Ukrayna tansiyonu küresel borsaları hafta boyunca çok olumsuz etkiledi. Endekslerin yönü sürekli aşağıda kaldı. ABD Başkanı Biden, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin'in’in Ukrayna'yı işgal etmeye karar verdiğine inanıyorum dedi, Rusya'nın Ukrayna'nın başkenti Kiev'i de hedef alacağına inandıklarını söyledi. Rusya Devlet Başkanı Putin, Rusya ve Belarus güçlerinin gerçekleştirdiği ortak tatbikatların kimse için bir tehdit oluşturmadığını söyledi. Rusya son dört aydır Ukrayna’nın kuzeyinde, doğusunda ve güneyinde çeşitli tatbikatlar düzenliyor. Batı kaynakları Rusya’nın Ukrayna sınırına yaklaşık 150 bin askerden oluşan bir güç yığdığını öne sürüyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg telefon görüşmesi gerçekleştirerek olayın çözümünde arabulucu oldu. Moskova borsası 3.5 değer kaybetti. Dolardaki kazanımlar sınırlandı, ancak altındaki yükseliş ivme kazandı. Batılı güçlerle İran, 2015 nükleer anlaşmasını tekrar yürürlüğe koyma konusunda uzlaşmaya yakın.. Anlaşma sonucunda, nükleer girişimlerini sınırlama karşılığında İran’ın petrol ihracatı üzerindeki yaptırımların kaldırılma olasılığına rağmen brent petrolü 93 dolarda. Yeni haftada piyasaları hangi gelişmeler bekliyor?
BLINKEN – LAVROV GÖRÜŞMESİ
Almanya’da Dax endeksi %1.5 ekside kapandı. Londra ve Paris’teki geri çekilme sınırlı kaldı Rusya destekli ayrılıkçı lider Denis Pushilin'in Donetsk Halk Cumhuriyeti'ni tahliye ettiğini açıklaması, ABD Dışişleri Bakanı'nın Rusya'nın dışişleri bakanıyla gelecek hafta bir görüşmeyi kabul etmesinin ardından Ukrayna'daki ihtilafın diplomatik olarak çözülebileceği umutlarını fazlasıyla dengeledi. Wall Street haftayı ekside tamamladı. Rusya ile Ukrayna arasındaki artan gerilime ilişkin birbiriyle çelişen manşetler belirsizliği arttırdı. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, diplomatik bir çözüm umuduyla önümüzdeki hafta Rusya dışişleri bakanı Sergei Lavrov ile görüşmeyi kabul etti. Rusya-Ukrayna söyleminin yanı sıra, yatırımcılar ABD Merkez Bankası'nın son toplantı tutanaklarından daha az şahin sinyallere odaklandı. FED’in Mart ayında faizleri arttırmaya başlayacağı ve yaklaşık 9 trilyon dolarlık bilançosunu gevşeteceği kesinleşti.
RUSYA’YA UÇAKLA 50 TON DOLAR GELDİ
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü ‘nün bu hafta yayınlanan yıllık askeri denge raporuna göre, Rusya’nın stratejik füze kuvvetleri 50 bin kişiden oluşuyor. Rus ordusu, toplamda 900 bin kişilik aktif askeri güce sahip. Ukrayna'nın işgali iddiası nedeniyle ABD ile karşı karşıya kalan Rusya, yeni bir hamle yaptı. Rus bankaları ABD'deki hesaplarından nakit para çektiUluslararası para transfer sistemi SWIFT'e batılı ülkeler tarafından erişim engeli getirilmesine karşı geçtiğimiz yılın Aralık ayında harekete geçen Rus bankalarının nakit miktarı, 4 milyar 970 milyon doları buldu.Özel bankaların yurtdışındaki varlıklarını teminat göstererek ABD Merkez Bankası'ndan çekilen paralar 100 dolarlık banknotlar halinde. toplam ağırlığı 50 ton olan nakit para dev nakliye uçaklarıyla aktarıldı.
