Küresel borsalar haftayı yükselişle tamamladı. Türkiye kredi kuruluşlarının seçim öncesi kasten peşpeşe yayınladıkları olumsuz raporlarla negatif ayrıştı. ABD'de mayıs ayında ortalama saatlik ücretler 0.3, tarım dışı istihdam 233 bin arttı, işsizlik oranı %3.8'e geriledi. Saatlik ücretlerin 0.2, istihdamın 189 bin artması işsizlik oranı %3.9 olarak bekleniyordu. ISM imalat endeksi 58.7'ye, yeni siparişler endeksi 63.7'ye yükseldi. Özetle Amerika'daki veriler tahminleri aştı. Ancak ABD'nin gümrük vergisi uygulamasıyla başlattığı ticaret savaşları dolayısıyla dolardaki kazanımlar sınırlı kaldı. Avrupa borsaları İtalya ve ispanya'daki politik gelişmelerin krize yol açmayacak olmasından olumlu etkilendi. Risk iştahı arttı, 10 yıllık ABD hazine bonolarından çıkış başladı, faizler 2.83'den 2.90'a çıkınca altının onsu 1293 dolara geriledi. Evet şimdi ayrıntılara bakalım.
ABD – AVRUPA GERİLİMİ BÜYÜYOR - İtalya'da 5 Yıldız Hareketi ve Kuzey Ligi arasında bir kez daha sağlanan uzlaşı sonrası gözler Cumhurbaşkanı Mattarella'ya çevrilmiş durumda. İspanya'da ise Başbakan Mariano Rajoy'a yönelik olarak parlamentoda yapılan güven oylamasında yeterli sayıda kabul oyu alamayınca, Rajoy hükümeti düştü. Bundan sonraki süreçte muhalefetteki Sosyalist İşçi Partisi Başkanı Pedro Sanchez'in Başbakan olarak atanması veya ülkenin seçimlere götürülmesi bekleniyor. ABD Ticaret Bakanı Willbur Ross: AB, Kanada ve Meksika'nın bugünden itibaren çelik ve alüminyum ürünleri başta olmak üzere ABD'ye sattıkları ürünlerde gümrük vergilerine maruz kalacağını söylemişti. AB Ticaret Komisyoneri Cecilia Malmström: "ABD ile ticaret müzakerelerin kapısı şuan için kapanmış durumda, eğer ABD; AB otomobillerine tarife uygularsa bu son derece rahatsız edici olur. AB'nin ABD'ye yanıtı onları kabul etmek olmayacak" dedi.
TÜRK OTOMOBİLİ 2021'DE YOLLARDA - Yıllardır hasretini çektiğimiz gelişme mutlu sona ulaşıldı. "Türkiye'nin Otomobili Girişim Grubu Sanayi ve Ticaret AŞ" resmen kuruldu. Şirkette Anadolu Grubu, BMC, Kök Grubu, Turkcell ve Zorlu Holding'in payları yüzde 19'ar, TOBB'un payı yüzde 5 oldu. Cumhurbaşkanı Erdoğan, yerli otomobil CEO'sunun Mehmet Gürcan Karakaş olduğunu açıkladı. Karakaş 1 eylül tarihi itibariyle görevine başlayacak. Erdoğan yerli otomobil projesi ile ilgili şunları söyledi. "Şu anda ana muhalefetin adayı şahsımla alakalı '20 yıl geriden geliyor.' diyor. Bizim şu anda nasıl bir otomobil yaptığımızdan haberi yok. Önce bunu öğrenmesi lazım. Bunu söyleyen adam önce geçmişine bir baksın. Bunlar geçmişte Nuri Demirağ'ları gömen, yok eden insanlar. Kimdi Nuri Demirağ? Türkiye'ye ilk uçağı kazandıran insan. Onun uçak fabrikasını CHP zihniyeti gaz ocağı fabrikasına çeviren zihniyettir. Kime, ne anlatıyor ya? Bu daha çırak. Geçmişte neler olmuş haberi yok. Açsın da şöyle biraz okusun bakalım Nuri Demirağ'ın bu ülkede CHP zihniyeti tarafından nasıl yok edildiğini, nasıl onların önünün kesildiğini. Bunlar daha bunu bilmiyor. Önce bunu öğrenmesi lazım. Neyin beyniyle uğraşıyor? Beyniyle uğraşabilmesi için önce kendisinde o havsalanın olması lazım. O yok. Geldikleri yerden biz zaten hepsinin ne olduğunu biliyoruz. Geçmişlerinde ne yaptıkları ortada, dolayısıyla ne yapacakları da ortada. Şu anda AK Parti zihniyeti bu adımı atarken, onlar 'Bunu bırakın.' diyor. Neyi bırakıyorsun? Biz 2021'de elektrikli ve akıllı sürüşü olan bu otomobili üreteceğiz. Ne yaptık? Ben '5 tane babayiğit' dedim, 5 tane babayiğit çıktı ve bir konsorsiyum oluşturdular. Oluşturdukları bu konsorsiyumla beraber adımı attık. Şimdi başına da Mehmet Gürcan Karakaş diye bir arkadaşımızı Bosch'tan transfer ettik. Bu arkadaşımızla beraber inşallah bu süreci başlatacağız. Sayın İnce bunları konuşurken, biz yol alıyoruz. Biz icraatçıyız, lafçı değiliz."
