Necmettin BATIREL
Yangın bizim dışımızda!
Geçtiğimiz hafta gündemde ABD ile Kuzey Kore arasındaki olası savaş gerginliği vardı. Sert açıklamalardan sonra araya Çin ve BM’nin girmesiyle tansiyon düştü. Bu hafta ise Barcelona’da 14 kişinin ölümüyle sonuçlanan terör saldırısı ile Trump’ın kabinesindeki istifa depremi ilk sırada yeraldı. Avrupa Merkez Bankası toplantı tutanaklarında üyelerin “aşırı değerli” Euro’dan rahatsız oldukları görüşünün ortaya çıkması dolara sınırlı da olsa değer kazandırdı. Altın 1300 doları aştıktan sonra fiyat boşluğu gerekçesiyle geri çekildi. ABD hazine tahvilleri yoğun talep gördü. Avrupa’da hisse senetleri, Barcelona saldırısının ardından yeni terör olaylarının yaşanacağı korkusuyla ekside kapandı. ABD'de Michigan Üniversitesi güven endeksi Ağustos'ta 97.6'ya yükseldi. Bu, Ocak ayından beri görülen en yüksek seviye oldu. Beklenti: 94'tü.
PETROLE VENEZEULA DESTEĞİ - ABD hisse senetleri, Başkan Donald Trump'ın, Beyaz Saray Baş Stratejisti Steve Bannon'un görevine son vermesiyle, ekside kapandı. Venezuela’da yaşanan siyasi kriz halkın isyan etmesine yolaçtı. Bu gelişme petrol üretimini aksatınca, fiyatlar yukarı hareketlendi. Devlet kasasında sadece 3 milyar dolar kaldı. Brent petrol %3 prim yaptı, 53 dolara dayandı. Fiyatın 60 dolara çıkacağı yorumları yapılıyor. Trump'ın sağ kolu olarak bilinen Bannon, Trump'ın ABD başkanlık seçimlerini kazanmasında önemli rol oynamıştı. Irkçı görüşleriyle bilinen Bannon'ın ismi Trump'ın kabinesinde açıklandığından bu yana ABD ana akım medyasının hedefi haline gelmişti. Evet ABD ve İspanya'daki terör saldırıları, jeopolitik kargaşaya eklendi. Bu duruma piyasalar olumsuz tepki verdi.
BAŞKANI TOPLUCA TERKEDİYORLAR - Evet 20 Ocak'ta göreve gelen ABD Başkanı Donald Trump'ın ekibindeki istifa ve ayrılık depremi sürüyor. Seçim kampanyası süresince Rusya'dan destek alındığı yönündeki suçlamaların ardından önce FBI Direktörü James Comey'i, yedi aylık süreçte de üç farklı iletişim direktörünü kaybeden Trump, son olarak Charlottesville'deki ırkçı gösteri ve saldırılar hakkındaki yetersiz açıklamaları nedeniyle 17 danışmanının istifasına neden oldu. Trump ayrıca bir yıldır beraber çalıştığı Baş Stratejisti Steve Bannon'u işten çıkardı. Cuma gününe damga vuran ayrılıklardan biri de, bir dönem Apple'ın en büyük hissedarlarından olan, ABD'li milyarder yatırımcı Carl Icahn’ın Beyaz Saray finansal regülasyonlar danışmanlığından ayrılması oldu. Carl Icahn'ın istifasıyla aynı günde Beyaz Saray Sanat Komitesi'ne mensup 16 üye, Trump'ı protesto etmek amacıyla görevlerinden ayrıldı.
TRUMP İSTİFA EDECEK Mİ? - Bu gelişmelerden sonra ortaya bomba bir iddia atıldı. Trump'ın istifa edeceği öne sürüldü. İddia, Trump'ın 1987 yılında yayımlanan ve çok satan "The Art of The Deal" adlı kitabın hayalet yazarı Tony Schwartz'dan geldi. Schwartz, Trump'ın başkanlığının fiilen bittiğini söyledi. Twitter hesabında öngörülerini paylaşan Schwartz, Trump'ın Cumhuriyetçi Parti'nin seçim kampanyası ekibiyle Rusya arasındaki bağlara ilişkin soruşturmanın bitmesinden önce istifa edeceğini öne sürdü. Yazar "Trump'ın başkanlığı fiilen bitti. Yıl sonuna kadar görevde kalırsa şaşarım. Sonbaharda ya da daha öncesinde istifa edebilir" dedi. Trump'ın etrrafındaki çemberin "ışık hızıyla" daraldığını vurgulayan Schwartz "Trump istifa edecek ve Mueller ile Kongre ona seçenek bırakmadan zafer ilan edecek" ifadelerini kullandı.
