Küresel borsalar haftayı karışık tamamladı. Avrupa artıda, Amerika ekside kapandı. Dünyanın en büyük ekonomisi yılın ikinci çeyreğinde son 4 yılın zirvesinde %4.1 büyüdü, ama teknoloji şirketlerine gelen sert satışlar Wall Street'i aşağı çekti. Türkiye papaz Brunson davasıyla ABD'den gelen sert yaptırım kararından etkilenmedi. ABD savunma bakanı Mattis'in açıklamalar, Türkiye ABD askeri ilişiklerini etkilemez sözü etkili oldu. Dolar euro karşısında güçlü konumunu sürdürdü, ama gelişen ülke paralarına göre zayıfladı. Çin para birimi Yuan'ın sert değer kaybı emtia fiyatlarıyla altının düşük kalmasına yol açtı. Evet bu özetten sonra şimdi ayrıntılara bakalım.
AVRUPA TİCARET DESTEĞİ - Yurt dışı tarafta ise Trump ile Juncker görüşmesinden anlaşma çıkmasıyla birlikte ticaret savaşlarının yumuşaması Avrupa borsalarının artıda kapanmasını sağladı. ABD ile İran arasında yaşanan gerginlikler en üst kademeye yükseldiğini görmekteyiz. İngiltere tarafında ise Brexit konusu sorun olmaya devam ediyor. Euro Bölgesi'nde ise Avrupa Merkez Bankası'nın güvercin kararları Euro üzerinde etkisini sürdürürken profesyonel tahminciler anketinde; enflasyon beklentileri olumlu, büyüme beklentileri ise olumsuz yönde revize edildi. Günün merakla beklenen ABD öncü Gayri Safi Yurtiçi Hasıla verisi ise 4.1 ile beklentilerin altında kalsa da 2014 3.çeyrek gerçekleşmesinden bu yana görülen en iyi rakam olarak kayıtlara geçti.
PETROL KUYU SAYISI ARTTI - ABD'nin petrol endüstrisinin görünümü ve kısa dönem ham petrol üretimi hakkında gösterge kabul edilen petrol sondaj kulesi sayısı bu hafta arttı. Petrol sahası hizmeti şirketi Baker Hughes'un yayımladığı haftalık veriler, 20-27 Temmuz döneminde bir önceki haftaya göre ABD'de petrol sondaj kulesi sayısının 3 arttığını gösterdi. Böylelikle geçen hafta 858 olan ABD'nin toplam petrol sondaj kulesi sayısı bu hafta 861'e yükseldi. Petrol sondaj kulesi sayısındaki artışın ardından küresel piyasada ham petrol fiyatlarında düşüş görüldü. Bu gelişme üzerine brent petrol 74.82 dolarla haftayı tamamladı.
ABD EKONOMİSİ HIZLI BÜYÜDÜ - Evet ABD ekonomisi 2. Çeyrekte %4,1 oraninda büyüme performansi gösterdi ve 2014'ten bu yana en hizli büyüme oranini kaydetti. Yapılan tahminleri ortalamasi %4,2 seviyesindeydi, zaten oldukça yüksek tutulan beklentinin sadece bir kademe altinda kalsa da büyüme elbette nette son derece pozitif görünüyor. Ilk çeyrekte elde edilen %2'lik büyüme de %2,2'ye yukari yönlü olarak revize edildi. Tüketici harcamalari tahmin edilenin üzerinde %4 büyürken yatirimlar %7,3 oraninda büyüme sagladi. Alt kalemlere bakacak olursak ekonominin yaklasik %70'ini olusturan tüketici harcamalarindaki büyüme hizi, %3'lük projeksiyonlari asti ve büyümeye 2,69 puanlik katkida bulundu.
