Necmettin BATIREL
Yine Çin, yine kriz
Çin mallarına yönelik zayıf talep dolayısıyla imalat sektörü, Nisan ayında zayıf talep nedeniyle beklenmedik şekilde düştü. Enflasyon yıllık 0.1 artarak tarihi gerileme göstermesi ülkede büyüme hızının tahminlerin çok altında kalacağını gösterdi. Bu olumsuz gelişme doların güçlenmesine yolaçtı. Wall Street Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksinin 63.5’tan Nisan’da 57.7’ye düşmesiyle ekside kapandı. ABD Hazine Bakanı Janet Yellen, borç limitinin yükseltilmesiyle ilgili görüşmelerin geçmişe kıyasla daha zorlu geçtiğini, ancak krizin çözümü konusunda umutlu olduğunu sorunun birkaç hafta içinde çözüleceğini söyledi. Avrupa borsaları bilanço desteğiyle artıda kaldı. Altın 2010, Bitcoin 36 bin 700, Brent petrol 74 dolarla kapandı. Yeni haftada piyasalar makro verilerle dalgalanacak.
BİST SEÇİMDEN NASIL ETKİLENECEK?
Borsa istanbul seçim rallisini sürdüremedi. Endeks haftayı 4795 puanla tamamladı. Günlük işlem hacmi 77.4 milyar lira oldu. Bankacılık endeksi 1.90 prim yaptı. Ancak inşaat 4.05 kayıpla ilk sırada yeraldı. Onu 3.90 ile iletişim izledi. İnce yarıştan çekildi, millet ittifakı kazandı, borsa istanbul bu yüzden ralli yaptı deniyordu. Peki öyleyse neden endeks dün %1 düştü? İktidar hayali niye 1 gün sürdü? Demek ki, gerekçe yalandı. En çok kazandıranlar, OZRDN, ELITE, AVHOL, İMASM, ALFAS oldu. ALFAS, 3 Mayıs’tan bu yana %35 düşerken dünden bu yana en çok değer kazananlar listesine girerek haftalık kayıplarını geri aldı ve 286 TL’ye kadar toparlandı. En çok kaybettirenler ise CUSAN, KRGYO, ARSAN, ULAS, KRSTL olarak sıralandı. Günün en aktif hisseleri YKBNK, ISCTR, AKBNK, KCHOL, ŞİŞE oldu. küresel pay piyasalarında, ABD'de devam eden borç limiti krizine ilişkin belirsizliklerle yön arayışı var. Yeni haftada yurtiçinde Merkez Bankası finansal istikrar raporu, piyasa katılımcıları anketi, bütçe dengesi var. Euro bölgesinde 1 nci çeyrek GSYHİ, Nisan TÜFE, ECB başkanı Lagarde’ın açıklamaları izlenecek. ABD’de Nisan perakende satışlar, sanayi üretimi, kapasite kullanım oranının aralarında bulunduğu yoğun veri gündemi takip edilecek. 14 Mayıs seçiminde Cumhur ittifakının kazanması durumunda ekonomide yeni ve köklü değişiklikler bekleniyor. Bu durumda yüksek katılımla 5 bin direncinin ilk hamlede aşılacağını tahmin ediyorum. İlk hedef 5700 zirvesine ulaşmak.
KURLAR NEDEN YÜKSELDİ?
Uluslararası Kredi derecelendirme kuruluşu Fitch olası sıkı para politikasına karşı bankaların hazırlıklı olduğunu açıkladı. Kuruluş, "Kademeli faiz artışının varlık kalitesinde meydana getireceği erozyon için bankaların yeteri kadar tamponu var" değerlendirmesi yaptı. Yani Fitch seçim sonrası faiz artışına kesin gözle bakıyor. Ama uyarıyor hızlı artırmayın. Türk bankaları için potansiyel faiz artış hızının önemli diyen Fitch, “Kredi fiyatlamaları üzerindeki kısıtlamaların da esnetilmesi durumunda bankalar kredilerini yeniden fiyatlayabilecek” diyor. Piyasa aktörlerinin nasıl yönlendirilmeye çalışıldığını görüyoruz. Dolar TL seçime bankalar 19.56, Euro 21.74 TL ile girdi. Kapalıçarşı’da dolar seçim sonrası yükseleceği beklentisiyle 22.10 alış, 22.45 satış fiyatına ulaştı. Euro’nun alışı 23.83, satışı 24.30 TL oldu. Kurlardaki artışın temel sebebi, Merkez Bankasını faiz artışına zorlamak. Seçim sonrası tüm beklentiler yeniden şekillenecek, kur balonu sönecek
DOLAR NASIL GÜÇ KAZANDI?
Yatırımcılar ABD ve Çin'den gelen son enflasyon raporlarını yorumlamaya çalışırken Euro, üç haftanın en düşük seviyesi olan 1,08.48 Dolar civarında işlem gördü. ABD enflasyon oranının beklenenden daha hızlı yavaşlaması, ABD ile Euro Bölgesi arasında daha küçük bir faiz oranı farkı umutlarına yol açarak Euro'nun yükselmesine neden olmuştu. Ancak bununla birlikte, Çin'deki enflasyon eksikliği, küresel büyümeye ilişkin endişeleri artırdı ve bazı yatırımcıları DXY gibi daha güvenli para birimleri aramaya sevk etti. Bu yüzden dolardaki kazanımlar arttı. ABD’de Michigan üniversitesi tüketici güven endeksi Mayıs ayında 57.7 seviyesine gerileyerek hayal kırıklığı meydana getirmesi doların güçlü kalmasında önemli rol oynadı.
ONS DÜŞTÜ AMA GRAM ALTIN YÜKSEK
Dolar endeksinin 102.68’e çıkması altını aşağı çekti. Haftaiçinde 2050 doları aşan ons, kapanışı 2010 dolarla gerçekleştirdi. ABD'deki düşük enflasyon ve daha yavaş işgücü piyasasına yönelik mevcut eğilimlerin altını çizerek, Federal Rezerv'in bir sonraki toplantısında sıkılaştırma döngüsünü duraklatacağına dair beklentileri güçlendirdi. Üretici enflasyonu Nisan ayında beklenenden daha fazla düştü ve dönem için tahmin edilenden daha soğuk bir TÜFE baskısının ardından bastırılmış fiyatlara dair umutları destekledi. Ama haftalık işsizlik başvuruları 264 bine çıkarak Ekim 2021'den bu yana en yüksek artışı göstererek, yüksek borçlanma maliyetlerinin ABD ekonomisi üzerinde daha büyük bir tahribata yolaçtığını gösteriyor. Yeni haftada ABD’de sanayi üretimi ve kapasite kullanım oranı ile perakende satış rakamları altının yönünü belirleyecek. Dolardaki kazanımlar devam ederse, ons önce 1998 ardından 1974 dolar desteklerine dönebilir. Yükselişin ivme kazanması için 2025 dolar üzerinde kapanış gerekiyor. Resmi kur üzerinden gram altın haftayı 1265 lira ile tamamladı. Kapalıçarşı’daki fiyat yüksek dolar kuru yüzünden 1472 TL alış, 1502 TL satış oldu. Yeni haftada hem kur, hem altın dengesi sağlanacak. Seçimlerin vatanımıza milletimize hayırlar getirmesini diliyorum.