Necmettin BATIREL
Tek tabanca
Küresel borsalar Noel tatiline artıda girdi. Fed'in tercih ettiği enflasyon göstergesi olan çekirdek PCE fiyat endeksi, geçen haftaki projeksiyonlarında tahmin ettiğinden daha fazla yavaşladı. Bu arada, kişisel harcamalar bir önceki aya göre biraz yükseldi ve dayanıklı mal siparişleri son iki yılın en büyük daralmasını yaşadı. Fed'in önümüzdeki yıl için şahin rehberliğini sürdüreceğine dair endişeler devam ediyor. GSYHİ büyümesinin daralacak olması piyasaları olumsuz etkiliyor. Aralık ayında Dow Jones %4, S&P 500 %5,9 ve Nasdaq %8,7 düştü.Avrupa hisse senedi piyasaları, tacirlerin faiz oranlarının daha uzun süre yüksek kalması gerekeceğinden ve bunun ekonomiye daha fazla zarar verebileceğinden endişe etmeye devam etmesine rağmen, emlak, sanayi ve enerji sektörlerindeki kazançlarla dengelendi. Dolarda zayıf kaldı, altın toparlanamadı, 10 yıllık ABD tahvil getirileri 3.75’le kapandı. Rusya’nın petrol üretimini azaltacağını açıklaması Brenti 83 dolara çıkardı. Yeni haftanın ilk günü yurtdışı piyasalar kapalı, veri trafiği oldukça zayıf
ÇİN’DE KOVİD VAKASINDA REKOR ARTIŞ
Çin Ulusal Sağlık Komisyonu'nun rakamlarına göre, ülkede günlük Kovid-19 vaka sayısının 37 milyonla rekor seviyeye ulaştı Çin hükümetinin en üst düzey sağlık otoritesinin tahminlerine göre, ülkede Kovid-19 virüsü korkunç bir hızla yayılıyor. , Aralık ayının ilk 20 gününde 248 milyonun yani nüfusun yaklaşık yüzde 18'inin Kovid-19 hastalığına yakalandığı açıklandı.. Bu rakam günlük vaka sayısı, Ocak 2022'de açıklanan yaklaşık 4 milyonluk rekor vaka sayısını gölgede bırakıyor. Pekin'in Kovid-19 salgınına karşı uyguladığı sıfır vaka politikasında değişikliğe gitmesi, Omikron varyantının hızla yayılmasına yol açtı. Tahminlere göre, Çin'in güneybatısındaki Sichuan eyaleti ve başkent Pekin sakinlerinin yarısından fazlasının enfekte olduğu aktarıldı. Çin’de hastalığın yayılması ekonomiyi büyük ölçüde olumsuz etkiliyor.
TÜRKİYE GAZ MERKEZİ OLACAK
Rusya Başbakan Yardımcısı Aleksandr Novak G7’nin tavan fiyat uygulamasına yanıt olarak petrol üretimini 2023’ün ilk aylarında azaltacaklarını Türkiye’de doğalgaz dağıtım merkezi kurulması konusunda karar alınacağını söyledi. Novak, Rossiya-24 kanalına verdiği mülakatta gelecek 2023 başında “Petrol üretimini yüzde 5-6 azaltabiliriz” dedi. Rusya’nın tavan fiyat uygulayan alıcılara petrol satmayacakları söylemini yineledi, bu senenin tamamında petrol üretiminin 535 milyon tona ulaşacağı tahminini paylaştı.. Rusya’nın Kasım’da günlük petrol üretimi 10,9 milyon varille 8 ayın zirvesine çıktı. Novak Türkiye'de kurulması planlanan doğal gaz merkeziyle ilgili çalışmaların sürdüğünü belirterek "Sadece Rus tedarikçilerin değil, diğer ihracatçıların da dahil olacağı yeni bir platform oluşturmaktan bahsediyoruz. Şu anda bu konuda Türk meslektaşlarımız ve projeye katılabilecek diğer potansiyel ülkelerle aktif bir şekilde çalışıyoruz." dedi.
BİST 5 CENT SEVİYESİNE ULAŞIR MI?
