Necmettin BATIREL
Zoru başardık!
Küresel piyasalar haftayı yatay tamamladı. ABD’de Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi, Aralık ayında artarak 98.2'ye ulaştı. Endeks, 2004 yılından bu yana olan en yüksek seviyesine geldi. İngiltere üçüncü çeyrekte 0.6 büyüyerek tahminleri aştı, sterlin değer kazandı. Büyüme rakamları her ne kadar ekonominin Brexit oylamasından sonra ekonomistlerin beklentilerinden daha sağlam bir performans gösterdiğini ortaya koysa da sterlindeki keskin değer kaybının ihracatı artırdığına dair bir sinyal görülmedi. Altın ve petrolde değişiklik yok. Gündem Suriye’de DAEŞ’le Türkiye arasındaki müthiş savaş..
ECONOMIST: “PUTİN – ERDOĞAN İLİŞKİSİ GÜÇLENİYOR” - İngiliz Economist dergisi, Rusya'nın Ankara Büyükelçisi Andrey Karlov'un öldürülmesini ele aldığı yazıda "cinayetin Rusya ile Türkiye'yi daha da yakınlaştıracağı" tezini işliyor. Economist, hem Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan hem de Rus mevkidaşı Vladimir Putin'in saldırıyı bir "provokasyon" olarak nitelediğini ve teröre karşı işbirliğini güçlendirme taahhüdünde bulunduğunu aktarıyor. Economist bazı Türk yetkililerin de derhal parmaklarını, Temmuz'da 270 kişinin ölümüne yol açan başarısız darbe girişimiyle suçlanan Gülen hareketine çevirdiğini söylüyor. Yazı, şu satırlarla sona eriyor; Erdoğan ve Putin'in çatışmamasını ummak için daha çok nedenleri var. İki güçlü lider gerilimi azaltmak için ellerinden geleni yapıyor gibi görünüyor. İlişkileri, büyükelçinin ölümünden her zamankinden daha güçlü çıkabilir."
KÜRESEL PİYASALAR TATİLDE - Bu hafta küresel borsaların büyük kısmında tatil devam edecek. Pazartesi günü tüm piyasalar kapalı.. Japonya’da TÜFE; işsizlik oranı, sanayi üretimi ve perakende satışlar izlenecek. ABD’de kasım ayı bekleyen konut satışları, Conferance Board Tüketici Güven endeksi ve petrol stokları var. Türkiye’de Cuma günü kasım ayı dış ticaret açığı belli olacak. Borsa istanbul’da ulusal 100 endeksi 77 – 78 bin aralığında kalacak görünüyor. Yabancı yatırımcıların olmadığı piyasada yerliler risk almak istemeyecektir. Pozisyonların korunması tavsiye ediliyor.
TL GÜÇLÜ, ALTIN BEKLEMEDE - Trump’ın çin mallarına vergi koyma yönündeki politikaları hayata geçireceğini söylemesi iki ülke arasındaki gerginliği arttırdı. Dolardaki kayıplar arttı. Euro dolar paritesi 1.0478 sente çıktı. Yeni haftada aynı tablonun devam edeceği öngörülüyor. 1.05 sent aşılırsa yükseliş ivme kazanacak. Serbest piyasada 3.507 TL ile kapanan dolar 3.50 TL desteğini kırarsa düşüş hızlanacak. 3.45 – 3.48 TL gündeme gelecek. Euro bu hafta 3.65 – 3.68 TL aralığında kalabilir. Dolar endeksinin 102.92 seviyesine inmesi altını 1134 dolarda tutuyor. Ocak ayının ilk haftasına kadar altında sert hareketler beklenmiyor. Kapalıçarşı’da 24 ayar külçenin gramı, 127 – 128 lira aralığında hareket edebilir
TÜRKİYE UÇURUMDAN DÖNDÜ - Türkiye 2016 yılında tahminlerin çok ötesinde kötü olaylara sahne oldu. Halkın sağduyusu ve ekonomik temeldeki sağlamlık dolayısıyla az hasarla atlattı. Başarısız darbe girişimi, büyük terör saldırıları, kredi kuruluşlarının not indirimi ve ABD seçimlerini kazanan Trump’ın dengeleri değiştirmesiyle Türk Lirasında yaşanan aşırı değer kaybı ülkemizi okyanusta dev dalgalar arasına düşmüş gemi gibi salladı, ama yıkamadı. 2017 için küresel dünyaya ait çok belirsizlik bulunduğu için tahmin yapmak zor. Yaşanacak şok gelişmeler, bütün beklentileri tersine çevirebilir. Yılın ilk çeyreği sonunda anayasa değişikliği referandumu, Suriye konusu ve Başkan Trump’ın ilk 100 günde uygulamaya sokacağı kalkınma planları var. Hollanda, Almanya ve Fransa’daki seçimler AB’nin geleceğini yakından ilgilendiriyor. İtalya’da da erken seçim kapıda. Avrupa’daki banka krizinin derinlik kazanmasıyla ingiltere’nin Brexit için düğmeye basacak olması yatırımcıların hareket alanını daraltan gelişmeler..
