Türkiye küresel ticaretin durma noktasına geldiği, ABD’nin faiz artırımı endişeleriyle piyasaların alt üst olduğu, yurt içinde ise seçimler nedeniyle yatırımların ertelendiği bir döneme girilirken ikinci çeyrekte yüzde 3.8 büyüdü.

Beklentilerin üzerinde gelen bu büyüme rakamıyla Türkiye, dünyanın en hızlı büyüyen 7. ülkesi oldu. Birçok Avrupa ülkesini ve ABD’yi geride bırakan Türkiye’nin büyüme hızını ikinci yarıda ise terör ve siyasi istikrar gibi iki önemli faktör belirleyecek. Huzur ve barış ortamını baltalamaya çalışan terörün moral bozduğu bir ortamda açıklanan verilere göre Türkiye, ulaştığı yüzde 3.8’lik büyüme rakamıyla, ikinci çeyrek büyüme rakamları açıklanan 50 ülke arasında ilk 10’a girdi.





DEVLER ERİYOR

Brezilya, Rusya, Venezüella gibi ekonomisi 2. çeyrekte küçülen ülkelerin yanı sıra birçok ülkeyi de geride bırakan Türkiye, yüzde 3.1’lik beklentileri aşarak son 5 ayın en yüksek büyümesini yakalamayı başardı. Üst üste kesintisiz büyüme süreci ise 23 çeyreğe ulaştı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) açıkladığı verilere göre yılın ilk yarısındaki büyüme ise yüzde 3.1 oldu. TÜİK birinci çeyrek için daha önce yüzde 2.3 olarak açıkladığı büyümeyi de yüzde 2.5’e revize etti. İkinci çeyrekte GSYH cari fiyatlarla yüzde 10.7 düşüşle 180 milyar 451 milyon dolar olurken Türk Lirası bazında ise yüzde 12.6 artarak, 481 milyar 735 milyon lira oldu. Kişi başına milli gelir ise 2014 yılında cari fiyatlarla 22 bin 722 TL, dolar cinsinden ise 10 bin 390 dolar olarak hesaplandı.

İlk çeyrekte olduğu gibi ikinci çeyrekteki büyüme seçimk öncesine çekilen yurtiçi talepten kaynaklandı. Özel tüketim harcamaları sabit fiyatlarla yüzde 5.6 artarken devletin nihai tüketim harcamalarında da yüzde 7.2 artış yaşandı. TÜİK verilerinden yapılan hesaplamaya göre yılın ikinci çeyreğinde büyümeyi yurtiçi tüketim 3.6 puan, devletin nihai tüketim harcamaları 0.8 puan, özel sektör yatırımları 2.3 puan yukarı çekerken, stok değişmeleri 1.9 puan, net ihracat ise 1.1 puan aşağı çekti. 

CEVDET YILMAZ: Dış talepteki daralma sınırladı

Başbakan Yardımcısı Cevdet Yılmaz, ilk çeyrekte olduğu gibi bu yılın ikinci çeyreğinde de büyümenin yurtiçi talep kaynaklı olduğunu belirterek, net dış talepteki daralmanın büyümeyi sınırladığını kaydetti. Yılmaz “Küresel konjonktürün dalgalı seyrine rağmen, kamu borç yükünde ve yapısında sağlanmış olan iyileşme ve özel sektörün risklerinin iyi yönetimi; makroekonomik istikrarı desteklemeye devam etmiştir” dedi.

NİHAT ZEYBEKCİ: İhracat desteğiyle % 5’e yaklaşırız

Ekonomi Bakanı Nihat Zeybekci, küresel ekonominin ikinci çeyrekteki yavaşlamasına rağmen Türkiye’nin büyümesini artırdığını belirterek “İhracat küresel gelişmelerden dolayı, 2015 yılı başından itibaren büyümeye pozitif katkı sunamadı. Ancak önümüzdeki dönemde, ihracatın büyümeye katkı vermeye başlaması ile Türkiye’nin yüzde 5’lerin üzerinde büyüme seviyesine doğru yöneleceğini söyleyebiliriz” dedi. 

MEHMET ŞİMŞEK: Büyümede ılımlı yükseliş sürecek

Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, büyümenin siyasi belirsizlik ve küresel piyasalardaki dalgalanma gibi nedenlerle 2. çeyrekte sınırlı kaldığını söyledi. “Büyümenin yıl sonu için Orta Vadeli Program’da öngörülen yüzde 4’ün altında kalması muhtemel” diyen Şimşek “Ancak otomotiv, konut ve beyaz eşyadaki güçlü satış trendi ile ekonomi 3. çeyrekte ılımlı da olsa büyümeye devam edecek” dedi.

İŞ DÜNYASI: KRİZ SENARYOLARI BOŞA ÇIKTI

-MÜSİAD Başkanı Nail Olpak: Belirsizliklere rağmen bu büyüme rakamı çok olumlu. Ancak daha yüksek büyümenin yakalanması için siyasi istikrar ve güvenin yeniden tesis edilmesi bir ön koşuldur.

-Dış Ekonomik İlişkiler Kurulu (DEİK) Başkanı Ömer Cihad Vardan: ‘Sıfır büyüme’, hatta ‘negatif büyüme’ kara propagandası yapıldığı bir dönemde bu büyüme yatırımcı güvenini artırıcı bir gelişme. Tüm olumsuz gelişmelere rağmen Türk ekonomisi dimdik ayakta.

-İstanbul Ticaret Odası Başkanı İbrahim Çağlar: Dünyadaki durgunluğa, yakın coğrafyadaki karışıklığa ve içeride seçime rağmen bu büyüme rakamı çok değerli. Bu büyüme ile Türk ekonomisinde kriz ve kaos senaryoları boşa çıktı. Bundan sonraki süreçte devlet kısa vadeli borcu olan işadamına 2.7’den döviz satarak destek vermeli.

-Türkiye İhracatçılar Meclisi Başkanı Mehmet Büyükekşi: Temennimiz 1 Kasım’daki seçimler sonrasında siyasi istikrarın tesis edilerek güçlü bir hükümet oluşturulması ve ihracat odaklı büyüme perspektifinin tekrar sağlanmasıdır.

-Anadolu Aslanları İşadamları Derneği (ASKON) Başkanı Mustafa Koca: Büyüme rakamı dünya ölçeğinde son derece önemli bir skor. Öyle anlaşılıyor ki, ekonomide bir kısım taşlar ciddi anlamda yerine oturmuştur. Yaşadığımız önemli terör sorunları dahi bu güveni sarsacak yıkım etkisi oluşturamıyor.