04.11.17, Cumartesi
TÜFE'yi bırak büyümeye bak!
Küresel borsalar haftayı artıda tamamladı. Dolar değer kazandı, altın gevşedi. Türkiye'de çok hızlı koşan BİST kar satışlarıyla rekorlarına ara verdi ama yine de hisse senetleri 5 günde %3.1 prim yaptı. Tahminleri aşan ekim enflasyon Türk Lirasındaki kayıpların artmasına yol açtı. Evet şimdi gelişmelere ayrıntılı biçimde bakalım.
İSTİHDAM BEKLENTİNİN ALTINDA - ABD'de merakla beklenen ekim tarım dışı istihdamı 261 bin artarak 310 binlik beklentinin altında kaldı. Ortalama saatlik kazançlar sıfır düzeyinde gerçekleşti, 0.2'lik artış bekleniyordu. Ama işsizlik oranı %4.1 ile 17 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşti. Bu tabloyu, Amerika'da boğaz tokluğuna para kazanmak isteyenlerin sayısının arttığı olarak okumak mümkün. Fabrika siparişleri eylül'de %1.4 arttı, ISM imalat dışı satın alma müdürleri endeksi PMI ekim'de 60.1'e tırmanarak 12 yılın en iyi seviyesine ulaştı. Piyasalar bardağın dolu tarafını gördü, dolar dünya para birimleri karşısında güçlendi. Euro dolar paritesi 1.16 sente indi, dolar 14.10 güney Afrika randına yükseldi.
EN ZENGİN FED BAŞKANI - ABD Başkanı Donald Trump'ın Fed başkanlığı için aday gösterdiği Jerome Powell senato tarafından seçildiği takdirde 1948 yılından bu yana en zengin Fed başkanı olacak. Başkan Donald Trump'ın perşembe günü Fed'in bir sonraki başkanı olarak ataması beklenen Powell'in servetinin yaklaşık 19 milyon ve 55 milyon arasında bir değere sahip olduğu açıklandı. Yellen'den sonra boşalan koltuğa oturması beklenen Powell'in adı 1948 yılında Fed başkanlığından ayrılan Marriner Eccles'den sonraki en zengin ikinci Fed başkanı olarak geçecek.
TRUMP BÜYÜK ASYA GEZİSİNDE - ABD Başkanı Donald Trump 12 gün sürecek büyük Asya gezisi başladı. Ama turun sürprizlere gebe olduğu belirtiliyor. Özellikle Trump'ın beklenmedik çıkışlarından korkuluyor. Japonya, Güney Kore, Çin, Vietnam, Filipinler ve Hawaii'yi kapsayan Asya turu, 25 yıldan uzun süredir bir ABD Başkanı'nın katılacağı en uzun Asya ziyareti. Daha başkanlık koltuğuna oturmadan Asya'nın yükselen ekonomilerini sert dille eleştiren, Asya ülkeleriyle ekonomik ilişkileri "korkunç" olarak niteleyen ve Çin mallarına yasak getireceği sözü veren Trump, Beyaz Saray'daki ilk günlerinde de Çin'i "manipülasyon şampiyonu" olmakla suçlamıştı. Dünyanın en büyük iki ekonomisinin liderleri olan ABD Başkanı Trump ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping, gelecek hafta bir araya gelecek. Trump, Kuzey Kore kriziyle ilgili işbirliği ihtiyacı nedeniyle, Çin'e yönelik sert açıklamalarını son dönemde yumuşatmıştı.
ENFLASYONU GİYİM UÇURDU - Türkiye'de Ekim ayı enflasyon rakamları tahminleri aştı. Özellikle kadın giyim eşyalarındaki büyük artış rakamların yükselmesinde etkili oldu. Aylık bazda TÜFE 2.08, yıllıkta 11.90'a tırmandı. TÜFE'deki aylık artış oranı son 8 ayın en yüksek seviyesi olurken, yıllık veri ise son 9 yılın zirvesine tırmandı. Sene başında çift haneli rakamlara çıkılan Yurtiçi Üretici Fiyat Endeksinde de tırmanış devam etti. Aylık yüzde 1.71 ile son 9 ayın en yüksek gerçekleşmesi görülürken, senelik veride de yüzde 17.28 ile 2014 Nisan'dan bu yana en yüksek rakama ulaşıldı. 10 aylık Yİ-ÜFE gerçekleşmesi ise yüzde 11.66 düzeyinde gerçekleşti. Üretici fiyatlarında en yüksek artış kalemi yüzde 10.15 ile ham petrol ve doğalgaz sektöründe olurken, en yüksek düşüş ise yüzde 0.48 ile gıda ürünlerinde yaşandı. Ama aslında enflasyon Türkiye'deki hızlı büyümenin en belirgin habercisi. Bunu dikkate almakta yarar var.
