Necmettin BATIREL
Moraller bozulmadı!
Borsalar haftayı Amerika'da vergi bayramı, Avrupa'da tahvil şokuyla tamamladı. Dolar kayıplarının bir kısmını geri aldı. Petrolde değişiklik yok. Hafta içinde Kuzey Kore ile "ön koşulsuz olarak" görüşmeye hazır oldukları yönünde açıklama yapan ABD' Dışişleri Bakanı Tillerson, BM Güvenlik Konseyi'nde farklı bir dil kullandı.Tillerson, Kuzey Kore'ye ekonomik ve diplomatik baskının, bu ülkenin "nükleerden arınması hedefi gerçekleşene kadar süreceğini ve sürmek zorunda olduğunu" savundu Cumhuriyetçi senatör Graham ise , ABD ile Kuzey Kore arasında savaş olasılığını, Pyongyang'ın yeni nükleer deneme gerçekleştirmesi durumunda, yüzde 70 olarak değerlendirdi. Bu gelişme altını 1254 dolarda tuttu.
ABD'DE TARİHİ REKOR - Wall Street'teki coşkuya Cumhuriyetçilerin vergi paketindeki son pürüzleri çözmesi yolaçtı. Daha önce vergi tasarısına karşı çıkacağını açıklayan iki Cumhuriyetçi senatörün, istedikleri değişikliklerin eklenmesiyle fikir değiştirmeleri, yasa teklifinin haftaya yapılacak oylamalarda kabul edileceği beklentisini yükseltti. Dow Jones Sanayi Endeksi 143,08 puan (yüzde 0,58) artışla 24.651,74 puana, Standard & Poor's 500 Endeksi 23,80 puan (yüzde 0,90) kazançla 2.675,81 puan ve Nasdaq Teknoloji Endeksi 80,06 puan (yüzde 1,17) primle 6.936,58 puana yükseldi. Bu sonuçlarla her üç endeks de tarihlerinin en yüksek seviyelerine çıktı.
İŞTE ORTAK VERGİ TASARISI – ABD Kongresindeki Cumhuriyetçi üyeler, Temsilciler Meclisi ve Senatodan geçen iki ayrı vergi tasarısını ortak bir yasa teklifine dönüştürdü. Ülkenin vergi sisteminde son 30 yılın en büyük değişikliklerini öngören tasarının Kongrede haftaya oylanması bekleniyor. İki haftalık uzlaşma sürecinin ardından ortaya çıkan tasarı, Kurumlar Vergisinin 2018 itibarıyla yüzde 35'ten yüzde 21'e indirilmesi öngörüyor. Amerikalı şirketlerin sabırsızlıkla beklediği indirimli vergi oranı, daha önce onaylanan iki tasarıda ise yüzde 20 seviyesindeydi. Cumhuriyetçilerin uzlaşı tasarısı, bireysel vergi oranlarına yönelik değişikleri de kapsıyor. Tasarı yasalaşırsa, bireysel gelir vergisi oranları farklı gelir gruplarına göre yüzde 10, yüzde 12, yüzde 22, yüzde 24, yüzde 32, yüzde 35 ve yüzde 37 olmak üzere 7 dilimde uygulanacak. İlk oylamanın salı günü ABD Temsilciler Meclisinde yapılması bekleniyor. Tasarı hem Temsilciler Meclisinden hem de Senatodan geçerse ABD Başkanı Donald Trump'ın imzasıyla yasalaşacak.
MERKEZ BANKASI KARARLARI - Küresel piyasalar oldukça yoğun ve dalgalı geçen bir haftayı geride bıraktı. Günlerdir üzerinde tahminler yürütülen ve faizleri artıracak mı yoksa sabit mi tutacak diye merakla beklenen FED ve Para Politikası Kurulu toplantılarına ek olarak, Avrupa ve İngiltere Merkez Bankası'nın toplantıları gündemdeydi.. İlk olarak Çarşamba günü açılışı FED yaptı. Salı günü başlayantoplantısı Çarşamba günü son buldu ve TSİ 22.00'da faiz kararı açıklandı. 25 baz puanlık artışa gitti. Ardından 2018 ve 2019 yıllarına ilişkin FED'in planları ve beklentilerinin ipuçları arandı. Açıklamaların ayrıntılarında 2018 yılına ilişkin büyüme beklentileri arttırılırken, işsizlik oranlarında ki beklentilerde düşürürdü. Beklentilerin fiyatlanması sebebiyle ve ABD'de ki enflasyon oranlarının halen istenilen düzeyde olmaması sebebiyle karar sonrası dolar kanadında gevşeme hareketleri gözlemlendi.
