Necmettin BATIREL
Yeni döneme merhaba
Küresel borsalar artık verilerle hareket ediyor. Euro bölgesindeki toparlanma yavaşladı, ABD’de hız kazandı. Avrupa borsaları zayıf imalat endeksi ile artan vaka sayıları yüzünden önlemlerin artmasından olumsuz etkilendi, ekside kapandı. ABD’de ise ikinci el konut satışları Temmuz’da %25 artarak rekor sayıya ulaştı, öncü üretim endeksi 53.6’ya yükselerek son 19 ayın zirvesine çıktı. Wall Street tarihi rekora düzeye ulaştı. Dow Jones 27 bin 930, Nasdaq 11 bin 311, S&P 500 endeksi 3397 puana tırmandı. Uluslar arası borsalarda doların geri dönüşü altını zayıflattı. Yeni haftadaki en önemli gelişme 27 Ağustos Perşembe günü FED Başkanı Powell’ın Jackson Hole toplantısında telekonferans yöntemiyle yapacağı konuşma… ABD’nin Wyoming eyaletinde her sene dünya merkez bankaları başkanları ve maliye bakanları toplanarak akademik sunum yapıyorlar. Bu defa pandemi dolayısıyla bu toplantı sanal ortamda gerçekleşecek. Powell’ın FED’in izleyeceği yolu gösteren değerlendirmesi dikkatle izlenecek.
TARİHİN EN BÜYÜK DOĞALGAZ KEŞFİ
Türkiye, Karadeniz’de tarihinin en büyük doğalgaz keşifini gerçekleştirdi. müjdeyi Dolmabahçe ofisinde açıklayan Cumhurbaşkanı Erdoğan "Ülkemizin milli enerji ve maden politikasını yeni baştan belirledik" dedi.Fatih sondaj gemisi 20 Temmuz 2020'den bu yana Zonguldak'ın yaklaşık 170 kilometre açıklarında Tuna-1 araştırma kuyusunda çalışmalarını yürütüyordu. Yapılan çalışmalar sonucunda 2100 metre derinlikte 320 milyar metreküplük bir doğalgaz rezervi keşfedildi. Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, 500 metrelik bir rezerv katmanı tespit edildiğini ifade etti ve sismik çalışmaların sürdüğünü ifade ederek, "1000 metre daha derine inilecek. Sismik veriler aşağıda iki katmanın daha olduğunu gösteriyor" dedi. Arama çalışmalarının yürütüldüğü saha 250 kilometrekare. Bölgede yeni tespit kuyularının da açılması hedefleniyor.
2023’TE KULLANILMAYA BAŞLANACAK
Enerji Bakanı Dönmez, keşfedilen doğalgazın kalitesinin de yüksek olduğunu ifade etti. Erdoğan, yeni sahada keşfedilen doğalgazın 2023'ten itibaren kullanıma alınmasının hedeflendiğini ifade etti.Yıllık ortalama 40 milyar dolar civarında enerji ithalatı gerçekleştiren Türkiye, bunun 13 milyar dolarını dogalgaz için ödüyor. Türkiye ihtiyaç duyduğu doğalgaz ve petrolü Rusya, Azerbaycan, İran'dan doğalgaz boru hatları yoluyla, Cezayir'den ise sıvılaştırılmış doğalgaz olarak tankerlerle temin ediyor Türkiye'nin enerjide dışa bağımlı olması ülke ekonomisinin hızlı büyüdüğü dönemlerde enerji ithalatını ve dolayısıyla cari açığı artırıyor.Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, Karadeniz'de bulunan doğalgaz rezervi sayesinde Türkiye'nin artık cari açığı değil, cari fazlayı konuşmaya başlayacağını ifade etti. Bulunan gazın Türkiye’nin 7 yıllık ihtiyacını karşılayacağı belitildi.
BORSADA ÖNCE MÜJDE SONRA SATIŞ
Borsada müjdeli haber önce sert yükselişe daha sonra sert satışa yol açtı. Bu gelişmeye Reuters haber ajansının önceden yaydığı aşırı abartılı haber yol açtı. bölgede 800 milyar metreküp tutarında 20 yıl yetecek dev bir rezerv bulunduğunu haber yaptı. Bölgedeki doğalgaz’ın 7 ila 10 yıl içinde kullanıma alınacağını ifade etti. Cumhurbaşkanı Erdoğan rezervi 320 milyar metreküp olduğunu ve 2023 te kullanılacağını açıklayınca, rakamları beklentilerin çok altında kalınca enerji ve kimya sektörüne sert satış geldi. Endeks 1109 puana geriledi.işlem hacmi 32,1 milyar lira seviyesinde gerçekleşti. Enerji sektörü 6.48, kimya sektörü 4.90 değer kaybetti. Endekste 1120 ve 1150 puan direnç, 1070 puan destek konumunda. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Fitch Türkiye'nin BB- seviyesindeki kredi notunu teyit etti,. Döviz rezervlerindeki düşüşün cari açığın dış finansmanını zorlaştırdığı gerekçesiyle görünümünü durağan'dan negatif'e çekti. Yapılan açıklamada Merkez Bankasının yeterince sıkılaştırma yapmadığı vurgulanarak dolar karşısında Mart’tan bu yana %16 değer kaybeden TL’yi savunmak için büyük kur müdahalelerini gösterildi.