--
Allahü teâlâ, Peygamberler "aleyhimüsselâm" vâsıtası ile, insanlara, sonsuz kurtuluş yolunu göstermiş ve sonsuz azâbdan kurtarmışdır. Eğer Peygamberlerin "aleyhimüsselâm" mubârek vücûdları olmasaydı, Allahü teâlâ zâtını ve sıfatlarını kimseye bildirmezdi. Kimsenin, Allahü teâlâdan haberi olmazdı. Kimse Ona yol bulamazdı. Allahü teâlânın emrleri ve yasakları bilinemezdi. Allahü teâlâ ganîdir. Ya'nî hiçbir şeye muhtâc değildir. İnsanlara acıdığı için, insanlara iyilik ederek, emr ve yasakları göndermişdir. Emrlerin ve yasakların fâideleri insanlaradır. Allahü teâlâya hiç fâideleri yokdur. Allahü teâlânın, bunlara ihtiyâcı yokdur. Peygamberler olmasaydı, Allahü teâlânın beğendiği şeyler ve beğenmediği şeyler belli olmaz, birbirinden ayrılamazdı. O hâlde, Peygamberlerin gönderilmesi, pek büyük ni'metdir. Bu ni'metin şükrünü hangi dil söyliyebilir. Kim, bu şükrü yapabilir? Bize ni'metlerini gönderen, bizlere islâm dînini bildiren, bizleri Peygamberlere "aleyhimüssalâtü vesselâm" inanmak se'âdetine kavuşduran Rabbimize hamd ederiz.
Bütün Peygamberlerin dinlerinin aslı, temeli birdir. Başka başka değildir. Hep aynı şeyi söylemişlerdir. Allahü teâlânın zâtı ve sıfatları için, (Haşr) [mezârdan kalkınca, arasat meydânında toplanmak] ve (Neşr) [hesâbdan sonra Cennete ve Cehenneme gitmek, dağılmak] için ve Peygamberler için ve melek gönderilmesi için ve melekle kitâblar gönderilmesi için, Cennetin sonsuz ni'metleri ve Cehennemin sonsuz azâbları için söyledikleri hep aynıdır. Sözleri birbirine uygundur. Halâl, harâm ve ibâdetler için olan sözleri, ya'nî fürû'âta âid sözleri ise, başka başkadır, birbirine uymaz.
Kur'ân-ı kerîm Allah kelâmıdır. Allahü teâlâ, Cebrâîl aleyhisselâm ismindeki melek ile, Kur'ân-ı kerîmi Muhammed aleyhisselâma göndermişdir. Kur'ân-ı kerîmin kelimeleri arabîdir. Fekat, bu kelimeleri yan yana dizen Allahü teâlâdır. Kur'ân-ı kerîmdeki arabî kelimeler, Allahü teâlâ tarafından dizilmiş âyetler hâlinde, harf ve kelime olarak gelmişdir. Bu harf ve kelimelerin ma'nâsı kelâm-ı ilâhîyi taşımakdadır. Bu harflere, kelimelere (Kur'ân) denir. Kelâm-ı ilâhîyi gösteren ma'nâlar da Kur'ândır. Bu kelâm-ı ilâhî olan Kur'ân mahlûk değildir. Allahü teâlânın başka sıfatları gibi ezelî ve ebedîdir. Cebrâîl aleyhisselâm her sene bir kerre gelip, o âna kadar inmiş olan Kur'ân-ı kerîmi, Levh-il mahfûzdaki sırasına göre okur, Peygamberimiz de tekrâr ederdi. Âhırete teşrîf edeceği sene, iki kerre gelip, temâmını okudular. Peygamberimiz ve Eshâbın çoğu, Kur'ân-ı kerîmin temâmını ezberlemişlerdi. Âhırete teşrîf etdikleri sene halîfe Ebû Bekr-i Sıddîk, ezber bilenleri toplayıp, yazılı olanları getirtip, bir hey'ete bütün Kur'ân-ı kerîmi yazdırdı. Böylece (Mushaf) denilen bir kitâb meydâna geldi. Otuzüçbin sahâbî, bu mushafın her harfinin tam yerinde olduğuna sözbirliği ile karar verdi.
