Küresel borsalar haftayı isteksiz tamamladı. Endeksler sınırlı ekside kapandı. 10 yıllık ABD tahvil getirilerinin 16 yılın en yüksek seviyesine ulaşması risk iştahını azalttı. FED yönetim kurulu üyesi Bowman’ın faiz artış sürecini destekleyen açıklamaları doları güçlendirdi.
Avrupa borsaları eylül ayı öncü imalat ve hizmet endekslerindeki gerilemeden olumsuz etkilendi. Altın 1925, brent petrol 93, bitcoin 26 bin 500 dolarla kapandı. Merkez bankası toplantılarıyla dolu bir haftanın ardından dikkatler yeniden makroekonomik verilere kayacak. ABD’de dikkatler kişisel gelir ve harcama verileri üzerinde olacak. Ek olarak, odak noktası dayanıklı tüketim malları siparişleri ile, 2. Çeyrek GSYİH büyüme rakamı olacak.
Euro Bölgesi, Almanya, Fransa, İtalya ve İspanya için Eylül ayı enflasyon oranları açıklanacak. Son olarak yatırımcılar Almanya'da Ifo İş Ortamı, GFK Tüketici Güveni ve perakende satış rakamları ile BoJ Para Politikası Toplantı Tutanaklarını izleyecek.
YURTDIŞINDAN POZİTİF AYRIŞTIK
BIST 100 endeksi, bu hafta en düşük 7.644 ve en yüksek 8.094 puanı gördükten sonra haftayı, önceki hafta kapanışına göre yüzde 0,97 değer kazanarak 8.039,18 puandan tamamladı. İşlem hacmi 133.1 milyar lira oldu. çimentolar 5.61 primle en yüksek prime ulaşan sektör oldu.
Bilgi teknolojileri 4.76, sigorta 3.59, enerji 2.78, tekstil 2.36 prim yaptı. En çok kazandıran hisseler CIMSA, KCAER, BERA, ISCTR, KONTR oldu. En çok kaybettirenler ise TUKAS, AEFES, KOZAA, IPEKE, TAVHL, GIPTA, ATAGY olarak sıralandı.
ABD Merkez Bankası'nın politika faizini beklentiler doğrultusunda sabit bırakmasına karşın yılın geri kalanında bir faiz artışına daha gidebileceğinin sinyalini verdiğini belirtmesi olumsuz algılandı. Yeni haftada ECB ve FED Başkanlarının konuşmaları var.
Uluslararası kredi kuruluşu Standard and Poor’s’un Türkiye değerlendirmesi çok önemli. Yurtiçinde reel kesim güven endeksi, kapasite kullanım oranı, dış ticaret dengesi, ABD’ ve İngiltere’de büyüme rakamları Euro bölgesine tüketici güven endeksi izlenecek. Teknik açıdan 8200 puan direnç, 7900 puan destek oldu.
NOT ARTIŞI TL’Yİ NASIL ETKİLER?
Merkez Bankası'nın Eylül toplantısında faiz oranlarını 500 baz puan artırarak %30'a yükseltmesinin ardından Türk lirası çok az değişiklik gösterdi. Dolar 27.16 TL’ye çıktı. Karar, piyasa beklentileriyle aynı doğrultuda geldi ve daha geniş bir U dönüşü politikasının parçası olarak yüksek enflasyonla mücadeleyi amaçlayan üst üste dördüncü artışa işaret ediyor.
Türkiye'de yıllık enflasyon oranı, vergi oranlarındaki artışlar, artan gıda fiyatları ve liradaki değer kaybının etkisiyle Temmuz ayındaki %47,8 seviyesinin üzerine çıkarak Ağustos 2023'te %58,9'a yükseldi.
Yatırımcılar şu anda faiz oranlarının yıl sonuna kadar %35'e ulaşacağını tahmin ediyor. %40 tahminleri yapanlar da var.
