***TÜBİTAK UZAY tarafından tasarlanan ve geliştirilen Türkiye'nin ilk yerli ve milli yüksek çözünürlüklü görüntüleme uydusu İMECE, ABD'de bulunan Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü'nden yörüngesine fırlatıldı. 

TÜBİTAK'tan yapılan açıklamaya göre Kurum ve Cumhurbaşkanlığı Strateji Bütçe Başkanlığınca fonlanan, müşteri kurumu Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı, son kullanıcısı Hava Kuvvetleri Komutanlığı olan, TÜBİTAK UZAY tarafından tasarlanan ve geliştirilen, Türkiye'nin ilk yerli ve milli yüksek çözünürlüklü görüntüleme uydusu İMECE, 3 ertelemenin ardından Türkiye saati ile 09.48'de ABD'de bulunan Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü'nden uzaya fırlatıldı.

İMECE, Türkiye saatiyle 12.24'te roketinden ayrılarak yörüngesine yerleşti. Hemen ardından da 12.29'da İMECE'den ilk sinyal alındı.

Uydu, 680 kilometre irtifada güneşe eş zamanlı yörüngede konumlanacak, tasarım görev ömrü olan 5 yıl boyunca hedef teşhis, tespit, doğal afet, tarımsal uygulamalar gibi birçok alanda Türkiye'ye hizmet verecek. Uydu, dünyanın her yerinden görüntü elde edebilecek.

Küp uydular da uzaya fırlatıldı

Öte yandan, İMECE ile aynı rokette 4'ü Türkiye'nin olan 50 uydu daha uzay yolculuğuna çıktı.

TÜBİTAK UZAY tarafından geliştirilen görüntüleme uydusu AKUP, ASELSAN ve GÜMÜŞ firması işbirliği ile üretilen görüntüleme uydusu KILIÇSAT, PLAN-S firması tarafından üretilen nesnelerin interneti ve görüntüleme uydusu CONNECTA T2.1 küp uyduları da aynı roket içerisinde uzaya fırlatıldı. AKUP uydusundan da 11.02’de ilk sinyal alındı.

Birçok yerli teknolojiden destek alıyor

Milli imkanlarla geliştirilen yer gözlem uydusu İMECE, BİLSAT, RASAT ve GÖKTÜRK-2 uydularından edinilen tecrübe ile donatıldı.

Türkiye'de ilk kez üretilen metrealtı çözünürlüğe sahip elektro-optik uydu kamerası, TÜBİTAK UZAY tarafından geliştirilerek İMECE'ye entegre edildi. Teknolojik olarak kritik öneme sahip bu kamera sayesinde Türkiye'nin yüksek çözünürlüklü uydu görüntüsü ihtiyacı yerli kaynaklarla karşılanacak.

İMECE'de elektro-optik kameranın yanı sıra uçuş bilgisayarı, elektrikli itki, yönelim ve yörünge belirleme, güç ve haberleşme alt sistemleri de TÜBİTAK UZAY tarafından tasarlanarak üretildi.

Uçuş bilgisayarı yazılımları başta olmak üzere, yönelim ve yörünge yazılımları, analiz yazılımları, yer istasyonu yazılımları da TÜBİTAK UZAY mühendisleri tarafından geliştirildi. İMECE uydusuna, TÜBİTAK UME manyetometre ve manyetik tork çubuğu ile TÜBİTAK MAM ise sabit güneş paneli ile katkı sağladı.

İhracat potansiyeli

İMECE Projesi'nden elde edilen çıktılar, Türkiye'nin gelecekte sahip olacağı yeni uyduların yapıtaşını oluşturacak. Bu proje ile sahip olunan kritik uzay teknolojilerinin yanı sıra bu alanda yetişmiş insan gücü ve bilgi birikimi kazanımı da sağlanmış olacak.

Proje kapsamında üretilen ekipmanların uzay tarihçesi kazanmasıyla Türkiye katma değeri yüksek sistemleri ihraç etme potansiyeli kazanacak.

Haziran 2022'den itibaren ısıl vakum, titreşim, akustik ve elektromanyetik uyumluluk testlerini başarıyla geçen İMECE uydusu, şubat ayında fırlatma üssünün bulunduğu ABD'ye gönderilmişti.

Yüksek çözünürlüklü uydu görüntüsü ihtiyacını karşılayacak

Türkiye'nin uydu teknolojilerinde yurt dışına bağımlılığını azaltacak İMECE, 21 Şubat'ta ABD'de bulunan Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü'ne uğurlandı. İMECE için Nurus firması tarafından ilk defa yerli ve milli imkanlarla temiz oda özelliği de taşıyan bir kabin geliştirildi.

