Küresel borsalar haftayı tatsız kapattı. Avrupa'da yatırımcılar ekonominin toparlanma aşamasında olduğunu gösteren verilere odaklandı.

Almanya'da Ifo Sanayi İhracat Beklenti Endeksi son 10 yılın en yüksek seviyesine ulaştı. Fransa dışında endeksler hafif artıda kapandı.

Wall Street ABD'de 1,2 trilyon dolarlık altyapı paketinin onaylanmasını, ülkenin 23 büyük bankasının ABD Merkez Bankasının (Fed) stres testini geçmesini ve COVID-19 salgını nedeniyle getirilen kısıtlamaların kaldırılacağının açıklanmasını olumlu karşıladı. Ama tüketim harcamalarındaki büyük artışın enflasyona yolaçacağı endişesi Nasdaq endeksini ekside tuttu. Dolar kayıplarını korudu, altın sabit kaldı, Bitcoin 32 bin dolara düştü.  

KANAL İSTANBUL’A İLK KAZMA VURULDU 

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığından itibaren “rüyası” olduğunu söylediği ve 27 Nisan 2011’de “çılgın proje” olarak kamuoyuna duyurduğu, İstanbul’u içinden 2 deniz geçen bir şehre dönüştürecek kanal İstanbul projesi 26 Haziran Cumartesi günü ilk köprünün temelinin atılmasıyla fiilen hayata geçti. 

Kanalın uzunluğu 45 kilometre, taban genişliği minimum 275 metre ve derinliği 20,75 metre olacak. maliyeti 15 milyar dolar olarak öngörülen ve devlet garantisi verilen dev projenin kamu-özel iş birliği kapsamında yapılması planlanıyor..

İhale sürecinin ardından kanal inşaatı öncesi hazırlık çalışmalarının 1 yıl, kanal inşaatının 5 yıl sürmesi, projenin tamamlanma süresinin 6 yıl olması öngörülüyor. Kanal İstanbul’un her iki tarafında 250 biner konutluk devasa şehirler kurulması planlanıyor.  

YATIRIMCI BİST’TEN NİYE KAÇIYOR? 

Borsa İstanbul, hacimsiz satışlarla düşüş trendinden kurtulamıyor. Cuma kapanışı 1391 puanla gerçekleşti, toplam işlem 10.6 milyar liraya geriledi. Bankacılık endeksi 1.60, kimya 2.38, leasing 3.18, turizm 2.00, ulaştırma 1.85 geriledi. 

ABD'de altyapı planında anlaşılması, Fed'in stres testi sonuçları ve olumlu veri akışının pay piyasalarını pozitif etkilemesine karşın ABD Merkez Bankası yetkililerinden gelmeye devam eden çelişkili açıklamalar oynaklığı arttırıyor.

Amerika’da Mayıs ayında tüketim endeksinin 3.9’a yükselmesi enflasyondaki artışın kalıcı olduğunu gösterdi. Kurların yükselmesi talebi engelledi. 1380 puan destek, 1420 puan direnç oldu. Kanal İstanbul’a ilk kazmanın vurulması çimento, gayrimenkul ve demir çelik sektörlerini olumlu etkileyebilir. Ancak halka arzların beklenen sonucu vermemesi üzerine borsadaki bakiyeli yatırımcı sayısında büyük azalma var.

Son olarak İzmir Demir Çelik halka arz kararını daha uygun bir ortamda gerçekleştirmek üzere erteledi. Gelecek hafta önemli veriler açıklanacak

Türkiye’den başlayalım.

Salı günü Haziran Ekonomik Güven Endeksi  (Mayıs: 92.60); Mayıs dış ticaret açığı Perşembe günü Haziran imalat endeksi var. Euro bölgesinde Haziran TÜFE (0.2 / 1.9); ÜFE (1.2 / 9.5); Avrupa Merkez Bankası Başkanı Lagarde ile Almanya Merkez Bankası Başkanı Weidmann’ın konuşmaları Haziran imalat endeksi izlenecek. ABD’de FED başkanları Willams, Barkin konuşacak, Haziran ayı özel sektör (600 bin) ile tarım dışı istihdam (675 bin) rakamları, üretim endeksi açıklanacak.  

ABD’DE YILLIK TÜKETİMDE REKOR  

Amerika’da çok enteresan bir tablo var. gelirler azalıyor, ancak tüketimde büyük artış var. Mayıs ayında kişisel gelirler eksi %2, kişisel giderler sıfır düzeyinde gerçekleşti. Fakat kişisel tüketim harcamaları aylık 0.4, yıllık bazda 3.9 ile rekor düzeyde arttı. Michigan üniversitesi tüketici güven endeksi 85.5 düzeyine geriledi.

ABD tüketici harcamaları, kıtlıkların motorlu araç alımlarına ağırlık vermesi nedeniyle Mayıs ayında durakladı, ancak arz kısıtlamaları ve hizmetlere yönelik artan talep enflasyonu artırmaya yardımcı olurken, Federal Rezerv'in ana enflasyon ölçütü 1992'den bu yana en büyük yıllık artışını kaydetti .

