Necmettin BATIREL
Katar dopingi
Küresel borsalar haftayı karışık tamamladı. Avrupa yatay kapandı, Wall Street’te Nasdaq ekside kaldı. Kara Cuma alışverişleri beklenenden daha zayıf geçti. Çin merkez bankası bankaların zorunlu karşılık oranlarını 25 baz puan düşürdü. 5 Aralık’ta yürürlüğe girecek olan kararla ekonomiye 70 milyar dolarlık kaynak aktarılacak. Yatırımcılar, son Fed toplantısının tutanaklarından çıkan düşük faiz artış görüşünü sindirmeye çalışıyor. Durgunluk riskleri artıyor. Avrupa Merkez Bankası agresif faiz artışlarına devam edecek, ancak derin bir durgunluk dönemi başlayacak. Dolar haftayı güçsüz tamamladı, 10 yıllık ABD tahvillerinde getiriler yoğun alımlarla 3.69’a indi. Bitcoin 16 bin 500 dolarda kaldı. Uluslararası kredi kuruluşu Moody’s, Türk ekonomisine yönelik değerlendirme yapmaktan kaçtı. Yeni haftada kritik veriler piyasaları hareketlendirecek.
RUS PETROLÜNE TAVAN FİYAT
Avrupa Birliği hükümet temsilcilerinin dün akşam gerçekleştirmesi beklenen ve Rus petrolüne tavan fiyat uygulamasının tartışılacağı toplantı görüşlerde uzlaşma olmaması üzerine ertelendi. 28 Kasım pazartesi günü yeni bir toplantı yapılacak. AB hükümetleri küresel petrol arz şokuna neden olmadan Rus petrolüne tavan fiyat uygulanması konusunda görüş ayrılıkları yaşamıştı. AB’nin 5 Aralık’ta tavan fiyat uygulamasını açıklaması bekleniyor. G7 ülkeleri Rus petrolünde tavan fiyat seviyesinin 65-70 dolar aralığında olmasını teklif ederken Polonya, Estonya ve Litvanya daha düşük fiyat, Yunanistan, Malta gibi ülkeler de daha yüksek tavan fiyat olmasını öneriyor. Bu gelişme üzerine brent petrol 83 dolara geriledi. Petrolün kısa vadede 80, orta vadede 70 dolar seviyelerine düşmesi bekleniyor.
BANKALAR SATILDI GAYRİMENKUL ALINDI
Haftanın son işlem gününde 4800 – 4890 puan aralığında hareket eden BIST 100 endeksi, kapanışı 4874 puanla gerçekleştirdi. İşlem hacmi 111.2 milyar lira oldu. Bankacılık endeksi yüzde 2,28 değer kaybetti. En yüksek kazan 4.45 ile gayrimenkul sektöründe yaşandı. Onu 3.13 ile teknoloji, 2.90 ile mobilya, 2.50 ile tekstil izledi.TRGYO, ERBOS, RTALB, tavan fiyatından işlem görerek öne çıkarken 5 hisse daha son saatte %9’un üzerinde değer artışına sahipti. SMRTG, %8,7 düşen SASA ve %7 bandında gerileyen HEKTS vardı.
MIATK ve KONTR taban fiyatından işlem gören diğer hisseler oldu. 15 hisse ise tavan fiyatından işlem gördü. Borsada günün en aktif hisseleri EKGYO, KRDMD,
PETKM, ASELS ve EREGL olarak sıralandı. Endekste 4800 puan destek 4900 puan ara direnç oldu. Yeni haftada yurtiçinde Kasım ekonomik güven endeksi, ekim dış ticaret açığı, Kasım imalat endeks ve üçüncü çeyrek GSYHİ (%3.9, yıllık %7.5) belli olacak. Euro bölgesinde Kasım TÜFE/ÜFE, Avrupa Merkez Bankası Bankası Lagarde’ın açıklamaları var. ABD’de 3 ncü çeyrek GSYHİ, Kasım üretim endeksi, kişisel gelir ve harcamalar, Bej kitap raporu ile özel sektör ve tarım dışı istihdam rakamları izlenecek. FED Başkanı Powell’ın konuşması haftaya damga vuracak.