2017’DE NELER YAŞANACAK? - Üçüncü çeyrekte ortaya çıkan yüzde 1.8'lik ekonomik daralma 2009 yılındaki küresel finans krizinden bu yana bir ilk oldu. Ama unutmayın, Türkiye’yi yıkmak için içerdeki ve dışarıdaki düşmanların el birliği ederek hayata geçirmek istedikleri yıkım planı, ne üretim bıraktı, ne yatırım.. Böyle bir badireyi atlatmış ülkenin %1.8’lik küçülmesi son derece normal sayılmalı. Türkiye bugün 3 cephede mücadele veriyor. Suriye, PKK ve FETÖ.. Bunlardan birinin kesin sonuçlanması yatırımcıların kararlarını büyük ölçüde etkileyecek, ülke risk primi düşürecektir. Moody’s’ten sonra 27 ocak’ta Türkiye’nin not değerlendirmesini yapacak ululararası kredi kuruluşu Ficth, BBB eksi seviyesinde bulunan yatırım yapılabilir ülke notunu aşağı çekecek mi? Türkiye istatistik kurumunun büyüme modelini Avrupa’ya uyumlu hale getirmesiyle bu şansı kaybolmuş görünüyor, ama belli olmaz.
TRUM DENGELERİ BOZACAK MI? - Donald Trump'ın başkanlık seçimlerindeki sürpriz galibiyeti, ABD'nin daha korumacı ticaret politikaları benimseyeceği, dolayısıyla gelişmekte olan ülkelerin bundan olumsuz etkileneceği beklentisi oluştu. Trump’ın Çin ile ticaret savaşını başlatacak olması en büyük handikap olarak görülüyor. ABD’nin içe dönük kalkınma planını devreye sokması Türkiye dahil, gelişen piyasalardan sıcak para çıkışının artmasına yol açabilir mi? 2016’da yaklaşık 20 milyar dolar çıktı. En kötü ihtimalle yine aynı miktarda sermaye kaçışı yaşanabilir. Tabii bu durumda cari açığı finanse etmek için Türkiye’nin kendisine başka sağlam kaynaklar bulması gerekecek.Türkiye en büyük ticaret ortağı Avrupa Birliği ile ilişkileri, 15 Temmuz'da başarısızlıkla sona eren darbe girişiminin ardından 100 bin kamu çalışanı, hakim-savcı, akademisyen, güvenlik görevlileri, askeri personelin büyük kısmı gözaltına alındı, tutuklandı, işlerine son verilmesiyle bozulmanın eşiğine geldi.
AB – TÜRKİYE İLİŞKİLERİ İYİLEŞECEK - Avrupa parlamentosunun Kasım ayında Türkiye’nin tam üyelik müzakerelerinin geçici olarak dondurulması kararına AB liderleri katılmadı. Tam aksine Aralık ayında Avrupa komisyon Türkiye ile yapılan gümrük birliği anlaşmasını revize etmek için AB konseyinden yetki aldı. Yapılacak değişiklik, AB'ye gümrük kısıtlaması olmadan tarım, süt ve sanayi ürünlerini ihraç etmenin önünü açacak. Tarım ürünlerinin neredeyse hepsi Avrupa Birliği pazarına giriş yapabilecek. Türkiye, Avrupa Birliği'nin kamu ihalelerine katılma hakkına da sahip olacak. Ticaret hacmi artacak. Avrupa Komisyonu ayrıca Türk Bankalarını eşdeğer ülke statüsüne aldı. Bu karar, Türk bankalarının Avrupa’da bankalarıyla yaptığı sendikasyon anlaşmalarında maliyetlerini düşürecek ve kredi limitlerini arttıracak. Mültecilerin Avrupa’ya akın etmesinden korkan AB Türkiye ile sürtüşme yerine dost geçinme yolunu seçmiş görünüyor. AB ile problemlerin rafa kalkması doğrudan yatırım miktarında önemli artış sağlayacak. Ayrıca 2016’da uygulamaya konulan teşvik sisteminin sonuçları 2017 ilk çeyreği sonunda alınmaya başlanacak. Türkiye-AB ilişkileri 2017’de büyük düzelme gösterecek.
