Necmettin BATIREL
Senaryolar bozuldu!
Küresel borsalar haftayı yükselişle tamamladı. ABD'de Eylül ayı tarım dışı istihdam verisinin tahminlerin gerisinde kalması FED'in faiz indirimi konusunda alan açıldı. ABD'deki toparlanma Avrupa hisselerini olumlu etkiledi. Dolar zayıf, altın kararsız kaldı. Yeni haftada piyasaları hangi gelişmelerle hareket edecek. Şimdi ona bakalım.
ABD'DE İŞÇİLER DÜŞÜK ÜCRETLE ÇALIŞIYOR
Piyasaların odak noktasında ABD'de açıklanan Tarım Dışı İstihdam, Ortalama Saatlik Kazançlar ve İşsizlik Oranı rakamları vardı. Eylül ayında Tarım Dışı İstihdam rakamları 145 binlik beklentiye karşı 136 bin arttı. Yıllık bazda %3.2 artması beklenen ortalama saatlik kazançlar %2.9'a, aylık 0.3'lük artış tahmini yerine sıfır düzeyinde gelerek tüketim harcamalarında azalma yaşanacağının habercisi oldu. İşsizlik oranı %3.5 düzeyine indi. Son dönemde ABD verilerinde oluşan tablo pek pozitif bir eğilimde değil. Şu anda 29 – 30 Ekim'deki toplantıda faizlerin 1.75 – 2.00 aralığına ineceği beklentisi %78'e çıktı. 1 hafta önce bu rakam %49.2 düzeyindeydi. Dolar bu yüzden zayıf kaldı. FED Başkanı Powell, ekonomi risklerle karşı karşıya ama genel olarak iyi durumda.. %2 enflasyon hedefini sürdürebilir hale getirmek için çalışıyoruz" sözleri olumlu algılandı.
İNGİLTERE AB'DEN ANLAŞMASIZ AYRILIYOR
İngiltere'nin AB'den 31 Ekim'de ayrılacağı boşanma tarihinden önce, Başbakan Boris Johnson Avrupa Komisyonu'na müzakerelerin tıkanmasına neden olan İrlanda sınırını da içeren yeni çözüm plan sundu. Ancak plan AB yönetimini ikna etmedi. AB Konseyi ve Parlamentosu, Perşembe günü yeni öneri karşısında resmi konumunu belirleyerek, "bu aşamada, İngiliz önerisinin yeni müzakerelerin başlaması için yeterli olmadığını" açıkladı. Avrupa Parlamentosu da, Londra'nın "son çözüm önerisi" olarak sunduğu planı reddetti. AB liderlerin 17 – 18 Ekim'de Brüksel'de bir araya gelecek. Londra ile müzakerelerin devamı konusunda uzlaşma sağlayamazlarsa İngiltere No deal, anlaşmasız olarak AB'den ayrılacak.
FİTCH: ÖZEL BANKALAR İYİ DURUMDA
Borsa İstanbul haftayı 103 bin 464 puana çıkarak tamamladı. Ancak hisse senetleri haftanın genelinde endeks bazında %1.6 değer kaybetti. Altın %1.5 prim yaptı, dolar 0.60 değer kazandı. Cuma günü spor sektörü %2.3 prim yaptı. Bankalar %1.23 yükseldi. Avrupa borsalarındaki pozitif tablo olumlu katkı sağladı. Uluslar arası kredi kuruluşu Fitch'in son stres testi raporuna göre, Türkiye'deki özel bankalar üç kamu bankasından daha iyi durumda.. Fitch'den yapılan açıklamada "Analizimiz, zararı azaltma kapasitesinin Akbank ve Garanti'de güçlü, YKB, QNB Finansbank ve İş Bankası'nda orta, Ziraat ve Vakıfbank'ta daha düşük..Halkbank tüm stres senaryolarında minimum gereksinimlerin altında kalıyor" denildi. Yeni haftada yurtiçinde ağustos ayı dış ticaret dengesi, ABD'de eylül enflasyonu, FED toplantı tutanakları, Almanya'da ağustos sanayi üretimi, fabrika siparişleri, ihracat/ithalat rakamları izlenecek. Cumhurbaşkanı Erdoğan 29 ncu istişare toplantısındaki konuşmasında "Ekonomi üzerinden yazılan felaket senaryolarını birer birer bozuyoruz. Milletimizin özgürlüğüne gözünü dikenlere olduğu gibi ekmeğine el uzatanlara da bunun bir bedeli olduğunu hatırlatıyoruz.Merkez Bankası'nın doğru müdahaleleriyle faiz oranları daha da gerileyecektir" dedi. Teknik analize göre 102 bin 500 ve 101 bin 200 destek 105 bin ve 105 bin 700 direnç konumunda bulunuyor.