S&P BÜYÜME HIZINI GÖRMEDİ - Uluslararası kredi kuruluşu Standard & Poor's, Türkiye'nin yabancı para cinsinden kredi notunu "BB", yerli para cinsinden notunu "BB+" olarak teyit ederken, ülkenin not görünümünü "negatif"te tuttu. Geçen sene temmuz ayındaki darbe girişimine rağmen, Türkiye ekonomisinin güçlü mali hareketiyle darbe girişimine olumlu tepki verdiğinin vurgulandığı açıklamada, enflasyon baskılarının yatışması durumunda Türkiye'nin görünümünün "durağana" revize edilebileceğinin altı çizildi. Özel sektörde ABD dolarının yaygın kullanılmasının zayıf Türk Lirası'nın ekonomiye olan faydasını sınırlandırdığına dikkat çekilen açıklamada, 2017'nin ilk yarısında Türkiye'de yatırımların hızla arttığı, bu yatırımların çoğunun kamu inşaat alanında kaydedildiği belirtildi. Evet görüyorsunuz. IMF, Dünya Bankası, Fitch ve Moody's'in büyüme rakamlarını yukarı revize etmesi S&P'yi etkilememiş. Biliyorsunuz S&P, bir ABD kuruluşu ve verdiği notlar tamamen siyasi.. Aslında kredi kuruluşlarının raporları günümüzde finans dünyası tarafından ciddiye alınmıyor. Ceşni olarak kabul ediliyor
POZİTİF GELİŞMELER YOĞUNLAŞIYOR - Bu hafta tüm yatırım araçları kazandırdı. Borsa istanbul'da hisse senetleri %3.1 prim yaptı. Dolar %1.4, Euro ve altın %1.6, değer kazandı. Borsa İstanbul çok hızlı koştu, yoruldu. Cuma günü 1700 puan geri geldi, 111 bin 293 puanla kapandı. Bankalarda %3.4'lük geri çekilme yaşandı. Gıda içecek sektörü %1.8 arttı. Hafta içinde 114 bin 500'ü aşarak tarihi rekor kıran endeks, özellikle yabancı yatırımcıların pozisyonlarını arttırmalarıyla yükseliş trendine girdi. 110 binden başlayan çıkışın ilk durak noktası 115 bin puan olarak karşımıza çıkıyor. Dolar/TL'deki artış geçici. Bir taraftan enflasyon diğer yandan uluslar arası borsalardaki kur hareketleri etkili oldu. Yeni haftada veri trafiği çok yoğun değil. Türkiye'de Salı günü eylül sanayi üretimi var. Euro bölgesinde ekim hizmet endeks, eylül ÜFE, perakende satışlar, kasım Sentix yatırımcı güven endeksi açıklanacak. ABD'de vergi reformu, Başkan Trump'ın büyük Asya gezisindeki temasları izlenecek. Başbakan Binali Yıldırım'ın 7-11 Kasım tarihlerinde Washington'daki görüşmeleri ve ABD ile Türkiye arasındaki vize krizinin çözümü yolunda atılacak adım piyasayı çok olumlu etkileyecek. Haftasonunda Dışişleri Bakanı Mevlut Çavuşoğlu, Almanya Dışişleri Bakanı Gabriel ile Antalya'da bir araya geldi. İki ülke arasındaki zorlu konuları ve beklentiler konuşuldu. Yeni haftada bu gelişmeler pozitif algılamaya yol açacak.
