Küresel borsalar açıklanan verilerin tahminlerin altında kalmasına rağmen haftayı artıda tamamladı. İyileşmenin temelinde Çin'in ABD'nin ticaret savaşlarına aynen misillemede bulunmayacak olması var. İkinci gelişme teknoloji devi Apple'ın piyasa değerinin 1 trilyon doları aşmasının getirdiği moral.. Avrupa'da verilerin kötüleşmesi doların güçlenmesine yardımcı oluyor. Altında dipten toparlanma çabaları var. Petrol zayıf konumunu sürdürüyor. Evet şimdi ayrıntılarla, gelecek haftanın beklentilerine bakalım.
İSTİHDAM KAYGI VERMEDİ - Temmuz ayında ABD ekonomisi 157 bin kişilik yeni istihdam sağladı. Oysa beklenti 193 bindi. Ancak haziran ayında 213 binlik istihdam artışının 248 bine revize edilmesi olumlu algılandı. ABD'de işsizlik oranı ise Temmuz'da beklentiği gibi yüzde 4'ten yüzde 3,9'a indi. Ortalama saatlik kazançlar da beklentilere paralel olarak bir yıl öncesine kıyasla yüzde 2,7 arttı. Ortalama saatlik kazançların Haziran'daki yıllık artış hızı da yüzde 2,7'ydi. Ortalama saatlik kazançlarda aylık artış yüzde 0,3 ile beklentilere paralel gerçekleşirken önceki ayın yüzde 0,2 artışı yüzde 0,1'e revize edildi. Yüzde 62,9 olan işgücü katılım oranı değişmedi. ABD'de ISM İmalat Dışı Endeks Temmuz'da 59.1'den 55.7'ye geriledi.
Beklenti: 58.6'ydı.
ÇİN'DEN SINIRLI MİSİLLEME - Evet yukarda sözünü ettiğim gelişmeye geliyorum. Dünyanın en büyük ikinci ekonomisi Çin, ABD'nin ek gümrük vergilerine misilleme olarak 60 milyar dolarlık ABD ithalatına farklı gümrük tarifesi uygulayacağını açıkladı. Çin Ticaret Bakanlığı'na göre yeni tarife, yüzde 5 ile yüzde 25 arasında bir vergi aralığı kapsıyor. Kararın "çıkarların korunması" ve ticaret anlaşmazlığının daha fazla alevlenmemesi için uygulanacağı belirtildi. Yüzde 5, 10, 20 ve 25 seviyelerinde olacak tarifeler, ABD'nin yeni tedbirleri başlatmasıyla birlikte uygulamaya alınacak. ABD Başkanı Donald Trump, hafta başında 200 milyar dolarlık Çin ithalatına yüzde 25 vergi uygulanacağı tehdidinde bulunmuştu. Ayrıca Trump, gümrük tarifesinin 500 milyar dolar değerindeki tüm Çin malları için uygulamaya hazır olduğunu ifade etmişti.
SİNGAPUR'DA UZLAŞMA - Türkiye'de Temmuz ayı enflasyon rakamları tahminlerin gerisinde kaldı. manset taraftaki(TÜFE) artislarin piyasa beklentilerinin altinda kalmasi kismen iyimser karsilandi. ABD'nin yaptirimlari sonrasi gözlerin çevrildigi Singapur'daki Çavusoglu-Pompeo görüsmesinin sonunda ise: bundan sonraki süreçte birlikte çalisma konusunda mutabik kalindigi açiklandi. Pompeo: yaptirimlarin ciddiyetlerinin göstergesi oldugunu belirtirken, Çavusoglu ise: Tehdit dili ile hiçbir sonuca varilamayacagina inandiklarini tekrarladi. ABD Dışişleri Bakanlığı'nın resmi internet sayfasından yapılan açıklamada, Çavuşoğlu ve Pompeo'nun Singapur'daki görüşmesinin "yapıcı" geçtiği ifade edildi.ABD Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Heather Nauert, Pompeo ve Çavuşoğlu, iki ülke arasındaki sorunların çözülmeye çalışılması konusunda mutabık kaldı" dedi.Pompeo, "Türkiye, ABD'nin işbirliği içinde çalışmaya devam etmek istediği bir NATO ortağıdır" dedi. Pompeo, görüşmenin yapıcı geçtiğini söylerken, "Mevkidaşımla yapıcı bir görüşme gerçekleştirdim. Brunson'ın serbest bırakılmasının ve ABD'ye dönmesinin zamanının geçtiğini ve Türkiye'deki diğer tutukluların da serbest bırakılması gerektiğini söyledim" dedi. "Umut ediyorum ki önümüzdeki günlerde bunlar gerçekleşecek" diye konuştu.