FAİZ ARTIŞI TATMİN ETMEDİ - Türkiye'de para politikası kurulu kararı sonrasında 3.80'lere kadar gevşeyen doların 3.89 TL'ye tırmandığı gözlendi. Merkez Bankası beklentilerin aksine geç likidite penceresinde 50 baz puanlık faiz artışına giderken, politika faizinde ve faiz koridorunun alt ve üst bandında bir değişikliğe gitmedi. Gelen bu karar TL'nin üzerinde baskı oluşturdu. Eylül ayında işsizlik oranı %10.6 oranında gerçekleşti. İstihdam konusunda ise içinde olduğumuz yılın eylül döneminde, 2016 yılının aynı dönemine göre artış yaşandı ve 28 milyon 797bin kişiye ulaştı. Bu rakamları oranladığımızda ise %1.1 puanlık artış ile %47.9 oranına ulaşılıyor. Bununla birlikte bütçe dengesi ise 8.5 milyar lira fazla olarak gerçekleşti. Bir diğer gelişme ise Uluslararası Kredi Derecelendirme Kuruluşu olan Fitch'ten geldi. Fitch'in yaptığı açıklamaya göre Merkez Bankasının hamlesinin zorlu koşullar karşısında harekete geçilebileceğini gösterdiğini fakat bunun en etkili şekilde ortaya konulmadığı belirtildi. Büyüme beklentisinde de güncellemeye giden Fitch, Türkiye'nin 2018 büyümesini %3.9 olarak öngördü. Borsa İstanbul faiz kararına pozitif tepki verdi. Kurlardaki artış kalıcı olmadı.
BİST'E İLETİŞİM FRENİ – Borsa İstanbul haftayı 336 puanlık kayıpla 109 bin 330 puana inerek tamamladı. Gün içinde 110 bin 51 puanla tavan yapan endeks iletişim sektöründeki satışlarla geriledi. İşlem hacmi 6.1 milyar TL oldu. Bankacılık endeksi yüzde 0,36, holding endeksi yüzde 0,49 değer kaybetti. Sektör endeksleri arasında en fazla yükselen yüzde 2,44 ile madencilik, en çok gerileyen ise yüzde 3,30 ile iletişim oldu Bu hafta ABD verileri ağırlıklı olarak takip edilecek. vergi reformunun Cuma gününe kadar Temsilciler Meclisi ve Senatodan geçmesi bekleniyor. Üçüncü çeyrek dış ticaret açığı, kasım konut başlangıçları, mevcut ev satışları, üçüncü çeyrek büyüme (%3.3) hızı, dayınıklı mal siparişleri, kasım kişisel gelir ve harcamalar, Michigan Üniversitesi Tüketici Güven Endeksi piyasalara yön verecek. İngiltere'de üçüncü çeyrek büyüme (0.4 – 1.5); izlenecek. Euro bölgesinde kasım TÜFE var. teknik açıdan BIST 100 endeksinde 107.500 puanın destek, 110.000 ve 110.500 seviyelerinin direnç konumunda Aşılırsa 112 bin seviyesi hedef olacak. Yükselişin devam edeceğini tahmin ediyorum
EURO'DAKİ KAYIPLAR ARTIYOR - FED sonrasında euro dolar paritesi 1.1800 sent seviyesi üzerinde fiyatlansa da Avrupa Merkez Bankasının faiz kararı sonrasında yeniden 1.1780 seviyesine geriledi. Başkan Mario Draghi piyasayı normalize etti. Avrupa'da faizler değiştirilmedi, ama tahvil alım programı eylül 2018'den sonra da devam edebilir mesajı verildi. Mario Draghi söyleminde "Enflasyon için hala önemli miktarda teşvik gerekli" dedi. Banka tahminlerinde revize yapmadı, büyümeyi yukarı revize etti. Draghi yaptığı açıklamada parasal teşvikten çıkışı konuşmadıklarını belirtti. ABD'de vergi reformunun gelecek hafta kesinleşeceği beklentisi dolara değer kazandırdı. Parite haftayı 1.1748 sente inerek tamamladı. Bu hafta ABD'de vergi reformunun iyimserliği doları desteklemeye devam edecek görünüyor. Perşembe günü açıklanacak üçüncü çeyrek büyüme verisi %3.3 seviyesinde gerçekleşirse 1.17 sent desteğine çekilecek. Şu anda rüzgar dolardan yana esiyor.
