Necmettin BATIREL
Sanayi devrimi
ABD ile Çin arasındaki gelişmeler küresel borsaların ana gündem maddesi.. Bu konuda atılan her adım hisse senetlerini aşağı/yukarı dalgalandırıyor. Cuma günü öğle saatlerinde ABD-Çin ticaret müzakerelerinin 10 – 11 Ekim'de Washington'da başlayacağı netleşti. Avrupa borsaları bu yüzden haftayı yükselişle tamamladı. Ancak akşam New York'tan gelen haber havayı birdenbire değiştirdi, Wall Steet ekside kapandı. Ancak piyasa resmi olmayan bu haberi ciddiye almadı. Dolardaki kazanımlar azaldı, ancak altın toparlanamadı. Yeni haftada kritik veriler açıklanacak.
ÇİN'Lİ ŞİRKETLERE BORSA DARBESİ
Trump yönetiminin Çin'li şirketleri ABD borsalarından çıkarıyor, haberi gündeme bomba gibi düştü. Bu haber gerçekleşirse, Çin'de misilleme yapacak, bu durumda ticaret müzakereleri büyük ölçüde sekteye uğrayacak. Söz konusu adımın ABD yönetiminin Çinli firmalara yatırımları kısıtlama çabalarının bir parçası olduğu belirtiliyor. Trump yönetiminin Çinli şirketlerin bazı eylemlerinden dolayı güvenlik endişesi duyduğu ifade ediliyor. Haberin ardından Alibaba, Baldu ve diğer Çinli şirketlerin hisseleri sert düştü. Çin Yuanı da dolar karşısında 7.15'e geriledi, ancak haber doğrulanmayınca 7.12'ye geriledi. ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşının bitmesini istemeyen büyük bir grup var. İşler tam rayına otururken, sular bir anda bulandırılıyor. Ama piyasa artık bu haberlere alıştı
TİCARET GÖRÜŞMELERİ 10-11 EKİM'DE
ABD ile Çin'in Ekim ayında yapacağı ticaret müzakerelerinin tarihi belli oldu. üst düzey ticaret heyetleri 10 ile 11 Ekim tarihleri arasında Washington'da görüşecekler. Son günlerde Çin ile ABD'nin karşılıklı olarak yaptıkları muafiyet uzatma kararları sonrası tarihin net olarak belirtilmesi küresel risk iştahına olumlu yansıdı. Ancak yapılacak yüz yüze görüşmelere kadar gelebilecek ekstra açıklamalar bu durumu bozabilir. Zira ABD Başkanı Donald Trump'ın, güven vermeyen tutumu piyasaların ihtiyatlı bir şekilde kalmasına neden oluyor. İşte yukardaki haber bunun en somut örneği.. Öte yandan ABD ile İran arasında yaşanan gerginliğinde son gelen açıklamalar sonrası bir miktar yumuşadığını görmekteyiz. Brexit konusundaki belirsizliğin artması sterlindeki kayıpların artmasına yol açtı.
FAİZ İNDİRİMİ TİCARET SAVAŞINA BAĞLI
FED'in 2019 yılında faizler konusunda nasıl bir politika izleyeceği piyasanın en fazla merak ettiği konular arasında.. FED yetkililerinden gelen açıklamalar bu açıdan fazlasıyla önem arz ediyor. Bölge başkanlarının faiz indirimi konusunda görüş ayrılığı içinde oldukları görülüyor. FED Başkan Yardımcısı Richard Clarida, enflasyon bekleyişlerinin, yüzde 2'lik hedef seviye ile şuanda paralel olduğunu ve enflasyonu yukarı ittirmek için faiz indirimlerine gerek duymadığını söyledi. Richmond FED Başkanı Thomas Barkin ise ABD ekonomisi ve istihdam piyasasının güçlü kalmaya devam ettiğini belirtti. ABD ile Çin arasındaki ticaret savaşı yumuşarsa faiz indirimine gidilmeyecek. Aksi halde yılsonuna kadar 25 baz puanlık son bir indirim kararı alınacak.
