Necmettin BATIREL
Trump-etler çalıyor!
12 Kasım 2016, Cumartesi
Küresel borsalar hiç beklemedikleri bir anda karşılarında gördükleri Trump şokunu hazmetmeye çalışıyor. Haberi duyar duymaz çok olumsuz tepki verdiler. Zira bu konuda iyice şartlanmışlardı. Daha sonra Trump’un piyasa dostu sözlerini duyunca çok şaşırdılar. Bize yanlış anlatmışlar diyerek hisse senetlerine hücum ettiler, borsalar tavan yaptı. Dow jones sanayi endeksi tüm zamanların zirvesine çıktı. Haftasonunda karlar realize edildi. Avrupa’da Almanya dışında tüm borsalar ekside kapandı. FED’in iki numaralı ismi Stanley Fischer’in faiz artışı için gerçeklerin güçlendiğini söylemesi, doların sert değer kazanmasını sağladı. Altın çakıldı, petroldeki gerileme devam etti.
KAMU HARCAMALARI ARTACAK - ABD’nin 45 nci başkanı seçilen Donald Trump’un şu anda hangi ekonomik adımı atacağı merakla bekleniyor. Kamu harcamalarını artırıp ekonomik aktiviteyi hızlandırmak isteyen yeni başkan öncelikle alt yapı yatırımlarını iki katına çıkaracağını söylüyor. Bu tablonun enflasyonu, dolayısıyla FED’in faiz artırım sürecinin kolaylaşmasını sağlayacağı belirtiliyor. Doğru.. Doların aşırı değer kazanmasına bu gelişme yol açtı. Piyasalar Trump’un ekibini merakla bekliyor. Indiana valisi Mike Pence’in Trump’un 20 ocak’ta başkanlık koltuğuna oturacağı zamana kadar oluşacak kadroya başkanlık edeceği netleşti. İkinci adam Pence oldu denilebilir
TRUMP’UN EKİBİNDE KİM VAR? - Geçiş süreci personel kadrosunda New Jersey Valisi Chris Christie, eski ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Newt Gingrich, Trump'ın güvenlik ve istihbarat başdanışmanı emekli korgeneral Michael Flynn var. Flynn’ın Fetullah Gülen’i Usame bin Laden’e benzeterek “Arka bahçemiz Pensilvanya’ya rahatça yerleşmiş olan bu maskeli terörist, Washington’un gözünü boyuyor. Müttefikimiz Türkiye’ye engel olmak mantıksızdır. ABD, Türkiye’nin Usame bin ladenine sığınak oluyor” ifadesini kullanmış, FETÖ’cülerin elleri ayaklarına dolanmıştı. Trump’un ekibinde. eski New York Belediye Başkanı Rudy Giuliani ile Alabama Senatörü Jeff Sessions bulunuyor. En çarpıcı gelişme ise Kadroda, Donald Trump'ın oğulları Donald Trump Jr. ve Eric Trump, kızı Ivanka Trump, damadı Jared Kushner’ın bulunması
HART’TAN KORKUTAN AÇIKLAMA - Nobel Ekonomi Ödülü sahiplerinden Harvard Üniversitesi Profesörü Oliver Hart, Trump ile birlikte bir acizlik dönemine girildiğini belirterek, "Şu an 10 kat daha fazla dehşet içindeyim" diyor. Hart endişeleri şöyle sıralıyor: "En tehlikelisi de Trump ile birlikte yeteneksizlik dönemine giriyor olmamız; çevresinde yetkin insanlar yok. Adı geçen ekonomistlerin tümü tanınmamış kişiler. Trump herşeyi en iyi kendisinin bildiğine inanıyor. Bilgisizliğinin sınırını bilmiyor. Bu da dehşet verici. Şimdiye kadar aynı anda ortaya çıkıp 'bu insan tehlikeli' diyen bu kadar sayıda insana rastlamadım. Tanınmış ekonomistler arasından kendisine danışman bulması çok zor; zira tümü kendisine karşı."
