Küresel borsalar haftayı düşüşle tamamladı. Çin’de ağustos ayında sanayi üretimi, sabit varlık yatırımı ve perakende satışlar beklentinin üzerinde arttı, ümit verdi. Avrupa’da endeksler dünya bankasının faiz artırımlarının durgunluğa yolaçacağı uyarısı olumsuz algılandı. Wall Street’te de aynı tablo hakimdi. ABD'nin önde gelen hisse senedi endeksleri, FedEx'ten gelen yüksek faiz uyarısının yatırımcıların kararan küresel büyüme görünümüne ilişkin endişelerini arttırması hisse senetlerine satış getirdi. FedEx hisseleri, büyük merkez bankalarının artan enflasyonla mücadele etmek için para politikasını sıkılaştıracak olmasıyla %20 değer kaybetti. Dolardaki kazanımlar azaldı, altın dipten toparladı, brent petrol 91 Bitcoin 19 bin 800 dolarla kapandı.
RUSYA İLE TİCARETTE YENİ DÖNEM
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Şanghay İşbirliği Örgütü 22'nci Devlet Başkanları Zirvesi'ndeki temasları kapsamında Rusya Devlet Başkanı Putin ile yaptığı görüşmede çok önemli kararlar alındı. Rusya, Türkiye’ye sevkettiği doğalgazın %25’ini ruble ile tahsil edecek. Ayrıca doğalgaz fiyatında indirim yapılacak. Akkuyu Nükleer Santrali inşaatı konusunda anlaşmalar imzalandı 2023'te ilk ünitesi devreye girecek. Türkiye Ukrayna tahılının yanı sıra Rus tahılının dünya pazarlarına ihracı için de bir aracı olacak. Rusya Devlet Başkanı Avrupa’nın içinde bulunduğu enerji kriziyle Rusya'yı suçlamasına karşı, “Eğer durum sizin için çok kötüyse Kuzey Akım 2’ye yönelik yaptırımları kaldırın. Sadece düğmeye basın ve sevkiyatlar başlar” dedi.
BİST’TE BANKA SATIŞLARI BİTTİ Mİ?
BIST 100 endeksi, haftayı 3377 puanla artıda tamamladı. İşlem hacmi 72.7 milyar lira oldu. Bankacılık endeksi 4.78 değer kaybederken, toptan eşya perakende sektörü 3.14 primli ilk sırada yer aldı. Demir çelik, enerji, yiyecek, gayrimenkul, bilgi teknolojileri ve turizmde büyük yoğunlaşma yaşandı. İzmir Fırça Global Menkul Değerler, Sarkuysan, Altınyağ Kombinaları ve Orçay tavan fiyatından işlem görerek en çok kazandıran hisseler arasında yer aldı. Vakıfbank, Atlantis Yatırım Holding, Halkbank İş GYO ve Hidropar, en çok düşen hisse senetleri oldu. Bankacılık sektöründeki yukarı aşağı sert dalgalanmaya rağmen endeks büyük katılımla toparlanmayı başardı. Yeni haftada yurt içinde Merkez Bankası Para Politikası Kurulu toplantısında açıklayacağı faiz kararı, yurt dışında ise Fed, İngiltere Merkez Bankası, ve Japonya Merkez Bankası'nın faiz kararları piyasaların odağında olacak. Yurtiçinde tüketici güven endeks, yurtdışında öncü imalat ve hizmet endeksleri izlenecek. Teknik açıdan 3280 puan ana destek, 3500 puan ara direnç haline geldi. Rusya ile ticaret hacmindeki büyük genişleme sonrası enerji ve teknoloji sektörlerinde büyük atak bekleniyor.
TÜRK LİRASI NİYE DEĞER KAZANDI?
Döviz cephesinde Şanghay işbirliği örgütü toplantısında Rusya ile Türkiye arasında varılan uzlaşma sonunda TL’deki kazanımlar arttı. Katar ve Birleşik Arap emirlikleriyle yeni swap anlaşmaları imzalanacak. Türkiye, ilişkilerin düzelmeye başladığı Suudi Arabistan ile de benzer anlaşmalar sağlamak için girişimlerde bulunuyor. Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın Haziran ayında Ankara’ya yaptığı ziyaret sonrası iki ülke arasında başlayan ticari ilişkiler yeniden canlanıyor. Suudi Arabistan’la da swap anlaşması yapılması gündemde. Bu gelişmeler üzerine dolar haftayı 18.15 Euro 18.17 TL’ye düşerek tamamladı. Yeni haftada merkez bankası eğer politika faizini 100 baz puan aşağı çekerek %12’ye indirirse, büyük swap anlaşmalarının imzalanacağı netlik kazanacak. Bu durumda dolar ilk etapta 17.70 desteğine döner. Tutunamazsa 17.50 – 17.05 – 16.90 TL’ler gündeme gelir
AVRUPA’DA ENFLASYON HIZ KESTİ
Avrupa Merkez Bankası'na yönelik şahin beklentilerin bloğun para birimini desteklemesi ve doların yükselişinin bir an için durmasıyla euro, ABD doları ile parite seviyesine geri dönerek hafifçe güçlendi. ECB Başkan Yardımcısı de Guindos, merkez bankasının Avrupa ekonomisindeki yavaşlamanın tek başına enflasyonu düşürmesini beklemediğini belirterek, enflasyon beklentilerini sabit tutmak ve ikinci tur etkilerden kaçınmak için faiz oranlarının yükselmeye devam etmesi gerektiğini vurguladı. ECB, son kararında faiz oranlarını eşi benzeri görülmemiş bir 75 baz puan artırdı ve sonraki toplantılarında daha fazla artırım sinyali verdi. Ek olarak, merkez bankası önümüzdeki yıllar için GSYİH büyüme tahminlerini daha düşük revize etti, ancak bir daralma yaşanabileceğini önermekten kaçındı. Euro bölgesinde Ağustos ayında TÜFE’nin yıllık 9.1 aylık 0.6 artışla değişmemesi ve Michigan üniversitesi tüketici güven endeksinin 59.5 düzeyinde kalması pariteyi 1.00 sentin üzerinde tuttu. Yeni haftada dünyada açıklanacak öncü imalat endeksleri ekonomik daralmanın boyutlarını gösterecek.
