Necmettin BATIREL
Pandemisiz hayat
Küresel borsalar yeni yıla büyük gelişmelerle girdi. ABD Başkanı Donald Trump'ın daha önce veto ettiği 740 milyar dolarlık 2021 savunma bütçesi, Temsilciler Meclisi'nin ardından Senato'da da 3'te 2'nin üzerinde oyla kabul edilerek yasalaştı.
Telekom alanında faaliyet gösteren 3 dev Çin’li şirket Çin ordusuyla ilişkileri olduğu gerekçesiyle ilk kez New York Borsasından çıkarıldı..
İngiltere’nin Avrupa Birliği'yle yaklaşık 50 yıldır sürdürdüğü tarihi birlikteliği sona erdi. Ülke 31 Aralık saat 23.00’de resmen AB ortak pazarından çıktı. Bundan sonra taraflar, 30 Aralık'ta imzalanan serbest ticaret anlaşmasına göre ticari ilişkilerini sürdürecek, İngiltere AB mahkemelerinin yetki alanının dışında kalacak.
Dünya Sağlık Örgütü Pfizer-BioNTech tarafından geliştirilen Kovid-19 aşısının acil kullanımına onay verdi.
HASTA SAYISI 2.5 AYIN EN DÜŞÜĞÜ
Cumhurbaşkanı Erdoğan, ''Aşılarda alınan bir mesafe var. Şu anda yaptığımız görüşmeler neticesinde 3 milyon aşı geldi ve bunun serisi devam edecek. Hedefimiz Çin'den 50 milyon, Almanya'dan bir o kadar daha aşı gelmesi.'' dedi.
Erdoğan ''Almanya ile yaptığımız görüşmelerde bir ortak üretim meselesi de söz konusu. Bu konuda TÜBİTAK çalışmasını sürdürüyor'' açıklamasını yaptı.
1 Ocak itibariyle günlük vaka sayısı 12 bin 203 olurken, hasta sayısı ise 1.908 oldu. Böylelikle 20 Ekim tarihinden bu yana en düşük hasta sayısı kaydedildi. İngiltere’den yurda girişler geçici olarak tamamen durduruldu.
TANAP’TAN AVRUPA'YA DOĞALGAZ AKIYOR
Türkiye’nin ve Avrupa Birliği’nin doğal gaz arz güvenliğine ve çeşitliliğine katkıda bulunmayı hedefleyen, Türkiye ve Azerbaycan’ın enerji alanındaki stratejik iş birliğinin en önemli projesi Trans Anadolu Doğal Gaz Boru Hattı Projesi (TANAP) ile Avrupa’ya gaz akışı başladı.
Güney Kafkasya Boru Hattı (SCP), TANAP ve TAP’tan oluşan Güney Gaz Koridoru ile tarihte ilk defa Azerbaycan gazı Avrupa pazarına doğrudan iletilmeye başlandı.
Türkiye’nin Gürcistan sınırından başlayarak Türkiye-Yunanistan sınırında Trans Adriyatik Doğal Gaz Boru Hattı’na (TAP) bağlanan TANAP Azerbaycan’ın Avrupa Birliği ile mevcut iktisadi ve siyasi iş birliğinin daha da gelişmesine katkı sağlarken Azerbaycan’ı Türkiye’nin ikinci büyük gaz tedarikçisi ve Avrupa Birliği’nin yeni gaz tedarikçisi konumuna getiriyor.
İRAN TÜRKİYE’DEN İNTİKAM MI ALIYOR?
İran' Türkiye'ye gönderilen doğal gazın miktarını, günlük kontrat miktarının üçte birine düşürdü. Sebep olarak teknik arıza gösterildi. Ancak İran’ı bu harekete zorlayan, Nahcivan Koridorunun İran’ın kontrolünden çıkması oldu.
Azerbaycan ve Nahçıvan arasındaki ticaret 30 yıldır İran üzerinden yapılıyor, İran bu sayede hem Azerbaycan üzerinde politik etkiye sahip oluyor hem de bu ticaretten para kazanıyordu. Azerbaycan Nahçıvan'a İran üzerinden gönderdiği gazın yüzde 15'ini İran'a komisyon olarak veriyordu.