Esenboğa Havalimanı'ndan fırlatmanın gerçekleştirileceği Vandenberg'e gönderilen uydu, nem ve titreşim gibi her türlü riske karşı koruyucu ve yerli olarak üretilen temiz oda özelliğine sahip kabin sayesinde güvenli bir yolculuk yaptı.

Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve TÜBİTAK 1007 programı ile desteklenen, Milli Savunma Bakanlığı ve Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığı koordinasyonu ile yürütülen proje kapsamında geliştirilen İMECE, yörüngedeki testleri tamamlandıktan sonra Hava Kuvvetleri Komutanlığı envanterine dahil olacak.

İMECE'nin göreve başlamasıyla Türkiye, ilk kez metre altı çözünürlüğe sahip, yerli ve milli imkanlarla geliştirilen bir elektro-optik uydu kamerasına uzay tarihçesi kazandırmış olacak.

Türkiye'nin yüksek çözünürlüklü uydu görüntüsü ihtiyacını karşılayacak olan İMECE, 680 kilometre irtifada güneşe eş zamanlı yörüngede görev yapacak.

Coğrafi kısıt olmaksızın dünyanın her yerinden görüntü çekebilecek uydu, hedef tespit ve teşhis, doğal afet, haritalama, tarımsal uygulamalar gibi birçok alanda Türkiye'ye hizmet verecek.

Tasarım görev ömrü 5 yıl olarak planlandı

Sivil ve güvenlik amaçlı kullanılabilecek uydunun tasarım görev ömrü 5 yıl olarak planlandı. Proje kapsamında Türkiye'de ilk defa uzay uyumlu elektro-optik kamera tasarlanıp geliştirilerek üretildi.

Böylece Türkiye, yabancı uydulardan görüntü tedarik eder konumdan kendi kamerasını üreten ve hatta ihraç eden duruma geldi.

Elektro-optik kamera dışında, elektrikli itki sistemi, güneş algılayıcı, yıldız izler, tepki tekeri, küresel konumlandırma sistemi alıcısı, manyetometre, X bant haberleşme ekipmanı ve anteni, S bant haberleşme ekipmanları ve antenleri, güç düzenleme ve dağıtım ekipmanları, uçuş bilgisayarı, uçuş yazılımları, yer istasyonu anteni, yer istasyonu yazılımları İMECE Projesi kapsamında yerli olarak geliştirildi.

Türkiye, böylece, sıfırdan yer gözlem uydusunun ve yer istasyonunun tüm alt sistemlerini tasarlayıp üretebilecek kabiliyete sahip bir ülke konumuna geldi.

Yaklaşık 700 kilogram ağırlığındaki İMECE'nin boyutları 2 metre x 3,1 metre ölçüsünde.

İMECE, 1000 kilometre uzunluğunda 16,73 kilometre genişliğinde bir alanı tek seferde çekebilirken, çektiği görüntüleri 320 megabayt/saniye brüt veri hızıyla yer istasyonuna indirebiliyor.

Bakan Varank: "Türkiye, kahraman ordumuzun uzaydaki gözleri olacak İMECE uydusunu uzaya fırlattı"

Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, Türkiye'nin metre altı çözünürlüğe sahip yerli ve milli ilk gözlem uydusu İMECE'nin uzaya fırlatılmasına ilişkin, "Ülkemiz adına gurur duyduğumuz günlerden birini yaşıyoruz. Biraz geç oldu ama hamdolsun güç olmadı. Türkiye, kendi yerli ve milli imkanlarıyla ürettiği, kendi mühendislerimizle, teknisyenlerimizle ürettiği, dünyanın herhangi bir noktasından hiçbir kısıtı olmayan yüksek çözünürlüklü görüntü alabileceği, kahraman ordumuzun uzaydaki gözleri olacak İMECE uydusunu uzaya fırlattı." dedi.

TÜBİTAK Uzay tarafından geliştirilen İMECE, 3 ertelemenin ardından ABD'nin California eyaletindeki Vandenberg Uzay Kuvvetleri Üssü'nden Space X firmasına ait Falcon 9 roketiyle uzaya fırlatıldı.

Programı, Milli Savunma Bakanı Hulusi Akar, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Yaşar Güler, TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, TÜRKSAT Genel Müdürü Hasan Hüseyin Ertok ile uydunun üretim aşamasında yer alan mühendisler ve aileleri, Ankara'daki TÜBİTAK Uzay yerleşkesinde kurulan merkezden takip etti.

Fırlatmanın ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın video mesajı, merkezde fırlatma operasyonunu takip edenlerle paylaşıldı.