EURO'DAKİ KAYIPLAR ARTACAK MI? - İtalya'da AB karşıtlığıyla bilinen "5 Yıldız Hareketi"nin yapılan son anketlerde oy oranının yüzde 25'in üzerine çıkmış olması Euro için olumsuz bir gelişme. Diğer taraftan ABD'de açıklanan verilerden Tarımdışı istihdam verisi 310 Binlik beklenti altında 261 Bin olarak açıklanırken, işsizlik oranı yüzde 4.1'e geriledi. Ortalama saatlik kazançlar ise değişim göstermedi. Ancak eylül ayında fabrika siparişleri %1.4, ISM imalat dışı satın alma müdürleri endeksi 60.1 ile tahminleri aştı. Euro dolar paritesi 1.16 sente indi. 1.1580 sent desteği kırılırsa 1.1550 ardından 1.1520 sent seviyeleri gündeme gelecek. Yukarı hareketlerde 1.1655 ve 1.1685 sent dirençleri aşılmadığı sürece yön aşağıda kalacak.
TL'DEKİ KAYIPLAR NİYE SERTLEŞTİ? - Haftanın son işlem günü TL için son derece olumsuz geçti. Enflasyon Ekim'de %11,90 ile 9 yılın zirvesine çıkarken çekirdek enflasyon da %11,82 ile 13 yılın zirvesine ulaştı. Merkez Bankası başkanı Murat Çetinkaya enflasyonda sürpriz yükseliş olabilir demiş Kasım'da da enflasyonun yüksek olacağına vurgu yapmıştı, Goldman Sachs enflasyonun Kasım'da %12,2 rekor kırmasını beklerken birçok kurum da yıl sonu beklentilerini yukarı yönlü revize etti. Ama hemen altını çizerek belirtelim ki, TL tarafında siyasi ya da jeopolitik kayıpların telafisi de aynı hızla olabilir. Nitekim Başbakan Yıldırım, enflasyonda düşüşü sağlamak için çalışmaları olduğunu ve yakın zamanda vatandaşla paylaşacaklarını belirtti, ancak enflasyonla düşüşe geçen TL, gelen açıklamalardan pozitif etkilenmedi. ABD verilerindeki iyileşme doların gelişen ülke para birimleri karşısında güçlendirdi. Dolar haftayı 3.88, Euro 4.51 TL ile tamamladı. yeni haftada veri akışı zayıf ve yurt içinde beklenmeyen bir gelişme olmaması durumunda dolar kurunda sınırlı bir geri çekilme olabilir. Teknik olarak dolar 3.90 TL'yi aşarsa 4 TL'ye doğru kademeli çıkış trendine girebilir. 3.90 TL üzerine çıkamazsa 3.80 TL'ye doğru geri çekilme hareketi başlayabilir. Döviz sepeti 4.19 TL ile rekor düzeyde bulunuyor. 5 yıllık iflas sigorta primi CDS'lerin ise 198 düzeyine çıkması dikkat çekiyor.
ALTIN TARİHİ ZİRVESİNDE - ABD'de temsilciler meclisindeki Cumhuriyetçi üyelerin hazırladıkları tasarı metni açıklanırken, daha önce 3 dilime düşürüleceği (şuan 7 dilim) öngörülen Gelir vergisinin 4 dilime ayrıldığı detayı dikkat çekti. ABD'de Tarım Dışı İstihdam datası 261 Bin ile 310 Bin'lik beklenti altında kalmasına rağmen, hem 160 Binlik yıllık ortalamanın üzerinde hem de 15 ayın en yükseğindeydi. Çin'in hizmet PMI 50.8'lik beklentinin 0.4 puan üzerinde geldi.. Trump'ın Asya-Pasifik gezisinin de etkileri altın üzerinde görülebilir. Zira gündem Çin ile ikili ticaret görüşmeleri ve Kuzey Kore meselesi olacak. Bu arada Güney Kore Trump'ın gelişinden önce muhtemel Kuzey Kore'nin füze saldırısına karşı, deneme niteliğinde büyük bir askeri tatbikat gerçekleştirdi. Kendi attığı füzeleri havada başarıyla imha etti. Dolar endeksi 94.92 ile yüksek. Yalnız 10 yıllık ABD hazine bonolarında faizlerin 2.38'den 2.34'e gerilemesi altın için olumlu. Teknik analize göre, 1269 dolarla kapanan altının onsu için 1282, 1288 ve 1292 dolarlarda direnç var. Aşılırsa 1300 dolar test edilecek. 1265 dolar desteği kırılırsa 1253 dolara doğru geri çekilme yaşanacak. Kapalıçarşı'da 24 ayar külçenin gramı bu hafta 160 lirayı görebilir. Ama bu seviye kısa vadeli zirve. 155 – 157 TL aralığına dönüş yaşanabilir.