Türkiye hem Ermenileri işgal ettiği Azerbaycan topraklarından kovulmasını sağladı. Hem de Nahcivan koridorunu kontrolünü eline geçirerek İran’ı by pass etti.
İşte İran bize verdiği doğalgazı keserek misilleme yaptığını zannediyor. BOTAŞ ortaya çıkan arz açığını, depolama tesisleri, sıvılaştırılmış doğal gaz terminalleri ve diğer kaynaklardan gerçekleştirilen tedariklerle karşılıyor. Sanayi tesisleriyle çevrim santrallerine kesintisiz gaz akışını sürdürüyor.
ENFLASYON RAKAMLARI AÇIKLANIYOR
Evet şimdi piyasalara bakalım.
Haftanın ilk işlem günü dünyada Aralık ayı imalat endeksleri belli olacak.
Büyümenin öncü göstergelerinde tahminleri aşan rakamlar bekleniyor.
Yurtiçinde Aralık ayı ve yıllık enflasyon rakamlarının açıklanmasıyla Merkez Bankası'nın faiz politikası belirlenecek.
Genel beklenti Aralık ayında yıllık TÜFE’nin yüzde 14,2 olacağı yönünde.
İstanbul'da perakende fiyatlar Aralık'ta yıllık yüzde 14,40 artış gösterdi. Böylece Ağustos 2019'dan bu yana en yüksek artış görüldü. Ancak Kasım ayında %1.94 yükselen perakende satışlardaki artış 1.36’ya geriledi.
Aralık'ta toptan fiyatlarda aylık yüzde 2,05, yıllık ise yüzde 18,18'lik artış görüldü.
BİST 2.05 SENTE ULAŞACAK MI?
Borsa İstanbul kelimenin tam anlamıyla istim üstünde.
Yerlilere yabancıların katılımıyla özellikle banka sektörüne yöneliş yaşanıyor.
Teknoloji, demir çelik, kimya ve iletişimde büyük yoğunlaşma var.
Yabancıların 25 Aralık haftasında 107 milyonu tahvil aldıkları buna karşılık 19 milyon dolarlık hisse senedi sattıkları görüldü.
Bir önceki hafta 244 milyon dolarlık alım yapmışlardı. İşlemlerin daralmasında Noel ve yılbaşı tatilinin büyük payı var.
Yabancı yatırımcıların tahvil stoku 8.28 milyar dolar, hisse senedi stoku ise 27.16 milyar dolar oldu.
Yeni haftada Çin, Avrupa, Türkiye ve ABD’de Aralık ayı imalat endeksleri izlenecek.
Büyümenin öncü göstergesinde tahminlerin üzerinde artışlar bekleniyor.
ABD’de Aralık ayı özel sektör ve tarım dışı istihdam verileri dikkatle izlenecek.
7 ocak’da Avrupa Merkez Bankası toplantısında parasal genişlemenin devamı yönünde karar alınması bekleniyor.
Teknik analize göre endekste 1440 puan destek 1490 puan direnç konumunda. 1.98 sentten işlem gören endeksin ilk hamlede 2 senti (1486 puanı) aşarak 2.05 sente (1523 puana) yöneleceği belirtiliyor.
REZERVLER 2 HAFTADA 2.8 MİLYAR $ ARTTI
Döviz cephesinde baktığımızda Türk Lirasının son 1 ayda %11 değer kazandığını görüyoruz.
1 Kasım’da 8.34 TL’den işlem gören dolar 7.43 TL’ye geriledi.
Euro’da 9.67’den 9.08’e düştü.
Merkez Bankası rakamlarına göre geçen hafta brüt rezervler 1.8 milyar dolar arttı, 51.6 milyar dolara yükseldi.
Altın rezervleri 42 milyar 7 milyon dolar seviyesinden 43 milyar 22 milyon dolar seviyesine yükselirken toplam rezervler 91 milyar 806 milyon dolar seviyesinden 94 milyar 629 milyon dolar seviyesine tırmandı.
