DÜNYA
'Rusya'nın cesareti kırılıyor'
Rusya'daki St. Petersburg Devlet Üniversitesi'nin Uluslararası İlişkiler Bölümü Öğretim Görevlisi Tatiana Romanova,Türk Akımı doğalgaz boru hattı projesinin Rusya-Türkiye ilişkilerinin düzeltilmesi ve ülkeler arası güven inşa edilebilmesi için bir çözüm olabileceğini söyledi.
'Ülkenin cesaretini kırıyor'
Romanova, AA muhabirine yaptığı açıklamada, iptal edilen Güney Akım projesi yerine inşa edilmesi planlanan ve Rus doğalgazını Türkiye üzerinden Avrupa'ya taşıyacak Türk Akımı projesiyle ilgili tartışmaların son dönemde enerji gündeminin ön sıralarında yer aldığını söyledi.
Projelerle ilgili sık sık gündeme gelen açıklamaların "spekülatif" ifadeler içerdiğini belirten Romanova, "Şu anda Güney Akım ya da Türk Akımı'ndan bahsedemeyiz. Rusya'nın Avrupa ve Türkiye ile ilişkilerinin yanı sıra düşen petrol ve doğalgaz fiyatları da proje için adım atılması konusunda ülkenin cesaretini kırıyor. Öte yandan, Gazprom'un yeterli kaynaklara sahip olmaması da bir diğer nokta" ifadelerini kullandı.
Romanova, Türk Akımı projesiyle ilgili görüşlerin ve konuşmaların ilk günden beri farklı şekillerde gündeme getirildiğini hatırlatarak, "Türk Akımı projesi gibi doğalgaz altyapı projeleri teoride iki ülke arasında güven inşa etmek ve bozulan ilişkileri düzeltmek için bir çözüm olabilir ama şu an bundan uzağız." diye konuştu.
'Türkiye artık Rusya'ya güveniyor mu?'
Stockholm'de bulunan İsveç Uluslararası İlişkiler Enstitüsü Rusya Uzmanı Ingmar Oldberg de Avrupa'nın, Güney Akım projesinin önüne engeller çıkarttığını ve bu direniş nedeniyle projenin "öldüğünü" ifade ederek Rusya'nın, Avrupa'ya gönderdiği doğalgaz için Ukrayna'yı birkaç yıl daha kullanacağını savundu.
Oldberg, Türk Akımı'nın tamamen Rusya ile Türkiye arasındaki siyasi ilişkilere bağlı olduğuna işaret ederek, "Rusya'nın Türkiye ile ilişkilerinin iyi olması, projenin tekrar gündeme gelmesi gibi durumlardan bahsediliyor ancak Türkiye artık Rusya'ya güveniyor mu? Suriye'de siyasi bir çözüm bulunması Ankara-Moskova ilişkilerini düzeltecektir diye düşünüyorum. Belki de Türkiye İran'dan doğalgaz almalı ve bu gazın bir kısmını yeniden ihraç etmeli." değerlendirmesinde bulundu.
Türk Akımı'nda neler oldu?
Gazprom, Aralık 2014'te Güney Akım projesini durdurarak yerine Türk Akımı'nı önermişti. Gazprom’un, Türkiye’ye sattığı doğalgazda daha önce anlaşmaya varılan yüzde 10,25’lik indirimi sözleşmeye yansıtmaması nedeniyle Türk Akımı Projesi'nde ilerleme kaydedilememiş, Türk hava sahasını ihlal eden Rus savaş uçağının düşürülmesinin ardından da iki ülke yetkilileri projedeki görüşmelerin durdurulduğuna dair açıklamalarda bulunmuştu.
Güney Akım projesiyle yılda 63 milyar metreküp (bcm) gaz taşınması planlanıyordu. Türk Akımı'nın da aynı kapasiteye sahip olacağı duyurulmuştu.
Son olarak, Gazprom Yönetim Kurulu Üyesi Oleg Aksyutin, 18 Mart'ta Türk Akımı Projesi'nde bir takvimin belirlenmesi için Türkiye ve Rusya arasındaki ilişkilerin normalleşmesini beklediklerini söylemişti.