TÜRKİYE
''AP dengesiz karar aldı''
-
Avrupa Parlamentosu (AP) Yeşiller Grubu'nun İspanyol üyesi Ernest Maragall, "Dengeli olduğunu söyleyemem. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türk hükümetinin bazı mesajları ve açıklamalarına olumlu şekilde değinildiğini de görmemiz lazım ama geneline baktığımızda güçlü şekilde Ermeni yanlısı bir karar alındı" dedi.
BRÜKSEL
Avrupa Parlamentosu'nun (AP) 15 Nisan'da aldığı 1915 olaylarına ilişkin karara Türkiye'nin tepkisinin yanı sıra AP üyelerinden de eleştiri geldi.AA muhabirine konuşan Yeşiller grubunun İspanyol üyesi Ernest Maragall, "Dengeli olduğunu söyleyemem. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ve Türk hükümetinin bazı mesajları ve açıklamalarına olumlu şekilde değinildiğini de görmemiz lazım ama geneline baktığımızda güçlü şekilde Ermeni yanlısı bir karar alındı" dedi.
Maragall, AP genel kurulundaki oylamada aşırı sağcı, ırkçı ve AB karşıtı partileri bünyesinde toplayan Avrupa Özgürlük ve Doğrudan Demokrasi (EFDD) grubunca verilen ve 269'a karşı 351 oyla kabul edilen değişiklik önergesiyle "Avrupa Parlamentosu Papa Franciscus'un Ermeni soykırımının 100. yılı dolayısıyla 12 Nisan'da barış ve uzlaşma ruhu içinde verdiği mesajı takdir etmektedir" ifadesinin metne dahil edilmesini eleştirirken, "Kiliselerin beyanlarına dayanmamalıyız" dedi.
Ernest Maragall, "Tarihi ve siyaseti birbiriyle karıştırmamız gerektiği gibi Avrupa Parlamentosu'nun rolüyle dinlerin ve kiliselerin rolünü de harmanlamamalıyız. Onların (kiliselerin) bu tür mesajlar verme ve fikir beyan etme hakkı var ama bence bu düşünceleri kendi tefekkürümüze dahil etmemeliyiz" şeklinde konuştu.
Maragall, Osmanlı İmparatorluğu döneminde yaşanan bu trajediden bugünkü Türkiye'nin sorumlu tutulamayacağını fakat Ankara'nın bazı jestler yapması ve Ermenistan'la barışma için elini açık tutmasının önemli olduğunu söyledi.
Yeşiller grubunun İspanyol üyesi Maragall, Türkiye'nin 1,7 milyon Suriyeli sığınmacıyı misafir etmesinin büyük bir fedakarlık olduğunu işaret ederek, "Türkiye'nin saygı ve takdiri hak ettiğini dikkate almalıyız" dedi.
AP Türkiye Dostları Grubu Eşbaşkanı olan Alman sosyalist İsmail Ertuğ da oylama öncesinde dostluk grubu eşbaşkanları olarak "dengeli karar" çağrısı yaptıklarını fakat kabul edilen metinde bu dengenin tutturulamadığını söyledi.
Ertuğ, "Bir sol siyasetçi, sosyal demokrat olarak kararda Papa'nın sözlerine atıf yapılması iyi bir görüntü olmadı düşüncesindeyim. Ancak gerçeklere de bakmak zorundayız, Geçen yılki AP seçimleri aşırı sağ çoğunluğu getirdi. Yüksek sayıda grup kuramayan Müslüman düşmanı vekillere ilaveten Hristiyan Demokratlar (EPP), Avrupa Muhafazakarlar ve Reformcular Grubu (ECR) ve yine aşırı sağ ve ırkçı partilerin oluşturduğu Avrupa Özgürlük ve Doğrudan Demokrasi (EFDD) grubu olmak üzere üç siyasi grup var ve Papa'nın söylemine bunların hiçbirisi 'hayır' diyemiyor. Sol ve liberaller olarak 'hayır' diyoruz ama çoğunluğu bulamadık" değerlendirmesinde bulundu.
"Türkiye durmamalı"
AP'nin bu şekilde birçok karar aldığını ve bağlayıcı nitelik taşımayan bu kararların çok fazla önemsenmemesi gerektiğini belirten Ertuğ, bu kararın hazırlığında Ermeni lobisinin AP'de kilit isimlere yönelik yoğun lobi faaliyetinde bulunduğunu, buna mukabil Türkiye'den aynı ölçekte lobi çalışması görmediğini ifade etti.
Ertuğ, "Uluslararası tarihçiler komisyonu güzel bir öneri ama arkası gelmiyor. Diğer taraf 'hayır' deyince duruyor. Bence Türkiye orada durmamalı, 'siz katılmıyorsanız da biz bunu yapmak istiyoruz, kendi imkanlarımızla uluslararası tarihçiler komisyonu gerçekleştirmek durumundayız' demeli. Adil ve tarafsız bir şekilde, neticesine katlanacak şekilde, inandırıcı şekilde bu sürecin üzerine gitmeli" dedi.
AP'nin bağlayıcı nitelik taşımayan kararında 1915 olaylarıyla ilgili Ermeni iddialarına destek verilerek, "Türkiye'ye geçmişiyle yüzleşmesi ve bu iddialarını kabul etmesi" çağrısı yapılmıştı. Kararda, Türkiye ve Ermenistan'a 2009 yılında imzalanan protokolleri "ön şartsız onaylayarak ve uygulayarak ve sınırı açarak" ilişkilerini normalleştirme yolunda ilerlemeleri tavsiye edilmişti.
Kararla ilgili AP genel kurulundaki oturumda kurumunu temsilen söz alan AB Komisyonu Başkan Yardımcısı Kristalina Georgieva ve AB Dönem Başkanı Letonya'yı temsilen konuşma yapan Avrupa işlerinden sorumlu Devlet Sekreteri Zanda Kalnina-Lukasevica, bazı parlamenterlerin "soykırım" kelimesini kullanmaları yönündeki ısrarlı çağrılarını reddederek 1915 olaylarını "trajedi" olarak nitelendirmişlerdi. Buna mukabil Türkiye, AP'nin 1915 olaylarına ilişkin kararını "aynen iade edeceğini" duyurmuştu.
Dışişleri Bakanlığı'ndan yapılan açıklamada, "Tarihi ve hukuku katleden bu metni kabul edenleri ciddiye almıyoruz. AB vatandaşlarının 2014’teki seçimlere yüzde 42 oranındaki katılımı, bu parlamentonun AB siyasi kültüründeki yerini zaten göstermektedir. Her bakımdan eşine az rastlanır tutarsızlıktaki bu metni, anılan kuruma ileride hatırlamak istemeyeceği belgeler arasında yerini almak üzere aynen iade ediyoruz" ifadesi kullanılmıştı.