TÜRKİYE REKOR YATIRIM KARARI
Avrupa İmar Bankası (EBRD) Türkiye’ye 2022 yılında 2 milyar Euro tutarında yatırım yapacak. EBRD Başkan Yardımcısı Rigterink, bankanın geçen yıl Türkiye'ye 2 milyar euro yatırım yaptığını, bu yıl da aynı miktarda yatırım planlandığını söyledi. 2009 yılından bugüne toplam 15,5 milyar euro yatırım yaptıkları söyleyen Rigternik, bankanın demokratik süreçleri birbirinden farklı 38 ülkeye yatırım yaptığını aktardı. Türkiye'nin gelişen ülkeler arasında gerçekten zor günler geçirdiğini dile getiren Rigternik, iki yıl önceye kıyasla insanların hâlâ enerjik ve dirençli olduğu görüşünü paylaştı. EBRD, merkez Avrupa'dan merkez Asya'ya, güney ve doğu Akdeniz'e kadar insanların yaşamlarının ve çevrelerinin değiştirilmesine yatırım yapmakta. Özel sektör ile birlikte çalışmak suretiyle, projelere yatırım yapmakta, politika diyalogları ile iştigal etmekte ve yeniliği teşvik eden ve sürdürülebilir ve açık piyasa ekonomilerini inşa eden teknik danışmanlık hizmetlerini sağlamakta
BİST’TE TELEKOM RÜZGARI
BIST 100 endeksi haftayı yurtdışından pozitif ayrışarak 1.12’lik artışla 2032 puana çıkarak tamamladı. İşlem hacmi 19.2 milyar liraya düştü. Merkez Bankasının faizi sabit bırakmasının yanı sıra karar metninde kalıcı liralaşma stratejisine vurgu yapılırken, "Enflasyonda yakın dönemde gözlenen yükselişte; ekonomik temellerden uzak fiyatlama oluşumları, küresel enerji, gıda ve tarımsal emtia fiyatlarındaki artışlar ile tedarik süreçlerindeki aksaklıklar gibi arz yönlü unsurlar ve talep gelişmeleri etkili olmaktadır" denildi. Sigorta ve turizm dışında tüm sektörler yeşil kaldı. Bankalar 0.86 yükseldi. En yüksek kazanç 4.73 ile telekomda yaşandı. Onu 2.24 ile enerji, 1.92 ile ulaştırma izledi. Endeks gün içinde en düşük 2004, en yüksek 2032 puanı gördü. Yeni haftada veri trafiği zayıf. Yurtiçinde şubat kapasite kullanımı, imalat güveni var. Euro bölgesinde öncü şubat imalat endeksi, ocak TÜFE, Almanya 4 ncü çeyrek GSYHİ (-0.7 / 1.4) izlenecek. ABD’de şubat öncü üretim endeksi (56.0); 4 ncü çeyrek GSYHİ (yıllık 7.0) Ocak kişisel gelirler (-0.3); kişisel harcamalar (1.5) belli olacak. 1990 puan destek 2050 puan direnç konumunda. Son 3 ayda BİST’te en yüksek prim yapan 11 hisse senedi var. Alarko holding (%74.7); Aksen (%65); THY (%59.76); Hektaş Kardemir (D) Sasa Polyester Ereğli Demir Çelik, Arçelik Tekfen Holding TAV Havalimanları Tofaş
452 MİLYAR TL (33.5 MİLYAR $’LIK) HESAP
Türkiye Ekonomi Modeli ile kademeli olarak hayata geçirilen Türk lirası kur korumalı mevduat ve katılma fonu hesaplarında 60 günde 193 milyar lirası Hazine ve Maliye Bakanlığı, 259 milyar lirası Merkez Bankası destekli olmak üzere toplam 452 milyar lira rakama ulaşıldı. Tüzel kişilerin döviz ve altın varlıklarının TL mevduat ve katılma hesaplarına dönüşümünün desteklenmesine ilişkin düzenleme de 11 Ocak itibarıyla yürürlüğe girdi. Döviz tevdiat hesapları ile altın hesaplarından TL vadeli mevduata dönüşümün desteklenmesi düzenlemeleri hayata geçirilirken bu kapsamda dönüşen mevduat ve katılım hesabı tutarları zorunlu karşılıktan muaf tutuldu. Tüzel kişilerin de TL vadeli hesaplara dönüşüm sağlaması halinde belli koşullarda bu mevduatların kredilerde teminat sayılması yönünde düzenlemeye gidildi. Kur korumalı hesaplar ve dönüşüm yapılan hesaplar üzerinde stopaj oranı sıfırlandı.Vatandaşların kur korumalı TL vadeli mevduat/katılma fonuna ilgisi çok yüksek. 733 bini gerçek ve 24 bini tüzel kişi olmak 757 bin müşteri sayısına ulaştı. gerçek kişiler 3 aylık vadeyi seçti. Bu vadedeki hesaplar, 224 milyar lira ile toplam hesap bakiyesinin yüzde 50’si seviyesinde gerçekleşti. sTüzel kişilerin ağırlıklı vade tercihi ise 6 ay oldu. Bu vadedeki hesap bakiyesi 176 milyar lira ile toplam bakiyenin yüzde 39’unu oluşturdu.