Bir gün, Halîfe Hârûn Reşîd, İmam-ı Ebû Yûsuf hazretlerine; "Beni, Dâvûd-i Tâî'nin yanına götür. Onu ziyâret edeceğim. Nasîhat isteyip, duâsını alacağım." dedi. Bunun için kalkıp, Dâvûd'un evine gittiler. İçeri girmek için izin istediler. Fakat içeri girmeye izin alamadılar. Annesine ricâ ettiler. Annesi oğluna; "Evlâdım, müsâde et de içeri girsinler." deyince, o; "Anneciğim, dünyâ ehli ile benim ne işim vardır? Onları görünce, dünyâyı hatırlıyor, âhireti unutuyorum. Bunun için beni mâzur gör." dedi. Annesi tekrar ricâ edince, kırmadı; "Ey benim Allah'ım!"Annenin hakkını gözet, zîrâ onun rızâsı benim rızâmdır." buyurduğun için kapıyı açıyorum." dedi. Halîfe Hârûn Reşîd ile İmâm-ı Ebû Yûsuf içeri girdiler. Dâvûd-i Tâî ile müsâfeha yaptılar. Hârûn Reşîd'in elini tutunca, onun ellerinin nâzik bir el olduğunu belirtti ve; "Ey Halîfe! Bunca zaman ömür ve saltanat sürdün. İnsanlara hükmettin. Sakın zulme meyletme. Zîrâ hesaptan kurtuluş yoktur." buyurdu.
Dâvûd-i Tâî hazretlerinin bu tesirli sohbetini dinleyen halîfe kendinden geçip, göz yaşları döktü. Duâsını istedi. Duâdan sonra bir kese altın verdi ve; "Kendi öz malımdandır ve helâldir, alınız." dedi. Halîfenin hediyesini ve ricâsını kabûl etmeyen Dâvûd-i Tâî; "Size mübârek olsun. Bizim böyle şeylere ihtiyâcımız yoktur. Babamdan kalan mal ve mülk satıldığında elime geçen altınlar bize yeter. Rabbim o paralar bittiğinde işimizi bitirip bizi başkalarına muhtaç kılmasın. O kendisine yapılan duâları reddetmez. İzzeti hakkı için kabûl eder." buyurdu. Hârûn Reşîd ve İmâm-ı Ebû Yûsuf keseyi alıp gittiler. Dâvûd-i Tâî'nin vekilharcına giderek parasının mikdârını sordular. Vekilharcın bildirdiği mikdârı hesab ettiler. Bu ölçüye göre parası hesap edildiğinde şeyhin vefât edeceği günü buldular. Nakledilir ki, hesab edilen gün geldiğinde İmâm-ı Ebû Yûsuf; "Gidin bakın bugün Dâvûd-i Tâî vefât etmiştir." buyurdu. Gidip baktıkları zaman vefât ettiğini öğrendiler. İmâm-ı Ebû Yûsuf onun hakkında; "Duâsı makbûldür. Allahü teâlânın indinde yeri seçilmişlerin yanıdır." buyurdu. Biraz sonra haberci, Dâvûd-i Tâî'nin ölüm haberini getirdi.
Üç gençYûsüf-i Hemedânî hazretleri senede bir ay Bağdat'a gelip vaaz edermiş. Birgün vaazı dinlemeye 3 arkadaş birlikte gelir.
Biri kalbinden şöyle geçirir:
"Yâ Rabbi! Bu ne bahtiyarlık, bu ne saadet. Bir Allah adamı bu memlekete gelmiş, bize nasihat verecek, vaaz verecek. Biz ne kadar şanslı insanlarız."