Yılbaşından bu yana endeks bazında yüzde 200 yükselen Borsa İstanbul’da rekor tırmanış sürüyor. Talep o kadar güçlü ki, yükselişi şirketlerin ‘büyük’ ortaklarının Aralık ayında yaptıkları 5 milyar liralık hisse satışları bile durduramıyor. Borsa İstanbul hiç şüphesiz 2022 yılına damga vuran tek yatırım aracı oldu. Yüksek enflasyonist ortamda yapılan faiz indirimleri ve kurlarda yaşanan ‘stabil’ süreç ile merkez bankasının kontrolüne geçen döviz piyasasında kur hareketlerinin sabit hale gelmesi Borsa istanbul’u alternatifsiz yaptı. Yatırımcı sayısı 3.5 milyona ulaştı. Merkez Bankası’nın açıkladığı Beklenti Anketi’ne göre enflasyon yılı yıllık yüzde 66.80 seviyesinde tamamlayacak. Yatırımcıların hisse senetlerine yönelmelerine yolaçan en büyük sebep, Türkiye’nin hızlı büyümesini sürdürülebilir hale getirmesi. Şirketlerin kazançları katlandığı için hisseleri büyük talep görüyor. Vatandaş parasını enflasyona karşı tek koruma aracı olan BİST’e koşuyor. Burada korkutucu olan finansal okur yazarlığı olmayan büyük bir yatırımcı kitlesinin tamamen duyuma dayalı olarak hisse alıyor olmaları. Zira bunlar endeksin düşüşe geçtiği zamanlarda panik satış yaparak dengenin bozulmasında önemli rol oynuyor. Bugün 2.92 dolardan işlem gören endeksin 2013’teki 5 dolar zirvesine (9300 puana) 2023’de ulaşması mümkün. Seçimlerin Cumhur ittifakının zaferiyle sonuçlanmasının ardından bu resim gerçekleşir, hatta üzerine bile çıkılır.
YILIN SON HAFTASI NASIL GEÇECEK?
BIST 100 haftayı 5454 puanla rekor düzeyde tamamladı. Hafta içinde 140 milyar liraya dayanan işlem hacmi 90.3 milyar liraya geriledi. Bankalar yatay, sigorta 1.52, bilgi teknolojileri 1.31 geriledi. Ancak inşaat 4.55 primle ilk sırada yeraldı. Onu 4.38 ile iletişim izledi. Çimento, tekstil, yiyecek sektörlerinde yoğunlaşma yaşandı. BIST 100’e dahil hisseler arasında en çok kazandıran hisseler; tavan fiyatına ulaşan ENKAI, %7 bandında yükselen CIMSA, EGEEN, TKFEN ve DEVA oldu. En çok kaybettiren hisse senetleri ise SASA, BRYAT, HEKTS, GESAN ve AGHOL oldu. 9 hisse tavan fiyatına ulaştı. Bunlar arasında Borsa Istanbul’un yeni şirketleri AHGAZ, PLTUR, TERA ve BRKVY de vardı. ULUSE, CRDFA, SEKFK ve EPLAS, diğer en çok kazandıran hisseler oldu. UZERB, GLRYH, BTCIM, OTTO ve KAPLM ise en çok kaybettiren hisselerin başında yer aldı. dünya genelinde ekonomik aktivitenin güçlü kaldığına işaret eden verilerin sıkı para politikalarının devam edeceği endişelerini artırması ile küresel borsalarda dalgalalı seyir hakim. Noel tatillerinin etkisiyle yeni haftada işlem hacimleri çok düşecek. Ardından yılbaşı tatili başlayacak. 10 ocak sonrasına kadar hisse senedi piyasası tamamen kendi iç dinamikleriyle hareket edecek. Yeni haftada Japonya Merkez Bankası Başkanı Kuroda'nın açıklamaları ve Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantı özetinin piyasaların odağında olacak. Veri gündeminde yurt içinde reel kesim güven endeksi ve kapasite kullanım oranı, ekonomik güven endeksi, dış ticaret dengesi yurt dışında ise Japonya'da sanayi üretimi ve işsizlik oranı, Çin'de sanayi karları, ABD'de bekleyen konut satışları ve haftalık işsizlik maaşı başvuruları öne çıkıyor. 5500 puan direnç, 5350 puan ana destek konumunda.
