Necmettin BATIREL
Ralliye hazır olun!
16 Eylül 2017, Cumartesi
Küresel borsaları haftayı karışık tamamladı. Kore yarımadasında tansiyonun yükselmesine rağmen, Wall Street rekor düzeyde kapandı. Kuzey Kore: ABD ile güç dengesi sağlanana kadar nükleer programa devam edeceğiz, açıklamasına karşı ABD'nin Silahsızlanma Konferansı Daimi Temsilcisi Büyükelçi Robert Wood, Kuzey Kore konusunda, "Tüm diplomatik seçenekleri sonuna kadar kullanmak istiyoruz." dedi. Metro istasyonundaki patlama dolayısıyla Londra borsası %1 geriledi. Almanya ve Fransa’daki kayıplar sınırlı kaldı. Avrupa borsalarında bankalara gelen satışlar otomobil hisselerine gelen taleple dengelendi. ABD verileri bozuldu Dolardaki kayıplar arttı, altında gevşeme hareketi devam etti.
PİYASALAR FÜZELERE ALIŞTI - Piyasalar, bu yıl bir düzineden fazla balistik füze ve bir de nükleer füze denemesinden bulunan Kuzey Kore merkezli gerilimlere alışmakta olduğunun işaretlerini veriyor. ABD'de perakende satışlar beklenmedik biçimde düştü. Ticaret Bakanlığı'nın verilerine göre perakende satışlar Ağustos ayında yüzde 0.2 geriledi. Oysa artış bekleniyordu. Michigan Üniversitesi Güven Endeksi Irma ve Harvey kasırgalarının etkileriyle eylülde geriledi 96.8'den 95.3'e geriledi Beklenti 95'ti. Kasırgaların etkileri kısa dönemde ekonomik büyüme ve istihdamda zayıflığa neden olacak.
KUYU AZALDI, PETROL YÜKSELDİ - Amerika’da petrol sondaj kuyu sayısında geçen hafta gerileme oldu. Dünyanın en büyük petrol sahası hizmet şirketlerinden Baker Hughes'un verilerine göre, Amerikan petrol endüstrisinde bu hafta 7 petrol sondaj kulesi hizmet dışı kalırken, toplam sayı 749'a düştü. Böylece ülkedeki petrol sondaj kulesi sayısında son 5 haftada 4 kez düşüş yaşanmış oldu. Harvey Kasırgası nedeniyle ABD'nin ham petrol üretiminde sert düşüş görülmesinin ardından geçen hafta ülkenin ham petrol üretimi toparlanma gösterdi. Bu gelişmeler karşısında piyasa yükseldi. Brent petrol uzun bir aradan sonra ilk defa 56 dolara dayandı.
BÜYÜME, CARİ AÇIĞI ARTTIRDI - Türkiye’de cari işlemler açığı temmuz ayında 5,1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Piyasada beklentiler 5.4 milyar dolar düzeyindeydi. Ocak-temmuz döneminde 26 milyar dolar ‘açık’ oluşurken, 12 aylık cari işlemler açığı 37,1 milyar dolar olarak kaydedildi. Böylelikle yılın en yüksek yıllıklandırılmış cari açık seviyesi kaydedildi. Bu gelişmede ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 3,5 milyar dolar artarak 7,2 milyar dolara yükselmesi etkili oldu.
BÜYÜME, CARİ AÇIĞI ARTTIRDI - Türkiye’de cari işlemler açığı temmuz ayında 5,1 milyar dolar olarak gerçekleşti. Piyasada beklentiler 5.4 milyar dolar düzeyindeydi. Ocak-temmuz döneminde 26 milyar dolar ‘açık’ oluşurken, 12 aylık cari işlemler açığı 37,1 milyar dolar olarak kaydedildi. Böylelikle yılın en yüksek yıllıklandırılmış cari açık seviyesi kaydedildi. Bu gelişmede ödemeler dengesi tablosundaki dış ticaret açığının bir önceki yılın aynı ayına göre 3,5 milyar dolar artarak 7,2 milyar dolara yükselmesi etkili oldu.
İSTİHDAMDA REKOR KIRILDI - Haziranda işsizlik oranı geçen yıla göre değişmedi ve yüzde 10.2’de kaldı. Ancak, hem işgücüne katılım hem de istihdamda rekor var. 28.7 milyon kişi istihdam edilirken 1 yılda yeni sağlanan iş 1 milyon 52 bine ulaştı. İstihdamda en yüksek artış 341 bin kişi ile ticaret sektöründe yaşandı. İdari ve destek hizmetleri de 201 bin yeni istihdam sağladı. Ağustos ayında bütçe 874 milyon TL açık verdi. Geçen yıl aynı ayda bütçe 3,6 milyar TL fazla vermişti. Ocak-Ağustos döneminde de açık 25 milyar 184 milyon TL’ye ulaştı. Geçen yıl 7 aylık bütçe dengesi 4,9 milyar TL fazla seviyesindeydi. Maliye Bakanı Naci Ağbal, “Türkiye bütçesi o kadar sağlam ki savunma ve güvenlik konusunda da ilave harcamalar yapıyoruz ama bütün bunlara rağmen bütçe dengesi içinde götürmeyi başarabiliyoruz. O açıdan yıl sonunda bütçe açığının 60 milyar lira civarında olacağını ifade ediyorum. Milli gelirin yüzde 2’si civarında bütçe açığı olacak. Tedbirleri almasaydık ekonomik büyümedeki trendi yakalayamazdık” dedi.
