Necmettin BATIREL
Şimdi söz bizde!
18 Şubat 2017, Cumartesi
Küresel borsalarda Trump rallisi sona eriyor. Yatırımcılar ABD başkanın büyüme yanlısı politikaları hakkında daha detaylı bilgi bekliyor. Avrupa borsaları haftayı yatay tamamladı. Wall Street’te de aynı tablo hakimdi. Buna karşılık gelişmekte olan ülkeler yükselişini sürdürüyor. Geçen hafta 4 milyar dolar girdi. Yükselişin ana sebebi talep dalgasının güçlenmesi. 10 yıllık ABD hazine bonolarında faizler 2.42 düzeyine indi. Altın atak yaptı, devamını getiremedi. Brent petrol 55.82 dolar seviyesinde kapandı.
FED’E TEMETTÜ DAVASI - Çok enteresan bir gelişme yaşanıyor. ABD Merkez Bankası FED, temettüleri kesmek ve anayasaya aykırı hareket etmekle suçlanıyor. 1913 yılından bu yana sürdürülen bir anlaşmanın bozulması sonucu oluşan gerginlik, bankaların Fed'in rezervlerinden kağıt alması ve bunun karşılığında da yüzde 6'lık bir temettü gelirleri elde ediyor olması yer alıyor. Bankaların temettü gelirlerinde de 10 milyar dolarlık bir azalma meydana geldi. Federal mahkemelerde açılan davanın konusunda "100 yıllık bir anlaşmayı bozmak" ve ABD Anayasa'sındaki "özel mülkiyeti kârını vermeden el koymak" gibi maddeler var.
TRUMP-BASIN SAVAŞI – ABD Başkanı ile medyanın yıldızı bir türlü barışmadı. Trump’ın acemice davranışları basında flaş haber olarak verilirken, agresif çıkışları anında karşılık buluyor. Trump’ın basın toplantısında çok ilginç diyaloglar yaşandı. Trump'ın "Seçimde 306 Seçici Kurul delegesi ile Ronald Reagan'dan beri bir başkanın aldığı en yüksek Seçici Kurul delegesini kazandım" sözünü hatırlatan NBC muhabiri Peter Alexander, "Sizden önceki başkan Obama Seçici Kurul'da 365 delege kazanmıştı" diyerek sorusuna başladı. Trump,"Cumhuriyetçi başkanları kastediyordum" deyince NBC muhabiri "George H. W. Bush da 426 delege kazanmıştı. Siz basını yalancılıkla suçlarken kendiniz yalan söylüyorsunuz, halk size neden güvensin?" deyince gerginlik arttı. Trump'ın yanıtı ise "Bilmiyorum, bana böyle bir bilgi verilmişti. Ortada böyle bir bilginin dolaştığını görmüştüm. Ama sonuçta bariz bir zafer kazandım, değil mi?" oldu. ABD başkanlarının basınla aralarının gerilmesinin tarihte çok örneği olsa da son yıllarda bu seviyede bir gerginlik görülmemişti.
PİYASALARA HAZİNE DOPİNGİ - Hazine Cuma günü son derece başarılı bir eurobond ihracı gerçekleştirdi. 200 yabancı katılımcının 4 kat yüksek teklif verdiği 10 yılık tahvil ihracında 1.25 milyar dolar gelir elde edildi. 23 şubat’ta hazinenin kasasına girecek. Tahvil faizlerinin bir öncekine göre 50 baz puan düşmesi Türkiye’ye olan güvenin arttığını gösterdi. Hükümet referanduma kadar ekonomik büyümeyi canlandırmak için tüm adımları atıyor. Birinci çeyrek büyüme rakamlarının, 2016 dördüncü çeyrekten çok daha iyi çıkacağı kesin. Türk Lirasının değer kaybetmesine asla izin verilmeyecek. Merkez Bankası bu konuda çok yerinde kararlar alarak bunları uygulamaya koyuyor. Son olarak reeskont kredilerinin TL olarak geri ödenebileceğini açıkladı. Yani bu gelişme 5.5 milyar dolar tutarında dövizin bozdurulacağı anlamına geliyor. Bu yüzden kurlarda sert gerileme başladı. Yabancı yatırımcı kendisine tanınan kolaylıklar karşısında ülkeye yoğun bir şekilde giriş yapıyor.