ALMANYA İLE GERGİNLİK ARTTI - Almanya ile Türkiye arasında bir süredir devam eden gerilim Almanya Başbakanı Merkel’in Gümrük Birliği Anlaşması’nı güncellemeyi düşünmediklerini ifade etmesi ile yükseldi. Bilindiği gibi AB ile Türkiye arasında 1995’ten beri devam eden bu anlaşmaya göre sanayi, imalat vb. ürünlerin giriş - çıkışlarında vergi alınmamakta ve her iki tarafın da bu anlaşma ile gelirlerinin arttığı bir gerçek. Merkel’in açıklamalarının ardından hükümet kanadından da oldukça sert tepkiler geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Başbakan Yıldırım ve Ekonomi Bakanı Zeybekçi’den gelen açıklamalardaki ortak ifade, Almanya’nın AB adına tek başına karar vermemesi gerektiği oldu Cumhurbaşkanı Erdoğan, Almanya’da yaşayan Türklere genel seçimler için "Türkiye düşmanı Hristiyan Demokratlar, SPD ve Yeşiller'e oy vermeyin" çağrısında bulundu. Berlin’in etekleri tutuştu. Zira Erdoğan’ın Türkler üzerinde ne kadar etkili olduğunu çok iyi biliyorlar. Bütün seçim hesapları bozulunca “bizim içişlerimize müdahale ediliyor” yaygarasını kopardılar. Oysa kendileri başından beri bizim siyasi ve hukuki yapımıza sürekli saldırıyor.
TÜRK İNŞAATÇISININ GURURU - Türkiye için çok güzel bir haber geldi. Dünyanın En Büyük 250 Uluslararası Müteahhidi" listesinde 2015 yılında 40 olan Türk firması sayısının 2016'da 46'ya yükseldiği; bu firmaların geçen yıl yurtdışında üstlendikleri projelerden elde ettikleri toplam gelirin 25,6 milyar dolar olduğu açıklandı. Türkiye toplam 46 firma Çin'in ardından dünyada ikinci sırada yer alırken, Türk firmalar arasında ilk üç sırayı ise Rönesans, Polimeks ve Enka aldı. Çin 65 firma ile listede birinci sırada yer alırken; ABD ise 43 firma ile Türkiye'nin ardından üçüncü oldu.
DEMİR TARTIŞMASI SÜRÜYOR - Yurtiçinde artan demir fiyatları öne sürülerek başlatılan tepki hareketi devam ediyor. İnşaat Müteahhitleri Konfederasyonu bir basın açıklamasıyla dünyada artan inşaat demiri fiyatlarının, Türkiye’de daha yüksek oranda arttığını ifade etmişti. Bununla birlikte birçok taahhüt şirketi de tedarik sıkıntısından dolayı işlerin durma noktasına geldiğini belirtti. Türkiye Çelik Üreticileri Derneği ise ülkede dünyanın en düşük fiyatlı inşaat demirinin satıldığı piyasalardan birisi olduğunu açıkladı. İnşaat demirindeki fiyat artışları nedeniyle, inşaat sektörünün büyük bir darboğazda kaldığı hususu gerçeği ifade etmemektedir. Çelik fiyatları yüzde 30 oranında yükselmiş olsa bile, toplam inşaat maliyeti içerisindeki inşaat demirinin payındaki artış, yüzde 1’in altında kalmaktadır. Kaldı ki, sosyal konut için geçerli olan bu oran, metrekaresi 10 bin TL civarında olan konutlarda binde 2 seviyesine gerilemekte, lüks konutlarda ise, binde 1’in de altına düşmektedir. Başka bir ifade ile, bir bardak suda fırtına kopartılmaya çalışılmakta, çelik sektörü üzerinden inşaat sektörünün farklı alanlardaki sıkıntıları çözülmeye çalışılmaktadır, denildi. Bakalım bu tartışma nasıl sona erecek.