HİSSELER YÜZDE 33 İSKONTOLU - Borsa İstanbul haftayı 0.46 düşüşle tamamladı, 107 bin 700 düzeyine indi. Ama işlem hacmi 4.4 milyar TL’ye geriledi. Yani hacimsiz bir geri çekilme yaşandı. İletişim sektöründeki %4.4’lük geri çekilme dikkat çekti. gelecek hafta ABD Merkez Bankası (Fed) faiz kararı ve sonrasında Fed Başkanı Janet Yellen'ın açıklamalarının piyasaların yönü üzerinde belirleyici olacak. ABD Başkanı Donald Trump'ın vergi yasa tasarısı, Kuzey Kore gerilimine ilişkin gelişmeler takip edilecek. BİST’te 106 bin ana destek, 110 bin direnç konumunda. Borsada hisse senetleri %33 iskontolu. Unutmayın iskontonun tarihi ortalamasının %17 olduğu dikkate alınırsa hisse fiyatlarının ne kadar cazip olduğu net bir şekilde anlaşılır. Türkiye’nin risk primi düşük. Büyüme potansiyeli yüksek. Kurlar stabil hale gelmiş durumda. Mevcut seviyelerin alım fırsatı olarak kullanılmasını tavsiye ediyorum
ÖNCE FED SONRA SONRA BÜYÜK ZİRVE - Bu haftanın en önemli gelişmesi ABD merkez bankasının 20 eylül Çarşamba akşamı açıklayacağı faiz kararı olacak. Enflasyonda son rakamların tahminleri aşmasının beklentileri ne ölçüde değiştirdiği görülecek. Euro bölgesinde Ağustos TÜFE ile öncü imalat endeksi var. Türkiye’de tüketici güven endeksini izleyeceğiz. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı McMaster, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile ABD Başkanı Trump'ın 21 Eylül Perşembe günü görüşeceğini açıkladı. Trump-Erdoğan buluşmasındaki ana konu S-400’ler olacak. Suriye’deki askeri harekat, Kuzey Irak referandumu görüşülecek konular arasında ilk sırayı alıyor. Liderlerin yapacakları açıklamalar yurtiçi piyasaları hareketlendirecek.
VERİLER BOZULDU, DOLAR DÜŞTÜ - Euro dolar paritesinde haftanın son iş gününde yükseliş yaşandı. ABD tarafında veri akışlarının olumsuz sonuçlandığını görüyoruz. Perakende satışlar yüzde 0.1 beklentisine karşı eksi yüzde 0.2 ile açıklanırken sanayi üretimi eksi yüzde 0.9 ve imalat üretimi eksi yüzde 0.3 ile beklentilerin çok altında gerçekleşti. Michigan Üniversitesi Tüketici Güven endeksi tahminlerin gerisinde kaldı. Veriler sonrası FED’den gelen açıklamada Harvey Kasırgası’nın sanayi üretimini 0.75 puan düşürdüğü belirtildi. Teknik olarak 1.1944 sentle kapanan paritede 1.20 sent önemli direnç konumunda. Aşılırsa 1.21 – 1.22 sent aralığı gündeme gelecek. FED’in Çarşamba akşama faiz artışı konusunda işaret vermesini beklemiyorum.
DEUTSCHE BANK'TA TL YORUMU - Yurtiçinde swap ihalesinde faizlerin düşmesiyle 3.47 TL’ye yükselen dolar bu seviyede tutunamadı, haftayı 3.43 TL ile tamamladı. İstihdamdaki büyük azalma Türk ekonomisindeki canlanmayı net bir şekide gösterdi. Piyasa rahatladı. Türkiye'de enflasyonun son dönemdeki yükselişine karşın, Deutsche Bank stratejisti Gautam Kalani'nin kaleme aldığı bir e-posta raporuna göre dışarıdaki destekleyici hava, parasal koşuların uygun olması, enflasyonu yıl sonuna doğru aşağı yönlü hareket etmeye başlaması ve değerlemelerin cazip olması Türk Lirası için destekleyici. Deutsche Bank, Dolar/TL hedefini 3.40 seviyesinden 3.33'e indirdi. Bankanın stratejistine göre zararı durdur seviyesi ise 3.50'de bulunuyor. Bu haftada doların 3.40 – 3.43; Euro’nun 4.08 – 4.10 TL aralığında hareket etmesini bekliyorum.
RİSK ARTTI, ALTIN ZAYIFLADI - Küresel piyasaların Kuzey Kore’nin tehditkar tavırlarına ve füze denemelerine daha az tepki verdiğini görüyoruz. Japonya’yı batıracaklarına yönelik açıklamaların ardından tekrar bir füze denemesinin yapıldı.. Japonya’nın üzerinden geçip yaklaşık 4 bin kilometre kat ettiği belirtildi. Güney Kore’de bu deneme üzerine bir misilleme yaparak gerçek mermilerle füze tatbikatı gerçekleştirdi. ABD Dışişleri Bakanı Rex Tillerson yaptığı açıklamada devam etmekte olan provokasyonların Kuzey Kore’nin diplomatik ve ekonomik olarak yalnızlaşmasına sebep olduğunu dile getirdi. Olay sonrası Rusya Dışişleri Bakanlığı’ndan gerilimin yükseltilmemesi yönünde çağrıda bulundu. Dolar endeksinin 91.85 düzeyine inmesine rağmen risklerin azalması altını aşağı çekti. Ons 1319 dolarla kapandı. Bu hafta FED’in piyasaları yönlendirmesi beklenmiyor. Hisse senetlerinde rekor denemelerinin devam etmesi yatırımcıların güvenli limanda kalmak istemediklerini gösteriyor. Ons 1310 dolar desteğini kırırsa 1294 dolarla dip yapacak. 1335 dolar direnci aşılmadan ataklar kalıcı olmayacak. Kapalıçarşı’da 24 ayar külçenin gramı, bu hafta 144 – 146 lira aralığında kalabilir.