Ancak Merkez Bankası 2024’de TÜFE’nin %33 olacağı öngörerek kararlarını buna göre alıyor. Cuma akşamı Standard and Poor’s’un Türkiye not değerlemesinde aynen Fitch gibi görünümü negatiften durağana yükseltmesi bekleniyor. Böyle bir gelişme Türkiye’nin risk primini düşürür, fon girişini arttırır.
Doların yeni haftada 27.10 – 27.20 TL aralığında hareket etmesi bekleniyor.
GÜÇLÜ DOLAR DÖNEMİNE GİRİLDİ
Euro bölgesinde özel sektör faaliyetleri Eylül ayında da daralmaya devam ederek ekonominin bu çeyrekte küçüldüğünü gösterdi. Eylül ayı öncü imalat endeksi 43.4’e geriledi. Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinin ardından resesyondan kurtulmasına rağmen Euro Bölgesi, yüksek enerji fiyatları, borçlanma maliyetlerindeki artış ve Çin gibi ihracat pazarlarında azalan talebin ağırlığı altında zorlanıyor.
Euro Bölgesi'nin zor bir dönemden geçtiği konusunda piyasada görüş birliği olsa da Avrupa Merkez Bankası'nın son tahminlerine göre üçüncü çeyrekte daralma değil durgunluk yaşanacak ABD’de ise eylül öncü üretim endeksi 48.9’a çıkarak tahminleri aştı.
Boston Fed Başkanı Susan Collins ve Fed Yönetim Kurulu Üyesi Michelle Bowman, enflasyonun hedefe ulaşması için birden fazla faiz artışının masada olabileceği mesajı verdi.Fed’in en şahin isimlerinden olan ve FOMC’de oy hakkı bulunan Bowman bir etkinlikte yaptığı konuşmada birden fazla artışın gerekebileceğini söyledi. Enflasyonun hala çok yüksek olduğunu ve mücadelenin yıllar sürebileceğini belirten Bowman “enflasyonu yüzde 2’lik hedefe döndürmek ve kısıtlayıcı seviyede tutmak için daha fazla faiz artışları bekliyorum.” ifadesini kullandı.
Bu gelişmeler üzerine Euro dolar paritesi haftayı 1.0644 sentle tamamladı. 1.06 kırılırsa 1.0550 seviyesi gündeme gelecek. Dolardaki kazanımların artacağı ortam oluştu.
ALTINA FED DARBESİ
Altın cephesinde FED kararı sonrası yaşanan çöküş durdu. 1967 dolarla tavan yaptıktan sonra 1916 dolara düşen ons haftayı 1925 dolarla tamamladı. FED’in 2024’teki faiz indirim sayısını 4’ten 2’ye indirmesi olumsuz algılandı. Federal Rezerv'in para politikasındaki bu görülmemiş revizyon, genel olarak mali piyasalarda şok dalgalarına yolaçtı. Gelecekteki faiz indirimlerindeki indirimden çıkarılacak sonuç, Federal Rezerv üyelerinin yüksek enflasyon seviyeleriyle mücadele etmeye kararlı olmalarıydı.
Yeni tahminler, Fed'in 2024 takvim yılının tamamı boyunca nihai faiz oranını %5'in üzerinde tutmayı planladığını gösteriyor. Gelecek hafta altının yönü, 30 Eylül Cuma günü fonları tükenecek olan, Kongre tarafından hükümete fon sağlanması için bekleyen yasadan büyük ölçüde etkilenecek.
Bu, altın fiyatları için sağlam bir yükseliş eğilimi meydana getirir.. Eğer anlaşmaya varabilir ve son tarihten önce yasayı geçirebilirlerse, altın mevcut seviyesini korur. Onsta 1935 dolar direnç, 1915 dolar destek oldu. Gram altının resmi fiyatı 1679 TL ile kapandı. Bankalardaki fiyat 1627 – 1760; Kapalıçarşı’da 1711 – 1717 TL oldu.