KÜRESEL EKONOMİ ALARM VERİYOR
Geçen hafta içerisinde Avrupa tarafında açıklanan İmalat ve Hizmet endekslerindeki bozulmalar sonrası bölge ekonomisine yönelik endişeler arttı. Diğer taraftan ABD ISM Hizmet endeksinin de 52,6 ile son üç yılın en düşük seviyesine gerilemesi ile Dolar varlıkları üzerinde baskı oluşturdu.. Daha önce imalat sektöründe meydana gelen 10 yılın en kötü seviyesi piyasalarda ABD ekonomisine ilişkin tedirginliği arttırmıştı ABD'de eylül ayında ortalama saatlik ücretler ve istihdam rakamlarındaki bozulma Fed'in Ekim ayı toplantısına ilişkin 25 baz puan faiz indirim beklentisini yükseltti.. Bu ihtimalin artması ile paritede 1,10 sent seviyesine doğru ataklar yaşandı. Kapanış 1.0980 sentle gerçekleşti. Yeni haftada Almanya'da açıklanacak veriler tahminlerin gerisinde kalırsa yeniden 1.0950 sent desteği kırılabilir. Avrupa ve ABD'deki makro göstergeler küresel ekonominin alarm verdiğini anlatıyor. Bu cendereden faiz indirimi ve helikopter para dağıtımı ile çıkılması zor görünüyor.
FAİZ BEKLENTİSİ DÖVİZİ YÜKSEK TUTUYOR
26 ay sonra tek haneli enflasyon yaşanması döviz cephesinde Merkez Bankası'nın yüklü faiz indirimi beklentisi oluşturdu.. Yerli yatırımcı dolarda kalmayı sürdürdüğü için kurlarda gevşeme yaşanmıyor. Şimdi bütün dikkatler 24 Ekim'deki para politikası kurulu toplantısında. Merkez Bankası Cuma günü yayınladığı enflasyon raporunda: TL varlıklarındaki istikrarın yanı sıra enflasyon beklentilerindeki iyileşme ve iç talep koşullarının seyri çekirdek enflasyon göstergelerinin yıllık enflasyonundaki gerilemeyi desteklediğine dikkat çekildi. Uluslararası Finans Enstitüsü verilerine göre, bu yıl Türkiye'nin de aralarında bulunduğu 23 gelişmekte olan ülkeye 96,5 milyar dolarlık net sermaye girişi yaşanacak. Hindistan'a 67 milyar dolarlık sermaye girişi beklenirken, Türkiye'nin 5.4 milyar dolarlık pay alacağı öngörülüyor. Döviz sepeti 5.99 TL, 5 yıllık risk primi 356'dan 347'ye geriledi. 15.03 Güney Afrika randına düşen dolar haftayı 5.68, Euro 6.24 TL'lik alış fiyatıyla tamamladı. Dolar TL kuru ekimin ilk haftasını hafif alıcı bir şekilde sürdürse de 5.76 ana direncinin altında kalmaya devam etti. Kurda bu seviye aşılamadığı sürece TL lehine işlemlerin artış gösterebileceğini ve fiyatlamalar 5.60 desteğine doğru derinleşebilir.. Ancak 5.76 ana direnci aşılarak üzerinde günlük bazda kapanışlar gerçekleşerek kalıcılık sağlanırsa yükseliş 5.97 TL direncine doğru ivme kazanacaktır.
TİCARET GÖRÜŞMELERİ ALTINI ZAYIFLATTI
ABD ile Çin arasındaki ticaret görüşmeleri yeni haftada son derece önemli olacak. Avrupa Birliği, ABD'nin Avrupa mallarına yönelik yeni gümrük tarifelerine kendi tedbirleri ile misillemede bulunacağı belirtiliyor. Konuyla ilgili Almanya Dışişleri Bakanı Heiko Mass, Funke'ye yaptığı açıklamada, AB'nin ABD'ye tepki vermesi ve muhtemelen cezalandırıcı tarifeler uygulaması gerektiğini söylemesi dikkat çekti. Diğer yandan FED Başkan Yardımcısı Richard Clarida, ABD'de tüketici harcamalarının ve ekonominin iyi bir durumda bulunduğunu, istihdam piyasasının çok sağlıklı olduğunu ve faiz oranlarına da politika toplantısı zamanı geldiğinde karar verileceğini vurguladı. Dallas Fed Başkanı Robert Kaplan ise FED'in yaptığı iki faiz indiriminin yeterli olup olmadığını zamanın söyleyeceğini, kendisinin açık fikirli ve gerekli olduğu takdirde daha fazlasını yapmaya istekli olduğunu söyledi. Veri akışında ise hareketliliği artıran datada Eylül ayı Ortalama saatlik kazançlarda aylık yüzde 0, yıllık bazda da yüzde 2.9 ile beklentilerin altında görüldü. ABD Çin arasında ticaret görüşmelerinin başlayacak olması altını 1503 dolara indirdi. FED başkanı Powell'ın yapıcı açıklamaları faiz indirimleri konusunda soru işaretleri meydana getirdi. 1500 dolar kırılırsa 1494 – 1488 dolar destekleri gündeme gelecek. 1510 dolar üzerindeki kapanışlar 1515 – 1520 dolar aralığını gündeme getirecek. Kapalıçarşı'da haftayı 275 lirayla tamamlayan gram altın, iki yöne de hareket edebilir. Risk almak istemeyenler pozisyonlarını korumalı..