İKİ BÜYÜK FONDAN BANKALARA HÜCUM
Borsa İstanbul haftayı %3.1'lik primle tamamladı. Endeks 20 Mart'tan bu yana ilk defa 105 bin direncini aştı. Toplam işlem hacminin 11.4 milyar liraya yükselmesi ayrı bir rekor.. İki büyük fonun finans sektöründe yoğun alıma geçmeleri sonucu, bankacılık endeksi %6.84 prim yaptı. Onu %3.97 ile teknoloji, %3.79'luk artışla ulaştırma izledi. Düşük faiz ortamının bankacılık sektöründe meydana getirdiği olumlu beklentiler yabancı fon girişini destekliyor. Talebin yoğunlaşmasındaki en önemli gelişmenin ABD'nin geçen hafta Türkiye'ye sözlü olarak ilettiği F35, Patriot ve çelik/alüminyum vergi indirimleri teklifinin yazılı olarak iletileceği, olduğu belirtiliyor..7 iskontolu hisse var: EnerjiSA, ERDEMİR, KOZAA, TCELL, TKFEN, TRKCM ve TTKOM. BİST'te yabancı payı %65'i aştı. Jeopolitik gerilim artmadığı sürece yılsonuna kadar piyasada canlılığın devam edeceğini tahmin ediyorum. Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu, Türkiye'nin artık sanayi devine dönüştüğünü belirterek, "Bugün Avrupa'daki her 4 beyaz eşyadan bir tanesini bizim girişimcimiz üretiyor. Avrupa en çok otomobili bizden ithal ediyor. İşçisiyle ve işvereniyle dünyanın en kaliteli malını üretiyoruz" dedi. Teknik olarak 102 bin destek, 106 bin direnç haline geldi. Bu seviye aşılırsa 107 bin 500 hedef olacak.
TÜRKİYE'DE ENFLASYON, DÜNYADA İMALAT
Yeni haftada yurtiçinde ve yurtdışında önem derecesi yüksek veriler açıklanacak. Türkiye'den başlayalım. Pazartesi günü Ağustos ayı dış ticaret rakamları gelecek, Salı günü Eylül imalat endeksi, Perşembe günü faiz süreci açısından büyük önem taşıyan Eylül enflasyonu belli olacak. Euro bölgesinde Eylül imalat endeksi, Ağustos ÜFE/TÜFE, perakende satışlar, izlenecek. ABD'de Eylül üretim endeksi, özel sektör ve tarım dışı istihdam rakamları, Ağustos fabrika siparişleri ve ortalama saatlik kazançlar açıklanacak. Japonya'da ağustos sanayi üretimi, Çin'de eylül imalat endeksi, İngiltere'de ikinci çeyrek büyüme verileri piyasaların odak noktasındaki göstergeler olacak .
DOLARDAKİ KAYIPLAR NİYE ARTTI?