BİST 95 BİNE Mİ KOŞUYOR? - Borsa İstanbul 90 bin seviyesine atak yaparken dünyada hisse senedi endeksleri rekor üstüne rekor kırıyor.MSCI World endeksi de 1970'den bu yana görülen en yüksek seviyeye tırmandı. Bu hafta kritik veri açıklaması yok. Haftanın ilk günü ABD piyasaları “Başkanlık Günü” dolayısıyla tatil. Türkiye’de tüketici güven endeksi, şubat kapasite kullanım oranı ve imalat güven endeksi belli olacak. Euro bölgesinde şubat imalat ve hizmet endeksleri, ocak TÜFE açıklanacak. ABD’de satın alma yöneticileri ve hizmet endeksi, eski-yeni konut rakamları ve FED’in son toplantı tutanakları izlenecek. Endeksin yeni hedefi 92 bin 500 puan.. Aşılırsa 95 bin zirvesi test edilecek. Geri çekilmelerde 87 binde ana destek oluştu. Kırılmadığı sürece yön yukarda kalacak
FAİZ ARTIŞI KORKUTMUYOR - ABD Başkanı Trump’ın vergi reformu duyurusuyla ateşlenen dolardaki tırmanışın hafta boyunca FED Başkanı Yellen ve bir çok üyeden gelen şahin tondaki söylemlerle devam ettirdi. Son olarak FED’in iki numaralı ismi Fischer Banka’nın ikili hedefine yakın olduğunu ve faizlerin bu sene 3 kez artırılabileceğini ifade etti. Fischer sayı vermek istemediğini ancak yüzde 2’lik enflasyon hedefine yakın olunduğunu ve istihdam piyasasının gelişmeye devam ettiğini belirtti. Euro Bölgesinde ise politik riskler devam ediyor. Fransa’da cumhurbaşkanı adayı Le Pen son anketlerde önde gitmeye devam ediyor ancak ikinci tur için şansının hala düşük olduğu düşünülüyor. ABD’de başkanlık günü dolayısıyla haftanın ilk günü piyasalar tatil. Euro dolar paritesinin 1.0650 seviyesinin altında 1.0630-1.0600 destekleri gündeme gelebilir. Toparlanmalarda ise 1.0670-1.0700 güçlü direnç seviyeleri olarak karşımıza çıkıyor.
MERKEZ’DEN REESKONT HAMLESİ - Merkez Bankası'nın reeskont kredilerinin lira olarak da ödenebileceğini açıklamasının ardından dolar geriledi. Açıklama öncesi 3,6720 seviyesinde olan dolar/TL, 3,63 TL’nin altına geriledi. Merkez Bankası açıklamasında "1 Ocak 2017'den önce kullandırılan ve 31 Mayıs 2017 (dahil) tarihine kadar vadesi dolacak olan ihracat ve döviz kazandırıcı hizmetler reeskont kredilerinin, kredi vadesinde ödenmesi kaydıyla, geri ödemelerinin Türk lirası olarak da yapılabilmesine imkân tanınmıştır. Bu işlemlerde Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankasınca 2 Ocak 2017 tarihinde ilan edilen döviz alış kurları esas alınacaktır" ifadelerini kullandı. Bu hamlenin reel sektörün döviz talebini 5 milyar dolar azaltabileceği belirtiliyor.
İHRACATÇIYA DOLAR 3.53 TL - Merkez Bankası, ihracatçıya iki yeni imkan sağlıyor.Birincisi, 31 Mayıs’a kadar Merkez Bankası’na reeskont kredisi geri ödemesi yapacak ihracatçı bunu döviz olarak değil Türk Lirası olarak yapacak. İkincisi, borcun Türk Lirası’na çevrilmesi 2 Ocak 2017 tarihli dolar kurundan olacak. Merkez, 2 Ocak günü dolar kurunu 3.533 lira ilan etmişti. Böylece, ihracatçıya hem kur sabitlenmiş, hem de Türk Lirası ödeme imkanı getirilmiş oldu.
REESKONT KREDİSİ NEDİR? Reeskont kredisi, adı üstünde, bir banka tarafından iskonto edilmiş bir borç senedinin bir merkez bankası tarafından yeniden iskonto edilmesi karşılığında verilen kredidir. Şirket B, şirket A'dan ticari bir alışveriş karşılığında bir borç senedi alır. Paraya ihtiyacı olan şirket B, aldığı borç senedini çalıştığı ticari bankaya götürerek iskonto ettirip (kırdırıp) parasına kavuşur. Piyasaya para sürmek isteyen bir merkez bankası, ticari bankaların borç senetlerini bir kez daha iskonto edebilir (kırabilir) ve bu yolla piyasaya ek likidite sağlamış olur. Döviz sepeti 3.75 TL’ye düştü. Haftayı 3.626 TL ile kapatan dolar 3.65 TL’yi aşamazsa önce 3.60 ardından 3.58 TL’ye dönecek görüntü taşıyor. Bir haftadan beri dolarda satış yapılmasını tavsiye ediyordum. Haklı çıktım.
ALTINDA SERT ZİKZAK - Altının atakları 1244 dolarda sona erdi. Dolar endeksinin 101 seviyesine dayanması ve 10 yıllık ABD hazine bonolarında faizlerin 2.42 düzeyine dönmesi altını 1234 dolara indirdi. Son zamanlarda artan siyasi riskler ve hisse senetlerinde yaşanan aşırı yükseliş, yatırımcıları güvenli liman algısıyla değerli metale yönlendiriyor. ABD enflasyonunda yaşanan yükseliş de altının enflasyondan korunma aracı özelliğinin ön plana çıkmasına neden oluyor. Özellikle Mart ayında yapılacak Fed toplantısı altının belirleyici olabilir. Ama şurası artık net biçimde ortaya çıktı. FED’in faiz artışları ABD enflasyonunun gerisinde kalacak. İşte bu gelişme altının yukarda kalmasını sağlıyor. Teknik olarak altın 1225 dolar desteğini kırmazsa 1240 – 1250 dolar aralığı gündemdeki yerini koruyacak. Kapalıçarşı’da 24 ayar külçenin gramı, 144 liraya düştü. Zira doların serbest piyasadaki gerilemesi altını da aşağı çekiyor. Bu tablo bu hafta da devam ederse –ki öyle görünüyor- altının gramı 140 lira ya iner.. Altında TL ile satış, dolarla alım yapılabilir.