KATAR’DAN 2 MİLYAR DOLAR DAHA
Döviz cephesinde kontrollü seyir hakim. Kur korumalı mevduattaki çözülmeyle birlikte yerli yatırımcıların geçen hafta 2 miyar dolar satmalarına karşı piyasada düşüş yaşanmadı. Zira Merkez Bankası ihracatçıyı korumak adına alıcı pozisyonunda bulunuyor. Diğer taraftan Türkiye’ye büyük fon girişinde artış devam ediyor. Katar’ın Ocak ayına kadar Hazinenin ihraç edeceği eurobondlardan 2 milyar dolarlık alım yapacağı açıklandı. Katar ve Türkiye’nin toplamda 10 milyar dolara ulaşacak kaynak aktarımı için Kasım'da anlaşmışlardı. bugüne kadar yaklaşık 1 milyar dolarlık kaynak girişi yapıldı. Geri kalan 7 milyar dolarlık bölümün kademeli olarak 2023 seçimleri öncesinde yurda giriş yapması bekleniyor. Suudi Arabistan Merkez Bankasında 5 milyar dolarlık hesap açılmasına karar vermişti. Körfez ülkeleri Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın seçimlerde zaferle çıkmasını sağlamak için kesenin ağzını açmış durumda. Dolar haftayı 18.65, Euro 19.76 TL ile tamamladı. Piyasada kur endişesi tamamen kaybolmuş durumda.
ABD’DE TÜKETİCİ GÜVENİ NASIL ARTTI?
10 yıllık ABD Hazine tahvilinin getirisi, son ekonomik verilerin Fed ve diğer büyük merkez bankalarının agresif şahin kararlarını ve yönlendirmelerini desteklemesiyle, %3,7'nin üzerine çıkarak üç haftanın en yüksek seviyesi oldu. ABD ekonomisi, 2022 Eylül'üne giden üç ayda, önceki %2,9'luk tahminlerin üzerinde, çeyrek bazda %3,2 büyüdü ve Fed'in Mart ayında sıkılaştırma döngüsüne başlamasından bu yana biraz daha iyi bir esnekliğe işaret ediyor. Ayrıca, kişisel gelir seviyeleri Kasım ayında sağlamlığını korudu. Yine de, Kasım ayı için beklenenden daha soğuk PCE fiyat verileri ve harcama seviyeleri, tahvil getirilerinde daha fazla yükselişi sınırladı. Michigan üniversitesi tüketici güven endeksinin 59.7 seviyesine yükselmesiyle federal fon oranının 2023'te %5,1'e ulaşmasının yolunu açtı. Euro dolar paritesi haftayı 1.0614 ile tamamladı. 1.0570 destek 1.0720 direnç konumunda bulunuyor.
ALTIN KRİTİK DİRENCİN GERİSİNDE
Hafta içinde 1820 doları gördükten sonra 1771 dolarla dip yapan altın haftayı 1798 dolarla tamamladı. ABD Merkez Bankası'nın faiz artırımlarının gidişatına ilişkin görüşlerin değişmesiyle kırbaçlanan haftayı çok az değişiklikle kapattı.. Beklenenden daha güçlü ABD verilerinin Federal Rezerv'in faiz oranlarını daha da artırma ve daha uzun süre yüksek tutma iddiasını güçlendirmesinin ardından ons %1.2 düştü. Yatırımcılar şimdi, merkez bankasının tercih ettiği enflasyon göstergesi olan ve gelecekteki oran artışları hakkında daha fazla ipucu sağlayabilecek ABD PCE verileri kasım’da 0.1 yıllıkta %5.5 ile tahminlerden daha az artmasından altın olumlu etkilendi. altın, önde gelen merkez bankalarının daha fazla parasal sıkılaştırmasının küresel ekonomiyi gelecek yıl resesyona sürükleyebileceğine dair endişelerle altı ayın en yüksek seviyelerine yakın kaldı. Teknik analize göre 1810 dolar üzerindeki kapanış yükseliş trendini başlatacak. Gram altın 1078 lirayla kapandı. Fiyat yüksek seviyesini koruyacak görüntü taşıyor.