KURLARDA SINIRLI OYNAKLIK VAR
Merkez Bankasının politika faizini %14’de sabit tutması kurlar üzerinde etkili olmadı. Karar metni incelendiğinde ise geniş kapsamlı politika çerçevesinin gözden geçirilmesine yönelik sürecin sürdüğü belirtildi. Veri ardından TL varlıklarında dalgalanma arttı. Haftaya 13.47 seviyelerinde başlangıç yapan dolar kapanışı 13.55 TL ile gerçekleştirdi. Euro’ya 15.12 TL ödendi. Ocak ayında 73.2 olan Tüketici güven endeksi Şubat’ta yüksek enflasyon nedeniyle 71.2’ye geriledi. ABD’de ise konut başlangıçları yüksek hammadde fiyatlarının da etkisiyle ocak ayında %4,1’lik düşüşle 1,64 milyon oldu. İşsizlik maaşı başvuruları ise 12 Şubat haftasında 248 bin olarak gerçekleşti. Fiyatlamalar üzerinde açıklanan verilerin etkisi sınırlı kaldı. Rusya ile Ukrayna arasında elle tutulur bir gelişme olmamasına rağmen, ilişkilerin düzeldiğine ya da bozulduğuna yönelik haberler ve bunları yalanlayan haberler nedeniyle piyasalar sert hareketler gerçekleştiriyor. Biden bu konuda ortalığı kızıştırmaya çalışan bir görüntü çiziyor. Konuşan kişi Amerika Başkan’ı olunca, doğruluk payı olma ihtimali değerlendirilerek, piyasa üzerinde etkileri hissediliyor. 1.1325 sentle kapanan paritede 1.1310 – 1.1295 – 1.1265 seviyeleri destek, 1.1413 – 1.1446 – 1.1470 seviyeleri direnç oldu.
ALTIN NEREDEN GERİ DÖNECEK?
Altın Ukrayna gerilimi dolayısıyla Haziran 2021'den bu yana ilk kez 1900 doların üzerini test etti ve haftayı yüzde 2 artışla 1897 dolara çıkarak tamamladı. teknik açıdan 1870 dolar destek, 1910 dolar direnç haline geldi. Rusya ile Ukrayna arasında son günlerde artan gerilimden daha çok Amerika’nın savaş tamtamları çalarak ortalığı kızıştırması panik havasına yolaçıyor. Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov ile ABD Dışişleri Bakanı Blinken önümüzdeki hafta görüşmeyi kabul etti. Ama Biden’ın dün gece Rusya’nın saldıracağından adım gibi eminim sözü olumsuz beklentilerin güçlü kalmasını sağladı. Aslında Putin istediğini elde etti. Ukrayna’nın NATO’ya girmesine ne ABD ne de Avrupa sıcak bakmadıklarını açıkladı. Biden’ın hedefi, Rusya’ya geri adım attırarak kamuoyunda Kasım ayında yapılacak seçimler için puan kazanmak. Diğer taraftan FED kanadından faiz artırımı ve tahvil azaltımına yönelik şahin açıklamalar peşpeşe geliyor. Yüksek faiz ortamı altın için olumsuz bir gelişme ancak altının enflasyona karşı ve negatif faiz ortamında talep gördüğü de ayrı bir gerçek. 24 ayar külçenin gramı haftayı 832 liraya çıkarak tamamladı. Gram altın 835 liradan satıldı. Önemli not: ABD'li banka devi Citi altındaki yukarı yönlü hareketin ilk çeyrekten sonra terse döneceğini öngördü. Onsun 2100 dolar olan rekoru test etmesinin zor olduğunu belirterek 2022 için onsun ortalama fiyatını 1805 dolar olarak tahmin ediyor.