KREDİ KARTI FAİZİ DÜŞÜRÜLDÜ - Hükümet üçüncü çeyrek büyüme hızının negatif olacağı görünce acil önlemleri hayata geçirmeye karar verdi. İlk adım Merkez Bankasından geldi. Kredi kartı faiz oranları aşağı çekildi. 1 ocak 2017’den itibaren kredi kartı faiz oranı aylık %2.02’den %1.84’e iniyor. Gecikme faiz oranı 2.52’den 2.34’e düşürülüyor. Yani faizlerde 18 puanlık gerileme yaşanacak. Bankalar isterse bu oranları daha da aşağı çekebilecek. Merkez Bankası bu kararı açıkladıktan sonra bir uyarı yapıyor. Bakın ne diyor? Bankalar, diğer ülkelerde olduğu gibi, kredi kartı faiz oranlarını bireysel kredi faizlerine göre daha yüksek belirlemektedir. Bu nedenle, kısa vadeli kredi ihtiyacı olan kredi kartı sahiplerinin bu gereksinimlerini kredi kartları yerine tüketici kredileri yoluyla karşılamaları menfaatlerine olacaktır”
VERGİDE GEÇİCİ İNDİRİM GELİYOR - Ekonomiyi canlandırmak için ikinci önemli adımı Maliye Bakanlığı atıyor vergi indirimine gitmeye hazırlanıyor. Maliye Bakanı Naci Ağbal, büyüme tahmininin bu yıl için yüzde 3.2’ye revize indirildiğini belirterek, “Problemin farkındayız, ekonomi yavaşlıyor. Hükümet olarak aralarında para politikası, makroihtiyati tedbirler ve mali politikaların da bulunduğu ihtimal dahilindeki tüm enstrümanları kullanmaya çalışıyoruz. Ekonomiye hız kazandırmak için ek önlemler de almaya devam edeceğiz geçici vergi indirimleri yapılabilir. Şu anda teknik kadro konu üzerinde çalışıyor. Taslak çalışmayı tamamladığımız zaman Bakanlar Kurulu’na sunacağız” diye konuştu. Ayrıca kamu mevduat faizlerine tavan getirilerek, kredi maliyetlerinin azaltılması amaçlanıyor.
VERGİDE GEÇİCİ İNDİRİM GELİYOR - Ekonomiyi canlandırmak için ikinci önemli adımı Maliye Bakanlığı atıyor vergi indirimine gitmeye hazırlanıyor. Maliye Bakanı Naci Ağbal, büyüme tahmininin bu yıl için yüzde 3.2’ye revize indirildiğini belirterek, “Problemin farkındayız, ekonomi yavaşlıyor. Hükümet olarak aralarında para politikası, makroihtiyati tedbirler ve mali politikaların da bulunduğu ihtimal dahilindeki tüm enstrümanları kullanmaya çalışıyoruz. Ekonomiye hız kazandırmak için ek önlemler de almaya devam edeceğiz geçici vergi indirimleri yapılabilir. Şu anda teknik kadro konu üzerinde çalışıyor. Taslak çalışmayı tamamladığımız zaman Bakanlar Kurulu’na sunacağız” diye konuştu. Ayrıca kamu mevduat faizlerine tavan getirilerek, kredi maliyetlerinin azaltılması amaçlanıyor.
BÜYÜME RAKAMLARI YÖN VERECEK - Borsa İstanbul Trump’ın ılımlı açıklamalarının ardından 76 bin 500 direncini aştı, ancak Societe Generale’den “Türk Lirasının ABD başkanlığına en duyarlı para birimi olduğunu açıklamasıyla yönünü aşağı çevirdi. Dolar/TL’nin 3.27 TL’yi aşarak rekor kırmasıyla tahvil satışlarının yoğunlaşması (2 yıllık faiz 9.89’a, 10 yıllık faiz 10.84’e çıktı) kapanışı 75 bin 174 puanla gerçekleştirdi. Teknik olarak 74 bin 500’de çok güçlü bir destek var. Kırılmadığı sürece 76 – 78 bin aralığı gündemde kalacak. Bu hafta üçüncü çeyrek büyüme rakamları piyasaları yönlendirecek. Japonya, Almanya, Euro bölgesi ekonomilerinin yılın üçüncü çeyreğinde gösterdikleri performans küresel büyüme hakkında net fikir verecek. Çin, Euro bölgesi ve ABD’de açıklanacak sanayi üretimleri ile Avrupa ve ABD’deki ekim TÜFE rakamları küresel büyümenin geldiği noktayı gösterecek. Türkiye’de ağustos işsizlik rakamı ile ekim bütçe rakamları var.
