’deki işlevi sadece siyasetçilerle sınırlı değil. FETÖ'nün, ülkedeki üniversitelerde okuyan Türk öğrenci gruplarını ele geçirmeye çalıştığı belirtiliyor. Örgütün ele geçiremediği öğrenci yapılanmalarının içine kendi üyelerini yerleştirerek söz sahibi olmaya çalıştığı ifade ediliyor.

FETÖ’nün "dinler arası diyalog” söylemi üzerinden “barış” iddiasıyla çeşitli faaliyetler yapması da dikkati çekiyor. Papaz ve kilise ziyaretleri, kiliseler ile ortak iftar ve sahur programları, Yahudi-Müslüman ortak etkinlikleri gibi birçok faaliyete imza atan FETÖ mensupları, özellikle merkezi başkent Washington'da bulunan Rumi Forum adlı kuruluşuyla Amerikalıları kendine çekmeye çalışıyor.

FETÖ'nün kontrolü altında olan vakıf ve kurumlar, bulundukları eyaletlerle göre şöyle:

- Alabama: Barış Vadisi Vakfı (Peace Valley Foundation)

- Arizona: Papatya Eğitim Kurumu (Daisy Education Corporation), Kültürler arası Diyalog Vakfı (Foundation for Inter-Cultural Dialog), Sema Vakfı (Sema Foundation)

- Arkansas: Yağmur Damlası Türk Evi (Raindrop Turkish House)

- California: Eğitim Araştırmaları Uyum Enstitüsü (Accord Institute for Educational Research), Körfez Bölgesi Kültürel İlişkiler (Bay Area Cultural Connections), Manolya Vakfı (Magnolia Foundation), Pasifika Enstitüsü (Pacifica Institute), Pasifika Enstitüsü Silikon Vadisi Şubesi (Pacifica Institute Silicon Valley Branch), Hoşgörü Vakfı (Tolerance Foundation), Batı Amerika Türk Konseyi (West America Turkic Council), Söğüt Eğitim Vakfı (Willow Education Foundation)

- Colorado: Çok Kültürlü Mozaik Vakfı (Multicultural Mosaic Foundation)

- Connecticut: Putnam Bilim Akademisi (Putnam Science Academy), Türk Amerikan İş Geliştirme ve Kalkınma Konseyi (Turkish American Business Improvement & Development Council), Connecticut Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Connecticut)

- Florida: Anadolu Kültür Merkezi (Anatolia Culture Center), Ft. Lauderdale Anadolu Kültür Merkezi, Miami Anadolu Kültür Merkezi, Dostluk Türk Kültür Merkezi (Amity Turkish Cultural Center), Nil Vakfı-Orlando Türk Kültür Merkezi (Nile Foundation - Orlando Turkish Cultural Center), Florida Türk Amerikan İslami Merkezi (Turkish American Islamic Center of Florida), Güney Florida Türk İslam Cemiyeti (Turkish Islamic Society of South Florida), Florida Manolya Vakfı (Magnolia Foundation of Florida)

- Georgia: Atlanta Türk Festivali (Atlanta Turkish Festival), Georgia Kainat Vakfı – Türk Amerikan İslam Enstitüsü (Cosmos Foundation of Georgia - Turkish American Islamic Institute), Küresel Görünüm Vakfı (Global Spectrum Foundation), Atina Dinler arası Kültürel Örgütü (Interfaith Cultural Organization of Athens), İstanbul Kültür ve Diyalog Merkezi (Istanbul Center for Culture and Dialog), Güneydoğu Türk Amerikan Ticaret Odası (Turkish American Chamber of Commerce Southeast), Türk Amerikan Kültür Enstitüsü (Turkish American Islamic Institute)

- Idaho: Idaho Pacifica Enstitüsü (Pacifica Institute-Idaho)

- Illinois: SIUC Kültürler arası Diyalog Öğrencileri Birliği (Intercultural Dialogue Student Association (IDSA) at SIUC), Kültürlerarası Dostluk Vakfı (Intercultural Friendship Foundation), Niagara Vakfı (Niagara Foundation), Midwest Türk-Amerikan Federasyonu (Turkish-American Federation of the Midwest), Chicago Türk Amerikan Cemiyeti (Turkish American Society of Chicago)

- Indiana: Kutsal Güvercin Vakfı (Holy Dove Foundation)

- Iowa: Diyalog Merkezi (Dialog Center), Iowa Türk Amerikan Cemiyeti (Turkish American Society of Iowa)

- Kansas: Yağmur Damlası Türk Evi (Raindrop Turkish House), Kansas Üniversitesi Kültürler arası ve Dinler arası Diyalog Öğrencileri Birliği (Intercultural and Interfaith Dialog Student Association (University of Kansas))