RAKAMLAR "FASULYE"DEN ARTTI - - Şimdi gelelim işin en can alıcı noktasına.. Büyüme oranları uzmanların beklentileriyle örtüşüyor. Ancak piyasa mevcut ticari çatışmalar ve faiz oranlarındaki artış nedeniyle ABD'nin bu artış hızını koruyabileceğinden emin değil.. Nisan - Haziran aylarındaki büyümeye, tüketici harcamalarındaki artış ve çiftçilerin Çin'e yaptıkları soya fasulyesi ihracatını, yeni ek gümrük vergilerine takılmamak için öne çekmesi sebep oldu. ABD, Çin'den aldığı bazı ürünlere biliyorsunuz 6 Temmuz'dan itibaren geçerli olmak üzere 34 milyar dolarlık ek gümrük vergisi getirmiş, Çin de misilleme yaparak ABD soya fasulyesi ve bazı diğer tarımsal ürünlere ek gümrük vergisi koymuştu. İşte bu yüzden büyüme hızının sürdürülebilir olmayacağı beklentisiyle Wall Street ekside kapandı. Diğer taraftan aylık kullanıcı sayısı düşen Twitter hisseleri %17 geriledi. Facebook ve Google gelen sert satışlar teknoloji sektörünün %1.46 ekside kapanmasını sağladı.
TÜKETİCİ HARCAMALARI PATLADI - Ticaret savaşlarından kaynaklanan riskler ve vergi indirimleri sonrası dönemlerde görülecek yavaşlama Amerika'da büyüme hızının güçlü kalmasını zorlaştırıyor. Bu yüzden FED'in ekonomiyi aşırı ısınmadan korumayı amaçlayan kademeli faiz artırımlarına devam etmeleri bekleniyor. Yapilan revizyonlar ekonominin ilk çeyrekte 20 trilyon dolar nominal degerini çoktan astigini gösterdi. Son çeyrekte göreceli olarak güçlü bir büyüme hizina ragmen, çogu ekonomist genislemenin uzun vadeli oranina yakin bir düzeye çikmasini bekliyor ve bazilari da 2 yıl içinde durgunluk riskini isaret ediyor. ABD büyümesindeki artışta rol oynayan en önemli gelişme ikinci çeyrekte tüketici harcamalarının %4'e yükselmesinin büyük payı var. İlk çeyrekte bu harcamalar 0.5 düzeyindeydi. Çin ile yaşanan ticaret savaşları dolayısıyla Amerikan halkının mal ve ürün fiyatları pahalanacak kaygısıyla harcamalarını arttırdıkları anlaşılıyor. Michigan üniversitesi tüketici güven endeksi temmuz'da 97.9'a çıkarak son 4 ayın en yüksek seviyesine çıktı
MATTİS'TEN POZİTİF AÇIKLAMA - Haftanın son işlem gününde iki önemli gelişme yaşandı. ABD Savunma Bakanı Jim Mattis, Başkan Donald Trump'ın Türkiye'ye yaptırım tehdidinin iki ülke arasındaki askeri ilişkileri etkilemediğini söyledi. Mattis, "Türkiye'yle yaşanan gerilim ve Başkan'dan gelen yaptırım tehditlerinden sonra, İncirlik'teki operasyonlar ya da Amerika'nın Türkiye'deki herhangi bir operasyonu üzerinde bir etki görüyor musunuz" sorusu üzerine, "Türk-Amerikan ilişkilerine, askeri operasyonlara bu aşamada hiçbir etkisi olmadı. Birlikte çok yakın çalışmaya devam ediyoruz" dedi. Mattis, Senato'da F-35 uçaklarının Türkiye'ye teslimatını engelleme girişimlerinin Türkiye'yle ilişkileri nasıl etkileyeceği sorusunu yanıtlarken, bunun da askeri ilişkilere bir etkisinin olmadığını belirtti. Mattis, "Askeri açıdan hiçbir sorun yaşamadık ve NATO müttefikleri olarak birlikte çalışmayı sürdürüyoruz" ifadesini kullandı.