100 GÜNLÜK EYLEM PLANI - Hazine ve Maliye Bakani Berat Albayrak Öncelikli hedeflerinin enflasyon ve faizi tek haneye indirmek oldugunu belirtti. Cumhurbaskani Tayyip Erdogan 100 günlük eylem planinda: 100 günde 1000'in üzerinde proje tamamlanacagini, Orta Vadeli Programin ise Agustos sonuna kadar ilan edilecegini söyledi. Erdoğan, vatandaşlara "Gelin yastık altındaki dövizinizi çıkarın" çağrısında bulundu Cumhurbaşkanlığına ve bakanlıklara bağlı kurumların 100 günde yaklaşık 46 milyar liralık bütçeyle 400 proje hayata geçireceğini söyleyen Erdoğan, gelecek dönemde bütçe disiplinine öncelik verileceğini ifade etti. İş dünyası 100 günlük eylem planını çok olumlu buldu.
BİST'TE İYİMSERLİK GÜÇLENDİ - Borsa İstanbul kurlardaki aşırı yükselişe rağmen haftayı yükselişle tamamladı. Endeks %1.13 primle 95 bin 600 direncini aştı. İşlem hacmi 7.9 milyar liraya ulaştı. Hepsinden önemlisi bankacılık sektörünün %2.1 prim yapması oldu. Enflasyon rakamların tahminlerin gerisinde kalması moral verdi. Türkiye ile ABD arasındaki sorunların çözümü için iki ülkenin mutabık kaldığının açıklanaması yatırımcıları rahatlattı. Bu hafta gündem zayıf. Almanya'da haziran fabrika siparişleri, ihracat, ithalat ve sanayi üretimi var. Euro bölgesinde sentix yatırımcı güven endeksi belli olacak. Çin'den önemli veriler gelecek. Temmuz ayı ihracat ve ithalat (yıllık) ile TÜFE açıklanacak. ABD'de Temmuz ayı ÜFE ve TÜFE ile reel kazançlar izlenecek. Teknik açıdan endeks 95 bin desteğinin üzerinde kaldığı sürece önce 98 bin ardından 100 dirençlerini test edecek potansiyelini koruyacak.
EURO'DAKİ KAYIPLAR NİYE ARTTI? - Avrupa tarafindan son zamanlarda gelen kötü veriler Euro üzerindeki baskıyı artırıyor. Almanya ve Euro Bölgesi'nden takip ettigimiz Hizmet ve Bilesik PMI rakamlari genel olarak beklentilerin altinda kalirken Euro Bölgesi Perakende Satislari da tahminleri karsilayamadi. Diger taraftan Almanya ve Italya tahvil getirilerinde olusan sert hareketlerde parite üzerinde dalgalanmalara neden oldu. Özellikle gün içerisinde iki ülkenin tahvil faiz farklarında görülen açilma Euro'yu baski altina aldi. ABD'de tarım dışı istihdam 157 binle beklentilerin gerisinde kaldı ancak bir önceki ayın rakamının yukarı revize edilmesi dolara değer kazandırdı. Ortalama saatlik ücretler ki en önemli veri, 0.3 artarak tahminlere uygun geldi. Bu rakamlar sonunda euro dolar paritesi 1.1567 sente düştü. Yeni haftada ABD'de enflasyon rakamları belirleyici olacak. Parite 1.1550 senti kırarsa 1.1470 sente çekilecek. 1.1650 sent direnci aşılamazsa yön aşağıda kalacak.