BİST'İ NEDEN NEGATİF AYRIŞTI? - Borsa İstanbul haftayı %1.5 ekside tamamladı. Yurtdışından negatif ayrıştı. Endeks 99 bin 171 puanla yılın en düşük seviyesine indi. Bu gelişmede Fitch'ten not indirimi gelecek haberinin çok büyük payı var. Aselsan'ın halka arzına katılmak isteyenlerin hisse satışına başlamaları talebin kesilmesini yol açmıştı. Bunun üstüne bu olumsuz gelişme eklenince geri çekilme derinleşti. Haftalık kayıp %7'yi buldu. Fitch'den not indirimi gelmedi. Bunun yerine 25 Türk bankasını 6 ay süreyle negatif izlemeye aldığını açıkladı.. Türk Bankaları'nın finansal kapasiteleri; performanslarına, varlık değerlerine, karlılığına ve pek çok durumda likidite ve fonlama profillerine artan riski yansıtıyormuş. Ekonomik ve mali piyasa şartları daha da kötüye gitmezse, pek çok durum için not indirimlerinin sadece bir basamak olarak kısıtlanması olası imiş. Fitch'den sonra dün geceyarısı bir diğer sıfırca hoca Moody's'ten de olumsuz bir rapor geldi. Uluslararası kredi derecelendirme kuruluşu Moody's, Türkiye'nin kredi notunu izlemeye aldığını duyurdu. Moody's'den yapılan yazılı açıklamada, Türkiye'nin "Ba2" seviyesindeki kredi notunun, gelecek dönemdeki makroekonomik politikalara yönelik belirsizlik gerekçesiyle izlemeye alındığı bildirildi. Moody's, 8 Mart'ta yaptığı son not açıklamasında, Türkiye'nin kredi notunu "Ba1"den "Ba2"ye düşürmüş ve not görünümünü "negatif"ten "durağan"a çevirmişti. Banka hisseleri son derece cazip..
ÖNCE ENFLASYON SONRA FAİZ KARARI - Mayıs enflasyon rakamları tahminleri aşarsa –ki kurlardaki artıştan dolayı öyle görünüyor- 7 haziran Perşembe günü para politikası kurulu ek bir sıkılaştırmaya gidecek. Zaten bu gelişme açık açık dile getirildi. Hisse senetleri dolar bazında %45 ucuzladı. Belki açılışta hisselere fırsattan istifade daha da dip yaptırmak isteyebilirler. Bu durumda 97 bin 800 gündeme gelebilir. Ama son dönemde aşırı ve çok abartılı bir satış süreci yaşadık. Teknik açıdan endeks 103 bini aşarsa 105 bin 500 ara direncini test edecek. Bu seviye geçilirse 108 bin hedef olacak. Her düşük seviye alım fırsatı olarak kullanılmalı. Bugünler bir daha geri gelmez.. Bu hafta yurt içinde mayıs ayı enflasyon, nisan ayı sanayi üretimi verileri ile Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantısı, yurt dışında ise ABD'de fabrika siparişleri, hizmet sektörü PMI Euro Bölgesi'nde 1. çeyrek büyüme, hizmet sektörü PMI takip edilecek.
ŞİMŞEK'TEN MOODY'S'E SERT CEVAP - Kredi kuruluşlarının Türk ekonomisini direk hedef alan olumsuz raporları, analizleri, değerlendirmeleri ve not indirimleri şunu çok açık bir şekilde gösteriyor. Türkiye doğru yolda emin adımlarla hedefe doğru ilerliyor. 24 haziran'da Cumhurbaşkanlığı sistemine geçerek, çağ atlayacak. Bunu engellemek için surda bir delik açmaya çalışıyorlar, nafile.. Atı alan Üsküdar'ı geçti. Türk halkı kararını verdi. İstikrardan asla vazgeçmez. Maceralara gözü ve karnı tok. 1970 siyasetiyle oy toplamak isteyenlerin suratına bile bakmıyor, onları elinin tersiyle dışlıyor. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek Moody's'e cevap verdi. Financial Times'ın ilgili haberini alıntılayan Şimşek, atılan adımları özetlediği mesajında şu ifadelerle Moody's'e cevap verdi:"Güvenilir politika eylemleriyle piyasaların endişelerine dönük tavır alıyoruz"- sıkılaştırılmış ve sadeleştirilmiş para politikası - Makro-ihtiyati önlemlerin uygulanması- Politika karışımının güçlendirilmesine yönelik çalışmalar (harcama kesintileri yoluyla maliye politikasının sıkılaştırılması)- Seçim sonrası reformların hızlandırılması