Nisan 2020’de %10,8 artan kişisel gelir, Nisan 2021’de baz etkisi ile %13,1 oranında azalmıştı. Baz etkisinin ardından Mayıs oranında %2 daralma oldu.

Piyasa beklentilerinden daha az daralma yaşanan gelirlere oranla giderler ise Mayıs’ta %0 ile değişim göstermedi. Fed’in enflasyon değişimi olarak yakından takip ettiği çekirdek kalemde ise Mayıs'ta bir önceki aya göre %0,4 artışla beklentiler karşılandı.

Yıllık bazda ise PCE fiyat endeksi, Mayıs ayında geçen yılın aynı dönemine göre %3,9 artarak 13 yılın zirvesine çıktı. Son FED toplantısında yetkililerin tahminleri farklı, bir bölüm enflasyondaki yükselişin sürebileceğine dikkat çekerken Başkan Powell ve diğerleri ise enflasyonda yumuşama bekliyor.

Euro dolar paritesi 1.1940 sentte kaldı. Yeni haftada imalat/üretim endeksleri tahminleri aşarsa 1.20 sent test edilecek.  

TÜRK LİRASI NEGATİF AYRIŞIYOR 

ABD’de mayıs ayında kişisel tüketim harcamalarının 3.9’a yükselmesi yüksek enflasyonun devam edeceği beklentisine yolaçtı. Türk Lirası negatif ayrıştı Dolar/TL kurunda Fed açıklamalarının ardından swap anlaşması haberleri TL’yi etkiliyor. Ancak İsviçreli UBS bankın yıl sonu dolar/TL beklentisini 9.30’a çıkarması piyasayı olumsuz etkiledi.

Türk lirası gelişen ülke para birimlerinden negatif ayrıştı. Yaptığı ‘şahin’ açıklamalarla piyasalarda sert fiyat hareketlerine neden olan St. Louis Fed Başkanı James Bullard’ın tahvil alımlarının azaltılmasının faiz artışlarının aynı anda pek olası gözükmediğini söylemesi piyasalarda bir miktar toparlanmaya neden oldu.

New York Fed Başkanı John Williams da pandemi nedeniyle toparlanma konusunda belirsizliğe işaret ederek, Fed’in ekonomiye sağladığı desteği geri çağırmaya başlamasına hazır olmadığını söyledi.

Gelen açıklamalar Fed üyeleri arasında görüş ayrılıklarını ortaya koyarken, piyasalarda dalgalanma meydana getiriyor. ABD 10 yıl vadeli tahvil faizlerinin 1.52’ye yükselmesi doların TL karşısında güç kazanmasına neden oluyor.

5 yıllık iflas sigorta primi CDS’ler 377 düzeyinde. 8.76 TL ile haftayı tamamlayan dolar kuru 8.80’i aşarsa 8.90 – 9.00 TL aralığı gündeme gelecek. Bu durumda 10.46 TL’deki Euro 10.60 TL’ye yükselecek.

14 Temmuz’daki Para Politikası Kurulu kararına kadar kurlar yüksek seviyesini koruyacak görünüyor.  

İYİ VERİ DÜŞÜŞ, KÖTÜ VERİ YÜKSELİŞ 

Mayıs ayında oldukça hızlı yükseliş göstererek 1770 dolardan 1913 dolara çıkan altın ABD’de enflasyonun yıllık bazda %5’e yükselmesi sonrası FED başkanlarının varlık alımlarını azaltılması yönünde görüş bildirmeleri ile 1765 dolara geriledi.

Ancak Fed yetkililerinin faiz konusunda ikiye ayrılması nedeniyle şahin ve güvercin açıklamalar sonrası ons 1770 – 1790 dolar aralığında oturdu. yakın vadede Fed’in mevcut para politikasına devam etmesi ve küresel emtia fiyatlarının desteği ile yükseliş trendinin korunması bekleniyor.

ABD’de açıklanacak Haziran TÜFE’si belirleyici olacak. Tepkinin güçlenmesi için 1780 üzerine yerleşmesi halinde 1800-1825 dirençleri hedeflenecek.

ABD Başkanı Biden, Cumhuriyetçiler ve Demokratlar ile 1,2 Trilyon Dolarlık altyapı paketi konusunda anlaşmaya varıldığını duyurdu. Pakete dair iyimserlik, ekonominin daha da destekleneceği beklentisi, risk iştahının toparlanmasını sağlarken, altın açısından baskı meydana getiriyor.

Yeni haftada Avrupa ve ABD’de açıklanacak Haziran imalat/üretim endeksleri tahminleri aşarsa altın düşer.

İyi veri düşüş, kötü veri yükseliş getiriyor. Kapalıçarşı’da 501 lirayla kapanan 24 ayar külçenin gramı yeni haftada 500 liranın üzerinde kalmaya çalışacak.