Necmettin BATIREL
Tarihi buluşma!
ABD ara seçimlerinde ortaya çıkan bölünmüş tablo, FED'in faiz artışındaki şahin tutumu doları güçlendirdi. Ama Wall Street bu gelişmeyi hoş karşılamadı, haftayı ekside tamamladı. Çünkü doların yükselişi ABD firmalarının karlarının azalmasına yol açıyor. Amerika'da üretici fiyatları ekimde 0.6, yıllık bazda %2.9 ile son 6 yılın zirvesine çıktı. Avrupa'da Almanya dışında endeksler hafif ekside kapandı. Risk iştahı arttı altın düşüyor. Brent petrol 70 doların gerisinde. Bu hafta önem derecesi yüksek variler açıklanacak. Türkiye'de başlayalım. Pazartesi günü eylül dış ticaret açığı var (2 milyar $); ağustos işsizlik rakamı (önceki 10.8); eylül sanayi üretimi (yıllık %1.3); merkez bankası beklenti anketi izlenecek. Euro bölgesinde ZEW endeksi, 3. çeyrek GSYHİ, ekim TÜFE (02 / 2.2) belli olacak. ABD'de Ekim TÜFE (0.3 / 2.5); perakende satışlar (0.5) sanayi üretimi (0.2 / 5.1) belli olacak. Japonya 3. çeyrek büyüme (-0.3 / -0.1); Çin ekim sanayi üretimi (yıllık 5.7); Almanya 3. çeyrek büyüme (- 0.1 / 1.2); OPEC aylık rapor açıklanacak. Şimdi ayrıntılara bakalım.
İTALYA DÜĞÜMÜ ÇÖZÜLECEK Mİ? - İngiltere'de Brexit gündemi devam ediyor. Gün içinde görüş bildiren Parlamento Brexit Dairesi Müsteşarı Robin Walker, anlaşmanın yüzde 95'ten fazlası üzerinde uzlaşı olduğunu, İngiltere ve AB'nin İrlanda ve K.İrlanda arasındaki katı sınır uygulamasından nasıl kaçılacağını tartıştıklarını ve her iki tarafın da esneklik göstermesi gerektiğini belirtti. İngiltere'de 3.çeyrek büyüme rakamları beklentilere paralel olarak açıklanırken İmalat üretimi beklentilerin üzerinde gerçekleşti. Sanayi üretimi ise aylık bazda yüzde 0 ile yüzde -0.1 olan beklentileri geçerken yıllık olarak ise yüzde 0 ile beklentilerin altında sonuçlandı. İtalya cephesinde ise İtalya Başbakan Yardımcısı Luigi Di Maio'nun hükümetin kamu borcunu düşürmek adına genişlemeci tedbirler almak istediği ve bütçe açığının GSYİH'nin yüzde 2.4'ünü aşmayacağını söylemesi üzerine İtalya Merkez Bankası, hükümetin GSYİH hedeflerinin iddialı olduğunu ve son ekonomik trendleri göz önünde tutmak gerektiğini kaydetti.. 13 Kasım'da biliyorsunuz İtalya bütçe kararını verecek. 14 Kasım Çarşamba günü de Avrupa Maliye Bakanları bu konuya son noktayı koyacak.
PARİS'TE SON TANGO - 11 Kasım Pazar günü büyük etkinlik var. Dünyadan 80'e yakın devlet ve hükümet başkanının katılacağı törenlerin ardından Erdoğan'ın birçok liderle başbaşa görüşmeler yapması planlanıyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan, ABD Başkanı Trump ile Rahip Brunson krizinin ardından başlayan normalleşme sürecindeki ilk yüz yüze görüşmesini de yarın Paris'te yapacak. Erdoğan, Trump'la görüşmesinde PKK elebaşlarına konulan para ödülü, Halkbank davası, FETÖ'nün iadesi süreci, ABD'den gelen terör örgütü PYD/YPG'ye yönelik açıklamalar, Menbiç ve İdlib'teki son durum, Irak'taki gelişmeler, Cemal Kaşıkçı cinayeti ve İran'a yönelik yaptırımlar olmak üzere 8 kritik başlığı gündeme getirecek. Erdoğan, Başkan Trump'a PYD/YPG'nin terör örgütü PKK'nın Suriye uzantısı olduğunu belgeleriyle hatırlatacak. Erdoğan'ın Paris'te BM Genel Sekreteri Antonio Guterres, Fransa Cumhurbaşkanı Macron, Rusya Devlet Başkanı Putin, Almanya Başbakanı Merkel ve birçok liderle de görüşmeler yapması planlanıyor.