MERKEZ BANKASINA DÖVİZ DESTEĞİ
Merkez Bankası ikinci finansal istikrar raporunda, bankacılık sektörünün tarihsel olarak en güçlü seviyesine ulaşan aktif kalitesi göstergelerinin daha da iyileştiği, tahsili gecikmiş alacak oranının tarihsel olarak en düşük seviyeye gerilediği bildirildi.Türkiye’de hanehalkı borçluluğunun, son 10 çeyrek boyunca kesintisiz azalmaya devam ettiği ve hanehalkı varlıklarında liralaşmanın kuvvetlenmesinin öngörüldüğü belirtildi. “Türkiye’de emsal ülkelere göre oldukça düşük olan hanehalkı borçluluğu, son 10 çeyrek boyunca kesintisiz azalmaya devam etmektedir. Son dönemde almış olduğumuz tedbirler firma ve hane halkı bilanço dengelerini güçlendirdi. Hanehalkı varlıklarında liralaşmanın kuvvetlenmesi öngörülmektedir.” ifadelerine yer verildi. Suudi Arabistan’dan sonra Katar’dan da 10 milyar dolarlık kaynak geliyor. 3 milyar dolarlık bölümünün 2022’de eurobond satın alınması şeklinde olacağı belirtiliyor. Katar ve Hazine ve Maliye Bakanlığı bir yorum yapmadı.TCMB, geçmiş yıllarda Katar Merkez Bankası ile önce 5 sonra 15 milyar dolara genişletilen swap anlaşması imzalamıştı. Üst düzey yetkili, "Katar'dan Türkiye'ye yeni bir kaynak sağlanmasına dair görüşmelerin son aşamasına gelindi. En az 8 milyar dolarlık bir tutar öngörülüyor. Toplam 8-10 milyar dolar arasında rakam değişebilir" dedi ve ekledi:"Neticede 2-3 milyar doları yıl sonuna kadar, kalanı ise gelecek yıl olmak üzere kaynak temin edilecek. Suudi Arabistan'dan yapılan açıklamada, "Merkez Bankasına 5 milyar ABD doları tutarında bir mevduat yatırmak için son görüşmeleri yapıyoruz" ifadelerini kullanılırken, Hazine ve Maliye Bakanalığı da görüşmelerin nihai aşamada olduğunu doğrulamıştı. Evet bunlar henüz netlik kazanmış rakamlar değil, ama gerçekleşmesine kesin gözle bakılıyor. Dolar haftayı 18.58 Euro 19.32 TL ile tamamladı. Merkez Bankasına yüksek fon girişinin etkisiyle Döviz hesaplarındaki çözülmenin devamı ile kurlarda gevşeme devam edecek.
AVRUPA’DA ENFLASYON HAFTASI
Euro, Avrupa Merkez Bankası ile Fed arasındaki dar bir faiz oranı farkı beklentileri üzerine Temmuz başından bu yana en yüksek seviyesine yakın olan 1,04 sente çıktı. Avrupa Merkez Bankası para politikası toplantısı hesapları, politika yapıcıların bir durgunluk durumunda bile enflasyonu düşürmek için faiz oranlarını yükseltmeye kararlı olduklarını gösterirken FED, tutanaklarından yakında faiz artırım hızını yavaşlatmaya başlayacağı anlaşıldı. Euro Bölgesi iş faaliyetindeki daralmanın Kasım ayında hafif hafiflediğini gösteren PMI rakamlarıyla da ekonomi desteklendi.Yeni haftada Avrupa’da açıklanacak Kasım TÜFE ve ÜFE’nin rekor düzeyde geleceği, ECB’nin yüksek faiz politikasına devam edeceği öngörülüyor. 1.0392 sentle kapanan paritede 1.0450 direnç, 1.0330 destek oldu. Euro’daki kazanımların artması bekleniyor.
ALTINA 10 YILLIK TAHVİL DESTEĞİ
Altının onsu Cuma günü 1756 dolara yükseldi ve son Federal Rezerv toplantı tutanaklarının ABD'li politika yapıcıların önemli bir çoğunluğunun önümüzdeki aylarda daha yavaş faiz artırımlarını desteklediğini göstermesiyle haftayı yukarda tamamladı.. Merkez bankası, arka arkaya altı toplantıda politika faizini yükselttikten ve borçlanma maliyetlerini 2008'den bu yana en yüksek seviyelere getirdikten sonra, tarihi sıkılaştırma kampanyasının ekonomi üzerindeki etkisini değerlendirmek istiyor. Piyasalar, Fed'in faiz artırımlarının boyutunu yumuşatacağına dair bahis oynuyor bu ayın başlarında art arda dördüncü kez 75 baz puanlık artışı sağladıktan sonra Aralık ayında 50 baz puana yükseldi. Altın, yüksek faiz oranları getiri sağlamayan külçe tutmanın fırsat maliyetini yükselterek çekiciliğini azaltmasına rağmen, güvenli liman 10 yıllık ABD hazine tahvillerinde getirilerin 3.69’a inmesinden destek buldu. Teknik analize göre 1750 dolar desteği üzerinde tutunursa 1765 – 1780 dolar dirençleri test edilecek. Gram altın haftayı 1050 lirayla tamamladı. Yön yukarıyı gösteriyor.