- Kentucky: Kentucky Türk Amerikan Dostluk Derneği (Turkish-American Association of Kentucky)

- Louisiana: Yağmur Damlası Türk Evi (Raindrop Turkish House), Atlas Vakfı (Atlas Foundation)

- Maine: Maine Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Maine)

- Maryland: Chesapeake Işık Evi Vakfı (Chesapeake Lighthouse Foundation), MARTI (Maryland Türk Amerikan Sakinleri), MARTI (Maryland Turkish American Inhabitants), Maryland Diyalog Enstitüsü (Maryland Institute for Dialogue)

- Massachussetts: Başarı Eğitim – Dostluk Vakfı (Ace It Education - Friendship Foundation), Boston Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Boston), Boston Diyalog Vakfı (Boston Dialogue Foundation), Türk Amerikan İş Geliştirme ve Kalkınma Konseyi (Turkish American Business Improvement & Development Council), Boston Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Boston), Batı Massachusetts Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Western Massachusetts), Worcester Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Worcester)

- Michigan: Balkan Amerikan Cemaati Merkezi (Balkan American Community Center), Great Lakes Dostluk ve Kültür Cemiyeti (Great Lakes Society of Friendship and Culture), Michigan Vakfı (Foundation of Michigan), Michigan Türk Amerikan Cemiyeti (Turkish American Society of Michigan)

- Minnesota: Kuzey Işıkları Cemiyeti Boğaziçi Diyalog Birliği (Bosphorous Dialogue Association Northern Lights Society)

- Mississippi: Jackson Yağmur Damlası Türk Evi (Raindrop Turkish House Jackson)

- Missouri: Milenyum Eğitim Vakfı (Millenium Education Foundation), Kansas City Yağmur Damlası Türk Evi (Raindrop Turkish House Kansas City), Missouri Türk Amerikan Cemiyeti (Turkish-American Society of Missouri)

- Nebraska: Nebraska Niaga Vakfı (Niagara Foundation of Nebraska), Sabah Vakfı (Sabah Foundation)

- Nevada: Mercan Eğitim Kurumu (Coral Education Corporation), Sierra Vakfı (Sierra Foundation)

- New Jersey: Elma Eğitim Hizmetleri (Apple Educational Services), FEBA Öğrenim Merkezi (FEBA Learning Center), Balkan Amerikan Birliği Federasyonu - FEBA (Federation of Balkan American Associations, Inc. (FEBA)), HUTACA – Hudson Türk Amerikan Kültür Derneği (HUTACA - Hudson Turkish American Cultural Association), Barış Adaları Enstitüsü (Peace Islands Institute), Samanyolu Eğitim Merkezi (Milkyway Education Center, Inc), Ratiran Türk Amerikan Vakfı – Ratiran Türk Amerikan Kültür Vakfı (Raritan Turkish American Foundation - Raritan Turkish American Culture/Cultural Foundation), New Jersey Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center New Jersey), Hudson Türk Amerikan Kültür Derneği (Hudson Turkish American Cultural Association)

- New York: Cornell Mevlana Cemiyeti (Cornell Rumi Society), Altın Çayır Kültür Vakfı(Golden Meadow Cultural Foundation), Yerküre Bilim ve Eğitim Kurumu (Terra Science and Education Inc.), Türk Kültür Merkezi, merkez şube (Turkish Cultural Center (main branch, New York City), Albany Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Albany), Binghampton Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Binghampton), Brooklyn Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Brooklyn), Buffalo Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Buffalo), Ithaca Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Ithaca), Long Island Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Long Island), Queens Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Queens), Rochester Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Rochester), Staten Island Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Staten Island), Syracuse Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Syracuse), Evrensel Vakfı (Universal Foundation)

- North Carolina: Sedir Kültür Merkezi (Divan Cultural Center),Türk ve İslam Çalışmaları Enstitüsü (Institute of Islamic and Turkish Studies), İslam ve Diyalog Öğrencileri Birliği (Islam and Dialogue Student Association)

- Ohio: Cleveland Mevlana Vakfı (Rumi Foundation of Cleveland), Ohio Türk-Amerikan Cemiyeti (Turkish-American Society of Ohio)

- Oklahoma: Yağmur Damlası Türk Evi (Raindrop Turkish House), Tulsa, Sema Vakfı (Sky Foundation)

- Oregon: Gül Bahçesi Türk-Amerikan Kültür Merkezi (Rosegarden Turkish American Cultural Center)