ABD TAVİZ VERMEYE HAZIR - Hazine tarafında 12 ve 13 Kasım'daki 3 tahvil ihalesinin yapılmamasına karar verirken yapılan duyuruda 2018 yılı için alınan tasarruf tedbirleri sayesinde hazine finansman ihtiyacının azaldığı kaydedildi. Bunun dışında açıklamalarda bulunan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, İran'dan doğalgaz almaya devam edeceklerini yenilerken petrolde alternatifsiz kalmamak için arayışların devam ettiğini belirtti. Borsa İstanbul haftayı ekside tamamladı. işlem hacmi 6.5 milyar TL'ye düştü. Banka ve holdinglerdeki kayıplar %1 düzeyinde.. Akaryakıt fiyatlarındaki düşüş ulaştırma sektörünü %3 yukarı taşıdı. Paris'te yapılacak görüşmelerden çıkacak sonuçlar piyasaları etkileyecek. Amerika Fırat'ın doğusundaki yerleşimi dolayısıyla Türkiye'ye taviz verecek. Güvenli bölge oluşturulması, Halkbank'la ilgili olumlu gelişmeler BİST'teki talebin ısınmasını sağlayabilir Bu hafta yurt içinde ödemeler dengesi ve sanayi üretimi, yurt dışında ise Euro Bölgesi'nde enflasyon, ABD'de sanayi üretimi verileri ile FED üyelerinin konuşmaları izlenecek. 92 bin 500 destek, 95 bin 500 seviyesi direnç oldu.
AVRUPA'DA TİCARİ GERİLİM ŞOKU - Avrupa Merkez Bankası Başkanı Mario Draghi, Euro Bölgesi ekonomisinin büyümeye devam edeceğini, ancak ticari gerilimlerden yüksek varlık fiyatlarına kadar birçok riskin artmakta olduğunu söyledi. Bankanın tahvil alım programını bu yılın sonunda bitireceğini tekrarlayan Draghi; ''Ticari gerilimlerin tırmanması güvenin altını oyuyor" şeklinde konuştu. Draghi ayrıca Bankanın para politikası yönlendirmesinin görünümün kötüleşmesi halinde değişebileceğini söyledi. İtalya Başbakan Yardımcısı Luigi Di Maio, hükümetin kamu borcunu düşürmek için genişlemeci tedbirler aldığını vurgularken buna karşılık Avrupa Birliği Komisyonu Başkan Yardımcısı Valdis Dombrovskis, bu ekonomik teşvik umutlarının gerçekleşmediğini ve AB'nin İtalya'ya karşı açık prosedürü değerlendirdiğini dile getirdi. ABD tarafında gerçekleşen ara seçim sonrası yankılar sürüyor. Demokratların, özellikle Temsilciler Meclisinin iki önemli alt komitesi Dışişleri Komitesi ve Ulusal Güvenlik Komitesi'nde güç kazandığı ve bunun, ABD Başkanı Donald Trump'ın politikalarını sorgulamada büyük rol oynayacağı kaydedildi. FED'in şahin açıklamaları dolara değer kazandırdı. Parite 1.1334 sentle kapandı. Bu hafta açıklanacak olan kritik veriler çapraz kurları etkileyecek. 1.1310 desteği kırılırsa 1.1285 sent gündeme gelecek. 1.1360 sent üzerindeki kapanışlar 1.1410 direncine ulaşılmasını sağlayacak
HAZİNE'DEN RAHATLATAN AÇIKLAMA - Döviz piyasasında yerli yatırımcıların talepli seyri kurların yükselmesinde etkili oldu. Hafta başında 5.30 TL seviyesini test eden dolar Moody's ve AB Komisyonu'nun Türkiye büyüme oranlarına yönelik negatif yönlü revizeleri sonrasında prim yaptı. ABD Merkez Bankası'nın toplantı sonuç bildirisinde her ne kadar faiz oranları sabit bırakılsa da kademli sıkılaştırmanın devam edeceği yönündeki söylemlerin korunması da Dolar Endeksi üzerinden TL'deki baskılanmayı arttırdı. Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından gelen açıklamada: 2018 yılı tasarruf tedbirleri sayesinde likidite ihtiyacının azaldığı ve bu yüzden önümüzdeki hafta Pazartesi ve Salı günü yapılacak bazı ihalelerin iptal edildiği yönündeki açıklama TL'yi destekledi. 5.54 TL'ye tırmanan dolar haftayı 5.45 TL'lik alış değeri ile tamamladı. 11 veya 12 Kasım'da yapılması beklenen Erdoğan-Trump görüşmesi başta olmak üzere iki ülke ilişkileri kapsamında gelebilecek karşılıklı açıklamalar da fiyatlamaları etkileyecek. İyimserliğin artması halinde dolar 5.51 – 5.54 TL aralığına dönecek. Gerginlik halinde 5.57 – 5.61 TL aralığı hedef olacak. Bu seviyenin üzerinde 5.64 – 5.66 TL var. Euro'nun yeni haftada 6.10 – 6.15 TL bandında hareket edeceğini tahmin ediyorum. Döviz sepeti 5.82 TL'de.. 5 yıllık risk primi 254 düzeyinde.