Yerli yatırımcıların döviz talebinin arttığı dikkat çekiyor. 17 Aralık haftasında 167 milyon dolar almışlardı, 25 Aralık’ta 702 milyon dolar aldılar.
Döviz mevduat hesapları toplamı 234.8 milyar dolarla rekor tazeledi. Hesaplar içinde gerçek kişilerin mevduatları 148 milyar 331 milyon dolar, tüzel kişilerin mevduatları ise 86 milyar 473 milyon dolar oldu.
Bireysel hesaplar 729 milyon dolar arttı.
Merkez Bankasının uyguladığı yeni politika bazı kesimler tarafından hala tam olarak anlaşılabilmiş değil. Bunun için zamana ve Türk Lirasının istikrarlı seyir izlemesine ihtiyaç var. Ancak şurası bir gerçek ki, bankaların şu anda %17-18 olan mevduat faizlerinin %20’ye ulaşması halinde TL getirileri, 2021’de %9.1 olarak gerçekleşmesi beklenen enflasyon karşısında %10’u aşacağı için çok cazip hale gelecek.
Dolarda 7.30 ana destek, 7.50 direnç oldu. Kısa vadede bu aralığın dışına çıkılması beklenmiyor.
ABD’de haftalık işsizlik maaşı başvurularının 787 bine gerilemesiyle savunma bütçesinin kongreden üçte iki çoğunlukla geçerek yasalaşması dolara değer kazandırdı.
Euro dolar paritesi 1.2290’dan 1.2214 sente geriledi.
Pazartesi günü açıklanacak Aralık üretim endeksi 56.5 seviyesinin üzerinde gerçekleşirse 1.2170 sente inilecek.
Amerika’da işsizlik oranında son çeyrekte gerileme var, ancak 2021 yılı istihdam piyasası için zor bir yıl olacak.
Biliyorsunuz FED para politikasında istihdamdaki gelişmelerin belirleyici olacağını açıklamıştı. Son rakamlar pandemi öncesi olan 200 bin ortalamasının çok üzerinde kalmaya devam ediyor.
OCAK AYI ALTINDA BOĞA AYI MI?
Ağustos ayında 2075 dolarla tarihi zirve yapan altının onsu, bu seviyeden sonra gelen kademeli satışlarla 1765 dolara kadar geriledi. Tepki alımlarıyla 1905 dolar aşıldı, ancak aşı uygulamalarının başlaması büyük fonların Bitcoin’e yönelmesiyle altın 2020 yılını 1898 dolarla tamamladı.
Yılbaşında büyük bankaların tahminlerine göre ons 2009 doları aşacak. 2021’de daha önce ABD’li Goldman Sachs, Alman Commerzbak ve Kanada ticaret bankası CIBC 2300 dolarlık hedef koymuştu. Altının yeni yılda küresel gevşek para politikasına devam edildikçe, 2021’in ikinci yarısında ekonomik toparlanmaya bağlı olarak enflasyondaki artışla yükselişe geçeceği belirtiliyor.
Bank of America, finans kuruluşları arasında en büyük altın boğasıydı. Nisan ayında, dünyanın dört bir yanındaki merkez bankaları ve hükümetler, benzeri görülmemiş miktarlarda likiditeyi finans piyasalarına salıverirken, 2021'in sonunda altın fiyatlarının 3000 dolara çıkacağı açıklamıştı.
Tahminler düzeltildi, fakat altının yeni yılda ortalama 2063 dolar olacağı öngörülüyor.
Altının geleceğini görmek için Bitcon’i izleyin. 30 bin doları test eden sanal para yılı 28 bin 979 dolarla tamamladı. 25 bin dolarda tutunamazsa altın 1950 dolar olur, görüşü hakim.
Kapalıçarşı’da 24 ayar külçenin gramı yeni haftada 450 – 460 lira aralığında hareket edebilir. Altında pozisyon açılması tavsiye ediliyor.