TL, 7 AYDA %35 DEĞER KAYBETTİ - Evet şimdi gelelim bizim döviz piyasamıza.. Temmuz ayında %1'in üzerinde artış beklenen TÜFE 0.55 arttı, yıllıkta %15.85 olarak gerçekleşti. Üretici Fiyat Endeksi %1.77 artarken, yurtiçi üretici yatlarında %25 oranı gerçekleşti. Çekirdek Tüfe'ye baktığımızda ise Temmuz ayında %14.60 oranından %15.10 oranına yükselme gerçekleştiği görüldü. Amerika'da Temmuz ayında Tarım Dışı İstihdam beklentilerin altında artış göstererek 157K yükseliş gerçekleştirdi. Ek olarak merakla takip edilen bir diğer veri olan ortalama saatlik ücretler aylık %0.3 gelirken, yıllık bazda ise %2.7 oranı gerçekleşerek beklentilerin aksi oranlar yaşanmadı. İşsizlik seviyesi ise %4 oranından %3.9 oranına gerileyerek ekonominin sağlam hızda devam ettiği izlenimini verdi. Çin'in ABD'ye ticaret savaşlarında aynı oranda misilleme yapmayacak olması gelişen ülke paralarını dolar karşısında güçlendirdi. 13.44'ten 13.30 Rand'a düşen dolar haftayı 5.07, euro 5.87 TL ile tamamladı. Bu hafta Türk-ABD ilişkilerinde gerginliği azaltacak gelişme yaşanırsa dolar 5 TL'ye dönecek. Aksi halde 5.10 – 5.15 TL aralığına tırmanacak. Hemen hatırlatıyorum. Türkiye'nin iki ABD'li bakana da yaptırım kararı uygulayacağı haberleri geliyor. Böyle bir gelişme kurların zirvede kalmasını sağlar. Türk lirası dolar karşısında yılbaşından bu yana %35 değer kaybetmiş durumda.
ALTINDAKİ YÜKSELİŞ KALICI MI? - Ticaret savaslari konusunda tartismalar sürmekte. Son olarak Çin Ticaret Bakanligi 60 Milyar Dolarlik ABD ürününe farkli tarifeler uygulayacagini açikladi. Kurum ayrica, Çin'in, ABD Mallarina yeni tarifelerinin mantikli ve sabirli oldugunu ve tek tarafli yapilan tehditlerin tüm taraflarin çikarlarina zarar verecegini bildirdi. Öte yandan, Iran'in Disisleri Bakani Muhammed Javad Zarif, Çin'in, özellikle ABD'nin 2015'te nükleer anlasmayi bu yil terk etmesinden dolayi, çok tarafli bir nükleer anlasmayi kurtarmada "çok önemli" oldugunu belirtti. Bir süredir altinla ayni korelasyona sahip olan Yuan varliklari, Çin Merkez Bankasi hamlesi ile birlikte toparlanma içerisine girerken altın üzerinde de alis yönlü islemler görüldü. Ons haftayı 1213 dolarla tamamladı. 1220 dolar aşılırsa düşüş trendi sona erecek. 1205 dolar kırılırsa geri çekilme hızlanacak. 10 yıllık ABD hazine bonolarına sınırlı alım geldi, faizler 2.99'dan 2.95'e indiği için altın toparladı. Kapalıçarşı'da 24 ayar külçenin gramı, doların serbest piyasadaki aşırı yükseliş dolayısıyla 198 lirayı gördü. Aslında altının onsa bağlı olarak gerilemesi gerekiyordu. Bu tablo kalıcı görünmüyor.