PETROLDE SEVİNDİREN GELİŞME - İran'a yönelik yaptırımların kademeli olarak devreye girmesinin yanı sıra OPEC arz kısıntısı konsorsiyumunun 2019 yılında arz kesintilerini devam ettirip ettirmeyeceği bir yandan takip edilirken, bu hafta açıklanan stok ve ABD üretim datalarında görülen keskin yükselişler petrol fiyatı üzerindeki baskıyı arttırdı. - ABD'nin Çin'e yönelik yeni ithalat vergilerini devreye alacağı yönündeki spekülasyonlar ile AB Komisyonu'nun Çin ve diğer önemli ülkelerin büyüme beklentilerini aşağı yönlü revize etmesi de ileriye dönük talep kaygıları ile satış yönlü işlemleri destekliyor ABD'de Baker Hughes Sondaj Kuyusu bu hafta 12 adet arttı, 874'ten 886'ya yükselince Brent petrol 69.69 dolarla haftayı tamamladı. Ağustos ayında görülen 70.30 seviyesinin altına gerileyen emtiada bu bölge altında kalıcılığın devamı halinde 67.20-66.85 bölgesi hedef olacak
ALTINDA FED/YUAN DARBESİ - ABD'de yapılan Kongre ara seçimleri sonucunda Temsilciler Meclisi'nde kontrolü ele geçiren Demokratların, Başkan Donald Trump'ın dış politikasını soruşturmaya hazırlandığı belirtildi. Bu durumda ticaret savaşları, İran yaptırımları gibi küresel sorunların da tekrar sorgulanacak olması ilerleyen periyotta ons altın fiyatlamalarını da direk olarak etkileyebilir. Çin Devlet Başkanı Xi Chinping, ülkesinin ithalata uygulanan ek vergileri düşürmeye ve yabancı firmaların Çin pazarına erişimini genişletmeye devam edeceğini söyledi. Çin Yuan'ı değer kaybetti. 6.95 düzeyine çıkınca altının onsu 1209 dolara geriledi. Meksika Ekonomi Bakanı Ildefonso Guajardo yaptığı açıklamada ABD, Kanada ve Meksika Kuzey Amerika Serbest Ticaret Anlaşması'nın (NAFTA) yeniden müzakere edilmiş şeklini 30 Kasım'da imzalayacakları ve anlaşmanın Buenos Aires'te yapılacak G20 zirvesi sırasında imzalanacağını ifade etti. ABD Merkez Bankası beklendiği gibi faizi değiştirmedi ama , kademeli faiz artırımları ile sıkılaşmacı duruşunu sürdüreceği yönünde sinyal vermeye devam etti. Bu hafta Çin'de açıklanacak yıllık sanayi üretimi ve perakende satışlarla Avrupa büyüme rakamları altın için önemli.. Teknik olarak 1220 dolar aşılamazsa 1205 ve 1199 dolar destekleri gündeme gelecek. Kapalıçarşı'da gram altının yeni haftada 210 – 212 lira aralığında hareket etmesini muhtemel görünüyor.