İkincisi de şöyle geçirir:
"Mâdem gelmiş. Beraber dinlediğimiz arkadaşlarımla inşâallah istifade ederiz. Ama burada hoca mı yok? Buradaki hocalar da zaten bu halka yetiyor. Ben ona bir soru soracağım. Bakalım cevap verebilecek mi?"
Üçüncüsü de şöyle düşünür:
"Bu hocalar para kazanmak için, şöhret kazanmak için kendi memleketlerinden kalkıp buraya geliyorlar. Ona bir soru soracağım ki, cevabını veremeyecek."
Biri tam teslim, biri ortada, biri de reddediyor.
O sırada Yûsüf-i Hemedânî hazretleri onlara doğru bakıp, birinciye buyurur ki:
"Ey Abdülkâdir! Bu edebinin güzelliği ile Allahü teâlâyı ve Resûlünü râzı ettin. Ben senin büyük bir evliyâ olacağını, senin asrında senden daha büyük bir evliyâ olmayacağını görüyorum. Bağdat'ta bir kürsüde oturduğunu ve çok yüksek bilgiler anlatacağını görüyorum..."
İkincisine bakarak buyurur:
"Senin sormaya niyet ettiğin suâl şudur ve cevabı da şöyledir. Fakat sen de edebe riâyet etmediğin için, ömrün hüzün ile geçecek, sürünüp gideceksin."
Üçüncüsüne de buyurur ki:
"Yazıklar olsun sana, ey İbn-üs-Sakkâ! Senin sormak istediğin suâl şudur. Cevabı da şöyledir. Ben anlıyorum ki, senden küfür kokusu geliyor, sen mürted olacaksın. Hem büyük âlim olacaksın, hem dinsiz olacaksın."
İbn-üs-Sakkâ, büyük âlim olmuş. Dicle kenarında; Allahın var ve bir olduğunu 300 delil ile ispat edermiş. İstanbul'a gitmiş. Orada kötü insanlarla beraber olmuş ve İslâmiyetten ayrılmış, Hıristiyan olmuş. Hatta Dicle kıyısına gelip, bu sefer de 300 delille 3 Allah olduğunu ispat etmeye çalışmış. İhlâssızlığı, edepsizliği, kibri yüzünden helâk olmuş.
Abdülkâdir-i Geylânî "kuddise sirruh" hazretleri, zâhirî ve bâtınî ilimlerde evliyânın en üstünü, baş tâcı oldu.
Hâce Yûsüf-i Hemedânî hazretlerinin kerâmeti böylece meydana çıktı.
|
Ebû Süleymân Dârânî "rahmetullahi aleyh" hazretleri hacca gitmek üzere yola çıktı. Yolda, Iraklı bir gençle arkadaş oldu. Yolculuk esnâsında Iraklı genç devamlı Kur'ân-ı kerîm okuyor, nâfile namaz kılıyor, gündüzleri oruç tutuyordu. Nihâyet Mekke-i mükerremeye ulaştılar. Genç, Ebû Süleymân Dârânî hazretlerinden ayrılmak istedi. Ebû Süleymân Dârânî o gence; "Benim sende gördüğüm hâllere seni sevk eden nedir?" diye sordu. Genç dedi ki: "Rüyâmda altın ve gümüşten yapılmış bir köşk gördüm. İçinde, şimdiye kadar hiç görmediğim güzellikte hûriler vardı. Bu hûrilerin tebessüm etmesi sırasında dişlerinden yayılan nûr etrâfı aydınlatıyordu. O hûrilerden biri bana dedi ki: "Ey genç! Allahü teâlânın rızâsına kavuşmak için çok çalış ki bana kavuşasın." Sonra uykudan uyandım. Bu rüyâ, benim senin gördüğün hâllere kavuşmamın sebebidir." dedi.
Ebû Süleymân Dârânî kendi nefsini kınayarak; "Ey nefsim! bu genç, bir hûriye kavuşmak için bu şekilde çalışırsa, senin bu hûrinin Rabbine kavuşmak için nasıl çalışman gerekir?" diye nefsini azarladı...