BİST YOLUNA DEVAM EDİYOR - Borsa İstanbul yaşanan olayları dikkate almadı, haftayı 107 bin 200 puana çıkarak tamamladı. Ne ispanya’daki terör, ne Trump’ın içine düştüğü kaos ve ne de Almanya’nın başlattığı gerilim yatırımcıların moralini bozamadı. Yüksek kapanışın gelecek hafta talebi güçlendirecek. Yukarı yönlü trend devam edecek. Teknik olarak 105 binde ana destek var. Kırılması zor görünüyor. Bu seviyenin üzerinde kalındığı sürece önce 108 bin 500, ardından 110 bin 300 dirençleri test edilecek. Bu hafta veri trafiği zayıf. Türkiye’de ağustos tüketici güveni, kapasite kullanım oranı, imalat güveni izlenecek. Euro bölgesine ZEW endeksi, ağustos imalat endeksi belli olacak. ABD’de ağustos satın alma müdürleri endeksi, temmuz yeni konut satışları ile dayanıklı mal siparişleri açıklanacak.
DÖVİZDE SATICILAR ÇOĞALIYOR - ABD’de Trump gerginlik yaratmaya devam ediyor. Hafta içerisinde Altyapı Danışma Konseyi’ni fesh eden Trump, konseyi yeniden oluşturmaktan vazgeçtiğini açıkladı. Öte yandan kabine içi istifaların son dönemde gündeme geldiği süreçte Trump’ın üst düzey ekonomik danışmanlarından Gary Cohn’un da istifa etmesi yönünde çağrıların geldiğini hatırlatalım. Teknik olarak, paritede aşağı yönlü hareketliliğin devam etmesi halinde 1.1758 sentteki 1.1680 desteği karşımıza çıkıyor. Bu seviye kırılırsa 1.1640 sent gündeme gelecek. Ama dolar endeksinin 93.40 düzeyine inmesi paritede aşağı yönlü hareketlerin sınırlı kalacağını gösteriyor. Trump ve yönetimine yönelik yaşanacak gerilim, dolardaki kayıpları arttıracak görünüyor. 1.18 sent direnci aşılırsa 1.19 sente giden yol açılacak. Dolardaki yükseliş hareketinin sona erdiğini düşünüyorum. ABD’de 2017 faiz sürecinin düşük enflasyon nedeniyle sona ermesi gelişen ülkeleri rahatlattı. 13.13 güney Afrika randına düşen dolar serbest piyasada 3.515 TL ile haftayı kapattı. Euro 4.134 TL’den işlem gördü. Almanya ile yaşanan gerilim yeni bir olay değil. Piyasalar bunun seçim malzemesi olarak kullanıldığını iyi biliyor. Döviz sepetinin 3.82 TL’ye düşmesi, piyasada satıcıların arttığını haber veriyor. Dolar bu hafta 3.50 TL desteğine inebilir. Tutunamazsa 3.48 – 3.49 TL gündeme gelecek. Ama hemen hatırlatıyorum, bu seviyeler görülünce piyasada alıcılar çoğalıyor.
ALTINDAKİ DÜŞÜŞ ALIM FIRSATI - Küresel bazda hisse senetlerinde yaşanan düşüş, Beyaz Saray'da Donald Trump'a dair gelişmeler ve terör saldırısı yatırımcılarda tedirginliğe neden oldu. Altın 1303 dolarla yılın zirvesini test etti. Son bir haftadır, yatırımcıların gözü ALTIN grafiklerinde. Bunun sebebi de hızlı hareketleri sebebi ile diğer paritelere oranla daha fazla işlem fırsatı vermesi. Haftalık kapanış 1284 dolarla gerçekleşti. Zira yeni haftada oluşan fiyat boşluğu sebebiyle profesyonel yatırımcılar kısa vadeli pozisyonlarını kapatmayı tercih etti. Dolayısıyla altındaki bir geri çekilme kalıcı değil. Tam tersi alım için iyi bir fırsat oluşturacak. Tabii pazartesi günü bu seviye korunacak olursa. Venezuela olayı petrol yukarı hareketlendirdi. Trump istifaya sürükleniyor. ABD’de faiz ortamı kapandı. Terör olaylarında yayılma korkusu var. Altın 1300 dolar üzerinde kapanış gerçekleştirirse yükseliş hızlanacak. Dolarla pozisyon açanlar kazançlı çıkacak. Kapalıçarşı’da 24 ayar külçenin bu hafta 145 – 148 TL aralığında hareket etmesini bekliyorum