AMERİKA BORCA BATMIŞ BİR ULUS
Matterhorn Asset Management Ticari Direktörü Matthew Piepenburg'a göre, Fed Başkanı Jerome Powell'ın son Cato Enstitüsü Para Konferansı'ndaki şahin açıklamalarına rağmen, Federal Rezerv oranları döndürmek ve düşürmek zorunda kalacak. Bu büyük ölçüde ABD hükümetinin aşırı kamu borcundan kaynaklanmaktadır. "GSYİH'ye göre yüzde 125 borcumuz ve 30 trilyon doların üzerinde kamu borcumuz var" dedi. "ABD hükümetinin bar sekmesi artan oranları kaldıramaz… [bunun] bedelini ödeyebileceğimiz bir senaryo görmüyorum." Piepenburg, enflasyonun 1980 kriterlerine göre ölçülmesi durumunda "yüzde 18 veya 19'a yakın" olacağını da ileri sürdü. 1980'den beri, Çalışma İstatistikleri Bürosu'nun TÜFE'yi hesaplamak için kullandığı malların bileşimi değişti. Resmi ABD manşet enflasyonu Ağustos ayında yüzde 8,3 oldu. Federal Rezerv, Fed Fon Oranını yıl boyunca 225 baz puan artırdı ve 21 Eylül'deki bir sonraki toplantısında oranları 75 baz puan artırması bekleniyor. Mevcut FFR hedef aralığı yüzde 2,25 ila 2,5'tir. Piepenburg "Yüzde 8 ila 9 TÜFE enflasyonuna sahip olduğunuzda, yüzde 4, yüzde 3 ve hatta yüzde 5 Fed Fon Oranı ile bununla savaşmayacaksınız" dedi. " ABD'nin "sırtını duvara dayamış borca batmış bir ulus" olduğunu ve "borcunu şişirmek" için Fed Fon Oranını düşüreceğini öne sürdü.Piepenburg, "Powell'ın enflasyon peşinde olduğunu düşünüyorum" dedi. "Bugün oranları yükseltmelerinin tek nedeni enflasyonla mücadele etmemek. Bu nedenle, gerçek durgunluk resmi bir durgunluk haline geldiğinde [oranları] düşürmek için bir [sebebe] sahip olacaklar."
ALTIN FED KARARINA ODAKLANDI
Kritik destek seviyelerinin kırılması ve fiyatların ons başına 1650 dolara düşmesiyle altının oynaklığı bu hafta piyasayı sarstı. Ancak, değerli metalin bundan sonra ne yapacağı, Federal Rezerv Başkanı Jerome Powell'ın önümüzdeki hafta merkez bankasının para politikası toplantısında kullandığı dile bağlı olacak. Çarşamba günü 75 baz puanlık artış ve ardından Kasım ayında 75 baz puanlık bir artış beklentileri, ABD doları ve Hazine getirileri yükselmeye devam ederken altın üzerinde ağır baskı oluşturuyor.Fed önümüzdeki hafta 100 baz puan ile sürpriz yaparsa, 1600 doların kırılması ve altının görünümünün daha da kötüleşmesi bekleniyor.. Ancak politika yapıcıların 75 baz puanlık bir artışa bağlı kalmaları muhtemel. Ancak piyasalar, ABD merkez bankasının Kasım toplantısında bu tempoyu koruması için hazırlıklı olmalı. Yalnız yüksek faiz artışlarının ekonomiyi daralttığını FED’de görüyor. Bu yüzden şahin tutumunu gevşetmek zorunda kalacak. Nitekim bu gelişmeyle ons 1675 dolarla haftayı tamamladı. 1700 dolar direnci aşılırsa düşüş trendi sona erecek. Gram altın TL’deki kazanımların artması dolayısıyla 978 liraya geriledi. Dövizdeki gevşemeye bağlı olarak fiyat kademeli olarak 950 liraya inebilir.