OECD'DEN POZİTİF RAPOR - Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Örgütü tarafından yayımlanan OECD Türkiye 2018 Anket Raporu'nda, dengesizlikler arasında büyümenin güçlü olduğu ve yaşam koşullarının iyileşme kaydettiği belirtildi.Türkiye ekonomisinin geçen 2 yılda dış şoklara karşın güçlü bir büyüme kaydettiği aktarılan raporda, 2010 yılında hızlanan tarım dışı istihdamın daha az gelişmiş bölgelerde iyi bir toparlanma kaydettiği vurgulandı. Türkiye'de büyümenin bu yıl yüzde 5,1 ve 2019'da yüzde 4,8 seviyesinde gerçekleşeceğinin öngörüldüğü belirtilen raporda, enflasyonun 2018'de yüzde 12, gelecek yıl ise yüzde 10,6 seviyesinde gerçekleşeceği tahminine yer verildi. Raporda, cari açığın GSYH'ye oranının bu yıl yüzde 5,7 ve 2019'da yüzde 4,3 olacağı aktarıldı.
BİST GERİLİMDEN ETKİLENMEDİ - Borsa İstanbul haftayı ABD ile yaşanan gerilime rağmen yükselişle tamamladı. 8.2 milyar liralık işlem hacmiyle kapanış 95 bin 585 puanla gerçekleşti. Bankacılık endeksi yüzde 0,73, holding endeksi de yüzde 1,72 değer kazandı. Sektör endeksleri arasında en fazla kazandıran yüzde 2,62 ile inşaat oldu. Küresel piyasalarda artan risk iştahı yükselişte önemli rol oynadı. Yeni haftada Merkez Bankasının açıklayacağı yılın üçüncü enflasyon raporu, Temmuz TÜFE/ÜFE rakamları, FED'in faiz kararı ve Avrupa'daki büyüme rakamları izlenecek. Bizim için önemli gelişme olan ABD merkez bankasının faizlerde değişiklik yapması beklenmiyor. Karar metnindeki ifadeler önemli. Endekste 94 bin ana destek konumuna yükseldi. 96 bin 500 aşılırsa 100 bine doğru ataklar devam edecek.
KRİTİK GÖSTERGELER AÇIKLANACAK - Bu hafta dünyada önem derecesi yüksek veriler var. Türkiye'den başlayalım. Salı günü haziran dış ticaret açığı var (mayıs'ta 7.76 milyar dolardı); Cuma günü temmuz TÜFE ve ÜFE rakamları gelecek. Mevsim gereği fiyatlarda düşüş bekleniyor. Euro bölgesinde Salı günü ikinci çeyrek büyüme (%0.4 - %2.5); haziran işsizlik oranı %8.3, temmuz satın alma müdürleri endeksi (55.1); haziran perakende satışlar (%0.3 - %1.3) izlenecek. İngiltere Merkez Bankası Perşembe günü faiz kararını açıklayacak. ABD'de haziran ayı konut verileri, kişisel gelir ve harcamalar, fabrika siparişleri, temmuz satın alma müdürleri endeksi, özel sektör ve tarım dışı istihdam rakamları ile Çarşamba akşamı FED'in faiz kararı dikkatle izlenecek.
EURO'DAKİ KAYIPLAR NEDEN ARTTI? - Avrupa Merkez Bankası'nın kararlarında ve Başkan Mario Draghi'nin konuşmalarında bulunan güvercin tondaki açıklamalar Euro varlıkları baskıladı.. ABD tarafında ise takip ettiğimiz 2.çeyrek öncü büyüme rakamları tahminlerin altında kalsa da yaklaşık son 3 yılın en iyi verisi olarak kayıtlara geçti. ABD ile Avrupa arasında ticaret savaşından vazgeçilmesi ile euro'nun güç kazanmasına yol açtı. 1.1654 sente kapanan euro dolar paritesi, bu hafta açıklanacak önemli veriler sonrasında 1.1620 sente inerse, 1.1570 sent desteği gündeme gelecek. Parite 1.1670 sent üzerinde kapanış gerçekleştirirse trend değişecek.