İTALYA EURO’DAN ÇIKIYOR MU? - Trump’ın Başkan seçilmesinin ardından Euro dolar paritesi ilk tepki olarak 1.1300 sent seviyelerine kadar yükseldi. Trump’ın yaptığı ilk açıklamada daha ılımlı bir ton kullanması ve Aralık ayı faiz artışı beklentilerinin artmasının yanında İtalya tarafından Euro para biriminden çıkılması için referandum tarihinin 4 Aralık olarak belirlenmesi pariteyi aşağı çekti. FED Başkan Yardımcısı Ficsher’in faiz artışı için şartların güçlendiğini söylemesi ile 1.0847 sente inildi. Bu hafta büyüme verileri ile sanayi üretim rakamları pariteyi aşağı yukarı hareketlendirecek. Teknik olarak 1.08 sent desteği kırılırsa 1.0730 sente kadar iniş devam edecek. 1.09 sent aşılmadan yükseliş trendi başlamayacak.
FON ÇIKIYOR, TL ZAYIFLIYOR - Gelişmekte olan ülke para birimlerine ve TL’ye ABD’nin seçimleri damgasını vurdu. Beklenmedik bir şekilde Cumhuriyet parti adayı Trump’ın başkan olması sonrası gelişmekte olan ülke para birimlerinde değer kayıpları hızlandı. Önemli gelişmekte olan ülke para birimleri ortalama % 5 değer kaybederken, TL dolar karşısında kayıpları % 4’e yaklaştı. Yurtiçinde açıklanan sanayi üretim rakamları ve cari denge beklentileri karşılayamadı. Sanayi üretimindeki düşüşte Eylül ayında eksik iş günleri etkili oldu.. Bu hafta yurtiçinde önemli veri akışı yok. ABD’de ise perakende satışlar verisi ön plana çıkıyor. Yabancı yatırımcıların tahvil satışlarıyla birlikte fon çıkışı devam ediyor. Döviz sepeti 3.37, 5 yıllık CDS’ler 289 düzeyine çıkmış durumda. Türkiye ile AB arasındaki gerginliğin artması, anayasa değişikliği ve sınır ötesi operasyonlar TL’nin zayıf kalmasında etkili oluyor. 3.248 TL ile kapanan dolar, 3.23 TL’ desteğini kırmadığı sürece 3.27 – 3.30 TL aralığı gündemdeki yerini koruyacak. Euro bu hafta 3.50 – 3.52 TL bandında hareket edecek görünüyor.
ALTINDA ALIM ZAMANI GELDİ Mİ? - Yeni ABD Başkanı Donald Trump’ın uygulayacağını söylediği altyapı ve reel ekonomiye yönelik politikalar, altın fiyatları üzerinde etkili olmaya devam ediyor. Trump’ın söylemleri sonrasında altın ve ABD 10 yıllık tahvilleri gibi güvenli liman niteliğindeki varlıklara olan talep düşerken, küresel tahvillerde 20 yıl boyunca ikinci defa bir haftada para çıkışı 1 trilyon doları aşmış durumda. Öte yandan bakır, çinko gibi endüstriyel metallere olan talep artıyor. Altın fiyatlarındaki teknik görünüme baktığımızda, son iki gün içinde düşüşün hızlandığını görüyoruz. 1250 dolar desteğini kıran ons 1227 dolarla kapandı. Dolar endeksinin 99 düzeyine tırmanması altın üzerinde olumsuz etki meydana getirdi .1226 dolar desteğinin kırılması halinde 1210 ve 1197 dolar destekleri gündeme gelebilir. Ancak 1210 desteği günlük kapanışlarda korunduğu sürece geri çekilmeler sınırlı kalabilir. Altında pozisyon açmak için çok iyi bir fırsat oluştu.. Yatırımcılara alım tavsiye ediliyor Kapalıçarşı’da 127 lira 50 kuruşa düşen 24 ayar külçenin gramı, yeniden 130 lirayı aşabilir.. Fiyat Trump’un seçilmesiyle birlikte 140 liraya dayanmıştı..