Törene Bakan Akar'ın telefonu ile bağlanan Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, şöyle konuştu:

"Ülkemiz adına gurur duyduğumuz günlerden birini yaşıyoruz. Biraz geç oldu ama hamdolsun güç olmadı. Türkiye, kendi yerli ve milli imkanlarıyla ürettiği, kendi mühendislerimizle, teknisyenlerimizle ürettiği, dünyanın herhangi bir noktasından hiçbir kısıtı olmayan yüksek çözünürlüklü görüntü alabileceği, kahraman ordumuzun uzaydaki gözleri olacak İMECE uydusunu uzaya fırlattı. Emeği geçen bütün arkadaşlarımıza çok teşekkür ediyoruz. Bu daha yürüyüşümüzün ilk zamanları. Bunların çok daha ötesini inşallah TÜBİTAK Uzay'daki arkadaşlarımızla Milli Savunma Bakanlığımızın destekleriyle, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı ve Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanlığının destekleriyle yapmaya devam edeceğiz."

Bakan Akar da konuşmasının ardından Bakan Varank'ı ve ekibini, azmi ve kararlılıklarından ötürü kutladı.

"Yüksek çözünürlük özelliği sayesinde dünyada rekabet konusunda önemli yeri olacak"

Törende konuşan TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal, işlevleri açısından İMECE'nin hem savunma-güvenlik hem de sivil uygulamalar açısından çevre-şehircilik, tarım-orman ve afet odaklı birçok fonksiyonu bulunduğunu ifade ederek, uydunun yerli ve milli olarak üretildiğini, yüksek çözünürlüğe sahip olduğunu dile getirdi.

Mandal, gözlem uydusu geliştirme noktasında TÜBİTAK Uzay olarak birçok projeyi hayata geçirdiklerine dikkati çekerek, uydunun yüksek çözünürlük özelliği sayesinde rekabet konusunda dünyada önemli yeri olacağını belirtti.

Teknik özellikleri açısından bakıldığında, yüzde 90'a yakın oranda, kritik bileşenleri tasarlayan, geliştiren, üreten ve entegre eden bir ülke olunduğunu anlatan Mandal, "Biz, Türkiye Cumhuriyeti olarak, burada artık teklif verebilen, dost müttefik ülkelerimize uydu bileşenlerini üretme noktasında olan bir ülkeyiz. Bu bizim için bir gurur." diye konuştu.

"Milli menfaatimizin uzaydaki bekçisi olacak"

Fırlatma takibi sırasında ABD Uzay İstasyonu'nda görevi takip eden İMECE Proje Yöneticisi Emir Serdar Aras'la da bağlantı kuruldu.

Aras, ertelemenin ardından uydunun batarya şarjını tamamladıklarına işaret ederek, çok heyecanlı olduklarını ifade etti.

"İMECE" ismini birlikte başarmayı ifade eden bir kelime olduğu için seçtiklerini dile getiren Aras, projeyi, tasarımından başlayıp üretim ve testlerine kadar, Ankara'daki birçok sanayi kuruluşu ve TÜBİTAK'ın ilgili kurumlarının kabiliyetleriyle hayata geçirdiklerini vurguladı.

Aras, duydukları gurura işaret ederek, "Türkiye bundan önce yüksek çözünürlüklü görüntü tedarik eden bir ülke konumundan, yüksek çözünürlüklü uydu yapabilen bir konuma geldi." değerlendirmesinde bulundu.

Geri sayımın ardından gerçekleştirilen fırlatma sonrasında Space X'ten bir problem olmadığı yönünde bilgiler geldiğini anlatan Aras, şunları kaydetti:

"İMECE uydusu uzaydaki geleceğimizin hikayesi olacak inşallah. Bize bu gururu yaşatan RASAT ve Göktürk-2 uydularında çalışan, o projeleri başlatan karar vericilere de sevgi ve saygılarımı sunuyorum. O uydularda elde edilen bilgi birikimini İMECE ve çok yakın zamanda fırlatacağımız TÜRKSAT 6A uydularına yansıttık. Onlar olmasaydı bu noktaya gelemezdik. Devletimizin desteği milletimizin kararlılığıyla İMECE uydusu milli menfaatimizin uzaydaki bekçisi olacaktır. Bundan sonra devreye alma sürecimiz var. O da çok zorlu bir süreç. İnşallah bu süreci de sorunsuz atlatabilirsek yakın zaman içerisinde İMECE uydumuzu Hava Kuvvetleri envanterine alarak görevine devam etmesini sağlayacağız."

İMECE uydusunun saat 12.23'te yörüngeye bırakılması ve en az 5 yıl hizmet vermesi bekleniyor.