TÜRK LİRASI DARBELERDEN YIKILMADI - Rahip Brunson'un serbest bırakılması için yaptırım tehdidinde bulunan ABD'de, Türkiye'nin uluslararası mali kuruluşlardan kredi almasını kısıtlayan bir tasarıyı Senato Dış İlişkiler Komisyonu tarafından kabul edildi. Tam da bu sırada Hazine Bakanı Berat Albayrak'ın enerji ve ulaştırma sektöründe kullanılmak üzere Çin Finans kurumlarından 3.6 milyar dolarlık kredi paketi sağlandığı duyurulurken ilerleyen süreçte sıcak para ihtiyacı olan Türkiye'ye büyük destek sağladı. Bunun dışında OECD tarafından yayınlanan Türkiye 2018 ekonomik anket raporuna göre, kurum, Türkiye ekonomisinin 2018'de yüzde 5.1, 2019'da ise yüzde 4.8 seviyesinde büyümesini öngören rapor yayınlandı. Ardından ABD savunma bakanı Mattis Türkiye ile Amerika arasındaki askeri ilişkilerin etkilenmeyeceğini açıkladı. Ve dolar gelişen ülke paralarına karşı zayıfladı. Tüm bu gelişmeler döviz piyasasındaki tansiyonun düşmesini sağladı. Döviz sepeti 5.25 TL ile yüksek, ama risk primi 313 düzeyinde kaldı. 4.94 TL ile tavan yapan dolar haftayı 4.84 TL'ye inerek tamamladı. Euro 5.64 TL'den işlem gördü. Türkiye ile Afrika arasındaki ticaret hacminin artması, ABD ile gerilimin azalması ve Merkez Bankasının enfasyon raporunda yeralacak pozitif değerlendirmeler dolar/TL'yi 4.80 TL'ye indirebilir. Burada tutunamazsa 4.75 TL doğru geri çekilme kademeli şekilde devam edebilir.
ALTIN GÜVENLİ LİMAN DEĞİL Mİ? - ABD Ticaret Bakanı Wilbur Ross, Başkan Trump'ın müzakereler sonuçlanana kadar Avrupa ile bir eyleme geçilmemesini istediğini söylerken çalışmaların sürdürülmesi ile Ağustos ortasında bir rapor sunabilir hale gelmek istediklerini ifade etti. Öte yandan Beyaz Saray'dan bir yetkili, AB ile ticaret anlaşmasında Trump yönetiminin beklenenden çok daha fazlasını aldığını ve iki tarafın Çin'in ticaretteki uygulamaları ile başa çıkmak için birlikte çalışacaklarını söyledi. Yetkili ayrıca, "Çin konusunda bizimle birlikte olmak istiyorlar ve DTÖ'de reform için bize yardım etmek istiyorlar" dedi. Fransa Devlet Başkanı Emmanuel Macron ise ABD'den çelik ve alüminyum gümrük vergileri konusunda jestler görmek istediğini ancak AB ile ABD arasında geniş kapsamlı bir ticaret anlaşması için müzakereye girmeye karşı olduğunu söyledi. Diğer taraftan Pekin'in Dünya Ticaret Örgütü'ndeki temsilcisi Zhang Xiangchen, ABD'nin Çin'i şeytanlaştırmaya çalıştığını ve dikkatleri kendi üzerinden kaçırmak için Çin'in ekonomik modeline saldırdığını söyledi. Ancak Zhang, Çin'in ABD'nin yeni ticaret kuralları belirleyerek ellerini bağlamasına hiçbir zaman boyun eğmeyeceğini vurguladı. ABD büyümesi tahminleri aştı, ama altın etkilenmedi. Zira Çin'in para birimi Yuan 6.81 düzeyine düştü. 10 yıllık ABD hazine bonolarında faizler 2.96 ile yüksek seviyesini korudu. Altın 1222 dolarla kapandı. ABD-AB gerginliğinin azalması altının zayıf kalmasına yol açıyor. 1220 dolar kırılırsa önce 1215 ardından 1205 dolar destekleri gündeme gelecek. Kapalıçarşı'da dolardaki gevşeme devam ederse 24 ayar külçenin gramı, bu hafta 187 – 190 lira aralığına gerileyebilir.