Avrupa Merkez Bankası'nın faiz indirimine gitmesi ve genişlemeci para politikasının yakın vadede devam edeceğini açıklaması Euro üzerindeki satış baskısını hızlandırdı. Buna ek olarak hafta içinde açıklanan PMI rakamları sektörlerdeki daralmanın hız kazandığını gösterdi. ABD'de Ağustos ayında kişisel gelirler 0.4 artarak beklentiye uygun geldi, ancak 0.3 artış beklenen harcamalar 0.1'e düştü. Dayanıklı mal siparişleri %1.1 daralma yerine 0.2 arttı. Michigan Üniversitesi Tüketici Güven endeksi 93.2 oldu. Beklenti 92'ydi. Avrupa tarafında ise Euro bölgesi Sanayi Güveni eksi 8.8, Tüketici Güveni eksi 6.5 ile çok kötü geldi. Avrupa'ya yönelik resesyon endişeleri devam etti. ABD ile Japonya arasında ticaret anlaşması imzalanmasının ardından Başkan Trump'ın, Çin ile ticaret anlaşmasına yakın olduklarını belirten sözü sonrası dolardaki kayıplar arttı. Parite 10918'den 1.0943'e yükseldi. Yeni haftada açıklanacak imalat endeksleri pariteyi hareketlendirecek. Özellikle ABD'deki rakamlar belirleyici olacak. 1.0900 desteği kırılırsa 1.0850 sente inilecek. 1.0970 aşılırsa 1.11 sent gündeme gelecek. Euro' zayıf kalacağı döneme girdik
TL, GERÇEK GÜCÜNE KAVUŞUYOR
Döviz cephesinde fon akışının artmasına bağlı olarak kurların düştüğünü görüyoruz. Ancak kurumsal ve bireysel alımların devam etmesi kurlardaki gevşemenin sınırlı kalmasını sağlıyor. Türkiye'de ekonomik veriler düzeliyor, faiz indirimleri devam ediyor. Konuttan sonra otomotiv sektöründeki bankalar kredi faizlerini aşağı çekti. Merkez Bankası 1 Ekim'den itibaren kredi kartı faizlerine aylık uygulanacak faizi %2'den 1.60'a düşürdü. Gecikme faizi de 2.40'dan %2.00'ye indirildi. Piyasa şu anda risk olarak Türkiye'nin sürekli olarak dile getirdiği Fırat'ın doğusuna düzenlenecek muhtemel bir askeri operasyon var. Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın ABD'de muhataplarıyla paylaştığı planda güvenli bölgede köy ve ilçeler oluşturulması ve Suriyelilerin bu alana yerleşmeleri öngörülüyor. Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov, "Ankara bu isteğinde çok haklı çünkü şu an ABD'nin kontrolündeki bölgeden sızan teröristler yüzünden sıkıntı yaşıyor" dedi. Bu konu çözülürse TL'deki kazanımlar güçlenecek. Yeni haftada Eylül ayında baz etkisi sebebiyle tek haneye düşecek enflasyon iyimserliği piyasayı olumlu etkileyecek. 5 yıllık risk primi 345 düzeyine indi. Dolar yeni haftada 5.70 TL üzerinde tutunamazsa 5.62 – 5.64 TL aralığına dönecek. Euro'nun 6.13 – 6.18 TL bandında hareket etmesini bekliyorum
ALTINDAKİ GEVŞEME HIZ KAZANDI
ABD ve Çin üst düzey heyetleri arasında Washington'da yapılacak olan ticaret müzakerelerinin 10-11 Ekim tarihlerinde yapılacağının açıklanması sonrasında küresel risk alma iştahının artması ile yatırımcılar güvenli limandan çıktı. 10 yıllık ABD hazine bonolarında faizler 1.68'de kaldı. Altının onsu haftayı 1497 dolara inerek tamamladı. ABD verilerindeki iyileşme FED'in 30 Ekim'de açıklayacağı faiz ve politika kararlarını etkileyecek. Faiz indirimlerine son verileceği beklentisi altının zayıflamasında önemli rol oynuyor. 1494 dolar kırılırsa 1487 ve 1475 dolar destekleri hedef olacak. Bank of America Metal Analisti Michael Widmer dünya çapındaki düşük faiz ortamının ve genişleyici para politikasının altın fiyatlarını birkaç yıl içinde 2 bin dolara çıkarabileceğini söyledi. Citigroup da ay başında yaptığı bir değerlendirmede aynı görüşü paylaşmıştı. Ancak piyasa kısa vadeli gelişmelerle yön buluyor. Kapalıçarşı'da 272 lirayla kapanan gram altının yeni haftada 270 liraya inme ihtimali var. Bu seviye görülürse pozisyon açabilirsiniz.