TÜRKİYE'YE GÜVEN ARTIYOR - Döviz cephesinde büyük resme baktığımızda karşımıza yurtiçinde enflasyon oranlarında Aralık ayında düşüş beklentisinin hakim olduğunu görüyoruz. ABD'de Rıza Sarraf davasında olay şahsileşti. Büyük ihtimalle Halkbank Başkan Yardımcısı Hakan Atilla beraat edecek. Sarraf zaten satın alınmış durumda. FETÖ istediğini yapamadı, Türkiye'ye oynadığı kumpas gerçekleşmedi. Davanın TL üzerinde etkisi yok. Kudüs olayında Türkiye yaptığı çıkışla büyük puan kazandı. Trump dünyaya rezil oldu. Piyasanın Türkiye – ABD ilişkilerindeki bozulma korkusu Beyaz Saray'dan gelen "Türkiye vazgeçilmez stratejik ortağımızdır" açıklamasından sonra kayboldu. Perşembe akşamı 4.23'e yükselen Döviz sepetinin 4.20 TL'ye düştüğünü görüyoruz. 5 yıllık iflas sigorta primi CDS'lerin 176 düzeyine inmesi Türkiye'ye olan güvenin arttığının en belirgin işareti. 3.89'u gören dolar yönünü aşağı çevirdi. Gevşemede güney Afrika randının 13.49'dan 13.07'ye inmesinin önemli payı var. Dolar bu hafta 3.82 – 3.85 TL; Euro 4.50 – 4.53 TL bandında hareket edecek görünüyor.
PETROLDE DENGELER DEĞİŞİYOR - Petrolde yeni bir dönemin yaklaştığına ilişkin işaretler artıyor. ABD, OPEC'in en büyük üreticisi olan Suudi Arabistan'ın ham petrol üretimini gelecek yılın ortalarında geçebilir. ABD Enerji Enformasyon İdaresi'nin tahminlerine göre petrol fiyatlarında yükselişle birlikte ABD'nin petrol üretimi Mayıs 2018'de 9,97 milyon varile ulaşacak.Suudi Arabistan Kasım ayında günde 9,97 milyon varil petrol üreterek geçtiğimiz yıla göre üretiminde 500 bin varilden fazla düşüş yaşamıştı. Suudi Arabistan'ın da katıldığı OPEC petrol arz kesintileri 2018'e uzatılmıştı. Bu hafta çarşamba akşamı açıklanacak petrol ve benzin stoklarında tahminleri aşan artış yaşanırsa fiyat 62 dolarda kalacak.
ALTININ GÖZÜ KUZEY KORE'DE - FED toplantısı ardından Ons Altın yükseliş eğilimini haftanın son işlem gününde de sürdürüyor. 1250 bandına doğru düşüşler görülse de altın bu seviyeden gelen alımlarla 1255 dolar üzerine yükseldi. 1261 dolar üzerini test eden Ons Altın bu bölgeden bir miktar satışla karşılaşsa da haftyaı 1254 dolarla tamamladı. Dolar endeksi 93.90 düzeyinde. 10 yıllık ABD hazine bonoları 2.36'da tutunuyor. Bu rakamlar altının aşağı döneceğini haber veriyor. Ancak yukarda da belirttim, ABD'nin Kuzey Kore politikasında savaşı körükleyen bir yaklaşım içinde olması, gergin havanın etkisini korumasına yol açıyor. Kuzey Kore'nin yeni bir füze denemesi yapması durumunda ihtimalin yüzde 70 seviyesine çıkacağı kaydedildi. Teknik olarak 1250 dolar desteğinin üzerinde kaldığı sürece altın 1260 – 1270 dolar aralığı gündemde olacak. 1243 dolar desteği kırılmadığı sürece geri çekilmeler sınırlı kalacak. Kapalıçarşı'da 24 ayar külçenin en düşük 153, en yüksek 156 lirayı göreceğini tahmin ediyorum.