DOLARDAKİ KAZANIMLAR SINIRLI KALDI - ABD'nin Avrupa Birliği'ne uyguladığı ek gümrük vergisi muafiyetinin uzatılmadığını açıklaması sonrası ikili arasındaki gerginlikler arttı.. AB Komiseri Cecilia Malmström; ABD ile ticaret müzakerelerinin kapılarının şimdilik kapandığını ve ABD'nin, AB otomobillerine tarife uyguladığı takdirde bu durumdan son derece rahatsızlık duyacaklarını vurguladı. İtalya koalisyon görüşmelerine ilişkin önemli gelişmeler yaşandı. Daha önce kabine konusunda anlaşamayan 5 Yıldız Hareketi ve Kuzey Ligi Partileri yeni kabine konusunda anlaşmaya vardı. İspanya'da azınlık hükümeti gensoruyla düştü, ama hemen yenisi kuruldu. ABD tarafında Tarım Dışı İstihdam, Ortalama Saatlik Kazançları ve İşsizlik Oranı gibi verilerinin piyasada beklenen rakamlardan daha iyi gerçekleşmesi parite tarafında geri çekilmelere neden oldu. ABD'de PMI rakamları da tahmini aştı. Ancak ticaret savaşlarını etkisiyle dolardaki kazanımlar sınırlı kaldı. Parite 1.17'den 1.1658 sente geriledi. 1.1630 desteği kırılırsa 1.1570 gündeme gelecek. Euro lehine hareketlerde ise 1.1745, 1.1790 ve 1.1825 dirençleri takip edilecek
TÜRK LİRASINDAKİ KAYIPLAR ARTIYOR - Merkez Bankası Cuma günü 29 Milyar TL tutarında 8 Haziran 2018 vadeli miktar bazlı repo ihalesi açılırken, böylece 11 Ocak 2017'den bu yana ilk kez bu tür bir ihale açılmış oldu. İmalat endeksi tahminlerin altında kaldı. Cumhurbaşkanı Baş Ekonomi Danışmanı Cemil Ertem merkez bankasının son yapmış olduğu hamleleriyle elini rahatlattığını, enflasyonun beklentiler doğrultusunda geleceğini, aksi takdirde ise bankanın karşılık vereceğini söyledi. Başbakan Yardımcısı Mehmet Şimşek: "Orta vadede yapısal reformların desteği ile Altın hariç cari açığı yüzde 3'ün altına, enflasyonu ise tek haneye düşüreceğiz" dedi. Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşu Fitch'in bazı Türk bankalarını negatif izlemeye aldığı belirtildi. ABD'de istihdam rakamlarının tahminlerin üzerinde gelmesi doların gelişen ülke para birimleri karşısında güçlenmesini sağladı. Türk Lirasındaki kayıplar arttı. Fitch sonrası dolar 4.55'den 4.65'e tırmandı. Euro 5.41 TL ile haftayı kapattı. Moody's'in Türkiye'yi negatif izlemeye aldığını açıklaması piyasada yerli talebin artmasını sağlayabilir. 4.92'den başlayan düşüş son iki hafta sürekli alım fırsatı olarak kullanılıyor. Teknik açıdan dolar için 4.70 TL'de güçlü bir direnç oluştu. Aşılırsa ataklar sertleşecek. Geri çekilmede 4.60, 4.57 ve 4.54 TL destekleri çalışacak.
ALTINDA DIŞARDA DÜŞTÜ BİZDE YÜKSELDİ - ABD Mayıs ayı Tarım Dışı İstihdam 189 bin olan beklentiye karşın 223 Bin açıklanırken İşsizlik Oranı yüzde 3.8, Ortalama Saatlik Kazançlar ise yüzde 0.3 olarak gerçekleşti. Gelen 3 verinin de piyasa beklentilerinden daha iyi gerçekleşmesi sonrası altında geri çekilmeler görüldü. ABD Kanada, Meksika ve AB üzerinde gümrük tarifesi uygulaması yürürlüğe kondu. AB'nin ABD'ye karşı misilleme politikası uygulaması halinde ise ABD yönetimi, Avrupa'dan araba ithalatına da vergi uygulayacağını belirterek tehdidini sürdürüyor. Bu gelişmeler, taraflar arasında ticari gerginliklerin tırmanacağı ve ticaret savaşlarının başlayabileceğine işaret ediyor. Çin Dışişleri Bakanı Wang-Yi, Çin'in kapısı ABD ile ticari anlaşmazlık konusundaki müzakerelere açık olduğunu söyledi. Başkan Trump Kuzey Kore Lideriyle 12 Haziran'da Singapur'da görüşeceklerini net bir şekilde söyledi. 10 yıllık ABD hazine bonolarına satış geldi. Faizler 2.90 a çıkınca altının onsu 1293 dolara inerek kapandı. Serbest piyasada doların atak yapması Kapalıçarşı'daki fiyatı yukarı itti. 24 ayar külçenin gramı bu hafta 191 – 194 TL aralığında hareket edecek görünüyor. 24 haziran'a kadar kurlarda beklenen sakinleşme yaşanması zor. Altında beklemede kalmak gerekiyor.