- Pensilvanya: Erie Türk Kültürü Merkezi (Erie Turkish Cultural Center), Altın Nesil İbadet ve İnziva Merkezi (Golden Generation Worship and Retreat Center), Leigh Diyalog Merkezi (Lehigh Dialogue Center), NOVA Eğitim Vakfı (NOVA Education Foundation), Penn State Diyalog Forumu (Penn State Dialog Forum), Pittsburgh Diyalog Forumu (Pittsburgh Dialog Forum), Kırmızı Gül Vakfı (Red Rose Foundation), Türk Amerikan İş Geliştirme ve Kalkınma Konseyi TABID-Pennsylvania (Turkish American Business Improvement & Development Council TABID-Pennsylvania), Pennsylvania Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Pennsylvania), Pittsburgh Türk Kültür Merkezi (Turkish Cultural Center Pittsburgh), Batı Pennsylvania Kültür Merkezi (West Penn Cultural Center), Wyoming Eğitim Vakfı (Wyoming Educational Foundation)

- South Carolina: Güney Carolina Diyalog Vakfı (South Carolina Dialogue Foundation)

- Tennessee: İris Eğitim Vakfı (Iris Education Foundation), Knoxville Türk Kültür Merkezi (Knoxville Turkish Cultural Center), Nashville Evrensel Diyalog Cemiyeti (Society of Universal Dialogue, Nashville)

- Teksas: Dostluk Vakfı (Amity Foundation), Austin-Antalya Kardeş Şehirler Komitesi (Austin-Antalya Sister City Committee), Azerbaycanlı Amerikalılar Kültür İttifakı (Azerbaijanian American Cultural Alliance), Türk Araştırmaları Merkezi (Center for Turkish Studies, Inc.), Evren Vakfı (Cosmos Foundation), Gülen Enstitüsü (Gulen Institute), Houston Sultanahmet Camisi (Houston Blue Mosque), Houston İstanbul Kardeş Şehirler Birliği (Houston Istanbul Sister City Association), Texas Teknik Üniversitesi Akademik Çalışmalar Enstitüsünde Kültürlerarası Diyalog Derneği (IDA) (Intercultural Dialogue Association (IDA) at Texas Tech, Institute of Academic Studies), Dinler Arası Diyalog Enstitüsü (Institute for Interfaith Dialog), Uluslararası Ticaret ve Ortalık Enstitüsü (Institute of International Commerce and Partnership), Yeni Boyut Eğitim Vakfı (New Dimension Educational Foundation), Yağmur Damlası Vakfı-Yağmur Damlası Türk Evi (Rain Drop Foundation-Raindrop Turkish House), Riverwalk Eğitim Vakfı (yeni adıyla School of Science and Technology), Shanyrak Kazan Vakfı (Shanyraq Kazakh Foundation), Teksas Körfezi Vakfı (Teksas Gulf Foundation), Teksas Körfezi Enstitüsü-bölümleri: Körfez Dil Enstitüsü, Başarı hazırlık eğitimi (Texas Gulf Institute (divisions: Gulf Language Institute, Ace Prep Training), Teksas Türk Amerikan Ticaret Odası (Texas Turkish American Chamber of Commerce), Austin Yağmur Damlası Kadınlar Birliği (Raindrop Women's Association Austin), Dallas Türk Amerikan Kadınlar Birliği (Turkish American Women Association Dallas), Türk Olimpiya Güneybatı Amerika (Turkish Olympiad Southwest US), Amerikalı ve Avrasyalılar Turkuaz Konseyi (Turquoise Council of Americans and Eurasians)

- Utah: Çok Kültürlü Kemer Vakfı- adı Utah Pacifica Enstitüsü olarak değiştirildi (Multicultural Arch Foundation- Pacifica Institute-Utah)

- Virginia: ATFA – Amerikan Türk Dostluk Derneği (ATFA - American Turkish Friendship Association), Türk İslam Araştırmaları Enstitüsü (Institute of Islamic and Turkish Studies), Kuzey Virginia Eğitim Vakfı (Northern Virginia Education Foundation), Zirve Eğitim (Pinnacle Education), Richmond Eğitim Vakfı (Richmond Education Foundation), Türk Amerikan Akademisyenler Cemiyeti (Society of American Turkish Academicians), Turkuaz Vakfı (Turkuaz Foundation), Washington Eğitim Vakfı (Washington Education Foundation)

- Washington: Akasya Vakfı (Acacia Foundation)

- Washington DC: MAFTAA – Türk Amerikan Derneği Orta Atlantik Federasyonu (MAFTAA - Mid-Atlantic Federation of Turkic American Associations), Mevlana Forumu (Rumi Forum Inc), Türk Amerikan Akademisyenler Cemiyeti (Society of American Turkish Academicians

- Wisconsin: Türk Amerikan Kültür Merkezi – Madison (Turkish American Cultural Center –Madison), Wisconsin Türk Amerikan Kültür Vakfı (Turkish American Cultural Foundation of Wisconsin), Madison Uluslararası Diyalog (Dialogue International, Madison).